روزنامه خراسان
روزنامه فرهنگي، اجتماعي، سياسي، خبري صبح ايران
صاحب امتياز: موسسه فرهنگي هنري خراسان
مدير مسئول: كوروش شجاعي
سردبير: محمد سعيد احديان
چاپ همزمان در تهران و مشهد
چاپ مشهد: چاپخانه موسسه فرهنگي هنري خراسان
چاپ تهران: چاپخانه رواق
رروزنامه خراسان، قديمي‌ترين
روزنامه محلی ايران است كه اكنون به صورت سراسري منتشر مي‌شود. اولين شماره روزنامه خراسان در تاريخ ۱/۴/۱۳۲۸ منتشر شده است. خط مشي اصلي روزنامه «فرهنگي، اجتماعي، سياسي، خبري» بوده و صبحها منتشر مي‌شود.
اطلاع‌رساني دقيق و بي‌طرفانه، رعايت مصالح انقلاب و نظام، حركت در چارچوب قانون اساسي و سرعت و دقت در انتشار اخبار و مردمي بودن از ويژگيها و اصول كاري روزنامه خراسان مي‌باشد.
روزنامه خراسان وابسته به هيچ جناح سياسي نبوده و صاحب امتياز آن
موسسه فرهنگی و هنری خراسان مي‌باشد. روزنامه خراسان از تاريخ ۵/۱۱/۷۷ داراي چاپ همزمان در
مشهد و
تهران بوده و به مدرنترين سيستمهاي رايانه‌اي، ماهواره‌اي و تجهيزات پيش از چاپ و چاپ مجهز است. روزنامه در ۲۰ صفحه تمام رنگي و بصورت سراسري، ۸ صفحه ويژه خراسان رضوي، ۸ صفحه ويژه خراسان شمالي، ۸ صفحه ويژه خراسان جنوبي و ۳۲ صفحه نيازمنديها در استان هاي خراسان رضوي، شمالي و جنوبي منتشر مي شود.
روزنامه خراسان، از تولد تا شکوفایی
مقدمه
روزنامه خراسان با ۶۰ سال سابقه حضور در عرصه مطبوعات، نویسندگانی را از چند نسل در خود جای داده است که حاصل آن تلفیق تجربه گذشته با هنر امروز در کار روزنامه نگاری است. می توان گفت که در این روزنامه فرصتی پدید آمده است که اهل قلم نسل گذشته بتواند امانت تجربه ای را که با سرمایه گذاری قابل توجه جامعه به دست آورده است به نسل جدید بسپارد و این از ویژگی های فراموش نشدنی روزنامه خراسان است. با توجه به این ویژگی خلاصه ای از تاریخچه و تحولات صورت گرفته در روزنامه خراسان را برای اطلاع خوانندگان عرضه می کنیم. روزنامه خراسان به صاحب امتیازی «محمدصادق تهرانیان» زمانی پا به عرصه مطبوعات استان خراسان گذاشت که حوادث پس از شهریور ۱۳۲۰ ونهضت ملی شدن صنعت نفت تاریخ ایران را متحول کرده بود و به هیمن دلیل خراسان در کنار روزنامه های سراسری کیهان و اطلاعات یکی از پربارترین و قوی ترین روزنامه های شهرستان لقب گرفته بود که با تلاش شبانه روزی مدیران وپرسنل وقت در طبع و توزیع سریع و به موقع اخبار و حوادث روز اقدام می کرد. نخستین شماره خراسان با ابتدایی ترین دستگاه ها و امکانات چاپی ازجمله چاپ سربی و «انترتایپ»های دستی و در فضای نامناسب اتاق ها و با شعار «برادر جان خراسان است این جا / سخن گفتن نه آسان است این جا» به تاریخ یکم تیرماه یک هزار و سیصد و بیست و هشت شمسی پا به عرصه مطبوعاتی کشور گذاشت.
