لردگان
لردگان استان
چهارمحال و بختیاریشهرستان لردگان با وسعت ۳۴۲۰ كيلومتر مربع معادل۲۰/۸ درصد از مساحت استان چهارمحال و بختياري را به خود اختصاص داده است . و از لحاظ موقعيت جغرافيايي اين شهرستان در طول شرقي ۴۹ درجه و ۵۵ دقيقه تا ۵۰ درجه و ۳۴ دقيقه و عرض شمالي ۳۰ درجه و ۵۵ دقيقه تا ۳۱ درجه و ۲۶ دقيقه واقع شده است.
شهرستان لردگان در جنوب استان چهارمحال و بختياري واقع شده و از نظر موقعيت نسبي از سمت شمال به شهرستان‌هاي
بروجن و
اردل ، از سمت جنوب به استان كهگلويه و بويراحمد و از سمت شرق به استان اصفهان و از غرب به استان خوزستان منتهي مي‌شود. اين شهرستان با ارتفاع متوسط ۱۷۰۰ متر از سطح دريا در سلسله جبال زاگرس قرار دارد و از نظر
توپوگرافی قسمت هاي شمالي آنرا مناطق پست با ارتفاع كمتر از ۲۰۰۰متر تشكيل داده و مناطق بلند آن ارتفاعات بيش از ۳۰۰۰متر در جهت شمال غربي – جنوب شرقي مي باشد .
و داراي دشت‌هاي حاصلخيري همچون
دشت خانمیرزا ،
دشت جمال ، دشت فلارد و دشت لردگان و كوههاي مرتفع و بلندي همچون كوه ريگ، كوه غارون ، كوه بادامستان، كوه گوميه، كوه سرخ، كوه سيوك، كوه آس جم، كوه آب باغ و... مي باشد و از لحاظ كشاورزي بخصوص در زمينه كشت غلات از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده. و به لحاظ طبيعي و آب و هوايي يكي از نقاط مستعد ومناسب سرمايه گذاري در صنعت توريسم و گردشگري در تمامي طول سال مي باشد .و با توجه به افتتاح جاده جديد لردگان – خوزستان، بهترين و كوتاهترين مسير ارتباطي استانهاي مركزي كشور مانند اصفهان، يزد، .... به خوزستان همين مسيري است كه از شهرستان لردگان مي گذرد و همچنين ارتباط مناطق مركزي كشور به استانهاي كهگيلويه و بوير احمد، فارس و بوشهر از اين شهرستان میسر و مطلوب مي باشد.
رودخانه هاي مهم خرسان و ارمند كه از سرشاخه هاي اصلي كارون هستند در اين شهرستان جريان دارند و بر همين اساس سدهاي مهمي چون كارون ۴، سدهاي خرسان ۱و۲و۳و كارون ۵ بر روي رودخانه هاي شهرستان احداث و يا در حال احداث و مطالعه مي باشند و سهم عمده‌اي از آب استان را به خود اختصاص داده و چشمه هاي پرآب و هميشه جوشاني مانند برم لردگان، آبشار آتشگاه ، چشمه سندگان، چشمه پروز، برم مالخليفه، چشمه ميلاس، چشمه ميشان، چشمه بارز، چشمه شوار، چشمه گوشه و ... در اين شهرستان جريان دارند. اين شهرستان داراي بيشترين اراضي جنگلي در سطح استان با مقدار ۱۵۸۰۰۰ هكتار كه اغلب گونه هاي آنرا بلوط و بنه تشكيل داده مي باشد كه بيشتر در نواحي غربي و جنوبي شهرستان گسترده است وسعت مراتع شهرستان حدود ۱۴۳۶۰۰هكتار مي باشد و بيشترين گونه هاي گياهي و داروئي در سطح استان در اين شهرستان مي باشد.
