پیاز
پیاز نوعی گیاه غده‌ای گوشتی و زیرزمینی از خانواده لاله است و نام علمی آن ALLIUM CEPA L می باشد. عموماً، پیاز به بخشی از گیاه اطلاق می شود كه هر گیاهی از طبقه آلیوم ها دارای آن است. اما معمولاً منظور از پیاز، گیاه تند مزه ای است كه بوی تندی هم دارد و در تهیه انواع غذاها به عنوان نوعی ماده ی طعم دهنده از آن استفاده می كنیم.
به كرات مشاهده شده كه هرچه پوست پیاز، زیادتر و كلفت تر باشد، زمستان طولانی تر و سخت تر خواهد بود. این امر نشان دهنده این است كه طبیعت برای حفظ گیاه پیاز از سرمای سخت زمستان، از پوشش های ضخیم برای پوشاندن پیاز استفاده می نماید.
پیاز یكی از قدیمی ترین گیاهان زراعی بوده كه از هزاران سال قبل، به عنوان طعم دهنده ی غذاها و همچنین دارو از آن استفاده می شده است.
در حدیثی از رسول اکرم(ص) وارد شده است که فرموند: وقی که وارد شهر و محلی شدید، از پیاز آنجا بخورید تا بیماری آن محل را از شما دور سازد.
خواص پیاز[ویرایش]
- دانشمندان علم گیاه‌شناسی معتقدند که، مصرف پیاز خام برای رفع ناراحتی‌های حاصل از آشامیدن آب‌های مختلف در هنگام مسافرت و جلوگیری از ناراحتی‌های ناشی از هوای آلوده، مفید می‌باشد.
- پیاز خام، برای پوست، موهای سر، کلیه‌ها و مثانه مفید است.
- پیاز پخته، ملیّن (نرم کننده) است و برای کسانی که روده‌ی ضعیفی دارند، غذای مناسبی است. البته سرخ کردن پیاز با روغن، آن را سنگین می نماید، مگر آنکه زیاد سرخ نشود و روغن کمی مصرف گردد.
- پیاز نیز مانند سیر خاصیت ضدعفونی دارد و قادر است از تجمع پلاكت ها جلوگیری كند و در تجزیه ی فیبرین(لخته ی خون) دخالت نماید.
وجود تركیبات گوگردی در پیاز، موجب جلوگیری از تجمع پلاكت ها شده، از لخته شدن خون داخل رگ ها پیشگیری می نمایند.
- آب پیاز برای دندان درد مفید است. برای تسکین درد باید آب پیاز را روی دندان ریخت و کمی نگاه داشت، این عمل را می‌توان با پنبه انجام داد.
- برای برطرف ساختن صدای داخل گوش می‌توان پنیه ای را به پیاز آغشته کرد و در گوش قرار داد. به زودی صدای گوش شما برطرف می شود.
- خوردن پیاز خام در روز خستگی شما را برطرف می نماید و اعصاب را تسکین می بخشد.
- برای معالجه ی ترک خوردگی دست، یک پیاز تازه را رنده کنید و آب آن را به مدت ۱۲ دقیقه روی دست خود بمالید. اگر هر روز دو بار این کار انجام شود، ترک های دست شما بهبود خواهد یافت.
- برای معالجه ی ورم و آماس بدن می توان ۲عدد پیاز را رنده نمود و یک لیتر شیر که به جوش آمده است را داخل آن ریخت و پس از ۲۴ ساعت که دم کشیده و سرد شد، آن را صاف نمود و هر روز سه لیوان کوچک از آن را نوشید.
- برای درمان نیش زنبور و مگس می توانید یک پیاز تازه را رنده کنید و آب آن را به صورت پماد و مرهم روی محل نیش زدگی بگذارید. پس از مدتی ورم کم شده و درد تسکین پیدا می کند.
- برای معالجه ی کورک و دمل نیز می توان از روش بالا سود جست.
پیاز به دلیل داشتن موادی از جمله پروستاگلاندین ها، رگ های خونی را گشاد می كند و موجب کم شدن فشار خون می شود.
- پیاز دارای مخمر است که برای آسان نمودن هضم نشاسته مفید است. باید توجه داشت هضم پوست های نازکی که ورق پیاز را پوشانده خیلی دشوار است و باید هنگام مصرف آن را جدا نمود.
- پیاز اشتها آور و کاهش دهنده ی ناراحتی‌های مربوط به نفخ شکم و غیره است.
- پیاز برای پیش گیری از ابتلا به تصلب شرایین هم به كار می رود. سازمان بهداشت جهانی مصرف پیاز را برای درمان نارسایی های رگ های خونی سالمندان توصیه نموده است.
- پیاز به واسطه ی داشتن انسولین گیاهی، موجب شفای بیماری دیابت می گردد، پس برای اشخاص مبتلا به بیماری قند مضر نیست.
- پیاز دارای هورمون دیاستازی است که غدد اشک و آمیزشی و گوارشی را تقویت می کند. این مواد در اثر حرارت از بین می روند. بنابراین پیاز پخته در نیروی جنسی و هاضمه تأثیری ندارد و اشک آور هم نیست.
- بو كردن آب پیاز به ویژه زمان پوست گرفتن آن، برای به هوش آمدن فردی كه سست یا بی هوش شده و همچنین برای رفع تشنج ، بسیار مفید است.
خواص درمانی پیاز[ویرایش]
پیاز به علّت داشتن فسفر ، کارهای فکری را آسان می کند.
