بوم گردی شاه کلید توسعه اقتصاد روستایی و گردشگری استان گلستان

---

بوم گردی؛ شاه کلید توسعه اقتصاد روستایی و گردشگری گلستان
گرگان - ایرنا - یک فنجان چای آتشی، نان و غذای محلی، طبیعت بکر و دست نخورده و سکوت آرامش بخش فقط بخشی از رویاهای این روزهای انسان گرفتار شده در زندگی ماشینی است که برای دیدن و رسیدن به آن راهی جز روستاگردی و پناه بردن به طبیعت بکر نیست.
گرگان - ایرنا - یک فنجان چای آتشی، نان و غذای محلی، طبیعت بکر و دست نخورده و سکوت آرامش بخش فقط بخشی از رویاهای این روزهای انسان گرفتار شده در زندگی ماشینی است که برای دیدن و رسیدن به آن راهی جز روستاگردی و پناه بردن به طبیعت بکر نیست.
بوم گردی؛ شاه کلید توسعه اقتصاد روستایی و گردشگری گلستان
به گزارش خبرنگار ایرنا، بوم گردی یا همان گردشگری روستایی شکلی جدید از صنعت گردشگری رواج یافته در کشورمان است که در آن افراد به جای حضور در هتل ها و اماکن شلوغ و پرازدحام راهی روستاهای بکر و دورافتاده می شوند تا به دور از هیاهوی زندگی روزمره دمی و ساعتی، شاید هم روزی و هفته ای را در آرامش برآمده از این ویژگی ناب سپری کنند.
به معنای دقیق تر گردشگران بوم گرد به روستاها می روند تا همانند آن ها زندگی کنند، مانند آن ها غذای محلی بخورند، مانند آن ها به طبیعت بروند تا لذت های یک زندگی ساده و صمیمی روستایی را تجربه کرده و از آن بهره مند شوند.
استان گلستان با مزیت های نسبی در حوزه گردشگری همچون روستاهای جنگلی در حوزه بوم گردی از مناطق منحصر به فرد ایران محسوب می شود که تمرکز و توجه به آن می تواند کلید حل بسیاری از مشکلات و کاستی ها را در بحث توسعه و رونق اقتصاد روستا فراهم آورد.
این موضوع از آنجایی حائز اهمیت بیشتر است که با وجود رشد شهرنشینی هنوز نیمی از جمعیت ۱.۹میلیون نفری گلستان در روستاها زندگی می کنند اما اقتصاد ضعیف روستایی آن در بین ۳۱ استان کشور جایگاه ۳۰ را دارد.
از دیگر سو ، بوم گردی هزینه اندکی می خواهد و به عنوان یکی از شاخه های جدید راه اندازی شده در کشور نیاز به سرمایه و احداث بناها و ساختمان های شیک و بزرگ ندارد و خاصیت و خصوصیت اصلی آن استفاده از سبک زندگی و زیست مردم روستاها با همان شیوه های قدیمی و سنتی است.
شاید اجرای درست این طرح بتواند گردشگری را از اتهاماتی مانند تخریب به فرهنگ و طبیعت و محیط زیست مبرا کند و شیوه ای از گردشگری را اجرا کند که هم بتواند به نیازهای گردشگران پاسخ دهد و هم با حفظ ویژگی های سنتی و بومی ، اقتصادی جدید و پایدار بدون صرف هزینه هنگفت در بخش صنعت و تغییر کاربری زمین رقم بزند.
محمد زنگانه جوان ۲۹ ساله و از پیشگامان صنعت بوم گردی در گلستان که از چند سال قبل فعالیت خود را در این بخش با سرمایه و امکانات اندک آغاز کرده اما به واسطه داشتن اطلاعات کافی از شرایط و ویژگی های روستاهای استان، موفقیت هایی به دست آورده است به خبرنگار ایرنا گفت: از آنجا که علاقه زیادی به فعالیت در صنعت گردشگری داشتم پس از مشورت و برگزاری چند جلسه با دوستانم به این نتیجه رسیدیم که خانه های روستای خود را در فضای مجازی تبلیغ کرده تا از این راه گردشگر جذب کنیم.
