روستای کوهپایه ای دانباران
روستای دانباران(دامباران)/
دهستان ابرغان /شهرستان
سراب روستای دانباران یکی از روستاهای شهرستان سراب است که حدودا در سی کیلومتری شهرستان سراب واقع شده است.
وجه تسمیه دانباران ۱۰۰% آذری است .
ریشه نام دانباران
واژه دامباران از ریشه واژه دانابُران که به کسانی اطلاق میشده که گاوهای نر را برای پروار کردن و گوشت آوری زیاد اخته میکردند. دانا در زبان ترکی آذربایجانی به معنی گاوِ نرِ جوان هست. و بُران با تلفظ ترکی بوران به معنی پیچاننده است. و در معنای کلی یعنی پیچانیدن بیضه های گاو نر بعد از وازکتومی از روی پوست کیسه بیضه با وسیله ای شبیه انبردست که با لبه های پهن لوله های انتقال اسپرم را تحت فشار از روی پوست کیسه بیضه قطع می نموده سپس بیضه ها را با مهارت خاصی با پیچانیدن به داخل شکم حیوان هدایت میکردند بدین ترتیب گاو نر از جفت گیری باز مانده و شروع به چاق شدن می نموده است. گویند در قدیم اهالی آبادی های اطراف این روستا برای اَخته کردن گاوهای نر به این مکان مراجعه می نمودند. و با پرداخت اُجرت گاو های نر را اَخته میکردند. واژ ه دانباران طی سال های متمادی تغییر یافته از واژه دانا بوران بوده که با واژه های دَمبَران و دامْبَران و دامْباران و دَنبَران و دَنباران ودانباران که شکل امروزی آن است در آمده است.
وبلاگ روستای دانباران با نگاهی به حفاری های انجام شده در این روستا برای کاوش زیر خاکی هایش می توان به این نتیجه رسید که دانباران یک روستای بسیار کهن از زمان آتش پرستان اورارتویی دارد . چرا که آنان جواهرات و دارایی های مردگانشان را همراه با او در قبر دفن می کردند. که الان متاسفانه برخی سود جو این میراث گران بها را به تاراج برده اند و می برند.
تاکنون تحقیقات زبان شناختی بر روی وجه تسمیه نام این روستای کهن انجام نگرفته است. این روستا با نام های همسان ( دنبران , دمبران, دامباران و نیز دانباران) نگارش شده است.
که یحتمل بر اثر حکومت اعراب در گذشته بر این منطقه ، زبان عربی بر تلفظ نام این روستا تاثیر گذارده است.
برای کسب اطلاعات جدید از روستای دانباران به وبلاگ روستای دانباران به نشانی
DANBARAN.MIHANBLOG.com مراجعه فرمایید:
وبلاگ جامع روستای دانباران شناخت و بررسی علل پیدایش[ویرایش]
روستا
در مورد پیدایش روستای دانباران اطلاعات قابل اطمینانی در دست نیست ولی علل پیدایش بیشتر روستا ها مخصوصا روستای دانباران در سه مورد خلاصه می شود:
الف)دلایل طبیعی و توپوگرافی(کوه ها-رودها و اراضی زراعی)
ب)اهداف و خواسته های انسانی برای مصون ماندن از حملات دشمن
ج)ملاحضات کشاورزی و اقتصادی که این مورد به تبعیت از مورد اول امکان پذیر خواهد بود.
محدوده سیاسی[ویرایش]
از نظر تقسیمات سیاسی روستای دانباران جز دهستان ابرغان است، مرکز دهستان روستای ابر غان بوده و تعداد روستاهای این دهستان ۲۵ روستا می باشد.
اسامی روستاهای دهستان ابر غان به قرار زیر است:
۱_ابرغان
۲_احمد آباد سفلی
۳_احمد آباد علیا
۴_آغچه کند
۵_اناقیز
۶_بافتان
۷_بالستان
۸_بهرمان
۹_جهیزدان
۱۰_چرلو
۱۱_چیچکلو
۱۲_خاتون آباد
۱۳_داراب
۱۴_دانباران
۱۵_دامنجان
۱۶_دولت آباد
۱۷_قار خون
۱۸_قارقا
۱۹_قزل گچی
۲۰_قزلجه اکراد
۲۱_قوشچی
۲۲_قوشه گنبد
۲۳_گل آباد
۲۴_محسن آباد,گاودوش آباد
۲۵_مرد آباد,قریق
محدوده جغرافیایی تمامی روستا ها یا در موقیت جلگه ای هستند یا کوهستانی و یا هم کوهستانی و هم جلگه ای با فاصله ای اندک از همدیگر یک واحد جغرافیایی همگون در کنار هم و با یکدیگر ارتباط دارند.
