آویهنگ
روستاي آويهنگ/
سنندج /
کردستانروستای کوهستانی آویهنگ از توابع بخش کلاترزان شهرستان سنندج در استان کردستان، با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۴۱ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی، در فاصلة ۱۵ کیلومتری شهر کلاترزان (شویشه) و ۵۸ کیلومتری شهر سنندج واقع شده است. ارتفاع روستای آویهنگ از سطح دریا ۱۶۷۰ متر است.
معرفی روستا[ویرایش]
روستای کوهستانی آویهنگ از توابع بخش کلاترزان شهرستان سنندج در استان کردستان، با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۴۱ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی، در فاصلة ۱۵ کیلومتری شهر کلاترزان (شویشه) و ۵۸ کیلومتری شهر سنندج واقع شده است. ارتفاع روستای آویهنگ از سطح دریا ۱۶۷۰ متر است. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و خشک است.
این روستا از شمال غربی به کوه بی‌قوره و کوه حیدرشاه، از شمال به کوه بردسور از شمال شرقی به گردنه کرد آباد و دره سیر و از جنوب غربی به دره قلیچه محدود می‌شود.
آثار باقی‌مانده از مسجد تاریخی آویهنگ، امامزاده شیخ صمدی، امامزاده پیربالا عمری و مرقد حاج حسن، نشان از قدمت طولانی روستای آویهنگ دارد.
مردم روستای آویهنگ به زبان کردی با گویش اورامی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب تسنن هستند.
الگوی معیشت و سکونت[ویرایش]
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای آویهنگ ۲۰۴۳ نفر جمعیت داشته است که در سال ۱۳۸۵ به ۳۷۲۰ نفر افزایش یافته است.
نظام اقتصادی روستا، بر پایه فعالیت‌های زراعی، باغداری و دامداری، و همچنین جنگل‌داری، پرورش زنبور عسل، صنایع دستی و خدمات استوار است. کشت آبی و دیم در روستا رواج دارد و مهم‌ترین محصولات زراعی آن شامل گندم، جو، نخود، ذرت، بنشن، گوجه فرنگی، پیاز و سیب‌زمینی است. انواع محصولات سردرختی مانند انار، گردو، انگور، سیب، گلابی، هلو، توت سفید، سنجد، انجیر، آلوچه، آلبالو، گیلاس و توت فرنگی نیز در روستا تولید می‌شود. لبنیات و عسل نیز از تولیدات دامی روستاست. زنان روستا در کنار فعالیت‌های زراعی به بافت انواع قالی، گلیم، جاجیم، سجاده و گیوه می‌پردازند.
روستای زیبا و کوهستانی آویهنگ با بافت مسکونی متراکم، در شیب که به صورت پلکانی استقرار یافته است. خانه‌های آن غالباً دو طبقه، ایوان‌دار و دارای دیوارهای ضخیم سنگی گل‌اندود هستند. سقف مسطح خانه‌ها با تیرهای چوبی و اندود کاهگل یا قیروگونی پوشیده شده‌اند. خانه‌ها و فضاهای درونی آن‌ها از نوع معیشت و فعالیت خانوار روستایی و همچنین از شرایط طبیعی ناحیه متأثر شده و شکل گرفته است. مصالح به کار رفته در خانه‌های روستاییان شامل خشت، گل، سنگ، گچ و چوب است. در ساخت خانه‌های جدید از مصالح تیرآهن، سیمان، آجر و مانند این‌ها استفاده شده است.
جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]
منظره کوهستان، جنگل‌های بلوط، باغ‌های سرسبز، حواشی رودخانه آویهنگ همراه با پوشش گیاهی پیرامون روستا و انواع گل‌ها و گیاهان رنگارنگ و دارویی مانند گل گاوزبان، پونه، شاتره، گون و درختان و درختچه‌های فراوان ون، انجیر کوهی، زالزالک، بلوط، ارژن، بید، چنار و صنوبر چشم‌اندازهای زیبا و شگفت‌انگیزی در روستای کوهستانی آویهنگ پدید آورده‌اند.
کوه سنگ سرخ در نزدیکی روستا، با ۲۴۱۰ متر ارتفاع از جمله جاذبه‌های طبیعی روستاست. روستای هواره برزه نیز با طبیعتی بکر و زیبا در همسایگی آویهنگ، جذابیت محیط روستا را افزون‌تر کرده است.
مسجد قدیمی آویهنگ از جمله جاذبه‌های تاریخی روستاست که با معماری زیبا، تزیینات داخلی و هنرمندانه عصر قاجاری، و نیز با سر ستون‌های چوبی حکاکی شده واجد ارزش‌های جهانگردی است. آیات قرآنی، تاریخ ساخت و نام خلفای راشدین بر سر ستون‌های چوبی حکاکی شده است. مرقد حاج حسن و امامزاده پیربالا عمر از دیگر فضاهای تاریخی و مذهبی روستا هستند.
مردم روستای آویهنگ همچون سایر مسلمانان، در مراسم مذهبی عید فطر، عید قربان، میلاد پیامبر (ص) به جشن و سرور می‌پردازند.
از جمله مراسم خاص این روستا، برگزاری مراسم خواستگاری، نامزدی، حنابندان، عقدکنان و عروسی همراه با رقص‌های محلی و هلهله و آوازهای کردی است. سیاه چمانه، چپی و هل پرکه، انواع موسیقی و رقص رایج در روستا را تشکیل می‌دهند.
مردم روستای آویهنگ در ایام فراغت، با بازی‌های محلی مانند هل هل، زوران، گرزان، هلک ملک، دیلی کافی و کوهنوردی سرگرم می‌شوند.
پوشاک مردم آویهنگ مانند دیگر مناطق کردنشین، از نوع لباس‌های کردی است. پوشش مردان شامل چوخه، پانتول، ملکی، شال، دستار، فرنجی و کله بال است. زنان نیز از جافی (نوعی پیراهن بلند)، کلنجه، شاه کلاه و کلکه استفاده می‌کنند. لباس زنان معمولاً با انواع زیورآلات زیبا آراسته می‌شود.
از انواع صنایع دستی روستا می‌توان به سجاده،
جاجیم و
گیوه و نیز به سبو اشاره کرد.
← عذاهای سنتیدر این روستا، انواع غذاهای سنتی و محلی که معمولاً، مواد اولیه آن در روستا فراهم است، طبخ می‌شود. معروف‌ترین این غذاها عبارتند از:
دوینه ،
شلمین ،
یکاوه ،
پرشنه ، دوسه‌ره و زملینه.
دسترسی[ویرایش]
روستای آویهنگ از طریق سنندج و کلاترزان قابل دسترسی است و جاده منتهی به این روستا از شهرهای مزبور آسفالت می‌باشد.
منبع[ویرایش]
وبلاگ روستای آویهنگ
