زاهدان
فهرست روستاهای شهرستان زاهدان استان
سیستان و بلوچستانشهرستان زاهدان به علت موقعيت ممتاز جغرافيايی و قرار گرفتن در سر شاهراه های پاكستان، هند و استان های خراسان، كرمان، بلوچستان و همچنين وجود فرودگاه و راه آهن ايران-پاكستان و داشتن مراكز آموزشی از قبيل دانشگاه، دانشسرای عالی، انستيتو تكنولوژی، مدرسه عالی بهداشت، دانشكده پزشكی، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پيام نور مرکز استان بوده و شاید مهمترین شهر استان به حساب آید.
بيش تر مردم زاهدان از ايل بلوچ، مخصوصا طوايف "رگلی" و "نارويی" هستند، اما عده ای از مردم زابل، بيرجند، بم و كرمان نيز در اين شهرستان به سر می برند.
مردم اين شهرستان آريايي نژاد هستند و به زبان فارسی با گويش های بلوچی و كرمانی سخن میگويند.
صنايع دستي[ویرایش]
قالی بافی، سوزن دوزی و حصيربافی، مهم ترين صنايع دستی اين منطقه به شمار می آیند. قالی های اين شهرستان که با طرح بلوچ و دارای نقش های مودخانی گلدار و گل ميان هستند؛
بعد از خرما دومين محصول صادراتی زاهدان به شمار می رود.
گليم و جاجيم نيز در اين منطقه با طرح بلوچ بافته می شود. سوزن دوزی از صنايع رايج منطقه محسوب می شود كه فرآورده های آن از قبيل دستمال سفره، آباژور و انواع پيراهن مورد مصرف مردم داخل و خارج از شهرستان قرار می گيرد.
پل محرابي (زرنج)، قلعه سام، مسجد شاه علي، زيارتگاه ملك سياه، شهر باستاني زرنج، كاروانسراي رباط شورگز، منار سكوت (دخمه هاي زرتشتي)، پيشاوران، مسجد زرنج، مصلاي زرنج، بيمارستان زرنج، قلعه فتح، قلعه گاوك، قلعه كوهك و تخته پل از جمله مكانهاي ديدني و تاريخي شهرستان زاهدان به شمار مي آيند.
شهرستان زاهدان یکی از شهرهای جدید و تازه تاسیس استان است که قدمت آن به کمتر از ۱۰۰ سال می رسد.
محوطه اسلامی زاهدان کهنه در ۲۷ کیلومتری جنوب شرقی زابل و در شمال حوزه زهک سیستان واقع شده است. بقایای این شهر از پنج بخش مجزا به نامهای قلعه، ارگ اول، ارگ دوم، شارستان و ربض تشکیل گردیده. غیر از ربض که فاقد حصار است، هر یک از دیگر بخش های این محوطه عظیم با حصاری قطور و برج های مستحکم خشتی محصور شده اند.
زاهدان کهنه یکی از بزرگترین شهرهای ایران در سده های میانه اسلامی است که فقط وسعت مجموعه قلعه، ارگ و شارستان محصور آن به حدود ۳۲۵ هکتار می رسد.
زاهدان کهنه یا شهر سیستان بنا بر تحقیق آنوبانینی در اوایل قرن پنجم هجری قمری و پس از آن که شهر زرنگ اعتبار سیاسی و نقش مرکزی خود را از دست داد بنیاد نهاده شد و تا زمان حمله تیمور گورکانی در سال ۷۸۵ ه.ق. بدون وقفه دارالحکومه سیستان بوده است.
نام اصلی این محوطه باستانی، شهر سیستان بوده و زاهدان نامی است که بعد از حمله تیمور لنگ به این شهر تاریخی داده شده است. هنگامی که تیمور شهر سیستان را که دارالحکومه بوده است تصرف کرد، مطابق عادت خویش هنرمندان، دانشمندان، صنعتگران، عرفا و زهاد را از دیگر مردم جدا کرده و آنها را به جان امان داد، مشروط بر آنکه آنها نیز به زادگاه او در سمرقند رفته، باقی عمر خویش را صرف خدمت به آبادانی آن ناحیه بکنند.
در این بین چهل و چهار تن از عرفا و زهاد بزرگوار سیستان، از این بخشش مشروط تیمور استقبال نکردند و مردن در زادگاه خویش را به رفتن در سرزمین دشمن ترجیح دادند.
تیمور که این جسارت و سرسختی را دید بر آشفت و دستور داد همه آن چهل و چهار تن را از دم تیغ گذرانده و در یک گور دسته جمعی دفن کنند. از آن پس تاکنون مردم سیستان به پاس احترامی که برای آن چهل و چهار پیر قایل بودند نام این شهر را که مدفن آن بزرگواران بود، زاهدان گذاشته اند.
شهر سیستان (زاهدان قدیمی) در حمله وحشیانه تیمور لنگ درسال ۷۸۵ ه.ق تخریب شد. (تیمور در یکی از سبعانه ترین کشتارهای تاریخ بشریت دو هزار نفر از مردم این شهر را زنده زنده درون جرز دیوار گذارده و دیوار را اندود) و سپس با حمله شاهرخ تیموری در سال ۸۱۱ هجری قمری که با خرابی سده های سیستان همراه بود، به تباهی کشیده شد و از آن پس برای همیشه در بستر تاریخ خفته ماند.
بخش مركزي[ویرایش]
← دهستان چشمه زيارتخيرابادپلگي/محمدآبادچشمه/كريم اباد نوك چاه/سفيدسنگ/
صبرآباد /منزل اب/شهداداباد/حسین اباد چشمه/اسلام آباد شندک/شندك قدرت اباد
← دهستان حرمكحرمک /لارپائين/
بخش مير جاوه[ویرایش]
← دهستان تمينتمین /سیاه جنگل بالا
← دهستان لاديزدرگیابان /جون اباد/سرگه بالا/
لادیز /محمدابادسوران/انده/شهرك ريگ ملك/
رنگرزان /بیت المقدس/موتور باز محمد/هشت شهریور/موتور حاج گمی/حسن ابادانه
بخش كورين[ویرایش]
← دهستان كورينزرداباد/زور اباد مينويي/قلعه بيد/روشن اباد/
گلچاه /حسن ابادكورين/محمدابادكورين/شهرك سرجنگل/رستم آباد (شورشادي )
← دهستان شوروشورو /
گلوگاه /محمد اباد(شهرك محمدآباد)
بخش نصرت آباد[ویرایش]
← دهستان نصرت آبادحسين اباد چاه رحمان/شهرك (چاه حسينعلي )/گراغه پائين/گرگ حيدر آباد/پردل ابادحصاروئيه/چاه حسینعلی
منابع[ویرایش]
anobanini
issta (dot) ir
Shahr-i-sokhta (dot) ir
