بوکان
بوكان استان
آذربایجان غربیبوکان یکی از شهرهای کرد نشین و مهم استان آذربایجان غربی است که به دلیل قرار گرفتن مزار "حسن زیرک" از اعتبار خاصی در نزد کردزبانان آذربایجان و سایر نقاط برخوردار است. بوکان با شهرهای میاندوآب از شمال، مهاباد از غرب، شاهیندژ از شرق و سقز و سردشت از جنوب و جنوب غربی همسایه است.
روایات زیادی در مورد ریشه نام این شهر وجود دارد. از مشهورترین آنها این است که در قدیم مردم این شهر در هنگام مراسم عروسی به چشمه آب بزرگ و مشهور این شهر که کردها آن را "حه‌وزه گه‌وره" (Hewze Gawra) به معنی "آبگیر بزرگ" می‌نامند، (و این چشمه به صورت چشمه‌ای جوشان است که آب آن از سفره‌های زیرزمینی تأمین می‌شود) می‌آمدند و از آنجا که به کردی واژه "بوک"، به معنی عروس است این منطقه را که بعدها به شهر تبدیل شد "بوکان" (جمع بوک = عروس ها) نامیدند.
اما این نظریه تنها در صورتی درست است که ما این اسم را با لهجه فارسی تلفظ کنیم یعنی "بوکان Bookan"،این در حالی است که ساکنین این شهر و اکثر مردم کردزبان آن را بصورت "بوکان Bokan" ادا می‌نمایند.
در نظريه اي ديگر ، گفته مي شود كه به هنگام حمله سپاه مغول به اين مناطق، يكي از فرماندهان سپاه چنگيز، نام خود (بوكان) را بر روي اين روستاي كوچك (در آن زمان) نهاد. گفته مي شود كوهي در مغولستان به نام بوكان وجود دارد.
نظریه دیگر در مورد وجه تسمیه شهر چنین است: شهر بوکان به دور چشمه بزرگ "حه‌وزه گه‌وره" شکل گرفته است و به چنین چشمه‌هایی در زبان کُردی "کانی Kani" گفته می‌شود. همچنین واژه "بو Bo" در زبان کردی کاربردهای مختلفی دارد که اغلب در شکل ترکیبی به کار برده می‌شود؛ مانند "بو کوی؟" =کجا؟
اما چگونگی ترکیب این کلمات و شکل گیری واژه بوکان بر اساس این نظریه چنین است: در زمان های قدیم هنگامیکه زنان قصد شستن وسایل خانه را داشتند آنها را با خود برداشته و به سمت رود یا چشمه‌ای در نزدیکی محل اقامتشان بوده می‌بردند و در آنجا کارشان را انجام می‌دادند. به همین ترتیب اهالی ساکن اطراف بوکان، جهت شستن و نظافت ظروف و وسایل خود به طرف این کانی یا حوض می‌رفتند و هنگامی که کسی سراغ نفری را که جهت انجام این امور به "کانی" رفته بود، می‌گرفت، نزدیکان وی در پاسخ می‌گفتند: "او به کانی رفته است" و به زبان کردی "چوه بو کانی" یعنی به
"چشمه" رفته است. بدین ترتیب واژه "بوکانی" به افرادی گفته می‌شد که رفت و آمد زیادی را به "کانی" مزبور انجام می‌دادند و سپس کم کم در آنجا ساکن شدند.
امروز حوض گوره (حه‌وزه گه‌وره)، در مرکز شهر واقع است و با آب گوارا و بی پایان خود آب نيمي از شهر را تأمین می‌کند. و نزد اهالی شهر از نوعی دلبستگی و جایگاه خاصی برخوردار است.
