سازمان دارالقرآن الکریم
تاريخچه تأسيس سازمان دارالقرآن الكريم
«سازمان تبليغات اسلامي» به موازات تأسيس در سال ۱۳۶۰ و در راستاي عمل به وظايف اساسي خود در حوزه نشر فرهنگ قرآني، ابتدا بخش «دارالقرآن‌الکريم» را در مرکز با حضور جمعي از چهره‌هاي برتر قرآني و انقلابي کشور ـ همچون مرحوم استاد علي اربابي، استاد سليمي، استاد خدام حسيني، استاد خواجوي، استاد حاجي شريف، استاد صلح‌جو، استاد حشمتي و . . .ـ و به تبع آن کانون‌هاي قرآن را در دفاتر استاني خود با هدف نهادينه كردن و گسترش و تعميق فعاليتها و فرهنگ قرآني در سطح جامعه تأسيس نمود كه اين بخش باتوجه به گسترش سريع دايره فعاليتها و افزايش انتظارات جامعه به «اداره کل» و از سال۱۳۸۱ به بعد نيز با تغيير ساختار تشکيلاتي به يکي از مؤسسات وابسته به سازمان تبليغات اسلامي تحت عنوان «سازمان دارالقرآن‌الکريم» تبديل گرديد.
«دارالقرآن‌الکريم» از ابتداي شكل‌گيري در سال ۱۳۶۰ تاكنون همواره با كارشناسي و شناخت نيازهاي قرآني جامعه و توجه به جهت‌دهي‌هاي كليدي توسط رهبر كبير انقلاب اسلامي (ره) و مقام معظم رهبري (مد ظله‌العالي) نسبت به ابداع و اجراي فعاليتهاي جديد، موثر و منحصربه فرد در عرصه قرآني كشور اقدام نموده است كه به عنوان نمونه مي توان به مواردي همچون «تصحيح و نظارت بر چاپ و نشر قرآن»، « پژوهش، طراحي و برگزاري دوره‌هاي مدون تربيت معلم، مدرس و داور قرآن‌كريم در رشته‌هاي قرائت، حفظ، مفاهيم و تفسير قرآن»، « اعزام قاريان قرآن به اقصي‌نقاط كشور و ساير کشورها»، « استانداردسازي و اجراي چرخه‌هاي آموزشي در سطوح و رشته‌هاي مختلف قرآني»، «اجراي گسترده آموزشهاي عمومي قرآن كريم در سطح كشور در قالب طرح هايي چون "بسيج قرآن آموزي" و"طرح رمضان"، "نهضت قرآن‌آموزي" و. . . »، «اعزام كاروانهاي نور به جبهه‌هاي حق عليه باطل»، «طراحي و برگزاري مسابقات متنوع قرآني»، «طراحي و برگزاري كارگاههاي آموزشي زندگي و تربيت قرآني»، «راه‌اندازي مراكز مشاوره قرآني»، «راه‌اندازي دارالقرآن در وزارت‌خانه‌ها و سازمانها و قواي مسلح»، «پژوهش و توليد رسانه‌هاي آموزش قرآن»، «هدايت، حمايت و ساماندهي بيش از ۲۵۶۹ اتحاديه، موسسه قرآني مردمي و خانه هاي قرآن روستايي» و ده‌ها فعاليت ديگر اشاره نمود.
سازمان تبليغات اسلامي با بهره‌گيري از سازمان دارالقرآن الكريم ـ بعنوان حوزه تخصصي خود در امور قرآني كشورـ و بيش از ۲۵۰ دارالقرآن الكريم در مراكز استانها و كانونهاي قرآن شهرستاني تابعه (با ۴۵۰ پست رسمي و مصوب قرآني) و همچنين بيش از ۲۵۰۰ اتحاديه، موسسه قرآني مردمي و خانه قرآن روستايي تحت نظارت، هم اكنون گسترده‌ترين و تخصصي‌ترين شبكه تشكيلات قرآني كشور را دارا بوده و از اين طريق جمع كثيري از آحاد جامعه را تحت پوشش فعاليتهاي قرآني در حوزه هاي مختلف آموزشي، پژوهشي، تبليغي ـ ترويجي و نظارتي ـ حمايتي دارد.