بر اساس آخرين تقسيمات سياسي شهرستان لردگان داراي پنج شهر لردگان،آلوني، منج و مالخليفه و سردشت(در شرف انجام) و پنج بخش به نامهاي مركزي، منج، فلارد، خانميرزا، رودشت و دهستانهاي سردشت، دودرا، ريگ، ميلاس، ارمند، خانميرزا، جوانمردي، فلارد،پشتكوه، منج و بارز با تعداد ۳۶۳روستا (۶۴ روستا فاقد سکنه) مي‌باشد.
براساس نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال ۱۳۹۰ جمعيت شهرستان لردگان ۱۹۴۷۸۳ نفر مي‌باشد كه از اين تعداد ۴۴۵۵۴ نفردر مناطق شهري و ۱۵۰۲۲۹ نفر در مناطق روستايي زندگي مي‌كنند وضعيت آب و هوايي: شهرستان لردگان داراي آب و هوايي متنوع مي باشد به طوريكه در اين شهرستان مناطق معتدل، سرد و گرم و مرطوب وجود دارد. موضوع مهم ديگري كه در اين شهرستان بايد به آن اشاره شود وجود اماكن متبركه و زيارتگاههاي متعدد در اين شهرستان مي باشد كه مي شود به پاره اي از آنها به شرح زير اشاره كرد.
قدمگاه شاه عبدالعظيم، امام زاده عباسعلي برجوئي، امامزاده سيد سلطان ، زرين درخت و ... در بخش خانميرزا امام زاده شيرمرد، امام زاده حسن علي اكبر در بخش فلارد، امام زاده پير محمد علي، امام زاده جعفر، امام زاده شاه عبد الباقي و ... در بخش مركزي، امام زاده سيد محمد، امام زاده شهسوار- امام زاده حسن شوار، امامزاده جعفردر بخش منج مناطق مهم گردشگري كه قابليت سرمايه گذاري دارند.
۱- چشمه برم لردگان واقع در مركز شهر لردگان
۲- آبشار آتشگاه واقع در ۶۰ كيلومتري جنوب شرق لردگان
۳- تنگ زيبا و ديدني لاي بيد در سه راهي ارمند
۴ - تنگ رحيم آباد حفاظت شده منابع طبيعي و در حاشيه جاده خوزستان
۵- پل ارمند و حاشيه رودخانه ارمند
۶- چشمه ميلاس
۷- قدمگاه شاه عبدالعظيم خانميرزا
۸- پاسگاه محيط زيست سبز كوه در خانميرزا
۹- پارك جنگلي پروز در پشتكوه فلارد
۱۰- چشمه سندگان فلارد
۱۱- چشمه ميشان فلارد
۱۲- چشمه برم مالخليفه
۱۳- تنگ سماء منج
۱۴- حاشيه جاده خوزستان از منج تا سد كارون ۴
۱۵-پارک جنگلی چارطاق
۱۶- آبشار گاهکده و .....
قدمت تاریخی شهرستان:
ناحيه لردگان به دليل داشتن آب و هواي مساعد و محيط مناسب براي زندگي يكي از مكانهاي زيستي بشري در ايران به شمار مي‌رود . اقوام و طوايف متعددي در طول تاريخ در اين مكان زندگي مي‌كرده‌اند و با توجه به آثاري كه در اين منطقه پيدا شده نشان از وجود تمدن‌هايي دارد كه تا حدود هزاره ششم قبل از ميلاد در اين منطقه مي‌زيسته‌اند.
اين ناحيه براساس نتيجه‌گيري گروههايي كه جهت شناسايي و مطالعه در گذشته به اين ناحيه سفر كرده‌اند، آنرا بعنوان يكي از غني‌ترين و قديمي‌ترين نواحي باستاني كشور مي‌دانند. در دوره‌هاي ايلامي، پارس ، پارتيان، ساساني، اسلامي و ... هميشه نامي از اين منطقه ذكر شده و از نواحي پر رونق آن زمان‌ها به شمار مي‌آمد و همچنين در سفرنامه ناصرخسرو قبادياني ( ۴۴۴ ه.ق) ، كتاب نزهه‌القلوب حمدالله مستوفي، كتاب مسالك و ممالك اصطخري،كتاب حدودالعالم(۳۷۲ ه. ق) به منطقه لردگان و اوضاع و احوال اين ديار اشاره شده است .
