سمنان
استان سمنان با ۹۵۸۱۵ کیلومتر مربع وسعت، یکی از استان های وسیع
ایران به شمار می آید. این استان از شمال به استان های
مازندران و گلستان، از جنوب به استان اصفهان، از مغرب به استان های
تهران و
قم و از مشرق به استان های خراسان شمالی و رضوی محدود شده است. این استان به خاطر موقعیت جغرافیایی، دارای اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی و خشک است و به دلیل محدودیت‌های آب و خاک، از موقعیت کشاورزی مطلوبی برخوردار نیست.
استان سمنان در حال حاضر دارای ۴ شهرستان، ۱۴ شهر، ۱۰ بخش، ۲۸ دهستان است. شهرستان های آن عبارتند از: سمنان، شاهرود، دامغان و گرمسار.
استان سمنان یكی از استان های مهم ایران است كه به سبب ویژگی های خاص موقعیتی و تاریخی خود؛ مجموعه ای از زیبایی ها و مناظر بدیع طبیعی چون جاذبه های كویری و كوهستانی را همراه با جاذبه های منحصر به فرد تاریخی چون كاروان سراهای تاریخی، قلعه های قدیمی، آب انبارها و قنات هایی با معماری منحصر به فرد؛ مسجد های تاریخی؛ بقعه ها و آرامگاه های مشاهیر و... در یك جا به نمایش گذاشته است و مخاطبان و بازدید كنندگان از این استان را با رضایت مندی از بازدید كم نظیر خود بدرقه می كند.
محدوده کنونی استان سمنان بخشی از ایالات "ورن" یکی از ایالات ۱۶ گانه دوران باستان (اوستائی) بوده که در دوره مادها و هخامنشیان بخشی از قلمرو سرزمین "پارت" را در مجاورت مادها تشکیل می داده است. در دوران سلوکیان و اشکانیان، این سرزمین "کومی سن" یا کومش نامیده می شد که در قلمرو پارتها بوده و بعدها در متون اسلامی معرب شده و بصورت قومس درآمده است.
اهمیت سرزمین کومس یا کومش در تمامی دوران های تاریخی به واسطه قرار گرفتن این سرزمین بر تلاقی گذرگاه های ارتباطی میان سرزمین های طبرستان با سرزمین های داخلی فلات ایران از یک طرف و سرزمین های خراسان و ماوراءالنهر و آذربایجان از طرف دیگر بوده است. به علت همین موقعیت ویژه؛ در سراسر تاریخ، این استان یکی از مناطق با اهمیت کشور به شمار می رفته و در واقع معبر تمام حوادثی بوده که میان شرق و غرب ایران رخ داده است.
این منطقه در تمام دوره حکومت مادها و هخامنشیان، کومیسنه یا کومیشان (قومس بعد از اسلام) جزو ایالت بزرگ پارت یا به شمار می‌رفته و در این دوره؛ سمنان شهر سرحدی ایالت‌های پارت و ماد به شمار می‌رفته است. به همین علت برخی از مورخان، زمانی این شهر را جزو مادها و گاهی جزو پارتها به حساب می‌آورند.
سلوکیان بزرگ ترین عامل یونانی کردن مشرق بودند و به همین جهت، برای ادامه فرمان روایی خود نظر مساعد مردم را لازم داشتند. برای این کار تقریبا شصت شهر در مشرق و ایالت پارت بنا کردند. یکی از این شهرها آپاما یا لاسگرد فعلی است که در ۳۴ کیلومتری سمنان واقع شده و دیگری شهر هکتا پلیس (صد دروازه) است که عده‌ای آن را دامغان می‌دانند. اشکانیان ایالات ایران را به هجده بخش وسیع تقسیم کردند که یکی از ایالت‌های مهم آن کمیسن قومیس یا قومس در نواحی سمنان و دامغان کنونی بود.
سمنان در دوره‌های بعد از اسلام جزو سرزمین تاریخی قومس (کومش) به شمار می‌آمد. سمنان طی تاریخ دو هزار ساله خود شاهد فراز و نشیب‌ها، جنگ‌ها، شکست‌ها و پیروزی‌های بی شمار بوده است. در دوره‌های بعدی نیز منطقه سمنان مورد توجه خاص حکومت‌های مرکزی قرار گرفت و منازعه‌ها و مناقشه‌های متعدد بر سر این منطقه بین قدرتمندان درگرفت.
در آغاز سال ۱۳۴۰ هجری شمسی، در زمان نخست وزیری دکتر علی امینی و وزارت کشور سپهبد عزیزی، طبق تصویب نامه هیئت وزیران، ایالت کومش (سمنان، دامغان، شاهرود، بسطام و سرخه) و جنوب طبرستان یعنی سنگسر (مهدی شهر)، و شهمیرزاد و نقاط تابعه آنها از نظر تقسیمات کشوری به نام فرمانداری کل سمنان نامگذاری شد. مرکز حکومت آن نیز در شهر سمنان تعیین و مستقر گردید.
در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی طبق تصمیم دولت وقت با اضافه شدن دماوند، فیروزکوه، گرمسار و ورامین فرمانداری کل سمنان به استان سمنان تبدیل شد و مرکز آن نیز همچنان شهر تاریخی سمنان باقی ماند. البته طبق تقسیمات کشوری سال‌های اخیر، سه شهر دماوند، فیروزکوه و ورامین از استان سمنان جدا گردیدند.
فهرست شهرستان ها[ویرایش]
دامغان /
سمنان /
مهدی شهر /
شاهرود /
گرمسارجستارهای وابسته[ویرایش]
جاذبه های گردشگری استان سمنانمنابع[ویرایش]
fa (dot) wikipedia (dot) org
ostan-sm (dot) ir
istta (dot) ir
جغرافیای استان سمنان، وزارت آموزش و پرورش
