آثار باستانی وسفونجرد


براساس پژوهشهای یکی از باستان‌شناسان بومی این منطقه و آثار بدست آمده در روستاي وسفونجرد، تاریخچه زندگی بشردر این روستا به حدود ۳۰۰۰ سال قبل می‌رسد.در پاييز سال ۱۳۸۵ در طي عمليات مسطح سازي تپه اي مشرف به باغ حاج عبداله در دشت بونبا، گوري متعلق به مردم عصر آهن پيدا شد كه در داخل آن سه ظرف سفالي قرارداشت اين ظروف به ترتيب قوري به رنگ كرمي ، كاسه اي با كف مقعر و به رنگ آجري و سرمه داني به رنگ خاكستري سياه بودند كه همراه با جسد درون گور قرار داده شده بودند،لازم به ذكر است اين مطالب بر اثر تجربيات تخصصي نويسنده بيان مي شود و خود نگارنده مقاله در هنگام پيداشدن
اين اشيا در محل حضور نداشته است و در روزهاي بعد از محل ديدن كرده است، عبدالرضا عباس زاده کارشناس آثار باستانی در توضیح و شرح اين آثار مي نويسد، طي حفاري هايي كه طي چندين فصل در تپه صرم قم در حوالي شهر كهك وتپه قلي درويش قم وديگر سايت هاي باستاني حضور داشته است در انجا سفالهايي مشابه آنچه كه در تپه بونبا پيدا شده، بدست آمده است ،به خاطر سالم بودن اين اشيا و نبود سازه اي معماري در اين تپه به نظر مي رسد كه اين اشيا متعلق به يك گور بر بالاي تپه است،در بالاي تپه بونبا چاله كوچك وجود داشت ،اين چاله سالهاي سال محلي براي آتش روشن كردن توسط مردم بود كه معمولا در بعد از ظهر هاي تابستان و بهار براي تفريح به بالاي آن مي رفتند. مردم عصر آهن(۵۵۰-۱۴۰۰ پيش از ميلاد) معمولا اجساد خود را در گورهايي در دامنه كوهها ويا فراز تپه ها، در عمق ۳۰ تا ۶۰ سانتيمتري زمين دفن مي كردند ودر كنار آنها ظروفي قرار مي دادند كه مملو از نوشيدني ها و غذا بود،آنها اعتقاد به زندگي پس از مرگ داشتند ، در ظروف پيدا شده در وسفونجرد آثار آب و غذا بر بدنه ظروف مشهود است متاسفانه به خاطر وجود حجم زيادي از خاك وسنگهاي دپو شده آثاري از استخوان انسان در محل بدست نيامد.دليل ديگر اين مساله با توجه به كوچك بودن چاله مذكور اين است كه شايد جسد دفن شده در اين چاله متعلق به كودكي خردسال بوده كه استخوانهاي آن از دوام لازم برخوردار نبوده ودر طول زمان خاك شده است .نام روستاي وسفونجرد يا بسنگرد نامي تاريخي است كه معمولا در عصر ساساني (۶۵۱-۲۲۴ ميلادي ) پسوند گرد آن در نام بسياري از شهرهاي ايران استفاده شده است كلمه گرد در عصر ساساني به معناي شهر يا محلي بزرگ و مهم بوده است مثال آن را مي توان در نام شهر هاي بزرگ عصر ساساني چون دارابگرد و خسروگرد ديد با بيان اين مثال و وجود سنگهاي آسياب چند تني حوالي محله بالاي روستا مي توان دريافت كه بسنگرد در دوران تاريخي ايران و بخصوص عصر ساساني لااقل محلي بسيار مهم بوده است.كلمه وسفونجرد معرب كلمه بسنگرد است كه پس از حضور اعراب در ايران به دليل نداشتن حرف گاف به جيم مبدل شد. وجود حمام خزينه روستا از دوره صفویان در كنار استخر دليون و دهها سنگ قبر از گورستان بالای استخر مادِوِنان كه امروزه تنها چند عدد آن باقي مانده است اهميت روستا را در دوران پس از اسلام نشان مي دهد.
سنگ قبرهای صفویه در محله بالا
شاید خیلی از ما ندانیم در روستای تاریخی و زیبای مان بسنگرد آثار تاریخی متعددی وجود دارد که ما بدرستی ندانیم مربوط به چه دوره و زمانی هستند و دارای چه ارزش فرهنگی تاریخی برای روستایمان هستند ،یکی از آثار تاریخی دو سنگ قبر جلوی مسجد محله بالاست که امروزه به عنوان پل برای رفتن به مسجد از آنها استفاده می شود.واقعیت اینجاست که این دو سنگ قبر که جنس آن از سنگهای کوههای اطراف روستا است مربوط به یک آقا و خانم به نامهای چراغعلی بیگ و خدیجه بیگم است که در حدود سال۱۰۱۰ هجری قمری فوت کرده اند و در گورستان بالای استخر مادونان (محل فعلی مزرعه مهدی شجاعی) به خاک سپرده شده اند.و بعدها این دو قطعه سنگ قبر توسط اهالی روستا به منظور استفاده جهت پل به محله بالا آورده شدند.البته لازم به یادآوری است به گفته کهنسالان روستا تعدادی دیگری از این سنگ قبور توسط نمک فروشان گذری بوسیله شتر از محل به جاهای دیگر برده شده و چند عدد از این سنگ قبرها در چاهای قنات مادونان دیده شده است.اما گذشته از این ،این سنگ قبرها از نظر زمانی مربوط به دوره صفویان۱۱۴۸-۹۰۷ هجری قمری، و دقیقا زمان پادشاهی شاه عباس اول(۱۰۳۸-۹۹۶ هجری قمری) است این دو سنگ قبر بعلاوه حمام تاریخی محله پایین که مربوط به همین دوره است نشان از آن دارد که بسنگرد در دوره صفویه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.



جعبه‌ابزار