کسب و کار روستایی
نخستین جشنواره کسب و کار روستاهای ایران
مقدمه[ویرایش]
تحقق اهداف و ارزش های والای اسلامی در جامعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از جمله ضرورتهایی بوده و هست که نظر دست اندرکاران و برنامه ریزان کشور را همواره متوجه خود نموده است. فراهم نمودن زمینه های رشد و اعتلای انسانی و تسهیل در امر ایجاد جامعه ای متعالی ، برآورد امکانات بالقوه و بالفعل و افزایش مناسب کارایی آنها قادر است مشکلات اساسی کشور را در زمینه رفع محرومیت جوامع روستایی برطرف نماید و از طرفی جامعه را از بند هژمونی تحریم استکبار جهانی برهاند.
طراحی هدفمند کسب و کار روستاییان ، زمینه سازی برای راه اندازی مشاغل خانگی ، آموزش کارآفرینی و آماده سازی محیط اجتماعی و اقتصادی روستاها برای جذب نیروی انسانی جوان، متخصص و ماهر می تواند به عنوان راه کار اصلی در توسعه پایدار جوامع روستایی قلمداد گردد.
دبيرخانه مركزي نخستین جشنواره ملی کسب و کار در روستاهای ایران، با توجه به بهره‌گيري از فرصت‌ها و بیداری روستاییان ، عزم راسخ دارد تا علاوه بر دستيابي به اهداف توسعه پایدار جامعه روستایی ایران، منبع غنی و كارآمدي را در جهت پژوهش های آینده در فضای مجازی و در سطح کشوری با مشارکت همه متولیان حوزه روستایی و همکاری مستمر دانشگاهيان و پژوهشگران فرهيخته و توانمند ايجاد نمايد.
نخستین جشنواره ملی کسب و کار در روستاهای ایران، به فضل الهی در ۱۱ رشته شامل: رشته پژوهشی، رشته کارآفرینی، رشته تجارت الکترونیک محصولات روستایی ، طراحی کسب و کارهای کوچک ویژه محیط های روستایی ، صنعت توریسم در روستا، تولیدات گل و گیاه (دارویی و زینتی ) ، عکاسی ، داستان کوتاه ، مشاغل خانگی، مناسب ترین محصول کشاورزی در روستا، وبلاگ یا وب سایت روستایی ، به صورت مجازی (اینترنتی ) و حقیقی (از طریق ارسال آثار و مستندات به صورت پستی) در گستره ملی برگزار می گردد.
• برای شرکت در جشنواره هیچ محدودیت سنّی ، جنسیتی یا تحصیلی وجود ندارد. همچنین علاقمندان می توانند در بخش غیر مسابقه ای شامل ؛ نمایشگاه ، سمینار آموزشی و اجرای هنری نیز شرکت کنند.
اهداف جشنواره[ویرایش]
الف ) اهداف كلي (بلند مدت):
۱- تقويت فضاي فرهنگي کار و کوشش در روستاها
ا۲-ارتقاي سطح دانش، آگاهي، معرفت و انديشه روستاییان
۳- بسترسازي جهت تعميق ارزش های اسلامی کار و کسب روستاییان
۴- درک صحیح از فضای کسب و کار در جامعه روستایی ایران امروز
۵- ايجاد زمينه مناسب براي ارائه آموزش روستاییان در جهت کار آفرینی و تولید ثروت
۶- تبیین و تعميق انديشه مقام معظم رهبری در خصوص تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی در میان روستاییان کشور
۷- شناسايي، جذب وشكوفايی استعدادهاي روستاییان به منظور توسعه پایدار جامعه روستایی ایران
۸- برآورد امکانات بالقوه و بالفعل روستاها
ب) اهداف جزء‌ي و كاربردي (کوتاه مدت و میان مدت):
۱- آشنايی بیشتر با اصول و قواعد کسب و کار روستایی
۲- تلاش در جهت افزایش بهره وری کسب و کار روستایی
۳- آشنايي با کار آفرینان روستایی
