دره بوری
تک نگاری روستای دره بوری
روستايى دره بورى روستاى از توابع شهرستان
لالی مى باشد. و در محدوده شرقی
شهرستان قرار دارد. تا مركز شهرستان ۳۷ كيلومتر فاصله دارد.
اوضاع تاريخى و جغرافيايى[ویرایش]
اوضاع تاريخى :
نام رسمى و فعلى روستا ( دره بورى ) مى باشد، و با توجه به اسناد قديمى مالكيت روستا در قديم به تيره (گله) بابادى تعلق داشته ،كه يكى از تيره هاى آ ن بوور بوده ،ودره روستا از پوشش انبوه نيزار پوشيده شده بود و با توجه به اينكه روستا در يك دره قرار گرفته بود به دره بور و بعد ها به ( دره بورى) شهرت پيدا كرد.
در اطراف روستا قبرستان هاى زردتشتى (گبرى ) مشاهده شده و هست ، كه نشان از قدمت بيش از ۱۵۰۰ساله زيست در روستا دارد.
ازشخصيت هاى روستا:
دكتر قاسم سليمانى كه در انرژى اتمى كشور مسوليت داشته ، مشهدى ظهراب حاتم پور رييس مناطق نفت خيز جنوب در چند سال گذشته مشهدى على احمدى رييس شركت نفت اميديه واقاجارى، حاج شاپور حاتم پور رييس پروژه تزريق گاز رامشير و گوپال، سرهنگ تمام على سليمانى رييس كل بازرسى جنوب درلشكر ۹۲ زرهى اهواز، حاج عزيز قلى (آششى) سليمانى و آ محمد بابادى، زنده ياد ملا شكره سليمانى يكى از سخن وران بزرگ و بنام بختيارى ،آ سوخته رو سليمانى ، حاج غفار احمدى ، ملا خان ميرزا جانبازى،مشهدى اكبر احمدى ،مشهدى فريدون سليمانى، مشهدى عزيز خان و ملا جمجال احمدى ، ملا سيدعالى احمدى ، زنده ياد خزعل بختياريان،خليل نيك بخش و احمد قلى نيك بخش، كه در امر معلمى به تعليم وتربيت فرزندان روستا واطراف پرداخته بودند.
و همچنين آقايانى از جمله حاج محمد مراد احمدى،عبده رضا احمدى،حميد سليمانى،حسنعلى سليمانى،از فرهنگيان بازنشسته و زحمت كش ساليان اخير شهرستان از فرزندان اين روستا بودند.
وتعداد افراد زيادى از فرزندان اين روستا هم اكنون در ساير ادارات شهرستان واستان و كشور مشغول بكار هستند.
ويژگى هاى جغرافيايى[ویرایش]
روستاي دره بوری در موقعيت جغرافيايي ۳۲ درجه و ۰۸ دقيقه عرض شمالي و ۴۹ درجه و ۰۴ دقيقه طول شرقي در محدوده شرقی شهرستان قرار دارد.فاصله آن تا مركز شهرستان و مركز بخش ۳۷ كيلومتر می باشد.
داراى زمين هاى بسيار زياد كشاورزى به صورت پستى و بلندى هاى زياد و ناهموار بوده ، كه از شمال به روستاى پاچه كولا ،از غرب به روستاى آبگون ،از شرق به روستاى آبجاز(تنگ شوكل) و از جنوب به روستاى سه لر متصل مى باشد.
داراى طبيعتى زيبا در فصل بهار مى باشد ،شمال روستا كه به روستاى پاچه كولا نزديك است داراى جنگل هاى زيبا و طبيعى با درختانى از جمله بلوط،بادام كوهى،كلخنگ،بن، انجير كوهى مى باشد.
اين روستا با توجه به اينكه از شمال به كوه هاى پاچه كولا، واز جنوب به كوه هاى سارند نزديك است در فصل سرما تقريبآ آب وهواى مرطوب نسبت به شهرستان لالى وديگر روستاهاى اطراف دارد.
اين روستا از دو رودخانه بنامهاى آبگون و آبژدان بهره مند است كه روستا را به سه ضلع تقريبآ مساوى تقسيم وزيبايهاى روستا رو دو چندان كرده.