۱) اولین روزنامه تحت عنوان روزنامه خراسان در تاریخ ۲۵ صف ۱۳۲۷ قمری به مدیر مسئولی «سید حسین اردبیلی» طبع و توزیع شد. از این روزنامه فقط تعداد ۲۴ شماره منتشر و در نهایت در تاریخ ۲۵ رجب ۱۳۲۷ قمری انتشار آن متوقف شد(علت توقیف مشخص نیست).
۲) دومین روزنامه تحت نام روزنامه خراسان به مدیر مسئولی «سید محمد طباطبایی» در ثور ۱۳۰۰ شمسی منتشر می شود که به صورت هفتگی بوده و به مدت چهار سال تا قیام مرحوم «محمد تقی پسیان» انتشار یافته است و در سال ۱۳۰۴ طبع و نشر آن متوقف می شود. البته به نظر نگارنده به دلیل این که آقای طباطبایی به عنوان نماینده مردم وارد مجلس می شوند، به دلیل مشغله کاری و ادامه زندگی در پایتخت از انتشار روزنامه امتناع می کنند.
۳) اما بعد از گذشت ۲۴ سال، روزنامه خراسان به صاحب امتیازی «محمدصادق تهرانیان» در تیرماه ۱۳۲۸ در مشهد طبع و توزیع می شود و در حوادث تاریخی، دستخوش تغییر و تحولات فراوانی می شود که این تغییرات به سه بخش قابل تقسیم است.
الف)پیش از انقلاب
نخستین شماره خراسان در روز اول تیرماه ۱۳۲۸ به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی محمدصادق تهرانیان در ۴ صفحه و به قطع کوچک در مشهد چاپ و به جامعه عرضه می شود که بیشتر موضوعات جنبه خبری و اطلاع رسانی داشته است، به طوری که درج آگهی های ترحیم و دولتی و همچنین نرخ اقلام و کالاهای موردنیاز عموم در صفحات اولیه ، فراوان به چشم می آید، ازجمله برنامه های سینما، نرخ خرید و فروش حبوبات و غله، اخبار و رویدادهای سیاسی جهان، اطلاعات عمومی، در این دوره پرسنل چاپ با استفاده از دستگاه های بسیار ابتدایی حروف چینی سربی و چاپ دستی که بعدها به شکل انترتایپ تبدیل می شد برای چاپ ۴ صفحه مجبور به فعالیت شبانه روزی بودند و برخی از پرسنل حتی شب ها در محل روزنامه می ماندند تا یک روزنامه ۴ صفحه ای چاپ و به دست خوانندگان برسد. در طول این دوره ۸۵۶۷ شماره روزنامه چاپ و منتشر می شود.
ب)پس از پیروزی انقلاب اسلامی
روزنامه خراسان همچون سایر روزنامه های منتشر شده در سطح کشور، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دستخوش تغییر و تحولات شد، روزنامه خراسان به پاس همراهی و هم دلی با مردم انقلابی و به نشانه همبستگی به مدت ۲۴ روز از آذرماه ۱۳۵۷ لغایت ۲۰ دی ماه ۱۳۵۷ در اعتصاب به سر برد و پس از این مدت مجدد برای ارائه اخبار و رویدادهای صورت گرفته در جامعه فعالیت مطبوعاتی خود را البته با همان مدیریت سابق تا یک سال بعد از انقلاب ادامه می دهد، اما در خرداد ماه ۱۳۵۹ به نفع تبصره ۸۲ نخست وزیری مصادره و به بنیاد مستضعفان واگذار می شود و توسط شورای اسلامی روزنامه اداره و آقای دکتر «برادران» به همراه آقای «خبیری» اقدام به انتشار روزنامه می کنند.