۴- زمينه سازي جهت انجام پژوهش های بنیادی در حوزه کسب و کار روستایی
۵- شناسایی و جذب نیروهای فعال عرصه کسب و کار روستایی
۶- افزایش انگیزه جهت کارآفرینی و سرمایه گزاری در حوزه های روستایی
۷- آگاهی بخشی جهت بدست آوردن فرصت های جدید سودآوری در روستاها
۸- ایجاد دفاتر مشاوره و راهنمایی جهت آشنایی با کسب و کارهای جدید
۹- تلاش در جهت هدایت مقالات isi به فنّاوری و تولید
۱۰- جمع آوري و احصاء نظرات و پيشنهادات ، صاحبنظران و پژوهشگران در مباحث کسب و کار روستایی
۱۱- بسط و گسترش الگوهای موفق کسب و کار روستایی در جامعه
۱۲- آسيب‌شناسي کسب و کار روستایی
۱۳- تدوين و انسجام توليدات علمي ، عملی ، فرهنگي و هنري در حوزه کسب و کار روستایی
۱۴- تولید دانش بومی برای کسب و کارهای روستایی
دبيرخانه مركزي جشنواره[ویرایش]
دبيرخانه مركزي به‌عنوان ركن مهم جشنواره وظيفه برنامه‌ريزي ، نظارت و پيگيري ، تهيه و تأمين و ساماندهي امكانات ، تشكيل و تعيين و معرفي مسؤولان كميته هاي: علمي ، بين‌الملل ، اجرايي و تأمين كارشناسان مورد نياز جهت اجراي ؛ اهداف و سياست‌هاي كلان ، مصوبات شوراي سياستگذاري و در نهايت برگزاري مطلوب جشنواره را با رعايت آئين‌نامه اجرايي عهده‌دار مي‌باشد و با تركيب زير تحت مديريت و نظارت دبير جشنواره تشكيل مي‌گردد:
عناوین رشته های جشنواره[ویرایش]
← رشته پژوهشی ۱ جایگاه کار و کوشش در آموزه های دینی
۲ فوائد و آثار کار و تلاش از نظر اسلام
۳ آداب کسب و کار در اسلام
۴ جایگاه فرهنگ کار در اسلام
۵ آداب و رسوم های کسب و کار روستایی در قدیم
۶ نگاهی به سیره معصومین (ع) از جنبه کار و فعالیت های اقتصادی
۷ کار از دیدگاه حضرت علی (ع)
۸ احادیث نورانی درباره کار و تلاش
۹ ملاک های انتخاب شغل در روستا
۱۰ صنایع دستی روستای ما
۱۱ آثار و برکات کسب و کار
۱۲ کسب و کار حلال و حرام
۱۳ جایگاه و نقش زنان در کسب و کار روستایی
۱۴ کسب و کار و آثار اجتماعی آن
۱۵ ضرورت پرداختن به کسب و کار روستایی
۱۶ اصول و قواعد کسب و کار روستایی
۱۷ کسب و کار و آثار فرهنگی آن
۱۸ معرفت شناسی کار و کارگر در کلام رهبر انقلاب
۱۹ اهمیت کسب و کار در بیانات رهبری
۲۰ خوب کار کردن و کار خوب کردن
۲۱ کارآفرینان موفق روستای ما
۲۲ کار ایده آل در روستا یعنی چه؟
۲۳ جوان روستایی و فرهنگ کار
۲۴ ارتباط بی کاری با تبهکاری در روستا ( کار پژوهشی آماری)
۲۵ کار در فرهنگ و ادب فارسی
۲۶ زندگی سالم با کسب روزی حلال
۲۷ ضرب المثل های روستایی بکار رفته در باب کسب و کار و سرمایه
۲۸ چرا در برخی از روستاها از کسب و کار روستایی خبری نیست؟
۲۹ حمایت از تولیدات روستایی
۳۰ گزارشی از تولیدات روستای ما
← رشته کارآفرینیكارآفريني مفهومي است كه تاكنون از ديـدگاه‌هاي مـخـتـلـف مـورد بـررسـي قرار گرفـته اسـت
و هـمــه بـر ايـن بـاورنـد كه كـارآفـريـني (Entrepreneurship) موتور محركه توسعه اقتصادي كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه است. سه دليل مهم كشورها براي توجه به مقوله كارآفريني: توليد ثروت، توسعه تكنولوژي و اشتغال مولد است.
