به گزارش خبرنگار مهر، چرام در حد فاصل دو نوع آب و هوای گرم و خشک در غرب و کوهستانی در شرق جای گرفته و در میان شهرهای دهدشت، گچساران و باشت واقع شده است.

شهر چرام و روستاهای اقماری آن در دشت چرام قرار گرفته اند. دشتی سرسبز و حاصلخیز که موجب شده کشاورزی شغل اول مردمان این دیار شود و در این میان برنج، مهمترین محصول تولیدی این منطقه است.

روستای تاریخی "القچین" با نزدیک به هزار نفر جمعیت از روستاهای اقماری چرام است که در سه کیلومتری این شهر و در دشت چرام واقع شده است.

این روستا از روستاهای دوران اسلامی است و آثاری تاریخی شامل حمام، قلعه و چندین آسیاب دارد که کارشناسان میراث فرهنگی آن را مربوط به دوره صفویه می دانند.

حمام القچین در سال ۱۳۸۱ با شماره ثبت  ۶۲۸۶به‌عنوان یکی از  آثار ملی ایران به ثبت رسید با این حال برخی از کارشناسان میراث فرهنگی این اثر را خانه های مسکونی می دانند که همزاد شهر قدیم دهدشت در دوره صفویه احداث شده اما در دوره های زندیه و افشار به حمام تغییر کاربری یافته است.

حمام یا طویله احشام

اما این اثر تاریخی هم اکنون در معرض خطر تخریب قرار دارد و طی سالهای اخیر به طویله احشام تغییر کاربری داده است.

یکی از پژوهشگران معماری تاریخی استان در این خصوص گفت: مولفه ها و ارزشهای بصری و کاربردی زیادی در معماری این بناها وجود دارد که امروزه از آنها می توان استفاده های زیادی کرد.

عبدالرسول شریفی افزود: مصالح به کار برده شده در اين بنا از نوع گچ ساروج، آهک و لاشه است.

وی اظهار داشت: طي سالهاي گذشته بخشی از اين بناها تخریب شده و مصالح ساختماني آن براي ساخت خانه مورد استفاده قرار گرفته است.

وی بیان کرد: همچنین از این بافت تاریخی هم اکنون به عنوان محل نگهداری حیوانات اهلی و علوفه برخی اهالی روستا بدل شده است.

شریفی عنوان کرد: بخش هایی از این بافت هم به دلیل بی توجهی ها به مرور زمان تخریب شده و یا در حال تخریب است.

وی یادآور شد: متاسفانه مسیر آبهای سطحی و فاضلاب از کنار این بناها می گذرد که در تخریب آن نقش جدی داشته و دارد.

شریفی تاکید کرد: براي جلوگيري تخریب این بناها بايد اطراف اين منطقه تاريخي حصار کشي شده و محدوده آن از تعرض افراد مصون بماند.

اگر چه هنوز بقایایی از این بناها باقی مانده اما شنیده ها حاکی از این است که برخی افراد، وجود این بناها را سدی بر توسعه عمرانی روستا می دانند و گاهی بر تخریب آنها پافشاری می کنند.

۵۰میلیون اعتبار برای حفاظت از ۱۳۵ اثر تاریخی

با این حال رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان چرام، کمبود اعتبار را مهمترین مانع این نهاد در حفاظت و احیای آثار تاریخی این شهرستان عنوان کرد.

محمدرضا مجیدی به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه اعتبار خاصی دراختیار نداریم که این مجموعه های تاریخی را احیاء کنیم.

وی تعداد آثار تاریخی این شهرستان را ۱۳۵ اثر عنوان کرد و بیان داشت: کل اعتبار سال جاری این اداره در حوزه میراث ۵۰میلیون تومان است که به هیچ جایی نمی رسد.

وی بیان کرد: در صورت تامین اعتبار این مجموعه های تاریخی را احیاء و مرمت خواهیم کرد.

مجیدی همچنین در خصوص استفاده برخی اهالی روستا از این آثار برای نگهداری احشام و علوفه گفت: در صورت مشاهده هرگونه استفاده غیرمجاز از این آثار با متخلفین برخورد خواهد شد.

وی افزود: همانطور که با حفاری های غیرمجاز برخورد قانونی می شود، با هرگونه تخریب اماکن تاریخی نیز برخورد قضایی خواهد شد.

کارخانه های شن و ماسه آسیابهای چرام را هم از نفس انداخته اند

در این منطقه همچنین بقایای ۱۲ آسیاب وجود دارد که نشان دهنده پر آب بودن رودخانه کنار این روستاست.

رودخانه ای که تغار نام دارد و اکنون خشک شده و در فصول پربارش سال جاری می شود.

با این حال کارخانه های تولید شن و ماسه رودخانه ای در کنار این رود مرده هم لنگر انداخته و آسیابها را از مضرات حضور خود بی نصیب نگذاشته و از نفس انداخته اند.

بر اثر برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر این رودخانه، زیر آسیابها خالی شده و در معرض تخریب جدی قرار گرفته اند.

هم اکنون شش آسیاب در این منطقه درمعرض تخریب هستند و به نظر می رسد طی سالهای آینده چیزی از آنها باقی نماند.

فرماندار شهرستان چرام در این خصوص گفت: کار برداشت از بستر این رودخانه متوقف شده است.

علیرضا نیکروز در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: به دلیل آثار تخریبی بالای واحدهای سنگ شکن رودخانه ای، اجازه هیچگونه برداشتی داده نمی شود.

وی بیان کرد: تنها در نقاطی که ضرری نداشته باشد، با نظر اداره امور آّب، برداشت انجام می شود.

انتظار از ششمین مدیرکل میراث

طی روزهای اخیر ششمین مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد منصوب شد و امید می رود که در دولت جدید، حفاظت از میراث فرهنگی استان با تدبیر بیشتری انجام شود.

به نظر می رسد رفع مشکلات اعتباری این سازمان به همراه برنامه ریزی مدون و فرهنگسازی برای مشارکت مردم در حراست از آثار تاریخی استان راهگشاست.

با این حال حفاظت از این آثار تاریخی و باستانی وظیفه همه مردم و دستگاههای اجرایی است زیرا میراث فرهنگی هویت و شناسنامه هر قومی است و اگر این شناسنامه از بین برود، المثنی برای آن صادر نخواهد شد.

..........................

گزارش: شریف اسلامی

عکس: رضا عزیزی