الوارس
روستاي الوارس/سرعين/اردبيل
روستای ییلاقی آلوارس از توابع بخش سرعین شهرستان اردبیل، با مختصات جغرافیایی ۴۷ درجه و ۵۶ دقیقه طول شرقی و ۳۸ درجه و ۹ دقیقه عرض شمالی، در ۱۲ کیلومتری غرب شهر سرعین و ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل واقع شده است. این روستا از شمال به روستای اوجور، از شرق به روستای شایق، از جنوب غرب به روستای شاه‌نشین و از جنوب شرق به روستای میمند محدود می‌شود.
این روستا از سطح دریا بیش از ۲۰۰۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان بسیار سرد است. میزان بارش سالیانه قلمرو اراضی روستا، بیش از ۴۰۰ میلی‌متر است.
بررسی‌های میدانی و شواهد موجود نشان می‌دهد که مکان گزینی یا استقرار روستا در حدود ۳ قرن یا بیشتر روی داده است. این روستا قبلاً ییلاق چراگاهی عشایر شاهسون بوده است.
مردم روستای آلوارس به زبان آذری سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای آلوارس دارای ۱۳۹۸ نفر جمعیت یا حدود ۲۱۳ خانوار بوده است. جمعیت این روستا در سال ۱۳۸۵، ۱۳۵۰ نفر گزارش شده است.
مردم این روستا عمدتاً به فعالیت‌های زراعی و دامداری اشتغال دارند و برخی از انواع صنایع دستی بافتنی را نیز تولید می‌کنند. محصولات عمدة زراعی روستا مشتمل بر گندم و جو است، اما محصولات دامی و لبنی و عسل نیز در روستا تولید می‌شود.
صنایع دستی آن عبارتند از: انواع گلیم، جاجیم، فرش، جوراب و شال گردن، که علاوه بر مصرف خانوار روستایی، جهت فروش به بازار نیز عرضه می‌شود.
روستای کوهستانی آلوارس با بافت مسکونی متمرکز در دامنه کوه سبلان قرار یافته است. خانه‌های قدیمی با دیوارهای ضخیم، سقف چوبی و پوشش کاهگلی نشانگر سازگاری تناسب معماری خانه‌ها با اقلیم و طبیعت روستا می‌باشد. در ورودی حیاط بعضی از خانه‌ها، درختان بلند برافراشته‌ای به جای حصار کاشته شده و زیبایی‌های روستا را دو چندان کرده است.
ساختمان خانه‌های روستای آلوارس با توجه به کوهستانی بودن منطقه و تجربیات ناشی از وزش باد و تابش آفتاب، جهت شرقی - غربی دارند و تحت تأثیر نوع معیشت و تولید، فضایابی شده‌اند. در طراحی و ساخت خانه‌ها، علاوه بر بخش‌های استراحت و مطبخ و ...، انبار محصولات کشاورزی علوفه، طویله، مرغ‌دانی و جایگاهی برای پاک ماشین‌آلات کشاورزی نیز در نظر گرفته شده است.
مصالح به کار رفته در ساختمان‌های قدیمی روستا شامل چوب، خشت، سنگ و کاهگل است، ولی در بناهای جدید، آهن، آجر، سیمان و سنگ استفاده می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری
روستای آلوارس با استقرار در دامنه کوه سبلان و ارتفاعات سرسبز و جذاب، در شمار زیباترین روستاهای پیرامون کوهستان سبلان و ایران به شمار می‌رود. جریان آب و چشمه‌های فراوان به ویژه چشمة مین‌بلاغ که ماهی قزل‌آلای آن معروف است، هوای پاک، سرسبزی مراتع اطراف، هر بیننده‌ای را به شوق و تأمل وامی‌دارد. همچنین آب شدن یخ‌ها و برف‌های دامنه‌های سبلان در فصول بهار و تابستان پوشش گیاهی چشم‌نوازی را همراه گُل‌های ختمی، گون‌های انبوه و لاله‌های سرخ، شقایق‌ها و دیگر گل‌های وحشی پدید می‌آورد، که هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند.
استقرار روستای آلوارس در مسیر صعود به قله‌های فرعی و اصلی سبلان، همچنین برخورداری از شبی مناسب و برف فراوان در زمستان و بهار، شرایط احداث پیست اسکی در دامنه‌های مرتفع آلوارس را فراهم آورده است. پیست اسکی مجهز و مناسبی در ۱۲ کیلومتری روستا احداث شده و مورد استفاده مردم شهرهای اردبیل، سرعین و گردشگران قرار میگیرد. ارتفاع پیست از سطح دریا ۳۲۰۰ متر است. این پیست به جهت بارش فراوان برف در فصول پاییز و زمستان، به مدت نسبتاً طولانی قابل استفاده می‌باشد.
مراکز تفرجگاهی روستا نیز در مسیر پیست اسکی قرار دارند. عشایر منطقه، هنگامی که در دامنه‌های کوه سبلان و اطراف روستا با «اوبه»ها و رمه‌های خود به ویژه در بهار و تابستان پراکنده می‌شوند، زیبایی شگفت‌آوری را به فضای روستایی آلوارس می‌بخشند.
به جز خانه‌های قدیمی و مسجد و زندگی دلپذیر روستایی، آثار تاریخی و فرهنگی دیگری در روستا وجود ندارد.
عید نوروز از مراسم مهم مردم روستا به شمار می‌آید که در استقبال از آن مردم به تهیه لباس نو و شیرینی و خوراکی‌های مخصوص عید اقدام می‌نمایند و در ایام عید به دید و بازدید از خانواده‌های یکدیگر می‌پردازند. چهارشنبه سوری را حتماً برگزار می‌کنند.
عید فطر و عید قربان نیز با مراسم خاص برگزار می‌شود.
سوگواری‌های عمومی ماه محرم در این روستا، با سینه‌زنی و نوحه‌خوانی همراه است.
پوشاک مردان روستا تفاوت چندانی با لباس سایر نقاط روستایی آذربایجان ندارد، آن‌ها کت و شلوار و پیراهن می‌پوشند و کلاه پشمی یا کلاه لبه‌دار (شاپو) بر سر می‌گذارند.
امام زنان روستا از لباس‌های سنتی و محلی استفاده می‌کنند. آنان پیراهن بلندی که تا قوزک پا می‌رسد «کؤینک»، «تومان» (دامن چین‌دار یا شلیته) و جلیقه‌ای که معمولاً کناره‌های آن سکه‌دوزی شده است را می‌پوشند و با «یایلیق» (روسری) سر خود را می‌پوشانند.
زنان در فصول سرد سال علاوه بر پیراهن از لباس دیگری به نام «یَل» (نوعی کت) استفاده می‌کنند، همچنین چند «تنبان یا تومان» (دامن چین‌دار) را که معمولاً از پارچه گلدار تهیه می‌شود، روی هم می‌پوشند. رنگ لباس زنان جوان روشن‌تر است ولی زنان سالخورده از لباس‌های تیره استفاده می‌کنند.
از انواع غذاهای محلی روستا، می‌توان به آش، آبگوشت، کباب و نان محلی اشاره کرد. نان لواش مخصوصی که بر روی وسیلة فلزی به نام ساج توسط زنان پخته می‌شود، بسیار ترد و خوشمزه است.
دسترسی: این روستا از شهر سرعین با ۱۲ کیلومتر فاصله و جاده آسفالت قابل دسترسی است.
منبع: وبلاگ روستای الوارس
|
