آفات خیار گلخانه ای
آفات خيار گلخانه اي:
در چند دهه اخير تمركز جمعيت در شهرهاي بزرگي نظير تهران بازار مصرف بزرگي را براي محصولات كشاورزي فراهم كرده است. لذا زمين هاي كشاورزي، تا شعاع زيادي نسبت به اين مراكز براي رفع نيازهاي غذايي اين جمعيت اختصاص يافته است اما با گسترش جمعيت در شهرها به تدريج نياز به روش هاي جديدي كه توانايي توليد بالاتر و برداشت محصول خارج از فصل را داشته باشد، بيشتر آشكار مي شد لذا به تدريج گلخانه ها اين تحول عظيم را به وجود آوردند.
گلخانه ها با ايجاد شرايط بسيار مناسب رشد محصولات به صورت مصنوعي براي اولين بار اين امكان را به وجود آورد ند كه محصولات مختلف را در تمام فصول به دست مصرف كننده برسانند. از جمله محصولاتي كه با اين روش توليد شد خيار درختي بود كه براي كاشت و عرضه اين محصول به بازار گلخانه هاي متعددي در اطراف شهرهاي بزرگ از جمله تهران ساخته شدند. گلخانه ها با به وجود آوردن شرايط آب و هوايي مساعد مي توانند همزمان به تكثير آفت و بيماري هاي اين محصول نيز كمك كنند. در اين مقاله سعي مي شود حشراتي كه در محيط گلخانه روي محصول خيار خسارت وارد مي سازند، معرفي شوند تا گلخانه داران با شناخت بهتر اين حشرات را ه هاي مقابله با آنها را به طريق علمي به كار گيرند، زيرا بسيار ديده شده است كه يك گونه حشره توانسته به محصول گلخانه هاي زيادي خسارت هنگفتي وارد كند.
۱- شته ها خانواده( Aphididae)
شته ها از مهم ترين آفات گلخانه ها هستند كه تهديدي جدي براي خيار گلخانه اي محسوب مي شوند. در ابتداي چرخه زندگي اين حشرات ماده موسس قرار دارد. اين حشره ماده مي تواند چندين نسل را بدون جفت گيري به وجود آورد. پس از گذشت مدتي تعداد شته ها به ميزان زيادي افزايش مي يابد. در اين بين حشرات بالداري به وجود آمده اند كه مي توانند با پرواز تمام گلخانه يا حتي گلخانه هاي ديگر را نيز به تصرف خود در آورند. اما شته ها چگونه به گياه خسارت وارد مي كنند؟ اين حشرات شيره گياه را مي مكند و هنگامي كه تعداد زيادي شته اين عمل را انجام دهند گياه به تدريج ضعيف مي شود و توانايي رشد آن هم كم مي شود كه اين پديده مستقيماً روي ميزان محصول به دست آمده اثر مي گذارد. از طرف ديگر شته با انتقال عوامل بيماري زاي گياهي و نيز ترشح ماده اي چسبناك از انتهاي بدن خود به نام عسلك كه محيط مناسبي براي رشد انواع قارچ ها فراهم مي آورد نيز به گياه آسيب وارد مي كند.
عسلك ترشح شده مورچه ها را نيز به سوي خود جلب مي كند و باعث مي شود كه مورچه ها گاهي خود، تخم شته ها را به گلخانه وارد كنند تا بعد از تكثير شته، مورچه از شيره آن استفاده كند. لذا در بعضي موارد از شته ها به عنوان گاو مورچه ها نام برده مي شود چرا كه مورچه ها عسلك شته ها را مي دوشند و به مصرف تغذيه خود مي رسانند. براي مبارزه با شته ها يكي از مهم ترين راه ها مبارزه با مورچه ها است. از طرف ديگر مبارزه با علف هاي هرز محيط گلخانه كه مي توانند به عنوان پناهگاهي براي شته ها به شمار روند، استفاده از كفشدوزك هفت نقطه اي كه از شته ها تغذيه مي كنند و نيز به كار گيري نوارهاي زردرنگ چسبنده كه اين حشرات را به خود جلب مي كنند و پس از نشستن حشره روي آن به آن چسبيده و نابود مي شوند، موثر خواهند بود. به عنوان آخرين راه مبارزه با شته ها و ديگر آفات گلخانه ها از سموم شيميايي نيز استفاده مي شود.
۲- مگس هاي سفيد (خانواده Alevrodidae)
در ابتدا بايد يادآور شد كه مگس هاي سفيد اصلاً مگس نيستند ولي به اين نام شهرت دارند. اين حشرات خرطوم نسبتاً بلندي دارند و مانند شته ها مي توانند از شيره گياه تغذيه كنند و از اين طريق و نيز از طريق انتقال عوامل بيماري زاي گياهي خسارت خود را به خيار گلخانه اي وارد كنند. اين مگس هاي سفيد داراي گردسفيدي روي بال هاي خود هستند و به اين دليل است كه سفيد به نظر مي رسند. حشراتي كه از تخم به وجود مي آيند و پوره سن اول ناميده مي شوند متحركند. اين مرحله به راحتي امكان گسترش اين آفت را فراهم مي كند زيرا به دليل سبكي به راحتي به وسيله باد و عوامل ديگر جا به جا شده و سبب گسترش حشره در گلخانه ها مي شوند. پوره هاي سنين بعدي ثابت هستند و پس از مدتي به حشره اي بدون بال تبديل مي شوند كه بال نيز در مراحل بعد ظاهر مي شود. مبارزه با اين آفت با استفاده از قارچ هاي حشره كش مثل مايكوتال و يا استفاده از زنبور پارازيت Encarsia Formosa و نيز گونه هاي مشابه انجام مي گيرد.
۳- تريپ ها راسته Thysanoptera
حشرات كوچكي هستند كه برخي بالدار و برخي بدون بال هستند به اين راسته از حشرات به دليل داشتن ريشك هايي در روي بال «بال ريشكداران» گفته مي شود. پنجه پاي تريپ ها به جاي ناخن، بادكش دارد كه براي چسبيدن به گياه به كار مي رود. اين حشرات نيز از شيره گياهان و از جمله خيار گلخانه اي تغذيه مي كنند. البته معمولاً خسارت چندان بالايي به جاي نمي گذارند مگر در مواردي كه تعداد آنها در گلخانه بسيار زياد شود.
گاهي در روي گياه خيار گونه هايي از پروانه هاي خانواده Lyonetidoe كه پروانه ها يا شب پره هاي مينوز ناميده مي شوند هم فعاليت مي كنند تخم هاي اين پروانه ها اغلب در سطح زيرين برگ گذارده مي شود و لارو خارج شده از آن وارد بافت داخلي برگ شده و تغذيه مي كند. به تدريج با ادامه تغذيه اين حشره اشكالي در برگ به وجود مي آيد كه در حقيقت مسير حركت و تغذيه حشره درون برگ را نشان مي دهد
منبع[ویرایش]
كشاورز تنها
