اولین همایش ملی بررسی ابعاد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی طرح ۵۵۰ هزار هکتاری
پیشینه طرح ۵۵۰ هزار هکتاری احیاء دشت‌های خوزستان وایلام
در پی سفر مقام معظم رهبری در اواخر سال ۱۳۷۵، به استان خوزستان و بازدید هوایی ایشان از مناطق مختلف استان، بمنظور استفاده از پتانسیل های موجود در استان مانند خاک مناسب، وجود آبهای جاری، انرژی مناسب، نزدیکی به آبهای بین‌المللی و وجود بنادر و خطوط ریلی، جاده‌ای و هوایی دستور تهیه طرحی برای توسعه کشاورزی استان را صادر نمودند که پس از هماهنگی بین وزارتین کشاورزی و جهاد سازندگی سابق، نیرو، اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه سابق، طرح مذکور در اواسط سال ۱۳۷۶ تهیه و به استحضار معظم له رسید که ایشان به دولت وقت دستور پیگیری و اقدام لازم را صادر فرمودند.
پس از سالها با پیگیری مسئولین استان، وزارتخانه جهاد کشاورزی سرانجام در سفر اول دولت وقت در سال ۱۳۸۶ طرح که پس از بررسی و پیگیری و تصویب در کمیسیون ماده ۳۲ قانون برنامه چهارم توسعه سرانجام در ۹ ردیف اعتباری در لایحه بودجه سال ۱۳۸۷ بنام وزارت جهاد کشاورزی درج و پس از تصویب قانون بودجه سال مذکور توسط سازمان جهاد کشاورزی خوزستان عملیات اجرایی با عقد قرارداد با پیمانکاران شروع گردید.
در جریان سفر دوم هیات محترم دولت به استان خوزستان در سال ۱۳۸۸در راستای سیاستهای ستاد راهبردی و هماهنگی توسعه استان کمیسیون نمایندگان ویژه رئیس جمهور بدلیل توانمندیها و ضرورت‌های مورد نیاز موسسه جهاد نصر را به عنوان دستگاه اجرایی طرح تعیین نمودند.
موسسه جهاد نصر با پیشینه بسیار درخشان به صورت تشکیلات پشتیبانی مهندسی جنگ جهاد سازندگی در دوران دفاع مقدس و همچنین اجرای بیش از سه هزار پروژه عمرانی مهم در سطح کشور و خارج از کشور در زمینه‌های مختلف از جمله سد، مترو، بزرگراه، پل، خطوط لوله و انتقال نفت و گاز و...افتخار دارد که در این مقطع از تاریخ سراسر تلاش و سازندگی کشور، مجری طرح مقام معظم رهبری بعنوان احیای اراضی دشت‌های خوزستان و ایلام باشد.
در قانون بودجه سال ۱۳۸۹ طی ابلاغیه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، موسسه جهاد نصر، به عنوان مجری طرح در سطح حوضه‌های آبی ۵۵۰ هزار هکتاری (حدود ۵۰۰ هزار هکتار در استان خوزستان و ۵۰ هزار هکتار در استان ایلام) در اراضی پایاب سدهای موجود در ۵ حوضه کرخه، دز، کارون، مارون و زهره و خیرآباد در ذیل شبکه‌های اصلی احداث شده و یا در حال اجراء می‌باشند تعیین گردید.
اقدامات انجام شده :[ویرایش]
در فاصله سالهای ۱۳۹۱ – ۱۳۸۷ علی رغم تصویب ۶۸۲۱ میلیارد ریال اعتبارطی سالهای مذکور ۴۵۹۹ میلیارد ریال تخصیص داده شد و در سال ۱۳۹۲ با تصویب تخصیص ۱۰۰ درصد۲۱۶۵ میلیارد ریال به طرح اختصاص داده شد. جمعاً اعتباری معادل۶۷۶۴ میلیارد ریال تخصیص ریالی به طرح طی سالهای ۱۳۹۲-۱۳۸۷ بوده است.