- برای افرادی که دچار بی خوابی هستند، مفید است و در صورت مصرف زودتر خواب به سراغ آنها خواهد آمد.
- پیاز، برای کودکان کم رشد و پیرمردان ضعیف مفید است.
- برای جلوگیری از خون دماغ می توانید چند قطره سرکه را روی پیاز رنده شده بریزید و آب آن را در بینی بچکانید، تا از خونریزی جلوگیری نماید.
- پیاز لثه‌ها را تقویت می کند و رنگ چهره را روشن می سازد.
- پیاز سرشار از ویتامین‌های A و B و C می باشد ونیزدارای آهن، آهک، فسفر ، پتاسیم ، سدیم ، گوگرد، ید،سلنیوم، سیلیس و قند است که به طور مستقیم جذب بدن می شود.
زیاده روی در خوردن پیاز موجب تشنگی، استفراغ، تیرگی چهره و حتی فراموشی می شود.
- پیاز به علت داشتن گوگرد ضد عفونت خون است. وقتی گوگرد وارد خون و ریه‌ها گردد با عفونت‌های مجاری تنفسی، مانند آسم ، برونشیت و گریپ و غیره مبارزه می کند.
- یک پزشک هندی به نام مِنون در پی تحقیقات دو ساله ی خود در دانشکده ی پزشکی، دانشگاه نیوکاسل انگلستان، اعلام نمود که: پیاز خام، پخته و یا سرخ کرده از تشکیل لخته های خون در رگ ها جلوگیری نموده و مانع از بروز سکته ی قلبی و مغزی می شود.
- پیاز قادر است كه کلسترول و چربی های خون را كاهش داده و از انعقاد خون داخل رگ ها جلوگیری نماید.
- پیاز قادر است خطر ابتلا به سرطان معده را كاهش دهد.
- خوردن پیاز همراه با غذاهای چرب، مخصوصاً در مهمانی ها یا مسافرت ها، سبب هضم چربی ها می شود.
- در استعمال خارجی، پیاز پخته، تسکین دهنده ی سوختگی‌ها و بواسیر است.
- مرهمی که از پیاز خام رنده شده درست می کنند اگر به پایین شکم بگذارند، خروج ادرار را آسان می‌سازد و اگر بر روی پیشانی گذاشته شود سردردهای شدید نیمه ی سر و سردردهای عصبی را آرام می‌کند.
- تحریکی که در هنگام پوست کندن پیاز حاصل می شود، دردهای شدید نیمه ی سر ( میگرن ) را بر طرف کرده و زکامی را که تازه شروع شده است از بین می برد.
- برگ های سبز پیازچه که بیش تر هنگام بهار یافت می شود، دارای مقدار زیادی ویتامین C است.
- پیاز،تقریبا تمام خواص سیر را در معالجه ی فشارخون، مرض قند، درمان بیماری کرمک و غیره را دارد.
- مصرف پیاز پخته، باعث لینت یا نرمی مزاج می‌شود.
برای برطرف کردن بوی بد پیاز بعد از مصرف آن، می توانید یک عدد گردو یا مقداری نان سوخته میل نمایید و یا چند عدد باقلا را جویده و مدتی در دهان نگاه دارید.
- استفاده از پیازی که با چربی پخته شده باشد، برای دفع اخلاط چسبنده از سینه مفید است.
- مصرف پیاز پخته با چربی برای رفع یبوست و نفخ روده‌ها مفید است. برای این منظور پیاز را با ملایمت بپزید و در هنگام پختن به تدریج به آن کره اضافه نمایید و سپس مصرف کنید.
- اگر ورقه‌های نازک پیاز در شیر، پخته و مصرف شود، برای درمان دردهای حاصل از قولنج روده‌ها و ناراحتی‌های شکم مفید است.
- پیاز پخته، حبس البول و کم شدن ادرار را شفا می دهد و ادرار آور خوبی است.
- مصرف پیاز پخته به هر شکل که باشد برای رفع ناراحتی های روحی مفید است.
- مصرف پیاز پخته شده در سرکه، برای تقویت هاضمه، زردی (یرقان) ، ورم طحال و استفراغ صفراوی مفید است.
- تخم پیاز طبیعت گرم دارد و خوردن ۴ تا ۵ گرم آن برای تحریک نیروی جنسی موثر است.
- قرار دادن پیاز پخته و گرم در محل سوختگی و یا قرار دادن آن در محل بواسیر اثر شفا بخش دارد، زیرا خون را به طرف سطح پوست انتقال داده و از تجمع خون در رگ های بواسیری می کاهد.
- اگر با آب پیاز چیزی روی کاغذ بنویسید، دیده نمی شود ولی همین که آن را گرم کنید و حرارت دهید، کلمات ظاهر می گردد.
← تذکرات۱- زیاده روی در خوردن پیاز موجب تشنگی، استفراغ، تیرگی چهره و حتی فراموشی می شود. پس در حد اعتدال مصرف کنید.
۲- برای برطرف کردن بوی بد پیاز بعد از مصرف آن، می توانید یک عدد گردو یا مقداری نان سوخته میل نمایید و یا چند عدد باقلا را جویده و مدتی در دهان نگاه دارید.
منابع[ویرایش]
خواص سبزی ها،تالیف مرتضی نظری
WWW.WIKIPEDIA.COM
WWW.TAAMASRAR.COM
گردآوری مطلب: آیت اللهی-کارشناس تغذیه تبیان
