تغذیه ماهیان پرورشی
از آنجا که سهم عمده ای از هزینه های پرورش ماهی مربوط به تأمین غذاست لذا توجه به مسائل تغذیه ای از جمله نوع غذا، مقدار غذا، زمان غذادهی وهمچنین ارتباط تغذیه با سایر عوامل از جمله درجه حرارت آب واندازه ماهی بسیار مهم است. از آنجا که شرایط پرورش و عادات تغذیه ای ماهیان سردابی وگرمابی متفاوت است مسائل تغذیه ای آنها در دو بخش بررسی می گردد.
الف) تغذیه ماهیان گرمابی
با توجه به اینکه پرورش ماهیان گرمابی بصورت توأم و چهار گونه ای در استخرهای خاکی انجام میشود. لذا بخشی از نیازهای غذایی آنها از محیط طبیعی استخر از جمله زی شناوران گیاهی و جانوری، کفزیان و گیاهان علوفه ای موجود در استخر تامین می گردد.
۱-ماهی فیتوفاک یاکپور نقره ای فیتوپلانکتون خوار بوده و از پلانکتونهایی که اندازه آنها حدود ۲۰ میکرون است تغذیه می نماید.
۲-ماهی کپور سرگنده یا بیگ هد زئوپلانکتون خوار بوده و از زی شناوران جانوری با اندازه ۶۰ میکرون تغذیه می نماید و از روتیفرها، سخت پوستان کوچک و آلگهای درشت نیز تغذیه می نماید.
نکته : تولید دو گونه یادشده در استخرهای پرورش نیازی به غذای دستی نداشته و با عمل کوددهی و بارور سازی استخر میتوان این دو گونه ماهی را با حداقل هزینه تولید نمود.
۳-ماهی آمور از گیاهان عالی وماکروفیت ها تغذیه می نماید. این ماهی برای تولید یک کیلوگرم گوشت نیاز به ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم علوفه سبز دارد.
۴ـ ماهی کپور معمولی : همه چیز خوار بوده و از جانوران کفزی، شیر و نومیده ها و موجودات پلانکتونی درشت تغذیه می نماید.
بمنظور سرعت بخشیدن به رشد دو گونه اخیر (آمور ـ کپور) پرورش دهنده ناگزیر است از غذای دستی استفاده نماید. بدین منظور برای تغذیه ماهی آمور از علوفه سبز (شبدرویونجه) استفاده می نماید.ـ برای تغذیه ماهی کپور میتوان مخلوطی از غذای دستی شامل غلات، کنجاله ها و پودر ماهی به شکل خمیری ویا از غذای کنسانتره استفاده نمود. تغذیه ماهی کپور باید درحدی باشد که ۷۰-۶۰ درصد محصول ماهی از غذای طبیعی استخر و مابقی از غذای دستی تأمین گردد.
نکته های مهم[ویرایش]
۱ـ استفاده از تشت های پلاستیکی جهت تغذیه ماهی کپور به تعداد ۱۰-۵ عدد در هکتار و قاب چوبی به ابعاد ۲×۲ برای تغذیه ماهی آمور ضروری است. ۲ـ تشت های غذای ماهی کپور بایستی در یک طرف دیواره طولی استخر و در خلاف جهت آخور (قاب چوبی) برای تغذیه آمور قرار داده شود. ۳ـ جهت تغذیه ماهیان آمور کمتر از ۱۰۰ گرم بایستی علوفه ها را قطعه قطعه کرده و در داخل قابهای چوبی قرارداد. ۴ـ با توجه به مصرف غذای کپور توسط ماهی آمور و بمنظور جلوگیری از تغذیه ماهی آمور از کنسانتره کپور بایستی غذای ماهی آمور ۲-۱ ساعت زودتر داده شود.
تغذیه ماهیان سردابی(قزل آلا)
ازآنجائیکه آزاد ماهیان در محیط طبیعی از نرمتنان، حشرات آبزی، سخت پوستان کوچک و... تغذیه می نماید در شرایط پرورش می بایست نیازهای تغذیه ای آنان از نظر پروتئین، چربی ها، قندها، ویتامین ها و مواد معدنی توسط غذای کنسانتره تأمین کند. میزان نیازمندی ماهیان به مواد فوق با وزن ماهی تغییر می کند به همین جهت غذای کنسانتره ماهیان با توجه به اندازه ماهی در اندازه های مختلف و با ترکیبات مختلف ساخته می شود.
انواع غذای کنسانتره ماهی قزل آلا
۱_ غذای آغازین(sft) با میزان پروتئین بالاتراز (۵۰-۴۵)درصد،برای ماهیان کمتراز ۵ گرم
۲_ غذای رشد(fft) بامیزان پروتئین بطورمتوسط(۴۵-۴۰) درصد،برای ماهیان ۳۰-۵ گرم
۳_ غذای پرواری (gft ) با میزان پروتئین حدود(۴۰۳۵) درصد،برای ماهیان ۳۵۰-۳۰ گرم
۴_ غذای مولدین(bft )با میزان پروتئین(۴۵-۴۰)درصد،برای ماهیان مولد (بیش از ۳۵۰گرم)
نحوه و میزان غذادهی ماهی قزل آلا :
در صورتی که غذادهی به صورت دستی انجام میشود میزان غذای ماهی قزل آلا پس از محاسبه، داخل سطل ریخته واز روی دیواره استخر توسط کارگر به داخل استخر پخش می گردد.
طریقه محاسبه غذا بدین صورت است.
درصد غذادهی× بیوماس ماهی= میزان کل غذا
بیوماس ماهی از ضرب تعداد ماهی بر متوسط وزن ماهیان بدست می آید.
درصد غذادهی با توجه به سایز ماهی و دمای آب و بر اساس جدول غذادهی بدست می آید.
منبع[ویرایش]
شرکت تعاونی دانش آموختگان کشاورزی قم