انتقال ۹۰ قرارداد پروژه‌های طرح از سازمان جهاد کشاورزی در سطح بیش از ۴۸ هزار به موسسه در اواخر سال۱۳۸۹ و پرداخت صورت وضعیتهای کارکرد از محل تخصیص اعتبارات سال ۱۳۸۹
انعقاد قرارداد ۲۱ پروژه در سطح ۸۶۳۲۱ هکتار بصورت سه عاملی (PC) طی سالهای ۹۱ – ۹۰
انعقاد قرارداد ۱۱ پروژه در سطح ۵۸۲۱۵ هکتار بصورت طرح و ساخت (EPC) طی سال ۹۱
عملکرد فیزیکی تا پایان سال ۱۳۹۲[ویرایش]
احداث شبکه فرعی آبیاری ۷۵۰۰۰ هکتار
اجرای زهکش زیر زمینی ۶۰۰۰۰ هکتار
اجرای تجهیز و نوسازی اراضی ۳۴۰۰۰ هکتار
راهبردهای موسسه در اجرای طرحها طی سالهای ۱۳۹۲ – ۱۳۸۹[ویرایش]
-استفاده از تکنیک مهندسی ارزش به منظور بهینه‌سازی طراحی و ارتقاء شاخص‌های بهره‌وری
-تعریف پروژه‌های بزرگ مقیاس به منظور استفاده از شرکتهای پیمانکاری با رتبه بالا
-جایگزینی کانالت‌های پیش ساخته بتنی به منظور کاهش هزینه‌ها و سرعت در عملیات اجرایی
-انجام مطالعات اجتماعی به منظور فرهنگ‌سازی و بستر‌سازی لازم جهت ایجاد و توانمند‌سازی تشکلهای بهره‌برداری
-استفاده از روش EPC به منظور کوتاه شدن زمان طراحی و اجراء
-حمایت از صنعتگران داخلی به منظور تولید ماشین آلات تخصصی مورد نیاز طرح مانند ترنچر و اسکریپر لیزری
-استفاده از تکنولوژی اسکن لیزر هوایی برای تهیه نقشه توپوگرافی ۱/۲۰۰۰ و نقشه‌های کاداستر زراعی
دستاوردها، نتایج، مزیت‌ها و فواید و اثرات اجرایی طرح[ویرایش]
پیش بینی افزایش تولیدات کشاورزی به میزان ۵/۹ میلیون تن در سال
۱- حفظ جایگاه رتبه اول در سطح و تولیدات محصولات زراعی در کشور
۲- افزایش سطح زیر کشت محصولات آبی از ۸/۰ میلیون هکتار به ۳/۱ میلیون هکتار
۳- تخصیص بهینه آب مورد نیاز کشاورزی در حوضه‌ها از ۷/۱۰ میلیارد متر مکعب به ۸/۱۹ میلیارد متر مکعب
۴- افزایش درآمد حاصل از تولیدات به میزان ۲۱۰۰۰ میلیارد ریال بر حسب قیمت‌های سال ۹۱
۵- ساماندهی و جلوگیری از مهاجرت روستایی و کاهش حاشیه‌نشینی شهرها
۶- ایجاد قطب کشاورزی بزرگ منطقه و گسترش امنیت اجتماعی و تحقق توسعه پایدار در منطقه اجرای طرح
۷- صدور محصولات کشاورزی مازاد بر مصرف داخلی به کشورهای همسایه و حوزه خلیج فارس
۸- ایجاد فرصت‌های اشتغال به میزان حدود ۳۰۰ هزار فرصت شغلی و تثبیت شغل، شامل ۱۴۷ هزار اشتغال مستقیم و ۱۵۳ هزار اشتغال غیر مستقیم
سفر دولت تدبیر وامید به استان خوزستان در دیماه ۹۲و تصویب ۵/۱ میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی طی سالهای ۱۳۹۵-۱۳۹۳[ویرایش]
با عنایت به محدودیت‌های اعتباری از محل بودجه عمومی دولت طی سالهای ۱۳۹۲ – ۱۳۸۷ به طرحهای عمرانی و از جمله این طرح که بیش از ۱۲۰ قرارداد و بالغ بر ۱۲۰۰۰ میلیارد ریال اعتبار اولیه پیمانهای اجرایی در ۱۷ شهرستان از استان خوزستان و ایلام در دست اجراء داشت، با مشکل مواجه بود.
در پی سفر اول استانی دولت یازدهم (دولت تدبیر و امید) در اواخر دی ماه سال ۱۳۹۲ به استان خوزستان بمنظور تسریع در اجرای طرح با موافقت مقام معظم رهبری و تضمین دولت محترم مبلغ ۵/۱ میلیارد دلار برای اجرای ۲۳۸ هزار هکتار (حدود ۱۰۰ هزار هکتار باقیمانده سطوح قراردادهای در دست اجراء – ۱۳۸ هزار هکتار سطوح جدید، برنامه مناقصات در طول سال ۱۳۹۳) طی مدت سه سال (۱۳۹۵ – ۱۳۹۳) به اتمام رساند.
