زابل
زابل استان
سیستان و بلوچستانخجسته بر و بوم زابل که شیر
همی پروراند گوان دلیر (شاهنامه فردوسی)
شهرستان زابل؛ دارای گذشته تاريخی بسيار دوری بوده و در ادوار مختلف تاريخ ايران، مورد تاخت و تاز اقوام مختلف و محل عبور حكام و فرماندهان وقت بوده است. نام سيستان يادآور پهلوانان و قهرمانان شاهنامه ای از قبيل رستم، سهراب، فريدون و زال بوده و مهد داستان های ملی و رزمگاه پهلوانان و رادمردان ايران زمين بوده است.
زابل امروزی در گذشته، مجموعه زمين هايی بود با تپه هايی از ماسه های روان و رسوبات دريايی که قسمتی از آن نيز در مسير رودخانه قرار داشت؛ که بنا بر تحقیق آنوبانینی با كم شدن آب رودخانه بر وسعت خشكی های اطراف آن افزوده شد و با اتصال اين منطقه به روستای حسن آباد، آبادی بزرگی تشكيل شد که بعدها با تأسيس پادگان نظامی بر اهميت آن در منطقه افزوده گردید. رود هیرمند که تنها جریان دائمی آب منطقه سیستان است نیز در شهرستان زابل قرار دارد.
به مرگ تهمتن از جور زالِ چرخ، در زابل
چو رود هیرمند اشک از رخ رودابه می ریزد (فرخی یزدی)
از صنايع دستی زابل می توان به قالی، قاليچه، گليم پشمی و حصير بافی اشاره کرد که از اقلام صادراتی شهرستان نيز به حساب می آید. قالی بافی در روستاها و بين عشاير منطقه نيز رواج دارد و از اهميت فوق العادهای برخوردار است. از نکات قابل توجه زابل آن است که رضا خان تعداد کثیری از مردم این شهر را به گرگان کوچ داده است؛ این افراد باگذشت سالیان دراز، هنوز گویش و فرهنگ خود را حفظ نموده اند و با آنکه بسیاری از آنان هرگز حتی سیستان را ندیده اند خود را زابلی می دانند و سعی می کنند آداب و رسوم خود را به بهترین شکل حفظ کنند.
قلعه بيبي دوست، قلعه تپه، قلعه ترقون، قلعه تيمور، قلعه چپو، قلعه حوضدار، قلعه رستم، قلعه سام، قلعه سه كوهه، بقاياي شهر زاهدان كهنه، درختان باستاني سرو، ميل قاسم آباد، تپه دهانه غلامان، آتشكده كركوي، برج لار، شهر سوخته و کوه خواجه از جمله آثار باستانی و ديدني شهرستان زابل به شمار مي آيند.
بخش پشت آب[ویرایش]
← دهستان اديميده ابراهيم كيخا
اكبراباد
ده الریاله اباد
هنرستان كشاورزي
بالاخانه
پیرانده غلامعلي
حسين ابادخواجه
حاجي غلامعلي
ده شهبازدهنوپشت اديمي
ساختمان
طاغذي
ده عيسي عليا
ده عيسي سفلي
كچيان
كدخداصفر
فقير لشكري
كربلايي حيدر
ده كمالي
کنگ پیرانمحمداباد
محمداباداديمي
محمدحسن
ده منصوري
ده ولي داد
حسين ابادميرشاه
شريف اباد
دهنوپیرانده عليم
دهنه باغي
نوشيروان خانه هاي درويش
ابیلخانه هاي رودباري
حجت آباد
خانه هاي حاجي خدابخش
ده مير شاه
ده شهيد محبعلي ساراني
مشهدي غلامعلي قنبر علي
رحيم خان ساراني
شوكت ساراني
حسن آباد