اين ناحيه در دوره رضاخاني به سه‌دهستان معروف گرديد و در سال ۱۳۱۶ بعنوان يكي از دهستانهاي فرمانداري كل چهارمحال و بختیاری(بختیاری سردسیری) شناخته شد ودر سال ۱۳۱۷ بعنوان يكي از بخش‌هاي شهرستان بروجن قرار گرفت و در تاريخ ۱۳۵۹/۴/۹ به شهرستان تيديل گردید.
بخش فلارد[ویرایش]
← دهستان فلارد اب گرمکابواسحق سفلي
ابواسحق عليا
اميران سفلي
اميران عليا
يوردسوخته
تل اشگفتي
چهارده
دشت پاگرد
ده چناردالورا
ده سوخته
ده گلابي عليا
سلمانك سفلي
سلمانك عليا
سندجان سفلي
سندجان عليا
سهل اباد
شهريار
شيرمرد
قرح
كلواري سفلي
كلواري عليا
كندر
گرداب سفلي
گرداب عليا
گلابي سفلي
گنج
ميان اب
ميانطلان
ميشان سفلي
ميشان عليا
ميلان بابااحمدي
يونكي
شهرك امام خميني
← دهستان پشتكوهاسلام اباد۱
اكبراباد
امامزاده درويشان
بازنگي
باغ كاج
باغ محمدعلي
پروز
بيژگن
امام اباد
دم اب
اسلام اباد
دره بيد
دره شير
دره نامداري
دره نيك
دستگرد
ده كهنه
رستم بيگ
سفيدار
شاه نجف
شوراب
دهنو
قلعه سوخته
كوه نارمه
گنداب
گيساران
لير
منارجان
نارگيلي
نارمه سفلي
نارمه عليا
علي اباد
نوراباد
كلات
← شهرهامال خليفه
قلعه سوخته
شهريار
بخش مركزئ[ویرایش]
← دهستان ريگاميري سفلي
اميري عليا
چله گاه
چمن بيد
چنارمحمودي
خليل اباد
دوله سيب
ده نوگرك اله
دهنواله مراد
دهنومحمدقلي
دهنوشمسعلي
دهنوعباسعلي
دهنوگودرز
ساختمان رحيمي
قطعه
كلارسفلي
كلارعليا
دهنوعلي بابا
كهيان
منجرمويي
ميج قاان عليا
ميچ قاان سفلي
قلعه شاه ولي شهيدرجائي
دهنو محمد حسين
← دهستان سردشتابزادودرا
ابزاسردشت
ابزير
آبكلايه ۱
آبكلايه ۲
ابلاران
اتشگاه
امام اباد
انجو
اينكك
اينكك دودراڈ
تنگ گهراب
جاجوفاج
چال خزينه
چال شيرين
چالكو
چاهگاه
چل بردي
چلمانگاسيون سفلي
چيلته دودرا
حاجي اباد
دشت دراز
دورك
ده زيردودرائ
ده كهنه امامزاده
دلي
سرتنگ گهراب
ساخت سردشت
برآفتاب سردشت
سرزاگاه
شوش
طلينه دودرا
عدوك
فاج
كلگه سردشت
گلمتين
گندم زاردودرا
گورون
مازه سردشت
مامور
مل سفيد
مونوم
ميان قلعه
نجيلدون بالا
ده تل
نساكوه
وركاب
طلايه
ده گاه
علي اباد
گاه كده
باغ قلندر
غربا
نربلند
نخودكار
اسلام اباد
احمداباد
هزارجريب
له مارئ۱
شهرك مامور
شهرك نور
ده باغ
له مارئ۲
سردشت
سردشت سفلي
← دهستان ميلاساب تلك
احمدخواجه
اسلام اباد
باغ انارميلاس
برافتاب ميلاس
بردكارخانه
پاتوه
تل ماران
چاهگاه ميلاس
چركن
حسين اباد
دارجونه
ده چنار
دره روآب
دره شور
دره شورخنگ
دره شورمهدي
دره مرغي