كارآفريني به عنوان وسيله‌اي براي بهبود كيفيت زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي و ابزاري براي تثبيت اقتصاد و محيطي سالم تلقي مي‌گردد.
ما در این بخش ضمن معرفی افرادی که تا کنون در ایجاد کار ، تولید ثروت و تکنولوژی در محیط روستایی موفق بوده اند ، از علاقمندان به کارآفرینی دعوت می شود تا ایده ها و طرح های خود را در این خصوص به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند.
کارآفرینان موفق در حوزه روستایی نیز مستندات خود را به دبیرخانه ارسال ، تا در صورت کسب رتبه برتر از تندیس جشنواره و هدایای ارزشمند آن بهره مند شوند.
← رشته تجارت الکترونیک محصولات روستاییتجارت بی واسطه محصولات روستایی یکی از دغدغه های اصلی کسب و کار است که روستاییان به دلیل عدم آشنایی لازم با بازار یابی همواره دچار مشکلات عدیده می باشند .
لذا در این بخش سعی می شود از روش های نوین بازار یابی بی واسطه (تجارت الکترونیک) برای حل مشکل روستاییان استفاده شود.
در این بخش علاقمندان می توانند ایده ها و شیوه های راهبردی تجارت الکترونیک محصولات روستایی را به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند. ضمنا چنانچه تاکنون تجارت موفقی در این زمینه عرضه شده باشد نیز می تواند به معرفی عملکرد خود بپردازد و در این بخش از مسابقه شرکت نماید.
← طراحی کسب و کارهای کوچک ویژه محیط های روستایی(Small Business)
طرح کسب و کار پیش‌نیاز اصلی راه‌اندازی هر کسب و کار است. طرح کسب و کار همان چیزی است که باید به سرمایه‌گذاران ارائه کنید تا به سرمایه‌گذاری روی ایده‌ی عالی شما ترغیب شوند. و البته طرح کسب و کار سندی است که به خودتان و دیگران نشان می‌دهد کسب و کار شما عملا درباره‌ی چیست و قرار است چگونه راه بیافتد و چگونه رشد کند.
طرح کسب و کار یک سند مکتوب است که کسب و کار شما را تشریح و تحلیل می‌کند و پیش‌بینی‌های روشن و جزئی‌نگرانه‌ای را در مورد آینده‌ی آن ارائه می‌کند. طرح کسب و کار همچنین به جنبه‌های مالی مربوط به راه‌اندازی و رشد و توسعه‌ی کسب و کار شما می‌پردازد: این‌که به چقدر پول در چه زمانی نیاز دارید و بازگشت این پول چگونه خواهد بود.
شروع يك كسب و كار نياز به انگيزه ، علاقه و استعداد دارد. همچنين نياز به تحقيقات وسيع و برنامه‌ريزي صحيح دارد. اطلاعات زير براي تهيه طرح كسب و كار ( Business Plan ) مي‌تواند بسيار مؤثر واقع شود:
- قبل از شروع ، ليستي از تمامي دلايلي كه مي‌خواهيد بخاطر آنها وارد دنياي تجارت شويد ، تهيه كنيد. مثلاً:
شما مي‌خواهيد رئيس خود باشيد.
شما مي‌خواهيد استقلال مالي داشته باشيد.
شما مي‌خواهيد آزاد باشيد.
شما مي‌خواهيد آزادانه تمامي تواناييها و دانسته‌هاي خود را به كار ببريد.
