خورشیدکلا
خورشیدکلا در گذشته های دور:
ک َ (اِخ ) دهی است از دهستان
کلباد بخش
بهشهر شهرستان
ساری ، بین شوسه و راه آهن . این دهکده در دشت قرار دارد، با آب و هوای معتدل و مرطوب و ۶۶۰ تن سکنه . آب آن از چشمه و محصول آن برنج و غلات و مرکبات و صیفی و مختصر ابریشم . شغل اهالی زراعت و کرباسبافی است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۳).
( آنچه آورده شد برگرفته از فرهنگ دهخدا بوده است).
خورشیدکلای جدید:
اکنون خورشیدکلا از توابع شهرستان
گلوگاه می باشد . این شهرستان در سال ۸۶ از شهرستان بهشهر جدا شده است. روستای خورشیدکلا هم اکنون بیش از ۲۴۰۰ نفر جمعیت دارد.
رابینو در کتاب (مازندران و استرآباد ) می نویسد:
« با وجود اینکه واسمر ( نویسنده ) بسیاری از قسمت های مهم جغرافیایی مازندران را توضیح و روشن نموده هنوز نکته های مشکل در آن فراوان است. حد شرقی مازندران ( طبرستان ) به معنی اخص با استرآباد ( جرجان ) ظاهراً همیشه در نزدیکی کلباد ( در کنار رودخانه ی کرند ) بوده و در آنجا خندقی وجود داشته ( جر کلباد ) که رشته باریک ساحلی بین خلیج استرآباد و کوهستان را مسدود می ساخته است.
ابن رسته دیواری آجری و دروازه تمس را ذکر نموده و گفته است که مسافران ناگزیر بودند از آن عبور کنند ».
آنچه در این کتاب آورده شده است همان است که اکنون مرز استان های گلستان و مازندران است. اکنون روستایی که در غرب استان گلستان هست روستایی است به نام کهنه کلباد.
در برگ ۲۴ کتاب آمده است:
« مازندران شرقی غالباً به مناسبت عنوان شاهزادگانش اسپهبد یا اسپهبدان خوانده شده چنانچه رستمداد را هم استنداریه می نامیدند. ... حد شرقی آن محدود است به جر کلباد و شاه کوه ».
و در برگ ۳۹ آورده است: « ... زبان مازندرانی که یکی از زبان های قدیم فارسی است
حرف می زنند ».
و در برگ ۴۰ و ۴۱ آورده است:« در مازندران ... هیچگونه استحکامات تازه نظامی در این ایالت نیست. اما در زمان قدیم قلاعی ساخته شده بود که مازندران را از تهاجم حفاظت کند. این استحکامات عبارت بودند از : ... پنجم ، جر کلباد یا خندق کلباد که در زمان پادشاهی کریم خان زند به وسیله محمدخان سوادکوهی که در آن موقع حاکم مازندران بود کنده شده است. تا اشرف و حدود شرقی مازندران را تا از تاخت و تاز ترکمن ها حفظ کند. ششم ، ... و همچنین حصار فرخان کبیر که شاید همان جر کلباد بوده است».
و اما در برگ ۱۰۸ و ۱۰۹ درباره ی خورشیدکلا چنین نوشته است:
« از ده و نهر سراج محله و دهکده ی بزرگ و نهر تیلنو و ده تیرتاش که بر شیب تپه ای واقع است عبور نموده و به خورشیدکلا که در چهار فرسخی اشرف و جر کلباد است وارد شدیم.
بلوک کلباد از یک فرسخی بلند امام در مغرب تا جر کلباد در مشرق وسعت دارد و دارای ۱۰ دهکده است.
... ( در بحث کلباد و گلوگاه ) ... بلارنبرگ سیاح می نویسد: به موجب اظهارات سکنه، بیست سال پیش از سفر او که در سال ۱۸۳۶ مسیحی اتفاق افتاد آب دریا تمام اراضی ساحلی را فراگرفته تا تپه قراودین که در نزدیکی آن محمدحسن خان قاجار به قتل رسیده بود سرایت کرد.
کنت وینوویچ به سال ۱۷۸۲ در آنجا برجی ساخت».
• تپه ی قراودین که اکنون در بین مردم خورشیدکلا به گرادین تپه شناخته شده است هنوز هم با همان شکوه پابرجاست و برخی از مردم خورشیدکلا بر روی بخش هایی از آن کشاورزی می کنند.
محرم در خورشیدکلا:
• همچون همه ی جاهای ایران زمین روستای خورشیدکلا نیز عزادار سرور و سالار شهیدان است. تنها هییت مذهبی روستا که هییت فرهنگی مذهبی حضرت علی اکبر (ع) می باشد برنامه های دسته روی و زنجیر زنی دارد که از پیر تا خردسالان در آن به عزاداری می پردازند. زنجیر زنی از مسجد به امام زادگان اسحق س و بی بی زینب س- گلزار شهدا- شیرخوارگان ( برای نخستین بار ) بازدید از خانواده های شهدا- شام غریبان و ... از برنامه های این هییت است.
• نوحه سرایی و مداحی در مسجد هم هرشب برگزار می گردد.
• علم گردش یا علم گردانی هم در هفتم ماه محرم در روستا برگزار می گردد.
• همراهی همه ی روستا در پذیرایی از عزاداران حسینی در دهه ی نخست و روز عاشورا به ویژه برخی از جوانان
• از برنامه های خوب همراهی مداحان نونهال و نوجوان در این برنامه ها می باشد.
• بر خود می دانم که یادی بکنم از روحانیون بزرگوار آقا سید محمد و آقا سید جعفر موسوی. خدایشان بیامرزد.
× مراسم شام غریبان نیز همچون سال های گذشته در روستای خورشیدکلا برگزار شد. رسم بر این است که پس از اقامه ی نماز مغرب و عشا عزاداران حسینی به خانواده های شهدا و کسانی که ار عاشورای گذشته تا عاشورای امسال دار فانی را وداع گفتند سری می زنند و با ادای فاتحه خداحافظی می کنند. خانواده ها نیز با پذیرایی مختصر میهمانان را میزبانی می کنند.
[۱]منبع
[۲]