اين روستا كه در دامنه كوه هاى زاگرس قرار گرفته در قديم و گذشته دورتر از جانوران وحيوانات وحشى فراوانى از جمله گرگ،خرس،پلنگ،ميش كوهى، آهو، كبك وتهى برخوردار بوده كه بعلت افزايش جمعيت،شكار هاى غير قانونى نسل آنها را تا حدودى از بين برده ، ولى در حال حاضر كبك وتهى زيادى دارد كه در فصل پاييز با كوچ از قشلاق به كوه هاى اطراف مى آيند وبا آواهاى خوش خودشان پاييزى زيبا و به طراوت را رقم مى زنند.
ساختار اجتماعى روستا[ویرایش]
ساكنين روستا از تيره احمد سمالى طايفه (بابادى) مى باشند كه از محدود روستاهاى است كه از لحاظ ساختارى همگى از يك تيره مى باشند.
← تعداد جمعيت و خانواردر سال ۱۳۴۵ روستاي دره بوری داراي ۳۳۳ نفر جمعيت در قالب ۷۱ خانوار بوده است ، در سال ۱۳۵۵ جمعيت روستا برابر ۱۸۵ نفر و ۳۸ خانوار افزایش يافته است .
در سال ۱۳۶۵ جمعيت روستا دره بوری برابر ۳۲۸ نفر در قالب ۵۷ خانوار در روستا ساكن بوده اند . در سال ۱۳۷۵ شاهد افزایش چشمگیر جمعيت در روستا هستيم
بطوريكه جمعيت به ۹۹۸ نفر و ۱۵۱ خانوار بوده است.طبق آمار خانه بهداشت روستا در سال ۱۳۸۲ تعداد جمعيت روستا ۱۰۱۲ نفر در قالب ۱۵۰ خانوار بوده است.
← ساختار جنسيطبق آمار سال ۱۳۸۲ از مجموع جمعيت ۱۰۱۲ نفري، روستاي دره بوری،۵۶۱ نفر مرد (۴/۵۵ درصد) و ۴۹۶ نفر زن (۶/۴۴ درصد) بوده‌اند كه نسبت جنسي آن براي ۱۰۴ نفر مي‌باشد به عبارتي ديگر در مقابل هر ۱۰۰ نفر زن ۱۰۴ نفر مرد وجود دارد. نسبت جنسي روستا نشان از افزونی مردان بر زنان است.
مهاجرت از روستا به شهر در دهه هاى قبل زياد بوده اما با توجه به امكاناتى كه دولت در اختيار روستاها قرار داده خوشبختانه در سال هاى اخير مهاجرت كمترى ديده مى شود.بطور كلي تحولات جمعيتي روستاي دره بوری نشان از کاهش جمعيتدر طي سالهاي اخير بوده.
آداب و رسوم ازدواج در روستا تقريبآ مانند طوايف و روستا هاى اطراف است.قابل ذكر است سن ازدواج دختران در اين روستا پايين است .در روستا مشاهده شده اكثر ازدواج ها فاميلى است،كه با صلاح ديد بزرگان صورت ميگرد.و كمتر نظر زوجين مهم است كه گاهآ مشكلاتى را به وجود مى آورد.
اين روستا از لحاظ جمعيت بيشترين نيروى انسانى را نسبت به ديگر روستا هاى اطراف را دارا مى باشد.وجمعيتى در حدود بيش از۴۵۰خانوار را دارد.
داراى ۶ مدرسه ابتدايى ۲راهنمايى و۲دبيرستان دخترانه وپسرانه مى باشد. قابل ذكر است اهالى روستا اكثرآ بصورت گسترده زندگى مى كنند.
كه نسل جوان روستا اكثرآ باسواد بوده و تعداد زيادى از بز رگان تحصيلات مكتبى قديمى دارند و همچنين زنان روستا در سال هاى اخير از طريق نهضت سوادآوزى توان خواندن و نوشتن را پيدا كردند.
سكونت در روستا به دو بافت عشايرى و روستاى مى باشد. كه بافت عشايرى آن در كوه پايه ها در زمستان در خانه هاى سنگى وگاهآ در چادر(بهون) زندگى مى كنند.اما روستاييان ساكن در روستا در خانه هاى سنگ وسيمان با طاق هاى آجرى در گذشته و جديدآ در خانه هاى استاندارد با طرح و نقشه هاى جديد شهرى به صورت تيرچه بلوك مستقر شده اند.