- سپس بايستي تعيين كنيد كه اصولا" چه كسب و كاري براي شما مناسب است. لذا اين سؤالات را از خود بپرسيد:
من دوست دارم با وقت خود چه كاري انجام دهم؟
چه مهارتهاي تكنيكي من تا به حال آموخته‌ام؟
به نظر ديگران من در چه كارهايي مهارت دارم؟
من چقدر وقت آزاد براي اداره يك كسب و كار موفق دارم؟
آيا من هيچ سرگرمي يا علاقه‌اي كه قابل تبديل شدن به كسب و كار شدن را داشته باشند ، دارم؟
- پس از تعيين كسب و كار مناسب تحقيقات لازم را جهت پاسخ به سؤالات زير به عمل آوريد:
آيا ايده من كاربردي است و آيا نيازي را برآورده خواهد كرد؟
رقباي من چه كساني خواهند بود؟
مزيت رقابتي كسب و كار من نسبت به كسب و كارهای موجود چيست؟
آيا من مي‌توانم خدمت بهتري ارائه دهم؟
آيا من مي‌توانم براي كسب و كار جديد خود تقاضا ايجاد كنم؟
- آخرين مرحله قبل از تهيه طرح كسب و كار اين است كه چك ليست زير را تهيه كنيد و پاسخ دهيد:
من علاقه به شروع چه كسب و كاري دارم؟
چه خدمتي يا كالايي قرار است ارائه دهم؟ در كجا قرار است اين كار را انجام دهم؟
چه مهارت و تجربه‌اي براي اين كار دارم؟
ساختار قانوني كسب و كار من چگونه خواهد بود؟ ( سهامي عام، خاص و ... )
اسم كسب و كار چه چيزي باشد؟
چه امكانات و تجهيزاتي نياز خواهم داشت؟
به چه تسهيلات و امكانات بيمه‌اي نياز خواهم داشت؟
پاسخ شما به تمامي سؤالات بالا شما را در طراحي يك كسب و كار كامل جامع ياري مي‌كند.
در این بخش علاقمندان می توانند طرح های خود را که متناسب برای اجرا در محیطهای روستایی باشد ، به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند . همچنین از طرح های اجراشده و یا در حال اجرا نیز جهت شرکت در این بخش دعوت بعمل می آید.
صنعت توریسم روستایی[ویرایش]
کشور عزیز ما از نظر منابع طبیعی جزء۱۰ کشور برتر دنیا می باشد که می تواند از اثرات حاصل از گردشگری در کاهش مشکلات بیکاری و درآمد اقتصادی بهره مند شود، اما با توجه به آمارهای موجود ایران از این فرصت بهره کافی را نبرده است. بطوری که تنها در میان کشور های اسلامی رتبه دهم را دارا می باشد.
یکی از این منابع که می تواند بسیاری از تهدید ها را به فرصت تبدیل کند منابع موجود گردشگری در محیط روستاها می باشد . در مجموع در صنعت توریسم روستایی، باید از فراغت بعنوان یک روش برای رسیدن به توسعه روستایی استفاده کرد. کشاورزی اولین جنبه ای است که باید مورد ملاحظه قرار گیرد. این همراه با مناظر طبیعی، جذابیتهای دیگر گردشگری و فرهنگ محلی باشد. توریسم روستایی می تواندمزایایی زیادی را برای روستاییان فراهم آورد لذا باید زمینه های مناسبی برای تدارک دیدن یک خدمات بسیار خوب برای بازدیدکنندگان و گردشگران ایجاد گردد.
در این بخش علاقمندان و همچنین دهیاران عزیز می توانند طرح گردشگری در روستای خود را با ارائه مستندات لازم به دبیرخانه جشنواره ارسال نماییند . همچنین از طرح های انجام شده و در دست اجرا نیز استقبال می شود.
← تولیدات گل و گیاه (دارویی و زینتی) و عرقیاتايران كشوري چهارفصل و برخوردار از تنوع آب و هوايي و اقليمي است كه استعداد بالقوه بسياري براي توليد انواع گياهان و رونق كشاورزي و باغباني دارد و بهره‌گيري از اين استعداد و مزيت اقتصادي ضروري است. بخش وسيعي از خاك ايران در شمال، مركز و جنوب غربي كشور مستعد پرورش انواع گل‌ها و گياهان زينتي است و بازار بالقوه موثري براي اين توليدات در كشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس، همسايگان شمالي و حتي در بازارهاي دور شرق آسيا و غرب اروپا وجود دارد.
← رشته عکاسیعکاسی از کسب و کار روستایی
موضوع مسابقه:
در این رشته عکاسی از کسب و کار روستایی به صورت مستند اجتماعی، خبری و یا خلاقه و مفهومی در خصوص کسب و کار روستایی و از هر نقطه روستایی در کشور عزیزمان می باشد.
تمامی هنرمندان، عکاسان و علاقمندان می توانند در دو بخش تک عکس و مجموعه عکس و با تاکید بر محوریت زیباشناسانه عکس در این مسابقه شرکت کنند.
