روستای اندبیل شهرستان خلخال
روستاي اندبيل/
خلخال /
اردبیلروستای کوهستانی و زیبای اندبیل از توابع بخش مرکزی شهرستان خلخال، با مختصات جغرافیایی ۴۸ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی، در یک کیلومتری شمال شرقی شهر خلخال و ۱۱۰ کیلومتری مرکز استان (اردبیل) قرار دارد.
معرفی روستا[ویرایش]
روستای کوهستانی و زیبای اندبیل از توابع بخش مرکزی شهرستان خلخال، با مختصات جغرافیایی ۴۸ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی، در یک کیلومتری شمال شرقی شهر خلخال و ۱۱۰ کیلومتری مرکز استان (اردبیل) قرار دارد.
این روستا با وسعتی معادل دو هزار و دویست (۲۲۰۰) هکتار از شمال غرب به روستای علی آباد، از شرق به ارتفاعات خانقاه و باغرو، از جنوب شرق به روستای خانقاه سادات و از غرب و جنوب غرب به شهر خلخال محدود میشود. ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۸۵۵ متر است.
آب و هوای این روستا در تابستان معتدل و در زمستان سرد است. از آنجایی که حوزه جغرافیایی خلخال از جمله قلمروهای تاریخی آذربایجان است و در کتابهای جغرافیایی و تاریخی سدههای دوم و سوم هجری قمری از جمله در کتاب «حدود العالم من المشرق الی المغرب» نیز به شهر خلخال اشاره شده و از شهرهای آذربایجان به شمار آورده، لذا میتوان نتیجه گرفت که روستای اندبیل دارای سابقه طولانی سکونت میباشد. از طرف دیگر وجود آثار و بقایای قلعه کُفو و آتشکده آن، در محدوده ارتفاعات تفرجگاهی اندبیل (ارتفاعات دره بنات) نیز گواه بارزی بر قدمت طولانی روستای اندبیل است.
مردم روستای اندبیل همچون سایر مردم آذربایجان با زبان ترکی آذری سخن میگویند. مسلمانند و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای اندبیل ۱۵۱۵ نفر جمعیت داشته است.
در سال ۱۳۸۵، جمعیت روستای اندبیل ۱۵۰۰ نفر گزارش شده است.
درآمد اکثر مردم روستای اندبیل از فعالیتهای زراعی و دامداری تأمین میشود و تعدادی نیز در بخش خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. فعالیتهای زراعی غالباً شامل کشت غلات و علوفه است، اما باغداری نیز به دلیل وجود شرایط مساعد آب، خاک و اقلیم رونق خاصی دارد و میوههایی مانند گیلاس، سیب، گلابی، آلبالو، هلو، زردآلو و غیره در زمره محصولات سردرختی روستا به شمار میآیند. مردم روستای اندبیل، به ویژه زنها، در کنار فعالیتهای زراعی و دامداری به تولید محصولات صنایع دستی اعم از گلیم، جاجیم و قالی و قالیچه نیز میپردازند.
تولید اینگونه محصولات در پاییز و زمستان رونق فراوان دارد. اندبیل روستایی کوهپایهای با بافت مسکونی متراکم است. این روستا در شیبی ملایم استقرار یافته و کوچههای پیچ در پیچی دارد، که نهر آب از میان آنها میگذرد. معابر روستا با درختان فراوان به شکل کوچه باغهایی درآمدهاند که طراوت و زیبایی کمنظیری را به نمایش میگذارند. منظره ساختمانهای روستا با سقفهای شیروانی و دیوارهای گلی همرنگ طبیعت، نشانگر کمال درآمیختگی فضای روستا با محیط طبیعی اطراف است. خانههای ساکنین روستا از نوع فعالیت آنان شکل گرفته و از معیشت آنان تأثیر پذیرفته است.
مصالح به کار رفته در بناها غالباً از گل، سنگ، آجر و چوب است، ولی در ساخت خانههای جدید از مصالح آجر، سیمان، گچ و تیرآهن استفاده میشود. سقف بناها به صورت شیروانی است و با ورق گالوانیزه پوشیده شدهاند. جاذبههای گردشگری روستای اندبیل به دلیل استقرار در ناحیهای کوهستانی و همجواری با جنگلها، از مناظر و جلوههای منحصر به فرد طبیعی برخوردار است. چشمانداز بیشهها و ارتفاعات، به خصوص در بهار و تابستان و پاییز طراوت و زیبایی شورانگیزی دارند که هر بینندهای را مجذوب و مسحور میکنند. در زیر به برخی از جاذبههای طبیعی روستا اشاره میشود. رودخانه اندبیل از داخل روستا جریان مییابد. ای رودخانه از سرشاخههای رودخانه هروآباد است و از کوههای سراخانی، خانقاه داغی و باغرو سرچشمه میگیرد. رودخانه اندبیل پس از مشروب نمودن اراضی زراعی و باغات روستای اندبیل به رودخانه هروآباد میپیوندد. کرانههای این رودخانه در فصل تابستان محل مناسبی جهت گذران اوقات فراغت است و مردم و خانوارهای گردشگر در سواحل مناسب این رودخانه چادر برپا میکنند و به استراحت میپردازند.
