خور
مرکز شهرستان خور و بیابانک از توابع استان اصفهان که دارای فرهنگ غنی و پر باری است. تاریخ شکل گیری آن بدرستی معلوم نیست ولی آنه از شواهد و قراین و دست نبشته‌های قدیمی استنباط می‌شود حد اقل تا قرن پنجم و ششم هجری می‌توان آثاری هر چند نا محسوس را مشاهده کرد. خور شرقی‌ترین نقطه استان اصفهان است و ارتفاع آن از سطح دریا ۸۴۵ متر است و با استان‌های خراسان و یزد و سمنان همسایه است . خور در گویش زرتشتی همان فرشته نگهبان آفتاب است و البته به معنای خورشید و آفتاب هم بکار می‌رود . ناصر خسرو در سال ۴۴۴ هجری در سفر نامه خود از بیاذه و گرمه )جرمق) نام برده است .وی مجموع آبادی‌های منطقه را ۱۲ مورد تخمین زده و از بیاذه )بیاضه ( به عنوان مرکز و یکی از پایگاه‌های اسماعیلیه نام برده است و از قلعه‌ای در بیاضه نام برده که هنوز آثارش موجود است .
بیابانک, نام متأخر ناحیه ای قدیمی در دشت کویر و نیز دهستانی به همین نام در استان اصفهان . ناحیة بیابانک . ناحیه ای قدیمی (تقریبا برابر با بخش خور و بیابانک امروزی ) در حاشیة جنوبی دشت کویر • که در گذشته بر سر راه اصفهان (نایین ) به خراسان (نیشابور) قرار داشت . در اصل ناحیة بیابانک قسمتی از بیابان بزرگ و قدیمی است که در منابع عربی از آن به نام «مفازه » یاد شده است . بیابانک به عنوان یک اصطلاح جغرافیایی به معنای بیابان کوچک یا نیمة کویر است و این نام در منابع و مآخذ قبل از قرن دهم دیده نشده است (هدین ص ۵۶۲ حکمت یغمائی ص ۹۶ )
نشانه هایی از مسکونی بودن این منطقه پیش از اسلام وجود دارد از جمله آتشکده ای در نزدیکی مهرجان / مهرنجان . بعلاوه جندق در این منطقه به زندان انوشیروان معروف است و گنبدی قدیمی به نام «هشت درب » متعلق به دورة ساسانیان دارد .
وبلاگ جامعه شناسی روستایی و عشایری