دهنو ميلاس سفلي
قلعه چه
سرقلعه
شاه حسيني
شش بهره ميانه
شش بهره سفلي
شش بهره عليا
شملك
كرف سفلي
كرف عليا
كل گچي
گرگر
گوشه
ليرابي
له دراز
ميلاس
ناغان سفلي
ناغان عليا
ليرشملك
مجتمع كارگاههاي توليدي
گرازاباد
شيدان
پيران
چالبتان
برافتاب شيدان
خليل اباد
كل ابچنار
سلطاني
سرپوت
قطب صنعتي
شهرك برافتاب شيراني
دهنو ميلاس عليا
← دهستان ارمندبوگر
تنگارك
سرتنگ مسن
مسن
نازك
اب چنار
ارمندسفلي
ارمندعليا
برافتاب خنك
تنگ كلوره
جغد
جوب نسا
چاه گاه
امام اباد
دشتينه
رحيم اباد
فارسون
كينك
مزرعه ارمندبالا
دادا
ده كهنه
شهرك سونك
← دهستان لردگانبوگر
ارمندعليا
باغ انارميلاس
دهنو ميلاس سفلي
كهيان
منجرمويي
شهرك برافتاب شيراني
شهرك مامور
بخش خانميرزا[ویرایش]
← دهستان خانميرزاامامزاده عباسعلي
برجوئي
دومكان
ده بابا
ده چنارسفلي
ده چنارعليا
ده صحرا
ده علي
ده رشيد
شاه قريه
صفي اباد
علي ابادپشته
فيض اباد
كرتگل سفلي
كلامويي
گوشكي
سرتنگ دينارعالي
برافتاب
بردبر
دركه
ده نوهوشنگ خان
زرين درخت
صالحات
هرمو
← دهستان جوانمردئبابامنصور
باغ بهزاد
ده تركان
جوانمردي
حسن هندو
خسرواباد
ده نو
سلح چين
سيله
قلعه افغان
قلعه چه
قلعه مزعل
کرتگل← شهرهاآلونیحسن هندو
جوانمردي
باغ بهزاد
برجوئي
دومکانده صحرا
شاه قريه
بردبر
بخش منج[ویرایش]
← دهستان بارزاب چنارعليا
اب چنارسفلي
اميري
بادامستان اقاجون
بادامستان اميدعلي
بادامستان مشهدي امير
باغ انار
برافتاب مرده شور
بندون عليا
بنگرد
پل بارز
پل ملاعباس
پل مير
تيرزمين
جرجيس
چال چندار
چال درازاسفنديار
چال درازغلامعلي
چال درازنعمت اله
چال درازهادي
چال درازيداله
چالدرازبيت اله
چشمه خاني
چلنحاتم اباد/خانه علي بخش/دم دره/دره اب ساحل/دره اشگفت/دره تنگي عليا/دره تنگي سفلي/دره سور/دره قوطي/ده بارز/ده تل/ده چل//ده نوبارز/رمرون/زيتون
زيتي۱/سربيشه/
سرچول /
سرخاب /
سردره /
سرکمر /
شکرته /
شوار /
عاقل /قلعه بارز/كته/گاوراه/گلستان/گودبنوشير/گودسر/گورزردعليا/
لیران/
لیرود/
لیروک /قلعه مدرسه/ميان مالان/ميانجو/ميش خوس/دهنوگودسر/گچ اهن/زيتي۲/زيتي۳/نصيراباد/ده چال بيد/
میلشا/
← دهستان منجاب بيدك/اسمان نير/البرزاباد/برافتاب چيگو/
بیدله/
پاگچ/پل بريده/
تیرسامان/
چیگو/
خارستون/دره گرم/دوله خرگوش/
ده سوخته/سردار
سرقلعه/سيدمحمد/
شهسوار/
قلعه سمه/
کلگه/كلواري/گاودانه/
لاچنار/
مشگدوزان/
ورکهله/
سورمنده/علي همت ابادطهماسبي
شهرك مشك دوزان/دره باغ
← شهرهامنجبیدله