جنگلهای بلوط و ممرز و بوتههای تمشک که به صورت متراکم در شمال روستا گسترده شدهاند یکی از جلوههای بسیار زیبای طبیعی روستا به شمار میروند. چشمانداز این جنگلها به خصوص در بهار، تابستان و پاییز با رنگهای الوان، زیبایی سحرانگیزی دارند که هر دوستدار طبیعت را به سوی خود جذب میکنند. چشمه میرعادل، از ارتفاعات بنات سرچشمه میگیرد و از پتانسیل حیاتبخشی برخوردار است؛ لذا اردوگاه تفریحی اندبیل در حوالی آن ایجاد شده است. این چشمه، حواشی و اردوگاه آن از جمله مکانهای دیدنی روستای اندبیل به شمار میروند.
چنانکه گفته شد چشمه میرعادل از ارتفاعات بالای دره بنات میجوشد و از طریق آبراهی که به صورت پلکانی ساخته شده جاری میشود. این آبراهه یکی از دیدنیترین پدیدههای چشمانداز روستا محسوب میشود. در ارتفاعات شمال روستای اندبیل آثار قلعه کُفو و آتشکده آن به جای مانده است. ولی تاکنون اقدامات اکتشافی کافی در خصوص آن صورت نگرفته است، که امید است آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی آن بیش از پیش مورد بررسی قرار گیرد. روستای اندبیل یک مسجد، یک حسینیه و یک گورستان عمومی دارد. مسجد روستا از قدمت تاریخی چندان برخوردار نیست و به سبک معماری جدید بازسازی شده است. فضای داخلی مسجد وسیع ولی فضاهای بیرون آن بسیار محدود است. مردم این روستا مانند سایر مردم ایران، در اعیاد ملی و مذهبی به جشن و سرور و در ایام محرم و وفات ائمه به عزاداری میپردازند. از گذشتههای دور موسیقی با طبیعت روستای اندبیل درآمیخته است.
استفاده از انواع آواها و آهنگها در مراسم عروسی و جشنها از خصوصیات بارز موسیقی این روستاست. جشن عروسی گاهی چندین روز ادامه مییابد و عاشیقهای محلی انواع آوازهای عاشیقی را در این مراسم به اجرا درمیآورند. اجرای انواع موسیقی آذربایجانی از قبیل مقامات و آواز، ترانهها، ریتمها و رقصهای مردم از ویژگیهای عروسی مردم روستاست. پوشاک غالب مردان روستا ماند مردم شهر کت و شلوار است. تعدادی از مردان کلاه خاصی که از پشم و یا نخ بافته میشود بر سر میگذارند. اما لباس غالب زنان روستا برخلاف مردان کاملاً محلی است.
زنان به جای دامن شهری، دامن چیندار (شلیته) میپوشند و پیراهن گلدار بلندی که تا پایین دامن میافتد به تن میکنند و کُتی را که به آن یَل میگویند از روی پیراهن میپوشند و با «یایلیق» (روسری) سر خود را میپوشانند. رنگ پیراهن معمولاً سفید گلدار یا به رنگ روشن است. زنان و دختران روستا از چادر استفاده نمیکنند، مگر اینکه بخواهند به مراسم رسمی عزاداری بروند و یا در ایام خاصی برای مراسم ویژه عازم مسجد شوند. لباس کودکان نیز مانند لباسهای کودکان شهری است. انواع غذاهای محلی آبگوشت، کوفته، کباب و انواع خورشتها در روستا تهیه میشود. استفاده از برنج نیز در روستای اندبیل رایج است. در این روستا مواد لبنی همچون شیر، پنیر، ماست و کره به وفور یافت میشود. انواع ماهی و آش نیز در اندبیل طبخ میشود.
دسترسی[ویرایش]
روستای اندبیل در فاصلة یک کیلومتری شهر خلخال واقع شده است.
عزاداری «شاخسی» روستای اندبیل[ویرایش]
عزاداریها در هر روستایی با آداب و سنن همان روستا انجام میشود اما در روستای اندبیل خلخال این عزاداری با سبک خاصی انجام میشود.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، در هر مکانی آداب و سنن خاصی بر عزاداریها حاکم است از این رو عزاداری در روستاها طبق آداب و سنت قدیمی هر روستا انجام میشود و اهالی روستای اندبیل نیز از این امر مستثنی نبوده و عزاداریهای سید و سالار شهیدان را به سبک خاص خود برگزار میکنند.
مراسم عزاداری «شاه حسین» که در زبان محلی «شاخسی» گفته میشود و صدها سال در روستای اندبیل خلخال پیشینه تاریخی دارد با آداب و سبک خاصی انجام می شود که اهالی روستا با به دست گرفتن چوبدستیهایی و تکرار مضمونهایی در خصوص عاشورا و محرم به عزاداری میپردازند.
