بررسی مشتریان و مشتاقان بانکداری اسلامی
بانکهای اسلامی و بانکهای متعارف امروزی می دانند که اگر ۳/۱ میلیارد مسلمان دنیا، امکان انتخاب داشته باشند ، ترجیح می دهند از خدمات مالی مطابق با اعتقادات مذهبی شان استفاده کنند . از طرفی این شیوه بانکداری علاوه بر مسلمانان برای غیر مسلمانان نیز جاذبه دارد . درمالزی بانکها دریافته اند که تقریبا ۲۵ درصد حسابهای اسلامی ، توسط غیر مسلمانانی که به دنبال محصولات بانکداری متفاوت و جدید هستند ،گشایش می شوند . تعداد صاحبان غیر مسلمان حساب ها در بانکهای اسلامی خاورمیانه ، انگلیس و آمریکا از روند رشد آهسته ولی یکنواختی برخوردار هستند . با این حساب جاذبه بانکداری اسلامی برای مشتریان غیرمسلمان در چیست؟ برای پی بردن به علت جاذبه بانکداری اسلامی برای مشتریان غیر مسلمان باید اصول اولیه ای را که محصولات بانکداری اسلامی از آنها نشأت گرفته است را مورد بررسی قرارداد که عبارتند از : آگاهی نشان تجاری و مقایسه . آگاهي همچنانكه بانكداري اسلامي بطور گسترده تري موضوع بحث رسانه ها قرار گرفته است، مشتريان بيشتري در پي يافتن تعريف بانكداري اسلامي و كسب اطلاعات دررابطه با چگونگي عملكرد و فوايد آن در سبك زندگي افراد هستند. موسسات عرضه كننده بانكداري اسلامي به خوبي دريافته اند كه آموزش مشتريان ( مسلمان يا غيرمسلمان) كليد جذب مشتريان جديد است. بانك اسلامي بريتانيا نيز ، آموزش مشتريان و بالابردن سطح آگاهي آنان در مساجد محلي را از اصول مهم در جذب مشتريان مسلمان مي داند . در رابطه با غيرمسلمانان، مشكل،عمل گرايانه تر است و آگاه كردن مشتريان بواسطه تأييد نشان تجاري و ارائه يك تعريف مشخص از طرح ارزشي بدست مي آيد. نشان تجاري تأمين مالي اسلامي يك شيوه تأمين مالي است كه بر پايه شريعت و تعاليم قرآني قرار داد. اين اصول اسلامي معاملاتي را كه ربا در آن وجود داشته باشد را ممنوع كرده است. زماني كه معناي واقعي كلمه ربا موضوع اصلي بحث قرار گيرد، كافي است كه بگوييم بر اساس اصول اعتقادي تأمين مالي اسلامي، ربا مساوي است با بهره بنابراين پرداخت هاي آن بايد بدون بهره باشد و به جاي آن پرداخت بر اساس تقسيم سود مي تواند جايگزين شود. پس، موسسات مالي بايد محصولاتي را عرضه كنند كه دردرآمد حاصل از آن بهره اي وجود نداشته باشد و همچنين منشأ آن از محل سرمايه گذاري در فعاليت هاي ممنوع شده براي مسلمانان نباشد. نشان تجاري بانكداري اسلامي ، سرمايه گذاري اخلاقي و تسهيم در سود و زيان است. يك مجموعه ای از رهنمون ها كه براي مشتريان سراسر دنيا گيرا و مطلوب است. مقايسه جاذبه محصولات بانكداري اسلامي براي غيرمسلمانان نه تنها از لحاظ اهداف اجتماعي آن است بلكه اين حقيقت است كه محصولات مذكور به سرمايه گذار طلبكار يا بازرگان بر حسب پيشينه واولويتهاي ريسك آنان، روشهاي جديد درجه بندي محصولات مالي را ارائه مي دهند، محصولات بانكداري اسلامي و بيمه مي توانند به هر سرمايه گذار يا بازرگان ( مسلمان و يا غيرمسلمان)، راههاي نوين مديريت ريسك را نشان دهند. مشاركت يا شركتي كه منابع مالي آن از محل فروش سهام اسلامي تأمين شده است بايد مطابق با شريعت اسلام عمل كند. به عبارت ديگر ،نبايد در توليد و توزيع الکل ،محصولات تنباكو، مواد مخدر، هرزه نگاري،قمار يا فعاليت هاي مضر براي طبيعت دخالت داشته باشند. سرمايه گذاري در يك صندوق سهام اسلامي پيشبرد اهداف مالي و اجتماعي را به همراه دارد. يك رويكرد چند فرهنگي نسبت به استراتژي به منظور جذب مشتريان غيرمسلمان، بانكهاي اسلامي و بانكهاي سنتي عرضه كننده محصولات اسلامي بايد استراتژیي را اتخاذ كنند كه شامل يك طرح ارزشي باشد و خدمات ارزش افزوده قابل فهم و مشخصي را در برگيرد. بهترين تبليغ در متمایز كردن خدمات بانكداري اسلامي با بانكداري سنتي، بيان اختلافات در مورد بهره تقسيم و تسهيم زيان نيست. بلكه ارزشهاي اسلامي بايد در عمل رعايت شود. به عنوان مثال ، در اكتبر ۲۰۰۵ ، نشنال بانك قطر اعلام كرد در ماه رمضان همه مطالبات خود بابت اقساط وامهاي خودرو و شخصي مشتريان را به تعويق خواهد انداخت. QNB بانك با بررسي عادات پس انداز و خرج كردن مشتريانش در طول ماه مبارك رمضان متوجه شد كه آنها بيش از حد توان خود فعاليت مي كنند و اين تخفيف با هدف حمايت از مشترياني كه نيازمند كمك هستند، داده شده است. اگرچه از لحاظ استانداردهاي بانكداري غربي، هزينه مبادرت به اينگونه كارها سرسام آور و گزاف است و به زبان ساده از لحاظ تجاري مقرون به صرفه نيست، اما اين شيوه رفتار نشنال بانك قطر دو ويژگي مهم طرح ارزشي اسلامي را نشان مي دهد: ۱- همدردي و دلسوزي با همنوعان ۲- احساس سودمندي بيشتر در جامعه آينده بانکداری اسلامی بازار بانكداري اسلامي در دوران تجديد حيات به سر مي برد بطوريكه مشتريان دريافته اند بانكداري اسلامي با توجه به زيربناي اخلاقي و ساختار مالي بدون بهره اش يك شيوه بسيار مطلوب براي سرمايه گذاري و نگهداري وجوهشان به حساب مي آيد. با توجه به چالش بانك ها براي پيدا كردن مشتريان جديد و حفظ مشتريان فعلي، آنها هزينه بي وفايي مشتريان را به مشتريان فعلي انتقال مي دهند. در بانكداري اسلامي،اگرچه هزينه ها در بعضي موارد بالاتر از بانكهاي سنتي است اما از همان ابتدا بطور واضح ومشخص وضع شده است و مشتريان به نوع ارتباطات خود با بانك واقف هستند. با توجه به اطمينان مشتريان از تسهيم ضرر و تقسيم سود و همچنين استاندارد بالاي سرمايه گذاري بانكها و توجه به مسائل اجتماعي و هم شركت هاي سودآور، حس وفاداري را درآنها بوجود مي آورد.
|