اومال
روستای پهلوان خیز اومال روستایی بسیار سرسبز و خوش آب و هوا، با مردمانی خون گرم و مهمان نواز واقع در بخش پی رجه شهرستان
نکا است.
از جمله افتخارات مردم روستای اومال، سرباز ولایت بودن و وجود ده شهید بزرگوار می باشد که در ارامگاه روستا{پیر امام} در سه قطعه گلزار شهدا همچون نگینی در جوار امامزاده ابوالحسن{کیاوالحسن} می درخشند.
روستای اومال روستائی است که از شرق و غرب محاصره کوه ها و از جنوب متصل به روستای ولیجی محله و بریجان است که این مسئله باعث پیشرفت روستا به طرف شمال شده است{ یعنی به سوی شهر نکا} درضمن رودی که از وسط روستا می گذرد باعث نصف شدن روستا به طرفین رود شده است ونکته جالب که اینجا لازم است تاکید شود این است که طرفین رود ، خانه هایشان را روبه یکدیگر می سازند و گفتنی است که جاده دو روستای {بریجان- ولیجی محله} از روستای اومال می گذرد.اومالی ها اهالی دو روستای بریجان و ولیجی محله را مانند برادر میدانند و این موضوع را با اداب و رسوم مشترک {بخصوص در ایام عزای حسینی}بخوبی میشود درک کرد .
از لحاظ وضعيت طبيعي و اقليمي، اومال يك روستا كوهستاني-جلگه ای است که آب و هواي معتدلی دارد.بافت منازل روستا در گذشته بیشتر کاه گلی بوده و در حال حاظر ساختمان های تیرچه و ...ساخته میشود مردمان این دیار به لباس ایمان و تقوی خود را آراسته و مصلح به سلاح علم و عمل اند و زبان مادری انان زبان ترکی است{لهجه ترکی خراسانی} و تمامی اهالی روستا به این زبان تکلم میکنند .
یکی از ویژگی های اهالی روستای اومال که در بین تمام کسانی که انان را میشناسند و معروف است شجاعت و دلاوری مردم این روستا است بطوری که ضرب المثل و تندیس شجاعت و غیرت شده اند و شاهد تاریخی این مطلب وجود ده شهید در جبهه دفاع مقدس است {یعنی هیچ شخصی در روستا نیست که نسبت فامیلی با شهید نداشته باشد} روستای اومال داری راه آسفالت بوده و برای ورود به این روستا بایستی از میدان امام حسین شهرستان نکا مسافت سه کیلومتر به سمت کوه ها {جنوب} را طی نمود در طول مسیر حدود دو کیلومتر که دو سمت ان را زمین های کشاورزی احاطه کرده و منظره جالبی دارد را طی کرده سپس به روستای شهید پرور اومال می رسیم .
مساحت کلی روستا با احتساب زمینهای مزروعی و مراتع به{نیاز به ذکر مطلب مورد نظر از طرف مسئولین محلی،یا اشخاص اگاه می باشد} هکتار میرسد. لازم به ذکر است که زمینهای زراعی این روستا از سمت شمال به نکا صحرا{پشت راه اهن} هم مرز دوقانلو و نودهک است واز سمت شرق شامل زمینهای خشک اب بندان و هم مرز زرندین است و ازسمت غرب هم مرز روستای جامخانه است{خرده زمینهای دیگر مناطق که اکثریت با غیر اومال است حساب نشده} این روستا دارای چشم انداز بسیار زیبایی ست .
بافت کلی روستای اومال و معماری ان
بافت کلی روستای اومال بافت مجتمع توده ای است و بافت فضاهای اصلی خانه سنتی روستا شامل : اتاق مهمان ، اتاق نشیمن ، آشپزخانه ، ایوان( هال) ، مهتابی (ایوان رو به بیرون خانه ، بالکن) بالا‌خانه ، تندرخانا (محل پخت نان) ، انبار کاه ،محل نگهداری دام،حیاط{ایشیگ} ، داوارلوق ( فضائی سرباز و محصور در حیاط که ویژه آغل تابستانی دام می‌باشد ) ، انباری ، توالت ، دالان‌ورودی منزل ، پستو . معماری بافت سنتی روستای اومال اساساً درون گرا و دارای حیاط مرکزی می باشد و این یکی از ویژگی‌های معماری منازل سنتی روستای اومال می باشد.و دیگر ویژگی معماری سنتی این روستا بکار گیری گنجه است .گنجه فضایی کمدی شکل در دیوار اتاق‌های منازل بود که جهت نگهداری وسایل مختلف کاربری داشته و دارای دو درب چوبی دو لنگه بود. مصالح بکار رفته در منازل سنتی خشت ، کاهگل ، تخته ، سنگ محلی ، چوب ، گچ ، ستون و سایر مصالح محلی بوده. سیستم گرمایش و سرمایش منازل سنتی به این طریق بوده که در سقف مساکن بافت سنتی دریچه‌ای به نام باجه عمل تهویه هوا را انجام می‌داد. سوخت فسیلی در زمستان (ادن= جوب) در کرسی و بخاری و در برخی منازل بخاری نفتی استفاده می شد و حمام عمومی داشتند. نورگیری فضای داخلی خانه‌ها نیز از طریق پنجره کوچک میسر میشود و روشنائی در شب از سال{نیاز به درج مطلب..لطفا کمک کنید} توسط نیروی برق است . قابل ذکر است که : در دهه اخیر منازل روستا توسط اهالی روستا با معماری شهری ساخته می شود .