معرفي هيأت امناء سازمان دارالقرآن‌الكريم[ویرایش]
در حال حاضر سازمان دارالقرآن‌الکريم زير نظر هيأت امنائي متشکل از(۱۰) نفر از چهره‌هاي شاخص قرآني كشور به شرح زير فعاليت مي‌نمايد:
۱ ـ حجت‌الاسلام والمسلمين جناب دکتر خاموشي: عضو شورايعالي انقلاب فرهنگي‌ـ رئيس‌سازمان تبليغات اسلامي‌ـ رئيس‌هيئت امنا
۲ ـ استاد عباس سليمي: برگزيده سومين دوره خادمان قرآن ـ نفر اول مسابقات بين‌المللي قرآن مالزي ـ داور بين‌المللي مسابقات قرآن ـ معاون توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم الحسني (ع)
۳ ـ استاد محمد خواجوي: برگزيده ششمين دوره خادمان قرآن ـ داور بين‌المللي مسابقات قرآن ـ مؤلف كتب آموزشي و مدرس قرآن ـ رئيس سابق سازمان دارالقرآن الكريم
۴ ـ استاد سيد محسن خدام حسيني: مؤسس و رئيس اسبق دارالقرآن‌الكريم ـ برگزيده پنجمين دوره خادمان قرآن‌كريم ـ داور بين‌المللي مسابقات قرآن ـ نفر اول مسابقات بين‌المللي كشور جمهوري اسلامي ايران
۵ ـ استاد احمد حاجي شريف: برگزيده يازدهمين دوره خادمان قرآن‌كريم ـ مدرس قرآن‌ـ داور بين‌المللي مسابقات قرآن
۶ ـ استاد سيد محسن موسوي بلده: برگزيده سومين دوره خادمان قرآن‌ـ مؤلف كتب آموزشي قرآن ـ داور بين‌المللي مسابقات قرآن
۷ ـ استاد دكتر محمد رضا صلح جو: مؤلف كتب آموزشي و مدرس قرآن‌كريم ـ عضو هيأت علمي دانشگاه ـ داور مسابقات قرآن
۸ ـ استاد مهدي قره‌شيخلو: نفر اول مسابقات بين‌المللي قرآن جمهوري اسلامي ايران ـ مدرس قرآن‌كريم ـ داور مسابقات قرآن ـ رئيس سازمان دارالقرآن الكريم
۹ ـ استاد احمد ابوالقاسمي: نفر اول مسابقات بين‌المللي قرآن در كشور مالزي ـ مدرس قرآن‌كريم ـ داور مسابقات قرآن
۱۰ ـ حجت الاسلام و المسلمين استاد حاجي ابوالقاسم: نفر اول مسابقات بين‌المللي حفظ كل قرآن ايران ـ داور مسابقات قرآن
• استاد مرحوم حاج علي اربابي: برگزيده ششمين دوره خادمان قرآن‌كريم – داور بين‌المللي مسابقات قرآن
وظايف سازمان دارالقرآن الکريم[ویرایش]
سازمان دارالقرآن الكريم به عنوان حوزه تخصصي و برنامه‌ريزي فعاليتهاي قرآني سازمان تبليغات اسلامي، داراي دو دسته وظايف و مأموريتهاي سازماني و فراسازماني به شرح ذيل مي‌باشد:
الف) وظايف و مأموريت هاي اساسي و سازماني
۱ ـ برنامه‌ريزي، نظارت، هدايت و ساماندهي فعاليتهاي قرآني سازمان تبليغات اسلامي و دارالقرآن‌الكريم ادارات كل تبليغات اسلامي استانها و كانونهاي قرآن شهرستاني وابسته
۲ ـ تلاش در جهت توسعه كمي و كيفي«آموزشهاي قرآن‌كريم» با نگرش كلان و اصولي‌ـ با بهره‌گيري از ظرفيتها و امكانات آموزشي
۳ ـ توسعه كمي و كيفي «تبليغات و انتشارات قرآني» و تلاش در جهت «جذابيت» و «غناي» هرچه بيشتر اين فعاليتها و فراهم ساختن فضاي مناسب «فرهنگي – تبليغي» در جامعه
۴ ـ ترغيب و تشويق آحاد مردم نسبت به آشنايي و انس هرچه بيشتر با فرهنگ انسان‌ساز قرآن‌كريم، از طريق برگزاري نمايشگاهها، مراسم، محافل، مسابقات، جشنواره‌ها و همايشهاي قرآني.
۵ ـ توسعه و تعميق «پژوهشهاي قرآني» براساس«نيازسنجي» مخاطبين و بمنظور ارتقاء سطح كيفي طرحها و برنامه‌هاي قرآني
۶ ـ تصحيح و نظارت بر چاپ و نشر قرآن‌كريم و صدور مجوزهاي قانوني مربوطه (از سال ۱۳۶۲نظارت تاكنون).
۷ ـ «همكاري و تشريك مساعي» با مراكز و دستگاههاي مختلف فرهنگي داخل و خارج از كشور در زمينه طراحي و اجراي فعاليتهاي مختلف قرآني و ارائه خدمات كارشناسي و مشاوره به اين مراكز.
۸ ـ «حمايت و پشتيباني» از حركتهاي خودجوش مردمي در زمينه ترويج و نشر فرهنگ قرآن‌كريم و تلاش در جهت «هماهنگي و ساماندهي» اين حركتها و «نظارت» هرچه بهتر نسبت به فعاليتهاي قرآني نهادها و تشكلهاي مردمي.
۹ ـ كارشناسي و صدور مجوز موسسات قرآني مردمي براي ثبت در سازمان ثبت اسناد و املاك كشور از طريق ادارات كل تبليغات اسلامي استانها و صدور يا ابطال پروانه‌هاي فعاليت مربوطه
۱۰ ـ «اطلاع‌رساني» مفيد و مؤثر در حوزه فرهنگ قرآني (با بهره‌گيري از فن‌آوري نوين).