در همین اثنا مدیر مسئولی روزنامه به آقای «مجید امامی» واگذار می شود و این روند تا سال ۱۳۶۳ ادامه می یابد تا این که صاحب امتیاز روزنامه تغییر و به نام بنیاد شهید صادر می شود و در سال ۱۳۶۵ مدیر مسئول جدید«سید ابوالفضل موسویان» برای مدیریت و اداره روزنامه معرفی می شود در آبان ۱۳۷۰«حجت الاسلام حسین غزالی» معاونت فرهنگی بنیاد شهید به سمت مدیرمسئولی روزنامه خراسان معرفی می شود ، ایشان در اولین قدم، اقدام به خرید دستگاه چاپ جدید کرد . این دستگاه در مکان فعلی روزنامه بلوار سازمان آب نصب و با حضور مسئولان استان ازجمله نماینده ولی فقیه آیت ا... «عباس واعظ طبسی» افتتاح شد.
در سال ۱۳۸۰ روزنامه تحت پوشش دفتر مقام معظر رهبری قرار گرفت و و موسسه فرهنگی- هنری خراسان با تشکیل هیئت امنا متشکل از ۵ عضو: حجت الاسلام والمسلمین «مسیح مهاجری» ، دکتر «مهدوی عادلی»، مرحوم دکتر «رزمی» ، حجت الاسلام «حسین غزالی » و «محمد سعید احدیان» به ثبت رسید. آقای «کورش شجاعی» به عنوان مدیر مسئول و آقای دکتر مهدوی عادلی به عنوان مدیر عامل موسسه معرفی شدند.
تغییر مکان دفتر روزنامه
آدرس روزنامه خراسان: اولین شماره های چاپی روزنامه و دفتر مرکزی در محلی به نام فلکه جنوبی که اکنون تحت نام فلکه آب از آن یاد می شود، واقع بود، پس از آن به علت خراب کردن مغازه ها و اماکن اطراف توسط استاندار وقت ولیان، دفتر مرکزی روزنامه به محلی واقع در کوچه سینما سانترال یعنی کوچه اشکان و چهارطبقه فعلی منتقل شد و تمام امور تحریریه، خدمات، چاپ، توزیع در همین مکان انجام می شد.
اما در بحبوحه انقلاب و پس از پیروزی انقلاب دفتر مرکزی روزنامه به منزل محمدصادق تهرانیان واقع در فلکه احمدآباد که اکنون در آن جا بانک سپه ساخته شده منتقل و امور اجرایی و تحریریه در این مکان انجام می شود و پس از مدتی سرگردانی در نهایت در سال ۱۳۶۵ با تملک ساختمان فعلی، واقع در سازمان آب(شهید صادقی) دفتر مرکزی روزنامه به این مکان منتقل می شود و همچنین دستگاه ها و امکانات چاپ هم برای تسریع در امور محوله به این مکان منتقل و با توجه به چاپ روزنامه توسط خود سازمان باید به خاطر نظارت کامل بر صفحه بندی و درج مطالب از طریق رسانه هایی همچون رادیو دریافت می شد و تغییراتی احتمالی که در خاتمه چاپ توسط دست اندرکاران لازم بود صورت بگیرد، لازم و ضروری بود که دستگاه چاپ در جوار تحریریه روزنامه قرار گیرد.
تغییرات اندازه و بهای روزنامه خراسان
اولین شماره روزنامه به قطع کوچک ۲۴❊۳۰ و قیمت تک فروشی یک ریال و اشتراک سالیانه ۲۴۰ ریال در اختیار خوانندگان قرار گرفت.
اندازه فعلی روزنامه خراسان در قطع بزرگ ۵۸❊۴۳ و قیمت تک فروشی ۵۰۰۰ ریال و اشتراک سالیانه ۱۴۴۰۰۰۰ ریال در اختیار خوانندگان قرار می گیرد. نرخ و بهای آگهی ها به تناوب صفحات و براساس شرایط بازار و هزینه های روزنامه تعیین می شود.