مشاغل عمومی[ویرایش]
محور اصلی تأمین معاش مردم بر پایه کشاورزی بوده و عده ای هم علاوه بر کشاورزی به شغل شریف دامداری هم اشتغال دارند. در این روستا کشاورزی به دو شیوه سنتی-صنعتی انجام میگیرد .زنان روستا نیز در کار کشاوری ودامداری کمک کار مرد خانه هستند. اما در قبال کمک زنان روستا به مردانشان در امور کشاورزی و دامداری مردان روستا نیز در کارهای سنگین منزل مانند خانه تکانی عید و شستن فرش ها و...کمک میکنند البته نا گفته نماند که مردمان این روستا در تحصیلات عالیه و کسب دانش علمداران این شهرستان اند و در ادارات و نهادهای مختلف از جمله آموزش و پرورش- دادگستری - اداره ثبت و احوال - اداره ثبت اسناد - اداره تامین اجتماعی - شهرداری - اداره برق - نیروگاه تولید برق - اداره جهاد کشاورزی - سپاه پاسداران - اداره راه و ترابری - بانک ها - بندر امیر آباد - کارخانه کشتی سازی صدرا - اداره راه آهن - شرکت گاز - کمیته امداد امام - بنیاد جانبازان و ایثارگران - بنیاد شهید - نیروهای نظامی و انتظامی - شرکت نفت و...... و همچنین بعضا به شغلهای مهندسی و بعضا کارگری در غالب شرکتهای خصوصی و پیمانکاری وغیره مشغول هستند که این نفرات از نقاط قوت روستا محسوب می شوند . {پزشک دارو ساز- پزشک هوشبر اتاق عمل- و...از دنیای پزشکی}
محصولات زراعی روستای اومال :برنج ، گندم ، جو ،کلزار،افتابگردان،لوبیا، یونجه ، شبدر ،و . . .
محصولات باغی مهم اومال : پرتقال،تامسون،انار،نارنگی، انگور ، گردو ، هلو،گوجه سبز، و . . .
درختان غیر مثمر مهم اومال : صنوبر ، کاج و ...
مالکیت زمین زراعی :مالکیت زمین در روستا به‌صورت خرده مالکی است و مالکیت خصوصی است .
مزرعه‌های مهم اومال :اومال صحرا،نکا صحرا،محمد علی تلک،خرگوش دره ، تاغارق،تاشتا،سنکرو،سکسار،بایدالوغ،خشک اب بندان و...
نوع کشت :در روستای قرمزچشمه کشت آبی و دیم ، پائیزه و بهاره کشت غالب روستا است .
منابع تامین آب :چندین حلقه چاه عمیق ، آبریزهای سطحی
غذاهاي محلي[ویرایش]
کوهستانی – جلگه ای بودن روستای اومال موجب گرديد تا روستائيان با استفاده از انواع گياهان كوهي ، به غذاهاي خود تنوع زيادي دهند . غذاهاي محلي شامل انواع خورش ، پلو ، آش، شيريني ، نان ، ترشي و مربا است . نا م غذاها و به عنوان نمونه به شرح زير است :
انواع خورش : فسنجان ، خورش اسفناج ، قسمي كباب تابه اي ،خورش آلو قرمز و برگه زرد آلو
انواع پلو: عدس پلو، باقلا پلو، كدو پلو، سبزي پلو
انواع آش : آش تر ش ، آش دوغ ، آش رشته ، اش کشک، شعله زرد ، حليم ، فرني ، شير برنج .
انواع شيريني : پِشت زيك ، قطاب ، رشته برشته ، انواع حلوا
انواع نان
انواع ترشي
انواع مربا : مربا ي گل محمدي ، مرباي توت . مربای هویج
دین ومذهب اهالی اومال
اهالی اومال همه از ابتدا ،مسلمان بوده وپیرو مذهب شیعه دوازذه امامی (اثنی عشر)،ودوستدار سر سخت اهل بیت پیامبر صلوات الله علیه واله .ودر راستای همین اعتقاد،در بزرگداشت شعائر اسلامی
بسیار کوشا وساعی بوده وهستند.مراسم بزرگداشت حضرت ابا عبد الله الحسین سلام الله را در محرم وصفر با تمام ویژهگی با شکوه بسیار زیادی بر پا می دارند.وهر سال روز تاسوعا وعاشورا به روستای بریجان وولیجی محله دسته روی می روند.واین دسته روی از ابتدادر شب انجام می شد ولی بعدابه خاطر حوادثی به روز تبذیل شد.
تاسوعا اهالی اومال به بریجان می روند ،وعاشورا دوروستای ذیگر به اومال می ایند.سوز عزاداری وخلوص روستائیان معتقد صحنه جاذبی را برای غریبهایی که مهمان اهالی در این دو روز می شوند،بوجود می اورد.ما از بچه گی تا انجا که یادم می اید در این مراسم پر برکت شرکت داشته ایم وبا محبت حسینی نشو نما کرده ایم .
در ایام ماه مبارک رمضان المکرم هم اهالی این یک ماه را به عبادت وتجمع در مسجد محل می گذرانند وبه سخنرانی مبلغان دینی گوش فرا می دهند .در انجام دیگر فرائض مذهبی ،همیشه کوشا وساعی بوده وهستند
[۱] منبع[ویرایش]
[۱]