محمد زنگانه بیان کرد: در ابتدا سه خانه را در بخش 'کمالان' از توابع شهرستان 'علی آباد' گلستان در فضای مجازی معرفی کردیم و نتایجی که گرفتیم باور نکردنی و فراتر از انتظار بود. گردشگران زیادی با دیدن عکس ها برای حضور در خانه های روستایی مشتاق شدند و با افزایش مشتری به این باور رسیدیم که تمرکز بر فراهم کردن نیازهای گردشگران بوم گرد بهترین فرصت برای رونق اقتصادی منطقه و فراهم آوردن موقعیت شغلی برای جوانان جویای کار است.
وی گفت: گردشگران که به دنبال گذران اوقات فراغت خود در محیطی آرام ، دور از هیاهوی زندگی شهری و با همه لوازم و امکانات و غذاهای محلی و ساده روستایی هستند ، آرام آرام گلستان را با توجه به ظرفیت های بالایش برای این کار انتخاب کرده و به همین دلیل بر تعداد متقاضیان بوم گردی منطقه افزوده می شود.
زنگانه بیان کرد: خانه هایی که برای این طرح انتخاب می شوند به صورت عمده دارای بافت کاملا سنتی ، بدون هر گونه امکانات و لوازم جدید، برخوردار از بخاری های هیزمی، سماورهای نفتی، کرسی، بشقاب های چوبی و همه ابزار قدیمی مورد استفاده روستائیان است تا همان فضا و شرایط سنتی زندگی سبک قدیمی برای گردشگران بومگرد تداعی شود.
وی ابراز داشت: با گذشت ۲ سال از آغاز طرح بوم گردی با سه خانه اکنون بیش از ۴۵ خانه روستایی را در روستاهای گلستان به گردشگران عرضه کرده ایم و در ۲ سال گذشته بیش از ۸ هزار گردشگر و توریست با اقامت در این خانه ها از طرح بوم گردی دیدن کردند.
وی خاطرنشان کرد: با رونق گرفتن حضور گردشگران در طرح های بوم گردی، روستاییان استان گلستان خانه های قدیمی خود را با همان سبک سنتی بازسازی کرده و در اختیار گردشگران قرار می دهند.
زنگانه ادامه داد: شعار بلند مدت ما 'هر خانه در هر روستا یک اقامتگاه' است که با روند در پیش گرفته شده و نیز آغاز مهاجرت معکوس به روستاهای هدف گردشگری ، رسیدن به این هدف دور از دسترس نیست.
وی گفت: اکنون حدود ۵۰ نفر به صورت مستقیم در این طرح بوم گردی شامل راهنما ، آشپز ، تولید کننده صنایع دستی، نانوای محلی و نظایر آن مشغول فعالیت هستند و در تلاش هستیم با راه اندازی فروشگاه اینترنتی و عرضه محصولات محلی مانند انواع رب، عسل، گیاهان دارویی و مانند آن فرصت های جدید شغلی برای روستاییان استان گلستان فراهم کنیم.
زنگانه بیان کرد : از جمله برنامه هایی که در زمان حضور گردشگران در روستاها انجام می دهیم ، ارائه برنامه های ویژه برای حضور آن ها در طبیعت و بهره مندی از قابلیت های طبیعی روستا است.
وی افزود: بسیاری از افراد بومگرد هدفی جز گذران اوقات خود در خانه های روستایی با شکل و سیاق سنتی ندارند و به همین دلیل می کوشند زمان خود را در داخل خانه های آرام و بدون تکلف با استراحت در کنار خانواده سپری کنند.