حوزه سردبیری
خراسان در طول مدت انتشار تغییر و تحولات بسیاری را در قسمت سردبیری پشت سرگذاشته است در این روزنامه افرادی همچون مرحوم دکتر شریعتی به عنوان سردبیر روزنامه مشغول خدمت بوده است. وی در سال های ۱۳۲۳- ۱۳۲۲ که هم زمان در مدرسه تربیت معلم به تدریس اشتغال داشت در مقام سردبیر روزنامه خراسان مشغول فعالیت بود و پس از اختلاف سلیقه ای که با مدیر اجرایی وقت جلیل تهرانیان پیدا کرد روزنامه را ترک و رهسپار تهران شد.
پس از وی نویسندگانی همچون فخرالدین حجازی، مصطفی بادکوبه ای ، شجیعی در دوران قبل از انقلاب و مجید امامی، جوادی حصار، کریمی، ولیزاده، میلانی، زاهدی، قنبریان و احدیان بعد از انقلاب و به فواصل سردبیری را به عهده داشته اند.
توزیع روزنامه
توزیع روزنامه رسالتی است که هر چه سریع تر و با کیفیت انجام شود، دست رنج مدیران و گردانندگان آن بیشتر نمود پیدا می کند، سال های اولیه توزیع به علت گسترده نبودن مشهد و این که مشهد فقط به چند خیابان و بلوار منتفی می شد و امکانات اولیه وجود نداشت، موزعان گاهی پیاده و یا با بهره گیری از دوچرخه توزیع را انجام می دادند، اما این امر خصوصا در زمستان و بارش برف های سنگین مشکلاتی را دربرداشت که مهم ترین آن دیررسیدن روزنامه به در منازل بود که گله مندی و شکایت خوانندگان را دربرداشت، هرچند به سعه صدر و گذشت خوانندگان این امر منتفی می شد اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تجهیزات و امکانات بیشتر در نهایت خودروها و موتورسیکلت هایی برای موزعان خریداری شد تامسیرهای طولانی با اتومبیل و مسیرهای نزدیک با موتورسیکلت طی شود و موزعان موظف شدند از ساعت ۵ صبح کار خود را آغاز کنند و روزنامه ها را حداکثر تا ساعت ۷صبح توزیع کنند و این تسهیلات تا حدودی شکواییه و خواسته های خوانندگان را برطرف کرد.
نرم افزار روابط عمومی، آیینه افکار جامعه
روزنامه خراسان از دیرباز در بین افکار عمومی به عنوان سنگ صبور مردم مطرح بوده است، بدین سان که مردم پس از پی گیری مشکلات خود و بی نتیجه ماندن تلاششان در سازمان ها و ادارات، از روزنامه خراسان چونان امین خود می خواستند مشکلات شان را مطرح و پی گیری کند. روابط عمومی روزنامه خراسان به طور خاص دریافت کننده این پیام ها بود که در آغاز به طور سنتی و دستی پیام ها و حرف های مردم را ثبت و تنظیم کرده، برای بررسی و چاپ به تحریریه تحویل می داد، اما از آن جایی که این پیام ها روز به روز به افزایش بود، به منظور پاسخ گویی به این اعتماد و ارتقای خدمات و کیفیت، پس از تحقیق و بررسی فراوان اقداماتی برای مکانیزه کردن این کار صورت گرفت و در مهر ماه سال ۱۳۸۵ اولین نسخه نرم افزار روابط عمومی به بهره برداری رسید.
با بهره گیری از این سامانه، تمام پیام های دریافتی اعم از تلفنی، حضوری و یا مکاتبه ای درنرم افزار روابط عمومی ثبت می شود و پس از تعیین موضوع و ارجاع به تحریریه یا در ستون حرف مردم (صفحه ۲) ، برای اطلاع مسئولین ( صفحات ویژه خراسان) و یا ... چاپ می شود و گاه مبنای تهیه گزارش گروه های تحریریه قرار می گیرد.
اولین پیام کوتاه درتاریخ ۱۲ مهرماه سال ۸۵ به شماره ۲۰۰۰۹۹۹ رسید.
