بهمن آباد


روستاي بهمن آباد/ سربداران ( سبزوار ) / خراسان رضوی


معرفی روستا[ویرایش]

بهمن آباد از روستاهای نه چندان آشنای شهرستان سربداران (سبزوار) است که قدمت زیادی در تاریخ این مرز و بوم دارد. با این حال، در نقشه ها نشانی از آن نیست.
روستایی کوچک در انتهای زندگی. خانه هایی که در آن سقف هایش گنبدی است تا به اعتقاد گذشتگان،گرمای کویر ساکنانش را نیازارد. خشت و گل ساختار خانه هاست. مردمانش از جنس کویرند، مقاوم و خستگی ناپذیر. همه هم را می شناسند و از همه چیز هم باخبر. در اینجا تصور آدم ها از یکدیگر همان است که در واقعیت اند. هیچ چیز برای پنهان کردن وجود ندارد. چندان پنهان نمی ماند. اینجا همه چیز یکرنگ است مثل طبیعت. خوشی و غمگینی در معنای واقعی خود است. هرکس با هرخصوصیتی که دارد نزد همه شناخته شده است. هیچ کس به طور مطلق خوب خوب نیست، همانطور که هیچ کس بدِ بد نیست. دراینجا غیبت هست، نوازش هم هست. همه به اندازه خودشان غصه دارند. شاید برخی غصه هایشان علنی باشد و برخی غیر علنی.
اینجا بهمن آباد است با خصوصیاتی منحصر به فرد. روی نقشه نمی بینی اش. اما نفس می کشد، نفسی مقتدرانه و بی ادعا. قناتش مقوم زندگیست تا انسان هایی چند را در این سرزمین به بودن و ماندن دلگرم کند. چند بار سیل بر آن سیلی زده و تخریب اما، بهمن آباد مانده است پابرجا، تا مقاومت خودرابرای ماندگاری هویت و تاریخش به ثبت برساند. خرابه هایش نشان دهنده مدعاست. این چنین، بهمن آباد پس از سالیان دراز مانده است هرچند نقشه ها عار دارند از اظهار وجود آن. هر چند تغییر اقتصاد زندگی روند ماندگاری مردمش را کاهش داده اما باز همین که تعطیلات از راه می رسد مردمان دیروزش که الان روانه شهرها شده اند، سرازیر سرزمین واقعی خود می شوند. آنجا زندگیست دور از تجملات و استرس ها و فشارهای عذاب آور زندگیست. شب هایش کویر ی است، آسمانش صاف و صادق و شفاف بدون اندک کلک و آلودگی و دود. در شب هایش آدمی احساس خستگی و درد نمی کند، چه بسا که در این زندگی شهری انسان از درد قسط و فشار و درماندگی خواب ندارد و خواب هم اگر باشد کاذب است.
باد ازجمله ویژگی های کویر است که بسته به نوع مناطق کویری، شدت و ضعف دارد. بهمن آباد به عنوان یکی از روستاهای کویری شهرستان سبزوار، ازبادهای متوسطی برخورداراست. باد در روزهای تابستان از شدت گرمای کویری می کاهد و دراغلب غروب کویر نیز جریان دارد. وقتی شدت می گیرد گرد و خاک با خود به همراه می آورد و باید چشم هایت را ببندی و گاهی نیز ممکن است احساس ناخوشایندی به تو دست دهد. در شب ها نیز باد از هجوم پشه ها می کاهد و یک لذتی فراموش نشدنی را به ساکنان آن می بخشد. در شب های زمستان، اگر باد بوزد سوز به همراه دارد و آدمی را در خود مچاله می کند؛ به خصوص صبح ها که خون را در رگ ها می خشکاند . به هر حال، باد جزء واقعیات کویر است و بدون آن، کویر برهوتی بیش نمی ماند. با باد، کویر زنده است و درد دل های خود را این گونه برای آدمیان نجوا می کند.