آثار باستانی بوکان[ویرایش]
- تپه تابانی در روستای احمد آباد محال فیض الله بیگی مربوط به دوره پارتی و ساسانی
- تپه آسیاب کهنه روستای احمد آباد محال فیض الله بیگی مربوط به اقوام هزاره اول پیش از میلاد
- تپه کلک آبی در روستای باغچه محال فیض الله بیگی مربوط به اقوام هزاره اول پیش از میلاد
- تپه سیخان کوچک در روستای ساریقامیش محال فیض الله بیگی مربوط به اقوام هزاره اول پیش از میلاد
- تپه سیخان بزرگ در روستای باغچه محال فیض الله بیگی مربوط به اقوام هزاره اول قبل از میلاد
- تپه موچه در روستای تکان‌تپه محال فیض الله بیگی مربوط به اقوام هزاره اول قبل از میلاد
- تپه کلتپه در روستای کلتپه بوکان مربوط به اقوام هزاره اول قبل از میلاد
- قلعه تپی در روستای تپی مربوط به دوره نیریزد و هزاره و پانصد سال پیش از میلاد
- تپه قره کند در روستای قره‌کند محال آختاچی مربوط به هزاره اول پیش از میلاد
- تپه روژبیانی در روستای عزیزکند مربوط به دوره برنز پیش از میلاد
- تپه داربسر در روستای داربسر در محال آختاچی مربوط به دوره اشکانیان
- زمینهای جره واقع در روستای شیخلر محال آختاچی مربوط به دوره اشکانیان و ساسانی
- گردی خلیسکه واقع در روستای سراب محال مربوط به دوران اقوام پارینه‌سنگی
- تپه گرده‌خزینه در روستای سراب مربوط به دوران کالکوتیک
- تپه گرده‌شین در روستای سراب مربوط به اقوام دوران کالکوتیک
- تپه آشی در روستای قره‌موسالو مربوط به اقوام برنز پیش از اسلام
- گوکتپه در روستای گوکتپه مربوط به نیمه دوم هزاره اول قبل از میلاد
- تپه گرده‌شین در روستای رحیم خان محال مربوط به دوره برنز قبل از میلاد
- تپه محمود در روستای ارمنی بلاغی مربوط به اقوام اواخر دوره نوسنگی
- گرد عثمان قلعه در قلعه در روستای ساریقامیش مربوط به هزاره یکم پیش از میلاد
- تپه کانی‌کوزه له در روستای کانی کوزه‌له مربوط به دوره کالکوتیک پیش از میلاد
- قلعه ناچیت در روستای ناچیت بوکان مربوط به دوره برنز پیش از میلاد
- تپه مقصود در روستای ملالر بوکان مربوط به دوره کالکوتیک
- تپه عبدالله تپی سی در روستای عبدالله تپی سی مربوط به دوره برنز پیش از میلاد
- تپه گرده‌مالان در روستای کهنه‌ملالر مربوط به هزاره یکم پیش از میلاد
- تپه گرد عربلو در روستای علی‌کند مربوط به هزاره یکم پیش از میلاد
- تپه سردارآباد در روستای سردارآباد مربوط به اقوام پارتی و ساسانی پیش از میلاد
- قلعه سردار بوکان در بوکان
- قلعه قالای چی (قلعه چین) در روستا قلایچی بوکان ۸۰۰ ق م و مربوط به حکومت ماناها
اماکن دیدنی[ویرایش]
- غار روستای قلعه‌چی نزدیک بوکان
- غار کول‌آباد میان بوکان و میاندوآب
- غار مکری قران در روستای خراسانه
- غار کونه‌کوتر در روستای ینگیجه بوکان
- غار کونه‌کوتر در روستای سهولان
- ایوان سنگی روستای آغجیوان
- قلعه سنگی روستای سماقان فرهادتراش دارای نه اتاق سنگی
- جلگه سردرآباد
- حوض گوره چشمه بزرگ آب و استخر دیدنی بوکان
- مسجد جامع حمامیان
- اطاقهای سنگی روستای بی‌بی‌کند
- پارک ساحلی بوکان
- پارک کوی محمدیه (معروف به پارک حسن زیرک)
بخش سيمينه[ویرایش]
← دهستان آختاچي شرقياسپوغه /
اشکوتان / اميراباد / انبار / اوچ تپه /
حصاربلاغی / حماميان / داش بند / طاهراباد / عباس اباد / عبداله تپه سي /
علی کند / كاني
شقاقان / گرد قران / لگز / مزرعه انگور سفلي /