جان پرور
چشکده سهراب ساراني
← دهستان بزئادیرهده افسري
ده امامي
ده بزي سفلي
ده بزي عليا(بزي شمال)
پلگی بزیچرك
چهارچشم
حاجوکحاجي اباد خوشداد
حليم خان
دهباشیده نو جهانتيغ
ده رضا
ده زيارت جهانتيغ
ده غلام شريف آباد
گزانگوریده گرگ
ده گلزار
محمدخوشداد
ده نورمحمددشتي
نورمحمدجهانتيغ
ده دهمرده
ده شركت
كريم
ده مراد علي
ده ميرخان
اسلام آباد
راهدار
حيدر آباد
روستاي هاشم اباد
عباس اباد شيخ ويسي
قره باغي
عباس قاسم
خوشداد جديد
← دهستان 'قائم آباداحمداباد
اسلام اباد
شاطرمحمود
سهراب شيخي
مقبره سيد اقبال
قايم اباد
گل خانیلورگ باغ
ناصرابادسفلي
خراشادیسه قلعه
ده صادق
ده فتح اله
عباس ابادسنجدي
كنگ مزار
حيدراباد
ناصرابادعليا
تيمورابادشيخي
محمداباد لورگ باغ
پاسگاه ميل نادر
كمپ اداره راه
ده دلارامي
دشتك ميل نادر
شهرك گلخاني
صمد مهربان براهويي
كارخانه اسفالت
پاسگاه انتظامي چاه خرما
← دهستان سفيدابهبوتگوچاه جهاد
زورک (زاروک)
سخي اباد
سفیدابهسفيدابه كهنه
سن کوریشندول
كم زرد
کرباسوکفتارگوکورگزیماده كاريز
مچکپاسگاه شهيدنارويي
سمندر
كلات ملاحسن
كلات حاجي نورمحمدبراهويي
چاه گل گز
چاه شندي
مزرعه جولي كلاته جنگي
جولي بالا كلاته حسين خان
مك سرخ
كلاته سهراب
حسن اباد
موتور حاجي محمد
موتور شه مراد مره اي خالص
موتور دادخدا كامياب
موتور حاجي عبدالرحمن
موتورسيدمحمد
اسماعيل اباد
موتوردرمحمد
معدن گل شندول
گردان تاكتيكي ۱۱۵ امام حسن
پدگیسنجدوچاه كفتارگو
چاه محمداباد
چاه گزي
مخازن آب سازمان آب
نور آباد
موتور حاج ناصر براهويي
ايستگاه مخابراتي پللك كوه
پاسگاه نيروي انتظامي چكاب
← شهرهاادیمیشهرك گلخاني
سفيدابه
ده فتح اله
بخش شيب آب[ویرایش]
← دهستان 'تيمورآبادافضل اباد
اسلام اباد
ده اسماعيل قنبر
اكبراباد
بالاشیخبراهوییتیلرتيموراباد
جمال اباد
چلنگخانه هاي حسين رضا
حسن عبداله
ده حسين مشهدي
خدریده خياري
داداله
دادي
ده بلند
زورابادسالاري
شهرك ابوالفضل
ده سياسر
علي محمدپيرمرد
ده درويش علي
شهرك موسي سالاري
ده كرمي
ده گرگ
ده گل محمد
ده ملاعلي
شهرك سالاري
كبلايي موسي خمري
ده عوض (گلستان )
علي صوفي
خدري (ستوده )
حاجي عباس
شهرك سنچولي مجتمع مسكوني
← دهستان كوه خواجهازادي
ده آسجهانبخش
ده حسينا
خراشادیشيباني
صيادان سفلي
كوه خواجه
ده لطف اله
محمدصفر
ده شاه نظر
عليرضا
صيادان عليا
ده مالكي
محمداعظم
موقعيت سرگرد خلبان مراد قلي
← دهستان 'لوتكده ابراهيم
ده علي اكبر بالا
اسلام اباد
بندهي
گروهان انتظامي تاسوكي
پاسگاه تپه طالنجان
شهرك حسن اباد
حسين آباد فلفلي
ده حسين
قلعه دل اسا
دوست محمد حاجي نبي
برفي
ده علي رضا
ده فقير
سكوهه
قلعه رستم
کندوگل محمد
لوتکلوتك حاجي عظيم
لوتك رحيم خان
لوتك شيرمحمد
