دزلی
روستاي دزلي/
سروآباد /
کردستانروستای دزلی از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان، با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۹ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی، در فاصلة ۲۸ کیلومتری شهر سروآباد و ۱۱۵ کیلومتری مرکز استان (سنندج) قرار دارد.
موقعیت و تاریخچه[ویرایش]
روستای دزلی از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان، با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۹ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی، در فاصلة ۲۸ کیلومتری شهر سروآباد و ۱۱۵ کیلومتری مرکز استان (سنندج) قرار دارد.
ارتفاع این روستا از سطح دریا ۱۴۰۰ متر است و اطراف آن را کوه و دره فرا گرفته است.
روستای دزلی از شمال به کوه قلعه زمان( قه لا زه بان)، از جنوب شرقی به کوه مهدی و معدن سنگ ساختمانی، از شرق و شمال شرقی به کوه سپی که مه ر، از شمال و شمال شرقی به دره دوله ناو و از غرب به کردستان عراق محدود شده است.
روستای دزلی تحت تأثیر اقلیم کوهستانی تابستان‌های معتدل و دلپذیر و زمستان‌های سرد دارد.
این روستا تاریخی کهن دارد. مسجد باشکوهی که از دوران خلافت خلفای راشدین برجای مانده است، آرامگاه دوازده (۱۲) اصحاب و سایر بناهای تاریخی گواهی بر این مدعاست.
مردم روستای دزلی به زبان کردی(گورانی) سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب تسنن هستند.
الگوی معیشت و سکونت[ویرایش]
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵جمعیت دزلی ۲۷۰۰ نفر بوده است.
درآمد بیشتر مردم روستا از فعالیت‌های زراعی، دامداری، باغداری، خدمات و صنایع دستی تأمین می‌شود.
کشت آبی و دیم در روستا رواج دارد و عمده محصولات زراعی آن گندم و نخود می‌باشد. شرایط مساعد اقلیمی، موجب رونق باغداری در روستا شده است و انواع میوه‌های باغی مانند گردو، انگور، گلابی، گیلاس و شیلانه از محصولات سردرختی آن است.
مراتع گسترده موجب رونق نسبی دامداری شده و انواع لبنیات روغن حیوانی در روستا تولید می‌شود.
روستای کوهستانی دزلی بافت متراکمی دارد. کالبد خانه‌ها و فضاهای داخلی آن‌ها از شرایط طبیعی، نوع معیشت و فعالیت خانوار روستایی تأثیر پذیرفته و شکل گرفته است. خانه‌های روستا دارای سقف‌های چوبی و مسطح، پنجره‌های کوچک و درهای چوبی است.
مصالح عمده به کار رفته در خانه‌های قدیمی از مواد در دسترس مانند سنگ، گل و خشت و در خانه‌های جدید از آجر، سنگ، آهن، گچ و سیمان می‌باشد.
جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]
چشم‌انداز و طبیعت کوهستانی، چشمه‌های جوشان، باغ‌های سرسبز و انبوه پیرامون روستا، فضای دلپذیری برای گردشگران ایجاد کرده است.
روستا را کوه‌های زیبایی از شاخه‌های رشته کوه‌های زاگرس فرا گرفته‌اند، که محل مناسبی برای ورزش کوهنوردی است. از جمله آن‌ها می‌توان به کوه دالانی به ارتفاع ۲۵۶۴ متر اشاره نمود که در نزدیکی جنوب غربی روستا قرار دارد و از جنوب شرقی به کوه کمانجه ر می‌پیوندد.
کوه دالمز، با ارتفاع ۱۹۳۰ متر در غرب روستا واقع شده و سرچشمة رود چم شیان می‌باشد. این کوه از غرب به کوه موجات می‌پیوندد.
کوه مهدی که بسیار زیبا است از انواع گیاهان دارویی مانند گل ختمی، آویشن، رازیانه، پونه، خاکشیر، گون و درختچه‌های متعدد پوشیده شده است.
از دیگر جاذبه‌های طبیعی روستا می‌توان از چشمه خان و چشمه دزلی و همچنین باغ‌های سرسبز و انبوه اطراف روستا نام برد.
گفته می‌شود که مسجد قدیمی روستا به دورة خلفای راشدین مربوط است.
تپه‌های باستانی قلعه، گورستان و مزار مشاهیر روستا از جمله ملا حسن دزلی، ملا مصطفی مردوخی و زیارتگاه و مزار ۱۲ اصحاب، از جاذبه‌های تاریخی روستای دزلی به شمار می‌آیند.
مردم روستای دزلی همانند مردم سایر روستاهای کردستان، در برگزاری مراسم دینی و ملی شرکت می‌کنند.
در عید فطر و قربان، پس از ادای نماز به دید و بازدید یکدیگر و بزرگان روستا می‌پردازند و در تولد پیامبر (ص) مراسم مولودی‌خوانی برگزار می‌کنند.
← بازی‌های محلی روستاگرزان، زوران، قلانی، سه باز. هلوکانی و هلک ملک.
موسیقی جایگاه ویژه‌ای در میان مردم دزلی دارد. از جمله آواهای رایج در این روستا می‌توان به سیاه چمانه، چپله و کنالیل اشاره کرد. رقص محلی و معروف این روستا هل پرکه نام دارد و برای بالا بردن توان جسمی شرکت‌کنندگان است که در هفت ریتم وبا موسیقی اجرا می‌گردد.
پوشاک مردان روستای دزلی، مشتمل بر چوخه، پانتول، ملکی، لفکه سورانی، شال، دستار، فرنجی، کله بال است؛ زنان نیز، از لباس کردی شامل جافی، کلنجه، شال، کلاه و کمله استفاده می‌شود.
صنایع دستی[ویرایش]
صنایع دستی روستای دزلی مشتمل بر گیوه‌بافی، جاجیم بافی، موج بافی و چخورانک است.
غذاهای محلی[ویرایش]
معروف‌ترین غذاهای محلی این روستا، شامل دوینه، شلمین، دوخوا یا آش دوغ، ولوش، کلانه و یکاوه می‌باشد. کلوچه‌های محلی کلیره و بژی برساق دو شیرینی معروف محلی این روستا هستند.
دسترسی[ویرایش]
روستای دزلی از طریق شهرهای سروآباد، مریوان و سنندج قابل دسترسی است و جاده‌های منتهی به این روستا، از شهرهای مذکور آسفالت می‌باشد
منبع[ویرایش]
وبلاگ روستای دزلی