از آن جایی که دارندگان خطوط ایرانسل امکان ارسال پیامک را نداشتند، روزنامه خراسان با بررسی و تحقیقات فراوان امکان دریافت پیام کوتاه از خطوط ایرانسل را هم برای خود فراهم کرد تا این که به مناسبت شصت سالگی انتشار خراسان سامانه دریافت پیامک های ایرانسل هم به بهره برداری رسید. از زمان راه اندازی نرم افزار روابط عمومی در مهرماه ۸۵ تا پایان خردادماه ۸۷ تعداد ۱۲۱۱۱۷ پیام اعم از پیام کوتاه، تلفن، نامه و ارائه مطلب به صورت حضوری در نرم افزار روابط عمومی ثبت شده است. که درج بخشی از آن ها در ستون حرف مردم از جمله بخش های پرخواننده روزنامه محسوب می شود.
واحد آگهی ها
واحد آگهی های موسسه خراسان به صورت روزانه پذیرای تعداد زیادی از همشهریان و هموطنان است توسعه قابل توجه این بخش در سال های اخیر با هدف سهولت پذیرش آگهی و تسریع در فرایند آن صورت گرفته است که به برخی از آن ها اشاره می شود.
۱ - توسعه و افزایش مجموعه نیازمندی های عمومی روزنامه خراسان به عنوان بانک اطلاعاتی و مرجع روزانه شهروندان تا حجم ۴۰صفحه روزانه در سال ۸۷ به طوری که این مجموعه از لحاظ حجم آگهی پس از روزنامه همشهری در مقام دوم کشوری قرار دارد.
۲ - ایجاد دو دفتر در خیابان دانشگاه و بلوار معمل به جهت تسهیل در سفارش های آگهی و اشتراک روزنامه.
۳ - تاسیس واحد تلفنی در سال ۱۳۸۳ به جهت سرویس دهی به مشتریان آگهی ها که مایلند از محل کار و یا منزل خود سفارش آگهی دهند. این واحد اززمان تاسیس با استقبال خوب مشتریان مواجه شده و هر روز بر حجم آگهی آن افزوده می شود.
۴ - راه اندازی بازار خرید و فروش کالای دست دوم خوانندگان روزنامه به صورت رایگان در صفحات چهارشنبه بازار
۵ - چاپ مدارک پیداشده از قبیل کارت ملی، شناسنامه ، گواهی نامه و ... در چهارچوب همکاری با اداره پست به صورت رایگان و ارائه خدمت به خوانندگان و همشهریان مشهدی.
۶ - برقراری سیستم مشتری مداری براساس نظرسنجی های دائمی و کوشش در جهت رضایت هرچه بیشتر مشتری از فرآیند پذیرش آگهی.
۷ - پی گیری بحث پذیرش آنلاین آگهی از هر نقطه کشور در آینده نزدیک.
تحول فنی
روزنامه خراسان در اوایل با استفاده از دستگاه چای تک رول و با بهره گیری از حروف سرب اقدام به چاپ روزنامه کرد. در ابتدا پرسنل شبانه روز کار می کردند تا ۴ صفحه روزنامه را منتشر کنند که البته بعد از مدتی در طول سال های ۱۳۵۷-۱۳۴۰ دستگاه «انترتایپ» تهیه و یک عدد دستگاه چاپ ملخی خریداری شد و هرچند نمی توانست از لحاظ کیفی به طور کامل نظر خوانندگان را جلب کند اما روزنامه از تعداد ۴صفحه به ۸صفحه افزایش می یابد و در کنار روزنامه خراسان ویژه نامه ای ۱۲صفحه ای و هفته ای ۲بار تحت عنوان «خراسان بانوان» چاپ و منتشر می شود و در طول این دوران مشخصه ای دیگر تا ۱۳۷۰ را نداریم و در این سال بود که اقدامات و مطالعات اولیه برای تهیه دستگاه چاپ جدید آغاز شدو در نهایت دستگاه چاپ جدید در سال ۱۳۷۱ خریداری و در بهمن ماه همان سال در