لوتك صفرشاه
مسافركلاتي
ورمالپشت دشت
پاسگاه دشتك
قلعه حسن
حسين ابادسفلي
ده ملا نظر
صفربرفي
ال گرگ
شهرسوخته
پايگاه پل شيله
ملا ابراهيم(غلام نبي)
قلعه سام
پست برق
چاه شماره ۸
چاه شماره ۹
چاه شماره ۱۰
چاه شماره ۱۱
كوره اجرپزي خدانظر اسماعيل زهي
كوره آجرپزي علي اصغر نوذري
كارگاه طرح ثبت سر شيله
شهر جديد رامشار
موتور اصغر مير
بنياد(ملنگ)
ده نوروز
ده برقي
چاه نواب زاده
روستاي دوران خان
شهر گل محمد
موتور ايثار
موتور شريف خاكسفيدي
مزرعه كشاورزي
پاسگاه قلعه رستم
سياه خان
← دهستان 'محمدآبادابراهيم اباد
ده اخوندغلامي
ده اقاجان
الهي
باغکبهرام اباد
پنجك
ده تقي
تمبكا
توتیغريب
چونگ مرغان
چهارخمي
ده حاجي عباس
حسين باقر
حسين زينل (حسين ژاندار)
حمزه اباد
دلمراددولت اباد
ده حاجي حسين
ده رضا
ده رضاعلي
کیخاده موسي محمد
ده مير
دهباشي
دهكول
ديوانه
ذوالفقاري
ده رستم محمود
زينل اباد
سدکیسياه پشته
شهرك بزرگ
شهرك كوچك
شهرياري
عباسيه
فيروزه اي
كربلايي غلام
كربلايي عباس
كربلايي يارمحمد
كريم شاه نظر
كوشه پايين
كوشه عليا
ده مير بيك
گزموم
گنبدشاهي
ملارضا
نظرعلي حسين
نوري
يوسف حسن
زوراباد
رستم محمود
نيگرد
كربلايي علي
ده عليرضا
ده شيردل
بصيران
کیخارسولفقيرقاسم
ده اقايي
ملك اباد
پل اسبي
خانه هاي حاجي اسماعيل
شهرك صنعتي
علي جان درويش
دک دهمرده
ابادي امام زمان
ده جعفري
حاجي خدارحم ريگي
هاشمزهي
كربلايي حسين
عيسي خان
حاجي آباد
← شهرهاعلي اكبر
محمدآباد
شهرك صنعتي
اسلام اباد
بخش مرکزی[ویرایش]
← دهستان بنجار ژاله اي/ده ارباب/
ده اسکل/اماميه پايين/ده بامري(ده غلامان)/برج افغان/تپه دز/جهانتيغ/حاجي صفر/ده حسين رحمان/حيدري/ده اصغر//ده حاج اقايي/ده درگي/
دهکول/نظرساراني/ده سادات/ده سرحدي/حيدراباد/قاسم اباد/كرباسك/كربلايي قربان/كلوخي/گل محمد بيك/محمداباد/ده ميرزنگ/ده ميرعبدالله/ده نهور/حسن اباد/گل اباداول/ده نو/ملامحمد/ولي اباد/توليدپوشال كولر/موزائيك سازي/ايستگاه راديو/ده حسين خان/ده شيخا/زيارتگاه بي بي دوست/شهرك افغانها/
ده بوله/محمدشوراب/محمداباد/نراقي/ده گت/فرودگاه/ده حاجي عبدالله/گل اباددوم/اميراباد/بامري جهانتيغ/علي اباد/محمد آباد/هراتي/ده غلامان/گل مير/اسلام اباد/ده سندگل/ده گرگ/
دهمرده /ده هابيل/ده كريم دهمرده/ده رضا/چهارخري (فتح آباد)/غلامرضا نوري/ده سرحدي(ميرحسن)/جبار/حسين اباد جر/ده رشيد/پرديس دانشگاه/شاهوزهي/حيدري/ده حسن كربلايي/درويش سيدي/ده لنگ/ده بلوچي/دهمرده/ده جمعه/ده عباس آقاجان/ده محمد ابراهيم/حيدر آباد سليمان/خواجه محمودي/خانه هاي دهمرده
← شهرهازابل/بنجار/ژاله اي
منابع[ویرایش]
anobanini
جغرافیای استان سیستان و بلوچستان، سازمان پژوهش وزارت آموزش و پرورش