اين روستا علاوه بر مدارس آموزش وپرورش داراى بيمارستان كه در ورودى روستا واقع شده، خانه بهداشت روستايى، مسجد، پايگاه مقاومت بسيج روستايى،دفتر پستى، مخابرات روستايى، دهيارى مى باشد.
ساختار اقتصادى روستا[ویرایش]
مهمترين فعاليت اقتصادي روستا بخش كشاورزي است.
اين فعاليت به عنوان ركن اصلي اقتصاد روستا محسوب مي‌گردد كه شامل بخش زراعت ديم است. مجموع اراضي زراعت دیم ۴۰۰ هكتار مي‌باشد ، که ۲۵۰ هکتار
آن به گندم ، ۱۵۰ هکتار به جو اختصاص دارد .
از عمده محصولات كشاورزى روستا مى توان از گندم وجو نام برد.كه اين محصولات در اواخر فصل پاييز به صورت ديم كاشته مى شوند و تقريبآ در اواخر ارديبهشت براى برداشت آماده مى شوند.وچون زمين هاى روستا ناهموار بوده معمولا محصولات به وسيله دست وداس به صورت سنتى درو مى شوند.وچون بيش از ۷۰ درصد ساكنين روستا در اوايل خردادماه
به شهرستان كوهرنگ (چهار محال بختيارى) مهاجرت مى كنند. محصولات برداشت شده خود را در ديواره هاى دايره اى شكل بنام محلى (چير) قرار داده و با بازگشت خود به روستا در فصل پاييز محصولات خود را خرمن مى كنند.كه براى اين كار از تراكتور يا جاهاى كه عبور تراكتور نباشد به صورت سنتى با بستن چندين (قاطر يا الاغ ) به وسيله طنابى به ميله يا چوبى كه وسط قرار گرفته و با خواندن آواز هاى محلى ناب آ نها را به حركت در مى آورند ومحصولات را خرد يا به اصطلاح خرمن مى كنند و با چهار دنده يا(چنگر) آنها را به هوا پرتاب كرده و گندم و جو را از كاه آنها جدا كرده.
← دامداريفعاليت دامداري در كنار فعاليت كشاورزي در روستا به شكل سنتي مشاهده مي‌شود. طبق اظهارات شوراي اسلامي روستا بیشتر خانوارهای روستا عشایری بوده اند که در سالهای اخیر ساکن شده اند .تعداد دام روستا ۹۰۰۰ رأس گوسفند و بز و ۴۰۰ رأس گاو و گوساله مي‌باشد. با توجه به تعداد دام اكثر خانوارهاي روستا به این شغل مشغول بوده و دامداری به عنوان رکن اصلی اقتصاد روستا می توان ذکر کرد . مازاد فرآورده‌هاي دامي روستا علاوه بر عرضه مستقيم در محل به شهر لالی به فروش مي‌رسانند.
از انواع دام روستا مى توان از ميش،بز،گاوه نام برد. از جمله توليدات اين دامها شير، ماست، كره، دوغ، كشك، قرا، مى باشد. با توجه به اينكه شغل اصلى ساكنين روستا كشاورزى ودامپرورى است .با فروش محصولات كشاورزى و دامها تقريبآ ۷۰درصد درآمد خانواده ها از اين طريق تا مين مى شود. و قابل ذكر است ميش اين روستا در بين طوايف بختيارى از ارزش خاصى برخوردار است.
در اطراف روستا سه مرغدارى با مالكيت فرزندان روستا كه به صورت دوره اى تقريبآ هر دو ماه يك بارجوجه هاى خود را به مرغ تبديل كرده و روانه بازارمى كنند.
زنبوردارى در روستا به صورت سنتى و محدود مى باشد.
از صنايع دستى روستا مى توان به قالى بافى، گليم بافى، جاجيم، حورج ،حورجين،وريس، شيردنگ، چوقا، بهون اشاره كرد.