هماهنگی برگزاری این مراسم جلوه خاصی به مراسم «شاخسی» اندبیل بخشیده و اهالی شهر خلخال نیز به علت نظم در عزاداری «شاخسی» اندبیل در آن شرکت میکنند.
هر روز که از ماه محرم میگذرد بر جمع عزاداران در میدان روستا اضافه شده و هر شب دسته عزاداری «شاخسی» بزرگتر و بزرگتر میشود به طوری که میدان منتهی به مسجد روستا مملو از اهالی میشود.
طبق رسم خاص دستههای عزاداری «شاخسی» از مساجد دیگر و عباسیه اندبیل به سوی مسجد جامع آمده و عزاداران مسجد جامع از آنها به گرمی استقبال میکنند.
پس از اینکه مراسم «شاه حسین» آغاز میشود دستههای حاضر یکصدا ندای لبیک یا حسین و اسم ائمه اطهار را تکرار کرده و در محوطه مسجد به عزاداری میپردازند.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، اهالی روستای اندبیل که ساکن سایر مناطق کشور هستند هم به دلیل شکوه عزاداری در روستا تا روزهای هفتم و هشتم محرم خود را به روستا رسانده و در مراسمات تاسوعا و عاشورا همراه اهالی زادگاه خود به عزاداری میپردازند.
بعد از عزاداریها نیز اهالی محل و عزاداران در مسجد حاضر شده و پای منابر روحانیون مینشینند تا از فیوضات معنوی این ماه برخوردار شوند.
در روستاهای خلخال از اولین روز ماه محرم مراسم و احسانات و نذریها از منازل و مساجد و حسینیهها آغاز شده و مردم از سفره احسانات بهرهمند میشوند.
در سطح شهر ایستگاههای صلواتی از مردم در حین برگزاری مراسمات عزاداری پذیرایی کرده و تا ساعاتی از نصف شب این پذیرایی در خلخال ادامه دارد.
منبع[ویرایش]
پایگاه خبری روستانیوز
روستای اندبیل خلخال دومین روستای برخوردار ازفاضلاب کشور
اردبیل - ایرنا- بخشدارمرکزی خلخال گفت: روستای اندبیل این شهرستان به عنوان یکی ازدوروستای پایلوت اجرای طرح فاضلاب روستایی درکشورواولین روستای برخوردارازسیستم فاضلاب روستایی استان اردبیل انتخاب شده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، احمد قنبری روز پنج شنبه درجلسه کار گروه گردشگری خلخال افزود: روستای نمونه وهدف گردشگری اندبیل به همراه روستایی در قم برای اجرای طرح پایلوت فاضلاب روستایی در کشور انتخاب شده است.
وی بیان کرد: برای عملیات اجرایی پروژه فاضلاب این روستا یک میلیارد و ۲۲۰ میلیون ریال اختصاص یافته واین طرح درطول دوکیلومترازمسیرهای اصلی روستا اجرا و در سال آتی تکمیل خواهد خواهد شد .
او با بیان اینکه امسال دومیلیارد ریال اعتبارنیزبرای عملیات اجرایی فازیک پروژه امکانات گردشگری این روستا تخصیص یافته است، اظهار کرد: برای پیشگیری ازهرگونه موازی کاری ودوباره کاری در کار دو پروژه فضلاب وگردشگری روستا شرکت اب و فاضلاب روستایی خلخال قبل ازشروع عملیات اجرایی طرح گردشگری این روستا اقدام به اجرای پروژه فاضلاب درمحل پیش بینی شده برای طرح گردشگری خواهد کرد.
دراین جلسه محمد حاتمی رییس بنیاد مسکن خلخال نیزگفت: ازسه روستای انتخاب شده هدف گردشگری ودارای بافت تاریخی استان اردبیل درسال جاری دوروستا درشهرستان خلخال انتخاب شده است.
وی اضافه کرد: اندبیل به عنوان روستای نمونه وهدف گردشگری دربخش مرکزی خلخال وگیلوان به عنوان روستای دارای بافت باارزش روستایی دربخش شاهرود خلخال به عنوان دو روستا ازسه روستای مورد نظرازسوی بنیاد مسکن استان انتخاب ومعرفی شده اند.
حاتمی گفت:عملیات اجرایی فازاول گردگشری اندبیل با هدف زیبا سازی محوطه اطراف مسجد جامع وسنگفرش معابرمرکز روستا وخیابان ساحلی به محض پایان کار شبکه گذاری فاضلاب آغازخواهد شد .
وی اعتباردرنظرگرفته شده برای اجرای کامل این طرح را ۱۰ میلیارد ریال اعلام وافزود:این اعتبار ظرف دوسال برای اجرای طرح های گردشگری ازجمله احداث بازارچه صنایع دستی وزیبا سازی محیط روستای اندبیل خلخال هزینه خواهد شد .
روستای هدف گردشگری اندبیل ازتوابع بخش مرکزی این شهرستان با یک هزارو ۵۰۰ نفر جمعیت دریک کیلومتری خلخال ودر فاصله شش کیلومتری ازمنطقه نمونه گردشگری وتفرجگاه میرعادل بولاغی خلخال واقع است.