مدیریت نوین روستایی
مدیریت جدید روستایی، بر ظرفیتهای جوامع محلی، با اداره دقیق مکان و بهره برداری از منابع آن متکی است. در مقطع کنونی با جهانی شدن ارتباطات و تمرکز سرمایهها، کارکرد دقیق توسعه روستایی و محلی، مبارزه در مقابل احساسات نومیدی و فردگرایی است. مجموعه مدیریت باید با ارائه راهکارهای مفید و ابتکار در عمل برای سازندگی سرزمین تلاش کند مدیریت محلی باید درک توسعه محلی، بروز ابتکارها، جمعگرایی و مشارکت در امور را آموزش دهد. یک مدیریت محلی کارآ، فکر کردن در محیط را میپروراند و عامل تحلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی فضاهای روستایی میشود. مدیریت جدید روستایی افزون بر ایجاد توسعه محلی عمل کردن را میآموزد و تمامی این موارد با با توانمندیهای جمعی میسر میگردد. مدیریت همراه با استفاده از روشهای علمی و صلاحیتدار در تطابق با محیط زیست اقتصادی، بهطور مستمر در تغییر و نوآوری است. این روش مدیریتی مدام در جستجوی کسب قدرت و جایگاه برای جوامع محلی است تا یک نظم اجتماعی جدید را برای روستاها ایجاد نماید و تقسیم بسیار عادلانه قدرت و منافع توسعه در محل فراهم گردد. در چنین مدیریتی استثناطلبی پذیرفته نمیشود زیرا مدیریت دارای یک مفهوم سازندگی است .بنابراین در برنامهریزیهای توسعه روستایی باید به مدیریت نوین روستایی برای نوسازی روستایی توجه داشت زیرا از این طریق میتوان شناخت لازم برای برنامهریزی توسعه و اجرای آن در محیط روستا را عملی کرد.
به طور کلی منظور از مدیریت نوین روستایی در این وبلاگ تشکیلاتی است که به دنبال تصویب «قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران» در سال ۱۳۷۵ و نیز «قانون تأسیس دهیارهای خودکفا در روستاهای کشور» در سال ۱۳۷۷ در عرصه مدیریت روستایی کشور به وجود آمده است. طبق قانون، شورا به عنوان نهاد تصمیمگیر، برنامهریز و سیاستگذار و دهیاری به عنوان بازوی اجرایی شورا و مسوول اجرای امور روستا شناخته شده است.
تأسیس این دو نهاد عمومی غیردولتی نشانهای از حرکت به سوی اجرای «نظام نوین مدیریت در روستاها» است که میتواند تحول شگرفی در فرایند توسعه مدیریت روستایی ایجاد نماید. جایگاه مناسب قانونی دهیاری و قابلیتها و کارکردهای متعدد و متنوع آن باعث شده که در برنامه چهارم توسعه، واگذاری برخی از وظایف دستگاههای اجرایی به عهده دهیاریها نیز پیشبینی شود. دهیاریها به عنوان یک نهاد محلی، رابط میان نهادهای دولتی و مردمی، بازوی اجرایی شوراهای اسلامی در نظام مدیریت نوین روستایی، ارائه کننده بسیاری از خدمات و تسهیلات عمومی و رفاهی، تقویتکننده روند توسعه اجتماعی و فرهنگی، بسترساز شهرهای آینده و کنترل کننده روند مهاجرت از روستا به شهرها، حافظ امکانات زیربنایی احداث شده در نواحی روستایی و تقویت کننده روند توسعه کشاورزی میباشند.
بدین ترتیب با توجه به تغییر و تحولات کنونی در نظام مدیریت روستایی، در مباحث نوین مدیریت روستایی پنج نکته زیر اساسی بشمار میرود:
۱. ایجاد ساختار مناسب برای ورود به مبحث جایگاه و نقش مدیریت روستایی که در مباحث علمی مدیریت، به عنوان سازماندهی روستایی شناخته میشود؛
۲. تفکیک مقوله مدیریت روستایی به حداقل تعداد واحدها و مباحث و تعریف دقیق آنها به شیوهای که بتواند به کارشناسان در بهرهگیری کامل از دانش موجود یاری رساند؛
۳. تأکید بر بهرهگیری کامل از مباحث مدیریتی که کارایی آنها در موارد دیگر به اثبات رسیده است؛
۴. بهرهگیری از فنون تصمیمسازی به شیوههایی که مشوق پذیرش آنها در الزامات فعالیت در محیطهای روستایی باشد؛ و
۵. بیان دستاوردهای علمی و آموزشی مدیریت روستایی به زبان ساده و قابل فهم برای روستاییان.
پيوندها[ویرایش]
وبلاگ سید عباس موسوی [۲] . New Rural Management