ناچیت /
شورجه / شيخ علي /
قازان لر /
کهنه ملالر /
ملالر / مزرعه علي اباد / مزرعه ميراباد / شهرک صنعتي / شرکت مرغ چمان / کارخانه پروفيل مکريان / معدن مصالح کوهي / مرکز معاينه فني خودروهاي سنگين بوکان / کارخانه لوله پلي اتيلن / کارخانه دانه بندي شن و ماسه سيمينه / کشتارگاه صنعتي مرغ بوکان
← دهستان آختاچي محاليكهريزان
گل مرزنيك
مزرعه كاني حكي
ارمني بلاغي
اوزون قشلاق
چوكالي
حاجي اباداختاچي
رحيمخان
ساري قميش
سراب رحيم خان
سه كانيان
عبداله اباد
قلعه رسول سيت
كاني علي كرده
كاني قلعه
كاني گوزنه
كاني محمدعلي
كوره اجربرادران رحماني
كوره اجرنعمت
كول اباد
گوگ تپه
آتابلاغي
آغليان
برده رشان
بندمجيدخان
پيرولي باغي
غوث اباد
حاجي لك
حسين مامه
دوه شهري
سريل آباد
علي ابادقره گل
قارنجه بزرگ
قارنجه كوچك
قره گل
منوچهري
بلوك زني رسول شيخ زاده
تقليل گاز
کارگاه شرکت جهد نصر
کارخانه شن و ماسه
کارخانه ماسه شوئي رسول احمدي نژاد
جوجه کشي سليم
← دهستان بهي دهبكرئاغجيوان
اربنوس
اورتاكند
ايلاني
اوينه چي
تركاشه
جوانمرد
مزرعه حيدرمست
داشاغل
قشلاق حاجي شهاب
قورميش
قولر
كاني اله سيده
كاني سبزه
كاني سيران
مزرعه كاني شيته
كاني گرگه
كركره
گاوميشان
گاينجه
گل تپه قورميش
سرچاوه
عباس اباد
قاضي اخوي
مزرعه حسين اباد
تاسيسات دكل ايرانسل
← شهرهاسيمينه
داش بند
رحيمخان
اوچ تپه
بخش مركزئ[ویرایش]
← دهستان آختاچياختتر
تازه قلعه
جمبوغه
چاورچين
داربسر
دنگوزعليا
سيفالدين سفلي
سيفالدين عليا
شيخ لر
قازليان
قره كند
كوسه
كهريزه محموداقا
محموداباد
حاجي كند
خانقاه
خراسانه
شرفكند
قادراباد
كاني خواره
كاني طومار
كوچك اوطميش
كهريزه علي اقا
نيسك اباد
آش كلان
عزيزكند
پمپ بنزين
مركز تحقيقات ميش مرغ
مركز معاينه فني آزما سنجش
كارخانه دانه بندي شن و ماسه شهرداري بوكان
← دهستان ايل تيموربوغداداغي
تپي
سيدابادقاجر
شهري كند
قاجر
كاني پانكه قاجر
نوبار
داره گردله
سرداراباد
سيداباد
كاني رش
مزرعه حسين آباد
باغچه
پاش بلاغ
چهارديوار
حاشي اباد
حمزه اباد
درويشان
دولت اباد
سرباغچه
طراقه
علم اباد
قادراباد
قرالي
قره داغ
قلغه تپه
كوكه
لاسه گلان
کارگاه پروژه احداث سيستم انحراف آب سيمينه رود
← دهستان ايل گوركاسكي بغداد
ثمبه
قزل گنبد
ابراهيم خسار
آغوتمان
باغ شيخان
پيربهاالدين
خورخوره
زاوه كوه
زيراندول
سردكوهستان
سلامت
قالوي رسول آقا
قالوي شيخان
قروچاه سفلي
قروچاه عليا
مزرعه قره قاچ
كاني دراز
كوره كاني
گرگه
گلولان سفلي
گلولان عليا
گندمان
موسه
ياغيان
ايستگاه مخابراتي كوره خاني
← دهستان بهي فيض اله بيگيتبت
حصار
قليج
كهريزسردار
ينگيجه
احمداباد
البلاغ
باغ چه
برده زرد
تركمان كندي
تكان تپه
جانبلاغ
حسن اباد
درزيولي
درويش علي
دوكچي
ساري قميش قشلاق
سقزلو
قاطانقر
قره برابر
قلانچي
كاني سهراب
كلكه
گل بهي
هواره برزه
ياسيكند
يكشوه
ينگي كند
مزرعه كل تپه
مجتمع دامداران بوكان
كارخانه آجرپزي مرمر۲
كارخانه دانه بندي شن وماسه
نمايندگي شرکت گواه
ايستگاه تقليل فشار C.G.S با ظرفيت ۳۰۰۰ متر مكعب
شركت انتقال گاز ايران منطقه ۸ عمليات گاز
تاسيسات سيلندر پر كني بوكان
ايستگاه پمپاژ آب شماره ۳ بوكان
سيلوي ۷۰ هزار تني بوكان
شركت رس صنعت بوكان(توليد كننده دستگاههاي حفاري)
باسكول ۶۰ تني كردستان
ماشين سازي بوكان
كارخانه كفش پلاستيكي بوكان
← شهرهابوکان