توضیحات لازم :
• هر متقاضی می تواند حداکثر با ۵ قطعه عکس در بخش تک عکس و همچنین ۵ عکس در بخش مجموعه به صورت سیاه و سفید یا رنگی در قالب های آنالوگ یا دیجیتال شرکت کند.
• دبیرخانه جشنواره در تعیین و اعطای رتبه در هر دو بخش " تک عکس" و "مجموعه عکس " تمایزی قائل نمی باشد.
• گروه ارزیابی و داوری حداکثر ۴۰ قطعه عکس را برای نمایشگاه جنبی جشنواره و چاپ در کتاب انتخاب می کنند که به تمامی عکسهایی که در نمایشگاه پذیرفته شده باشند گواهی شرکت و مبلغ چهارصد هزار ریال برای تک عکس و یک میلیون ریال برای مجموعه عکس به عنوان حق التصویر تعلق خواهد گرفت.
• دبیرخانه جشنواره با توجه به اصل پویایی و پیشرفت و همچنین احترام به عکاس و مخاطب از پذیرش عکس هایی که در سایر مسابقه ها دارای رتبه بوده و یا جایزه ای را کسب کرده باشند، معذور است. ملاک تشخیص در این اصل، دبیرخانه جشنواره و گروه داوران می باشند.
• عکس های ارسالی تنها در اندازه ای که ضلع یکی از ابعاد عکس ۳۰ سانتیمتر باشد، قابل پذیرش می باشند(مثلا: ۲۰ در۳۰- ۲۴ در ۳۰- ۳۰ در ۴۰.)
• امکان ارسال آثار به صورت اینترنتی نیز وجود دارد.
• در صورت ارسال پستی، متقاضیان بایستی عکس‌های (اسلاید، نگاتیو، فایل) خود را در اندازه های تعیین شده با کیفیت مطلوب بصورت لوح فشرده ارسال نمایند.
• به منظور مشارکت متقاضی در انجام امور دبیرخانه ای، خواهشمند است آثار خود را درون پوشه ای با نام خود قرار داده و در لوح فشرده - سی دی - رایت نموده و به دبیرخانه جشنواره ارسال نماید.
• عکس‌های دیجیتال و یا اسکن شده می‌بایست با کیفیت مناسب جهت چاپ در نسخه نمایشگاهی(با فرمتJPG و با رزولوشن ۳۰۰dpi ) ارسال شود.
• عکس‌های ارسالی بایستی بر روی لوح فشرده (سی دی) با اندازه های اصلی با کیفیت ۳۰۰ dpi و با فرمت jpg ارسال شوند.
لوح های فشرده آثاری که مورد پذیرش داوران قرار نگرفته باشند پس از برگزاری مسابقه برای انجام کارهای پژوهشی مورد استفاده قرار خواهند گرفت و یا معدوم می شوند.
• دبیرخانه جشنواره ، ارسال کننده را مالک عکس می‌شناسد اما در صورت تشخیص خلاف این نکته، برگزارکننده تمامی امتیازهای متعلقه را سلب و عکس مربوطه را از دور مسابقه حذف خواهد کرد.
← داستان کوتاهموضوع کلی برای آثاردر نظر گرفته شده ؛ کسب و کار روستایی روستایی می باشد.
قالب و شرایط آثار ارسالی:
آثار می بایست در قالب داستان کوتاه باشد.
آثار ارسالی نباید در جشنواره های دیگرحائز رتبه شده باشند.
آثار ارائه شده نباید درقالب کتاب ویا مجموعه چاپ شده باشند.
تعداد داستان‌های ارسالی از سوی یک نویسنده برای شرکت در جشنواره محدودیتی ندارد.
داستان کوتاه باید در فایل word با قلم tahoma اندازه ۱۲ تهیه و به همراه یک قطعه عکس به آدرس دبیر خانه جشنواره ارسال گردد.
← مشاغل خانگیامروزه كسب و كارهاي خانگي به عنوان راهكاري مهم براي ايجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان محسوب مي گردند. قابليت انجام اين نوع كسب و كار در «منزل» سبب ايجاد مزاياي بسياري براي شاغلين آن ها مي شود، كه از جمله مي توان به ايجاد توازن بين مسئوليت خانوادگي زنان و اشتغال آنان، حذف هزينه هاي مربوط به خريد، رهن و اجاره كارگاه و اياب و ذهاب، استفاده از نيروي كار ساير اعضاي خانواده و ايجاد زمينه هاي كار خانوادگي، امكان انتقال تجارب از طريق آموزش غيررسمي به شيوه استاد- شاگردي بين اعضاء خانواده و... اشاره نمود.