زنگانه گفت: بعضی دیگر از بومگردان به شناخت محیط های پیرامونی روستاها علاقمند هستند که برای این دسته از طبیعت گردان برنامه مشخص تعریف و با معرفی راهنماهای کاربلد مقاصد گردشگری طبیعی مانند آبشارها و رودخانه ها را به آنان معرفی می کنیم.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری علی آباد هم به ایرنا گفت: این شهرستان به برخورداری از طبیعت بکر، روستاهای هدف گردشگری و تلاش های موثر و هدفمند علاقمندان به توسعه بوم گردی جایگاه مناسبی در استان دارد و در حال تبدیل شدن به مقصد هدف گردشگران بومگرد است.
سید میثم رییسی بیان کرد: یکی از ویژگی های بوم گردی آشنایی مردم مناطق دیگر با آداب و رسوم و سنت ها و فرهنگ مردم روستاییاست که برای رسیدن به این هدف ارائه آموزش منظم به دهیاران و شوراهای روستایی را در دستور کار خود قرار داده ایم.
وی بیان کرد: متاسفانه اختلاط آداب و رسوم اصیل روستایی با زندگی شهری فرهنگ و گویش روستایی را کمرنگ کرده و آن را در معرض فراموشی کامل قرار داده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری علی آباد افزود: توسعه صنعت بومگردی اگر با برنامه ریزی درست همراه نباشد، روند نابودی این فرهنگ ها را بیشتر کرده و عامل اصلی وارد کردن آسیب به اجتماع محلی سنت های باقیمانده و حتی طبیعت منطقه خواهد بود.
رییسی ادامه داد: علاقمندان به توسعه و رونق بومگردی علی آباد پیش از شروع کار و در هر مرحله فعالیت خود از مشاوره های تخصصی پیرامون چگونگی انجام صحیح طرح ها بهره مند خواهند شد.
وی گفت: علاوه بر این خدمت، از انجام هر گونه پشتیبانی برای اخذ مجوزهای قانونی و استعلام ها برای بیشتر شدن فضای کار بومگردی شهرستان که منجر به احداث مجموعه های بیشتر و اقامتگاه های متعدد در منطقه شود دریغ نخواهیم کرد.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری علی آباد بیان کرد: هدف و اولویت ما در حمایت از این گونه طرح ها علاوه بر حفظ سنت ها و فرهنگ ها کمک به توسعه اشتغال و رونق اقتصادی بیشتر منطقه است.
شهرستان علی آباد ظرفیت بالایی در حوزه گردشگری دارد و جنگل های بکر آن در شمال کشور کم نظیر است.
در همین پیوند معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان با تاکید بر لزوم حرکت استان در مسیر رونق هر چه بیشتر بوم گردی گفت: تاکنون حدود ۴۰ نفر برای راه اندازی واحدهای بوم گردی در استان اعلام آمادگی کرده اند.
رحمان فرمانی اظهار کرد: تجربه موفق چند مرکز بوم گردی در شهرهای گلستان موجب افزایش علاقه مندی برای راه اندازی مراکز جدید با شیوه های خلاقانه تر شده که امیداوریم با حمایت همه جانبه مسوولان و تلاش موثر در مسیر جذب گردشگر شاهد رونق بیش از پیش این صنعت باشیم.
وی بیان کرد: گلستان، استانی مملو از جاذبه های طبیعی و بکر است که می تواند زمینه اصلی رونق هر چه بیشتر بوم گردی باشد اما رسیدن به این هدف ها مستلزم زیرساخت های بیشتر است.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان افزود: اگر چه قرار داشتن استان در مسیر زائران امام رضا (ع) یک فرصت مغتنم برای توسعه گردشگری منطقه است اما باید با معرفی هر چه بیشتر جاذبه های استان به خصوص در بخش بوم گردی، تلاش کرد تا این استان به هدف گردشگری در کشور تبدیل شود.
فرمانی ادامه داد: از جمله طرح های موفق در رونق گردشگری روستایی گلستان اجرای طرح بوم کلبه ترکمن توسط یک زوج علاقه مند به محیط زیست در نزدیکی پارک ملی گلستان در روستای توتلی تمک شهرستان گالیکش است.