مکان فعلی روزنامه نصب و راه اندازی شد. بااین اقدام امکان بهره گیری از رایانه برای تایپ و همچنین بهره مندشدن صفحات رنگی برای روزنامه خراسان میسر شد. تحولات فنی در قسمت چاپ هم اکنون به اوج خودرسیده است و پیشرفته ترین دستگاه های چاپ در روزنامه راه اندازی شده است. در سال ۱۳۷۷طی مطالعات مستمری که صورت گرفت، مدیران روزنامه تصمیم گرفتند روزنامه را در سراسر ایران چاپ و توزیع کنند و در نهایت انتشار سراسری روزنامه در پنجم بهمن ۱۳۷۷ به صورت چاپ هم زمان در تهران و مشهد آغاز می شود و با گذشت زمان از سال ۱۳۸۳ باتوجه به تقسیم استان خراسان به سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی ، خراسان شمالی ، روزنامه خراسان به دلیل گستردگی و گسترش فعالیت جغرافیایی و مطبوعاتی و رسانه ای اقدام به چاپ و توزیع سه روزنامه ديگر در ۸ صفحه، تحت عناوین خراسان رضوی به مرکزیت مشهد و خراسان شمالی به مرکزیت بجنورد و خراسان جنوبی به مرکزیت بیرجند می کند، که توزیع این ویژه نامه ها همراه و ضمیمه روزنامه خراسان است و به صورت رایگان دراختیار خوانندگان قرار می گیرد. با توجه به رسالتی که روزنامه خراسان دنبال می کند و چون مورد استقبال مردم است و استان های خراسان هم به گردن این روزنامه حق دارند این روزنامه هم وظیفه خود می داند خدماتی را که به این سرزمین داشته کاهش ندهد و حتی سعی بر این است که با تقویت مراکز فوق به تدریج در سایر استان های همجوار در حد ممکن اطلاع رسانی داشته باشد. در راستای سیاست توسعه و به روزآوری تجهیزات فنی در بخش های مختلف اعم از پیش از چاپ و چاپ، روزنامه خراسان در سال ۱۳۸۶ اقدام به خرید و نصب دو دستگاه ماشین چاپ رول «هیت ست» و «کلدست» هرکدام با ظرفیت ۸رنگ و سرعت تولید ۷۵۰۰۰نسخه در ساعت با بهترین کیفیت چاپی و بهره مندی از سیستم های مدرن و هوشمند در قسمت چاپ از کارخانه مان رولند آلمان نموده است که در حال حاضر نصب و راه اندازی یک دستگاه ازاین تجهیزات با مشخصات ذیل به اتمام رسیده و عملیات بهره برداری از این ماشین با کیفیتی متفاوت آغاز شده است.
نوع ماشین یونیست ۷۵ رول مدل ۲۰۰۸
خشک کن دار با استفاده از گاز شهری
ظرفیت ۸رنگ پشت و رو در زمان واحد (۴ یونیت پشت و رو زن)
دارای خروجی روزنامه و کتاب درسی
مجهز به سیستم هوشمند تطبیق رنگ و کنترل کاغذ در حین تولید
امکان سیلیکون زنی پس از مرحله چاپ به منظور ایجاد لطافت در کاغذ و جلوگیری از به وجود آمدن خش خوردگی رنگ در فرآیند تولید
با بهره مندی از این تجهیزات امکان چاپ رنگی با کیفیت بالاتر و سرعت عمل بیشتر برای ارائه سرویس و توزیع روزنامه در بین مشترکین فراهم می شود.
همچنین این موسسه نسبت به تاسیس و راه اندازی شهر چاپ با تجهیز بخش ورقی ماشین آلات چاپ و صحافی خود در سال ۸۷ اقدام نموده که هم اکنون فاز اول آن با بهره گيري از دو دستگاه ماشین چاپ ورقی افست هايدلبرگ SM۷۴ و GTO برای انجام انواع خدمات چاپی راه اندازی شده است.