اقدامات انجام شده طی سال ۱۳۹۳[ویرایش]
برگزاری جلسات هماهنگی بین وزارتخانه جهاد کشاورزی(موسسه جهاد نصر) ووزارت نیرو (سازمان آب و برق خوزستان )بمنظور تخصیص آب مورد نیاز پروژه‌های موردنظر در سطح مرکز و استان
برگزاری جلسات هماهنگی با استاندارهای خوزستان و ایلام و معاونت های عمرانی و برنامه‌ریزی در مورد اجرای طرح
برگزاری جلسات هماهنگی با فرمانداریها در مورد اجرای پروژه‌های طرح در حوزه شهرستانهای مربوطه
برگزاری جلسات ستاد و راهبری طرح با حضور وزیر محترم، معاونت‌های و سازمانهای مرتبط، و سازمانهای جهاد کشاورزی خوزستان و ایلام
پیگیری و دریافت قسط اول اعتبارات صندوق به میزان ۲۵۰ میلیون دلار معادل ۶۳۴۰ میلیارد ریال در اواخر خرداد ماه ۹۳
انجام مناقصات در خصوص انتخاب مشاور در پیمانکاران برای پروژه‌های جدید
خرید ۲ هزار کیلومتر لوله زهکش زیر زمینی (لترال)
پیگیری و هماهنگی برای خرید ماشین آلات تخصصی مورد نیاز
برگزاری جلسات مشترک و مستمر ماهانه با مدیران عامل شرکتهای پیمانکاری جهت پیشبرد اهداف طرح
برگزاری جلسات مشترک با نمایندگان محترم مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی در جهت تبیین اهداف طرح
نهایی کردن جدول مشترک وضعیت شبکه‌های اصلی و فرعی با وزارت نیرو جهت مبادله موافقتنامه‌های مربوطه
عملکرد فیزیکی تا اواخر آذر ماه ۱۳۹۳[ویرایش]
از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار اراضی پیش‌بینی جهت عملیات اجرایی از محل منابع صندوق توسعه ملی حدود ۱۰۰ هزار هکتار قراردادهای در دست اجراء و با برگزاری ۱۳۸ هزار هکتار برنامه مناقصات که در دست اقدام می‌باشد تاکنون ۳۸ قرارداد در سطح حدود ۱۱۹ هزار هکتار منعقد شده است. در حال حاضر ۲۶۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین، نیمه سنگین وتخصصی و سبک در طرح مشغول به کار می‌باشند که پیش‌بینی میشود تا پایان سال جاری این رقم به ۵۰۰۰ دستگاه افزایش یابد. همچنین ۶۳۰۰ نفر در طرح تا اواخر آذرماه سالجاری مشغول به کار می‌باشند که تا پایان سال این رقم به ۱۰۰۰۰ نفر افزایش خواهد یافت.
شرح فعالیت‌ها و عملکرد طرح طی سالهای ۱۳۹۲-۱۳۸۷و ۹ ماهه اول سال ۱۳۹۳[ویرایش]
عملکرد ریالی[ویرایش]
توزیع ۵/۱ میلیارد دلار ( ۶۰۰ میلیون دلار سال ۱۳۹۳، ۴۰۰ میلیون دلار سال ۱۳۹۴، ۵۰۰ میلیون دلار سال ۱۳۹۵) می باشد از مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار سالجاری، ۲۵۰ میلیون دلار آن ابلاغ و معادل ریالی به مبلغ ۶۳۴۰ میلیارد ریال به بانک عامل در مرکز واریز وازمبلغ فوق ۵۱۱۴ میلیارد ریال تا کنون به موسسه تخصیص داده که در حال هزینه کرد توسط پیمانکاران طرف قرارداد می باشد .
نرخ ارز ۲۵۳۶۰ ریال مبنای محاسبه بوده است.
در حال حاضر براساس قراردادهای در دست اقدام ، اجرای کار در ۱۷شهرستان استان خوزستان (اهواز – باوی - حمیدیه – دشت آزادگان – هویزه – شادگان– آبادان – خرمشهر – امیدیه – هندیجان – بهبهان – رامهرمز – رامشیر – شوشتر – دزفول – اندیمشک – شوش) و شهرستان دهلران از استان ایلام در اراضی پایاب سدهای موجود دز، کارون، مارون، کرخه و زهره و خیرآباد دردست اقدام می‌باشند.
حامیان همایش[ویرایش]
دانشگاه شهید چمران اهواز
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان خوزستان
سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان
سازمان حفاظت محیط زیست استان خوزستان
دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان
دانشگاه علمی کاربردی استان خوزستان
سازمان آب و برق استان خوزستان
اولین همایش ملی بررسی ابعاد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی طرح ۵۵۰ هزار هکتاری