وضعیت خدماتی[ویرایش]
از نظر خدماتی روستا های موجود در دهستان به گونه ای هستند که نیازهای خدماتی خود را از مرکز شهرستان برآورده می سازند و تنها روستا هایی از روستای دانباران خدمات میگیرند که در حوزه نفوذ بلا فا صله و مستقیم این مرکز قرار دارند و عناصر خدماتی که ارتباط بین روستای دانباران با روستا ی پیرامون را بر قرار می کنند عبارت اند از: وجود مدارس راهنمایی (دخترانه و پسرانه)- خانه بهداشت-فروشگاه فراور ده های نفتی و در مقیاس بسیار کوچک تهیه مل زومات اولیه زندگی.
روستاهایی که از این خدمات بهره میبرند عبارتند از:گل آباد-عباس آباد-قزلجه اکراد
به طور کلی می توان گفت که این مرکز دارای حوزه نفوذ و کشش صرفا خد ماتی بوده که در زمینه های آموزشی –بهداشتی و تجاری به روستا های فوق الذکر که درحوزه نفوذ مستقیم قرار دارند سرویس ارائه می دهد ولی بقیه روستا ها از نظر خدماتی وابسته به مرکز شهرستان می باشند.
[۵] راه های ارتباطی و دسترسی[ویرایش]
وجود جاده آسفالته بهرمان-دانباران و همچنین راه های فرعی که روستای دانباران را با سایر روستاهای اطراف متصل می سازد و به علت وجود این راهها می توان مر کزیت خاصی برای این روستا به سایر روستا های دهستان قائل شد چون با وجود این راهها میزان دسترسی به خدمات افزایش یافته و این امکان را فرا هم می آورد که روستایی که از نظر ارتباط در سطح خوبی قرار داشته باشد، بتواند مر کزیت یک منطقه را نیز بر عهده بگیرند.
بررسی ویژگی های انسانی و دموگرافیک[ویرایش]
روستا و حوزه نفوذ آن
دهستان ابرغان که مرکز آن روستای ابرغان می باشد مشتمل بر۲۵ روستای ابرغان،احمد آباد سفلی ،احمد آباد علیا،آغچه کند،اناقیز،بافتان،بالستان،بهرمان، جهیزدان ،چرلو چیچکلو،خاتون آباد،داراب ، دانباران، دامنجان،دولت آباد، قارخون،قارقا،قزل گجی،قزلجه اکراد،قوشچی ،قوشه گنبد،گل آباد/منکر آباد، محسن آباد/گاودوش آباد، مرد اباد/قریقبر اساس اخرین سر شماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۷۵)،۱۸۴۸۲نفر جمعیت را در خود جای داده است که روستای ابرغان با۲۰۵۷نفر پرجمعیت ترین و روستای مرد آباد با۶۶نفر کم جمعیت ترین روستای دهستان ابرغان می باشند.نرخ رشد جمعیت دهستان در فاصله سال های ۵۵-۴۵ معادل ۱/۳در صد بین سال های ۶۵-۵۵دارای ۱/۱۸درصد نرخ رشد ودر بین دو سر شماری ۷۵-۶۵از نرخ رشد ۰/۰۲۵ درصد بر خوردار بوده است.
مهاجرت و روند آن در گذشته[ویرایش]
بررسی تحولات جمعیت دانباران نشان می دهد که ای روستا همواره مهاجر فرست بوده است. با توجه به آمار استخراج شده از خانه بهداشت روستای دانباران تعداد وارد شدگان (مهاجر پذیری) به روستای دانباران از سال ( ۱۳۷۴تا سال ۱۳۸۱) ۱۰۰نفر بوده و تعداد خارج شدگان(مهجر دهی)در این مدت ۲۹۶نفر بوده است که گویای تراز نامه منفی مهاجرت به میزان ۱۹۶نفر در این مدت می باشد و میزان مهاجرت برابر ۲۶/۶۱- در هزار می باشد.