غذاهای محلی بهمن آباد[ویرایش]

در روستای بهمن آباد با توحه به شرایط کویری و وضعیت اقتصادی مردم غذای محلی آنها نیز نسبت به دیگر نقاط متفاوت است. مهمترین و رایج ترین غذا که در همه خانه ها مصرف می شود اشکنه است. این غذا انواع مختلف دارد :
۱- اشکنه قاتق: این نوع اشکنه با قاتق (دوغی که در مشک مانده و آب آن گرفته شده است) درست می شود. محتوای دیگر آن، آب، ادویه (به خصوص زردچوبه) و روغن حیوانی است که با ریز ریزکردن نان خشک محلی میل می شود. این غذا طرفداران زیادی دارد و حتی آنهایی که شهرنشین شده اند این غذا را در سبد غذایی خود قرار می دهند.
۲- اشکنه گوحه فرنگی: مواداولیه این غذا گوجه است که همراه آن پیاز، ادویه، آب و نان خشک محلی ریز شده به کارمی رود.
۳- اشکنه عدس: همان طورکه از نامش پیداست عدس مهمترین ماده تشکیل دهنده این غذا است که برای پخت آن ادویه، پیاز، آب و نان محلی مورد استفاده قرار می گیرد.
۴- اشکنه آبکی: آب، روغن حیوانی، زردچوبه، پیاز و نان محلی مواد تشکیل دهنده این نوع غذا هستند. این نوع اشکنه بیشتر برای افرادی که ناخوش هستند طبخ می شود.

غذاهای محلی دیگر بهمن آباد عبارتند از:
شیر برنج: این غذا با شیر و برنج درست می شود و هنگام خوردن نیز روی آن شکر یا شیره انگور ریخته می شود.
آش بلند: رشته (خوشتلی) همراه با ادویه و پیاز مواد تشکیل دهنده این نوع آش است و روی آن قاتق نیز ریخته می شود.
آش علفی (بالشتی): روش پخت این آش بدین صورت است که داخل خمیر ورق شده علف صحرایی (با نام آجار) قرار می دهند و در آب می جوشانند پس از پختن و هنگام استفاده، قاتق به آن اضافه می شود. این غذا جایگاه ویژه ای در سبد غذایی بهمن آبادی ها دارد.
رشته پلو: هنگامی که برنج را می جوشانند در ثانیه های آخر، رشته (خوشتلی) را به آن اضافه می کنند. پس از دم کشیدن روغن محلی داغ شده را به آن اضافه می کنند.
برنج و آجار: آجار یک نوع علف صحرایی است که خانم ها به صورت دسته جمعی از صحرای های اطراف روستا جمع می کنند. پس از تمیز کردن داخل آب قرار داده می شود و پس از پختن، آب آن کشیده می شود و کنار برنج میل می شود. غذایی است بس خوشمزه.
آبگوشت: این غذا البته چندان تفاوتی با مشابه خود در دیگر جاها ندارد، فقط نکته قابل توجه این که آنچه از این نوع در هیات حسینی هنگام عزاداری ابا عبدالله پخت می شود بسیار خوشمزه است.

امامزادگان سید اسماعیل و سید حسین[ویرایش]

در یک کیلومتری شرق بهمن آباد ۲ بقعه متبرکه وجود دارد. یکی با نام امامزاده سید اسماعیل (ع) و دیگری امامزاده سید حسین (ع). مردم بهمن آباد و مزینان و گاهی اوقات روستاهای دیگر بعدازظهر پنج شنبه ها به این محل می آیند و زیارتی و گردشی و تجدید روحیه ای. جوان ها با لباس های تمیز خود در این جا جمع می شوند و تجدید روحیه می کنند. دراینجا، گاهی اوقات چای، نان و ماست، خرما، شکولات، شربت و غیره به عنوان نذری پخش می شود. روزهای عاشورا اینجا غوغایی است. دسته های بهمن آباد صبح عاشورا وارد صحن مزار شده با دسته های مزینان و سویز به طور جداگانه یکی شده و محشری برپا می سازند. در این موقعیت،کسی بجز گریه کاری نمی کند. پس از رفتن دسته ها، تعزیه شروع می شود. این مراسم تا غروب ادامه دارد.
و اما ساعت تحویل: یک ساعت قبل آغاز تحویل سال مردم روستاهای بهمن آباد و مزینان اعم از زن و مرد، کوچک و بزرگ در صحن مزار جمع شده با تحویل شدن سال به روبوسی و گفتن "صدسال به این سال ها" می پردازند.
این امامزاده چندین بار مورد تعرض دزدان قرار گرفته و قبر امامزاده سید اسماعیل خاک برداری شده است. درخصوص بافت ظاهری آن باید گفت، حدود ۲۵ سال پیش (به تاریخ امروز۱۳۹۱) بافت گلی آن به نمای آجری تغییریافت.

منبع[ویرایش]

سایت بهمن آباد    



جعبه‌ابزار