خویش فرمایی و یا کار در محیط خانه یکی از الگوهای اشتغال در هزاره سوم است که به مدد نرم افزارها و شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی، شرایطی را فراهم آورده که می توان قرن حاضر را قرن توسعه و رونق مشاغل خانگی دانست.
توضیحات :
- مشاغل خانگي روستایی: آن دسته از فعاليت هايي است كه توسط عضو يا اعضا خانواده در فضاي خانه روستایی در قالب يك طرح كسب و كار منجر به توليد خدمت يا و يا كالاي قابل عرضه به بازار خارج از محيط خانه مي گردد. شاغلين كسب و كار مذكور براي كسب منافع به صورت هاي ذيل فعاليت مي نمايند:
۱- انجام فعاليت به صورت كارمزدي براي كارفرماي خارج از محيط خانه روستایی
۲- انجام فعاليت مستقل اعم از تامين مواد اوليه تا عرضه و محصول به خارج از محيط خانه روستایی
۳- انجام فعاليت به صورت تعاوني روستایی ،اتحاديه و يا مشاركت با بنگاه هاي بالا دستي تامين كننده مواد اوليه و عرضه محصول آنان در بازار ، ترجيحا به صورت كسب و كار خوشه اي
- پشتيبان : منظور اشخاص حقيقي يا حقوقي هستند كه مسئوليت حمايت از تعدادي از شاغلين خانگي را در كل فرآيند توليد و ارائه خدمات، اعم از آموزش، تهيه و توزيع مواد اوليه و ابزار كار (حسب مورد ) ، مشاوره ، طرحي ، نوآوري ، بسته بندي ، بازاريابي و فروش به عهده بگيرند.
- افراد تحت پوشش: افرادي كه متقاضي انجام فعاليت تحت پوشش پشتيبان
مي باشند.
- مستقل (خوداشتغالي) : نوعي اشتغال است كه فرد مي تواند با اتكاء به توان شخصي، خلاقيت و ابتكار ، به شكل خويش فرمايي به فعاليتهاي توليدي و خدماتي بپردازد كه در نتيجه منجر به كسب در آمد و ايجاد فضاي كسب و كار مي شود.
- كسب و كار مجازي: كسب و كاري است كه در آن از اينترنت جهت انجام تبليغات و فروش كالا و خدمات استفاده مي گردد.
علاقمندان به شرکت در این رشته می توانند به ثبت شغل جدیدی از مشاغل خانگی پرداخته و یا به شرح موفقیت خود در شغل خانگی که در آن فعالیت دارند با ارائه مستندات لازم بپردازند.
← مناسب ترین محصول کشاورزی در روستابرداشت انواع محصولات کشاورزی در جای جای این سرزمین کهن بسیار متنوع و از لحاظ کمیت و کیفیت نیز بسیار متفاوت می باشد. در این بخش هدف این است که چه محصولی ، در کجا مناسب کشت و ذرع می باشد؟ و به عبارت دیگر در روستای شما بهترین محصول برای کشاورزی چیست و چرا؟
علاقمندان جهت شرکت در این رشته می توانند تجارب موفق کشاورزی را در روستای خود برای دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند. ارائه دلایل لازم و روش کار جهت برداشت محصول با بهترین کیفیت ضروری است.
← وبلاگ یا وب سایت روستاییدر حال حاضر بیش از ۱۷۰۰ وبلاگ و وب سایت روستایی در فضای مجازی در حال فعالیت می باشند و بسیاری از آنها به مباحث کسب و کار روستایی نیز در این سایت ها و وبلاگ ها پرداخته اند .
علاقمندان به شرکت در این بخش می توانند وبلاگ و یا وب سایت جدیدی را ویژه جشنواره راه اندازی نمایند و یا به معرفی وبلاگ و وب سایت قبلی خود (به شرط پرداخت به موضوعات مرتبط با کسب و کار) بپردازند.
پیوندها[ویرایش]
موسسه روستاشناسی