بوم‌گردی به عنوان یکی از شیوه‌های متداول گردشگری می تواند بهترین گزینه‌های گردشگری در گلستان باشد که با اجرای درست و با برنامه آن میتوان به روند تخریب محیط زیست و همچنین رویه نادرست تبدیل روستا به شهر با ساخت و سازهای غیر اصولی پایان دهد.
در این میان آن چه می تواند به دغدغه اصلی مسوولین این بخش تبدیل شود، جلوگیری از افزایش بی‌رویه صدور پروانه بهره‌برداری و نبود نظارت های کافی برای انتخاب روستا و مناطق خاص دارای این قابلیت است که ممکن است نتایج و تاثیرات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
با رونق بوم‌گردی وگردشگری روستایی در گلستان می‌توان به ایجاد اشتغال و درآمد از منابع محلی امیدوار بود و با متنوع کردن فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد حس مشارکت میان روستاییان بسیاری از مشکلات را حل کرد.
مسلم است که اجرای طرح های گردشگری روستایی نباید بهانه ای برای توریستی شدن روستاها و افزایش قیمت زمین و تغییر کاربری باغ ها و زمین های کشاورزی و دامداری ها باشد.
مدیر مجموعه اقامتگاه طبیعت گردی کتول که از دیگر فعالان بوم گردی استان گلستان است به خبرنگار ایرنا گفت: برای دعوت مردم به آرامش و آشتی آنها با طبیعت خانه ای به سبک کاملا سنتی در روستای غریب آباد شهرستان علی آباد احداث کردیم و با تلاش برای تکمیل هر چه زودتر آن امیدوار به رونق بیش از پیش بوم گردی منطقه هستیم.
پوریا باقری اظهار کرد: آشنایی مردم با آداب، رسوم و سنت گذشته یکی از اهداف این اقامتگاه است که برای دست پیدا کردن به این هدف اقدام به راه اندازی اتاق های جاجیم بافی، پارچه بافی، ابزار و لوازم قدیمی کردیم.
مدیر کل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری گلستان هم به خبرنگار ایرنا گفت: بوم گردی می تواند باعث رشد اقتصاد روستاهای استان شود که با ارائه‌ تسهیلات به دهیاری‌ها و افراد علاقه‌مند در این حوزه می توان آن را تقویت و اجرا کرد.
علی نصیبی اظهار کرد: به دلیل نوپا بودن این فعالیت، تعداد اقامتگاه بوم‌گردی در روستاهای گلستان محدود است اما به سرانجام رسیدن طرح های در دست اقدام می تواند این خطه شمالی کشور را به یکی از مراکز هدف و اصلی اجرای این طرح گردشگری کشور تبدیل کند.
وی گفت: برای موفق بودن توسعه بوم گردی و صنعت گردشگری باید هویت معماری روستایی را حفظ کنیم تا گردشگر به طور متمرکز در آنجا اقامت کند و از آیین‌ها و موسیقی و جشن های مناطق گوناگون استفاده کند.
به گزارش ایرنا و بر اساس داده های آماری دستگاه های مرتبط با حوزه گردشگری گلستان سالانه ۱۸ میلیون نفر از این خطه گذر می کنند که ۱۲ میلیون نفر آنها را گردشگران متقاضی حضور در استان های شمالی تشکیل می دهد.
استان گلستان با افزون بر ۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت بین دو قطب گردشگری شمال و زیارتی مشهد قرار داشته و به سبب برخورداری از تنوع اقلیم مانند دریا، جنگل، کوهستان، دشت و کویر و نیز تعدد اقوام؛ مذاهب و نژادها به نگارستان ایران معروف است.
۳۰۹۱ /۶۲۰۳
• گزارشگر: میثم محسنی •• انتشار دهنده: مهدی کرمانی