اندازه گیری شاخص های توسعه پایدار اجتماعی در حوزه های روستایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی


اندازه گيري شاخص هاي توسعه پايدار اجتماعي در حوزه هاي روستايي با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي مورد: بخش سربند (شهرستان شازند - استان مرکزي)

جاودان مجتبي•,ركن الدين افتخاري عبدالرضا

• گروه مديريت جهانگردي، دانشگاه علامه طباطبايي


توسعه پايدار راه جذاب ديگري نسبت به مسير ناپايدار فعلي بشمار مي آيد. افزايش ميزان آسيب پذيري جوامع انساني از الگوهاي مرسوم رشد و توسعه و فروسايي منابع محيطي، ضرورت توسعه پايدار را مطرح نمود، با تصويب بيانيه ۲۱ و تشکيل کميسيون توسعه پايدار سازمان ملل در سال ۱۹۹۳، زمينه براي عملياتي نمودن رهيافت توسعه پايدار، ارايه شاخص هاي پايداري و ارزيابي آن فراهم شد.
براي همسويي با فرايند ارزيابي شاخص هاي پايداري، تلاش شده است تا با اتخاذ روش شناسي توصيفي - تحليلي و بهره گيري از روش و ابزار گردآوري اطلاعات اسنادي و ميداني (مشاهده و پرسشنامه) در قالب بخش منتخب سربند به عنوان يکي از بخش هاي تابعه شهرستان شازند، بستر مناسب براي ارزيابي پايداري اجتماعي در حوزه هاي روستايي فراهم گردد. در راستاي موقعيت مساله اي و اهداف پژوهش، در ابتدا مباني نظري توسعه پايدار و چارچوب مفهومي - راهبردي ارزيابي شاخص هاي پايداري طرح شده است و سپس با مروري بر ادبيات، فرايند مقتضي براي طراحي و ارزيابي شاخص هاي پايداري اجتماعي تعريف و عملياتي گرديد و در نهايت شاخص هاي پايداري اجتماعي مبتني بر رويکرد ارزيابي پايداري و مدل معيارهاي سيستمي، در ابتدا نرمال و پس از وزن دار شدن (با استفاده از تکنيک A.H.P)، در معرض اندازه گيري (با استفاده از مدل تاپسيس Topsis) در محيط نرم افزاري سيستم اطلاعات جغرافيايي قرار گرفتند. يافته هاي پژوهش حاکي از آن است که وضعيت و شاخص هاي پايداري اجتماعي به تفکيک معيار هاي سيستمي تعريف شده و همچنين ابعاد فضايي (موقعيت، اندازه و فاصله) از الگوي متمايزي برخوردار است.

كليد واژه: توسعه پايدار، ارزيابي پايداري، شاخص هاي پايداري اجتماعي، بخش سربند



جعبه‌ابزار