شایان ذکر است که انگیزه اغلب مهاجرت ها شغلی بوده است برای اینکه زمینه شغلی جدید در این منطقه برای جوانان مهیا نیست و نکته دوم این که محصولات کشاورزی و دامداری دارای بازار متعادل نیست و جوانان نمی توانند تضمین شغلی در این بخش داشته باشند و ناچار دست به مهاجرت می زنند.
بررسی چگونگی و نحوه عملکرد خدمات[ویرایش]
موجود در حوزه نفوذ روستا
طبق بررسی های انجام شده میزان عملکرد خدمات اساسی موجود در حوزه نفوذ روستا مشخص گردید به گونه ای که روستای دانباران در زمینه تجاری –آموزشی و بهداشتی (خدماتی ) به روستا های واقع در حوزه نفوذ بلافصل خود خدمات ارائه می دهد و توزیع خدمات در زمینه های فوق الذکر مورد بررسی قرار می گیرد:
← بهداشتی و خدماتیاین روستا با توجه به سهولت دسترسی به آن توانسته است که به روستا های هم جوار مانند گل آباد،عباس آباد و قزلجه- اکراد خدمات به داشتی درمانی ارائه می دهد.
در ضمن روستای دانباران دارای دو قمر به نامهای گل آباد و عباس آباد می باشد.
← آموزشیدر روستای دانباران مدارس دخترانه و پسرانه در سطوح ابتدائی-راهنمایی دایر می باشد و از روستا های گل آباد،عباس- آباد و قزلجه اکراد جهت تحصیل به این روستا مراجعه می کنند که مراجعه کنندگان در سطوح مختلف آموزشی به کسب علم مشغولند.
← تجاریای روستا در زمینه خدمات تجاری به روستا های گل آباد،عباس آباد،و قزلجه اکراد خدمات ارائه می دهد.
معرفی روستا[ویرایش]
به لحاظ موقعیت جغرافیایی
روستای دانباران ارزروستای بخش مر کزی شهرستان سراب می باشد که بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی در دهستان ابرغان که مرکزیت آن را نیز بر عهده دارد واقع شده است.
وضعیت آبادی مورد مطالعه هم جلگه ای و هم کوهستانی بوده و در موقعیت۴۷درجه، ۱۴دقیقه طول شرقی و ۳۷درجه، ۵۰دقیقه و ۱۰ثانیه عرض شمالی قرار گرفته است.
این روستا از نظر نحوه قرار گیری فضایی از چهار جهت اصلی(شمال،شرق،غرب،جنوب)با روستای داراب، قزلجه اکراد ،آغچه کند عباس آباد و منکر آباد هم مرز می باشد.
تعیین محدوده اراضی[ویرایش]
کشاورزی و منابع طبیعی روستا
محدوده اراضی کشاورزی متعلق به روستای دانباران از طرف شمال به طول۲/۵ کیلو متر تا اراضی کشاورزی روستای داراب گسترش یافته و از جنوب حدودا ۳ کیلو متر تا اراضی روستای منکر آباد و از طرف شرق تا محدوده اراضی روستای قزلجه اکراد و آغچه کند(حدودا ۲کیلومتر) واز طرف غرب تا اراضی کشاورزی روستای عباس آباد
به ط.ل ۲/۵کیلو متر گسترش یافته است.
اراضی کشاورزی مشتمل بر دو نوع آبی و دیم می باشد که کلا اراضی کشاورزی این روستا ۵۴۰هکتار است.
بررسی منابع تامین آب[ویرایش]
آشامیدنی وکشاورزی روستا
← آب آشامیدنیمحل تامین آب آشامیدنی روستا ،یک حلقه چاه در جنوب که آب آن به منبع واقع در جنوب غربی روستا که ظرفیتش۶۰متر مکعب است می باشد.
← آب کشاورزیآب کشاورزی روستا عمدتا از اب رود خانه دانباران و چشمه های جنوب و غرب روستا تامین می گرددو تعداد چند حلقه چاه که عموما در شمال روستا موجود هستنند و همچین یک رشته قنات آب کشاورزی روستا را تامین می کند.
بررسی ویژگی های جمعیتی[ویرایش]
روستای دانباران مرکز دهستان ابرغان و اولین روستای دهستان از نظر جمعیت است که در اواخر سال ۱۳۸۲دارای ۱۵۳۷نفر جمعیت و ۲۴۰خانوار بوده است.بعد خانوار روستا در سال مطالعه طرح ۶/۴نفر در هر خانوار بوده که در مقایسه با سال های قبل ،افزایش یافته است.