از حورجين در قديم بجاى كمد، و حورج براى نگهدارى اموال شخصى ومحرمانه و اسناد استفاده مى شد.از وريس براى بار بستن حيوانات ،و از شيردنگ براى تزيين چادر ها ، افسار حيوانات، چادر عروس استفاده مى كردنند. بهون همان چادر هاى مشكى وناب است كه از موى بز به دست زنان ساخته شده و بيشتر در زمان كوچ مورد استفاده قرار مى گرفت.
با توجه به اينكه اين روستا در۳۷كيلومترى شهرستان واقع شده است.از زمان قديم از وسايل نقليه برخوردار بوده ،با اين حال مردم در آن زمان جهت آمدن به شهر دوچار مشكلات فراوانى بوده اند.
ساختار فرهنگى روستا[ویرایش]
دين و مذهب ساكنين روستا مانند ساير روستا ها دين اسلام و مذهب شعيه دوازده امامى مىباشد، به امام زاده شاه ابوالقاسم ( شاه مال بابادى)و آقاسيد اعتقاد راسخى دارند،و هر ساله براى زيارت به اين اماكن رفته و با قربانى كردن گوسفند دين خود را به امام زاده ها ادا كرده و حق سادات اين امام زاده ها را پرداخت مى كنند.
آداب و رسوم روستا به صورت سنتى مى باشد ،درايام ماه محرم هر شب به عزادارى مى پردازند،ودرروز عاشورا با بر پايى اعلم وعزادارى دسته جمعى به صورت پياده از روستا به شاه زاده ابوالقاسم مى روند ودر آنجا به سينه زنى و نوحه خوانى به صورت سنتى مى پردازند.و در پايان عزادارىبراى شام غريبان به خانه يكى از بزرگان مى روند و از نذورات كه به اين امر اختصاص داده شده شام صرف مى كنند.
ساكنين روستا با زبان و لهجه فارسى با گويش محلى بختيارى صحبت مىكنند.
فرهنگ روستا همان فرهنگ ناب بختيارى است ،كه مانند ساير بختياريها مردان آن پوشش سنتى كلاه سياه، چوقا ،شلوار دبيت، و گيوه و زنان آنان با پوششى از مينا، شلوار قرى،لچك محلى مىباشند.
از اعتقادات معروف روستا قسم توبميرى است كه براى اينكه راست يا دروغ موضوعى را مشخص بكنند از آن استفاده مى كردند.
از لحاظ روحى تا اندازه اى پرخواشگر و تندخو اند در عين حال كه مردمى مهمان نوازند.
گذراندن اوقات فراغت در روستا ، يكى از رايج ترين اوقات فراغت شب نشينى هاى بزرگان و شاهنامه خوانى و همچنين گفتن خاطرات بزرگان به نسل جوان تر بوده.
از بازى هاى محلى اين روستا مى توان از چوب بازى وسوار كارى كه در مراسمات شادى مثل عروسى نام برد.
و همچنين از بازيهاى قديمى تر از بردكل،كلاه وريان، الخ تور، را نام برد.كه امروزه به ندرت انجام مىگيرد و بازيهاى مثل فوتبال وورزش هاى امروزى جايگزين آنها در بين جوان ها شده است.
فرهنگ عامه روستا،وقتى خانواده اى صاحب فرزندى شود خصوصآ وقتى پسر باشد با گذاشتن ساز و دهل محلى و دادن غذا به اهالى روستا شادى خود را ابراز مى كنند.
در مراسمات عزادارى مردان براى همدردى با صاحب عزا با صداى بلند و زدن دست به پيشانى خود (بنگ وبو) و زنان هم شيون كنان به گريه و زارى (گاگريو ، دندال ) مىكنند.در مراسمات عروسى براى اينكه عروس با طايفه داماد آشنا شود ، مرد ها به او كادو نقدى كه به اصطلاع محلى ( رى گوشون) مى گويند پرداخت مى كنند.
•از مهم ترين خصوصيات ساكنين روستا در فصل درو همكارى با يكديگر در امر برداشت محصولات كشاورزى كه عمدتآ گندم و جو مى باشد اين است كه جوانان روستا به صورت گروهى درو كردن زراعتى كه سر پا مانده باشد اقدام مى كنند كه به زبان محلى ( هيارى ) مى گويند، كه با خوندن بيت هاى محلى (برزگرى)همديگر را به وجد مى آ ورند.
پیوندها[ویرایش]
ایمان سلیمانی بابادی