بررسی وضعیت دمو گرافی روستا در سال های گذشته نشان می دهد که نرخ رشد دو دوره اول سرشماری مثبت بوده ولی نرخ رشد دوره سوم منفی است.
تحولات جمعیت طی چهار دوره سر شماری به شرح زیر است:
این روستا در سال ۱۳۴۵دارای۱۵۰۷نفر جمعیت و۲۸۴خانواراست.
در سال ۱۳۵۵دارای۱۷۵۳نفر جمعیت و۳۲۴خانوار و۱/۵۲در صد نرخ رشد.(۵۵-۴۵)
در سال ۱۳۶۵دارای۲۵۱۶نفر جمعیت و۳۸۸خانوار و۳/۶۸در صد نرخ رشد.(۶۵-۵۵)
در سال ۱۳۷۵دارای۱۹۴۰نفر جمعیت و۳۶۰خانوار و-۲/۶۳در صد نرخ رشد.(۷۵-۶۵)بوده است.
با توجه به پیشینه تحولات جمعیتی روستای دانباران می توان نتیجه گرفت که طی این چهار دوره نرخ رشد هموارهحالت نوسانی داشته،نرخ رشد بین سال های (۸۲-۷۷)که از خانه بهداشت استخراج شده است برابر ۴/۷- درصد می باشد که نسبت به دوره های قبل از رقم پایین برخوردار است.
ساختار سنی و جنسی جمعیت[ویرایش]
-مطابق آمار خانه بهداشت (در سال۱۳۸۲)روستای دانباران۱۵۳۷نفر جمعیت بوده که از این تعداد۸۰۳نفر را مردان و۷۳۴نفر رازنان روستا تشکیل می دهد.بر همین اساس نسبت جنسی روستا برابر۱۰۹/۴می باشد.
-بررسی گروه های جمعیت در سال ۱۳۸۲نشان می دهد که جمعیت روستا از جوانی برخوردار بوده و بر اساس معیار های تعریف شدهبیش از۵۰/۷۴در صد جمعیت در گروه سنی زیر ۲۰سال قرار گرفته اند.
پرفسور ژرمن ورنه جغرافی دان فرانسوی جهت تعیین طبقه جمعیتی از معیارهای زیر استفاده نموده که در صورت وجود شرایط زیر هرم سنی ،آن جمعیت،هرم سنی جمعیت جوانی خواهد بود.
معیار های انتخابی ایشان از این قرار است :
-گروه های سنی زیر ۲۰سال بیش از۲۵درصد باشد.
-گروه های سنی زیر ۲۰سال بیش از۳۵درصد باشد.
رابطه گروه سنی۶۰سال و بیشتر(کل جمعیت) کمتر از۱۲درصد باشد.
-بالقوه نیبت گروه سنی۶۰سال و بیشتر رقم کمتر از ۰/۴را نشان می دهد.
سواد و آموزش[ویرایش]
-آمار سال ۱۳۵۷نشان می دهد که تعداد۹۶۲نفر از جمعیت روستا با سواد می باشند که ۵۳۱نفر را مردان و۴۳۱نفر را زنان با سواد روستا تشکیل می دهد.در صد با سوادی در مقایسه با جمعیت۶ساله و بیشتر روستا که ۱۶۳۹نفر می باشد۵۸/۶۹ در صد بوده است.
کاربری آموزشی[ویرایش]
روستای دانباران دارای ۲واحد آموزشی بوده که یک واحد اختصاص به مدارس ابتدایی –راهنمایی پسرانه دارد و دیگری به مدارس ابتدایی –راهنمایی-دخترانه اختصاص یافته است.
کل مساحت این کاربری ۷۹۵۹/۲۳متر مربع بوده و با سرانه ۵/۱۷متر مربع،۳/۵در صد از کل روستا را اشغال کرده است.
وضعیت آنلاین آب و هوای دانباران[ویرایش]
وضعیت آنلاین آب و هوای دانباران ----
دهیاری دانباران:[ویرایش]
جناب آقای بهروز مکاری
اسامی شوراها:
۱-نوحعلی حسین پور
۲-...
۳- ....
نوشته شده توسط: اسماعیل سعیدیان عارف[ویرایش]
منبع: [۱]وبلاگ جامع روستای دانباران دفترچه طرح هادی روستا ی دانباران (سال ۱۳۸۲) وبسایت دانشجویی معمآرک