ب) وظايف و مأموريت هاي فراسازماني و ملي
۱- تعيين اين سازمان به عنوان مرجع صدورمجوز خروج قرآن از كشور بنا به مصوبه هيئت محترم دولت
۲ـ تعيين اين سازمان به عنوان«دبيرخانه ستاد نهضت قرآن‌آموزي‌کشور» بنا به مصوبه اعضاي ستاد مربوطه.
۳- محول شدن«طراحي کليات و آيين نامه اجرايي طرح آموزش قرآن کارکنان دولت و چگونگي اعطاي مدرک به آنان»به اين سازمان از جانب سازمان امور استخدامي كشور.
۴- واگذاري مسئوليت«تهيه واجراي طرح جامع قرآني کشور» به اين سازمان طبق قانون برنامه ۵ ساله چهارم و ابلاغيه هيئت دولت
۵- تعيين اين سازمان بعنوان«دبيرخانه ارزشيابي و اعطاي مدرک تخصصي به حافظان قرآن کريم» بنا به مصوبه شورايعالي انقلاب فرهنگي .
۶- تعيين اين سازمان به عنوان رئيس كميته قرآن دهه فجر انقلاب اسلامي(از سال ۱۳۸۶) بنا به ابلاغ و تفويض اختيار شوراي هماهنگي تبليغات اسلامي
اهم فعاليتهاي صورت گرفته توسط سازمان دارالقرآن الکريم[ویرایش]
هر چند فعاليتهاي سازمان دارالقرآن الكريم در جايگاه برنامه‌ريز و مجري طرحها و برنامه‌هاي متمركز سازمان تبليغات اسلامي و مسئول برنامه‌ريزي، نظارت و ساماندهي فعاليتهاي قرآني ادارات كل تبليغات اسلامي استانها، بسيار متنوع و گسترده است ولي در مجموع مي‌توان آنها را به چهار بخش اصلي زير تقسيم نمود:
الف)فعاليتهاي پژوهشي ج) فعاليتهاي تبليغي ـ ترويجي
ب) فعاليتهاي آموزشي د) فعاليتهاي حمايتي نظارتي
الف) فعاليتهاي پژوهشي:
سازمان دارالقرآن الكريم همواره سعي نموده است تا با بهره گيري از پژوهشهاي مختلف در عرصه فعاليتهاي قرآني در جهت ارتقاء سطح كيفي و كمي و اثربخشي هرچه بيشتر اين فعاليتها بكوشد. از اهم اين فعاليتها مي توان به موارد زير اشاره نمود:
تهيه و تدوين بيش از ۲۰۰ طرح تفصيلي ويژه تبيين كليات و آيين نامه هاي اجرايي طرحهاي مختلف قرآني
تأليف و توليد بيش از ۴۰ اثر قرآني
تهيه و تدوين طرح جامع نهضت قرآن آموزي كشور
تهيه و تدوين طرح جامع قرآني كشور
تهيه و تدوين چرخه و طرح نظارت بر چاپ و نشر قرآن كريم
تهيه و تدوين طرح شيوه نظارت بر ترجمه هاي قرآن كريم
تهيه و اجراي طرح جشنواره الگوهاي برتر تدريس قرآن كريم
تهيه و اجراي طرح جشنواره طرحهاي برتر قرآني
تهيه، تدوين و اجراي دوره آموزش عالي كارداني علمي ـ كاربردي تربيت مربي قرآن
تهيه، تدوين و اجراي دوره هاي آموزش قرآن ضمن خدمت كاركنان دولت
ب) فعاليتهاي آموزشي:
سازمان دارالقرآن الكريم در راستاي استانداردسازي و توسعه كمي و كيفي آموزش هاي قرآن كريم كشور، ضمن انجام كارشناسي‌هاي لازم و تهيه و تدوين چرخه هاي آموزشي مناسب و مورد نياز جامعه، توانسته است با همكاري دارالقرآن الكريم و كانونهاي قرآن ادارات كل تبليغات اسلامي استانها و شهرستانهاي تابعه و نيز موسسات قرآني تحت نظارت بيش از ۶.۰۰۰.۰۰۰ نفر از آحاد جامعه را تحت پوشش آموزشهاي قرآني ـ به ويژه در راستاي اجراي طرح ملي نهضت قرآن آموزي ـ قرار دهد. از اهم اين آموزشها مي توان به موارد زير اشاره نمود:
آموزش قرائت قرآن در ۶ سطح
آموزش ترجمه و مفاهيم قرآن در ۴ سطح
آموزش حفظ قرآن در ۳ سطح
آموزش تفسير قرآن در قالب طرح هاي متناوب نسيم حيات و بينات (۳۰ دوره)
تربيت معلم، ممتحن، مدرس و داور قرآن كريم در رشته هاي قرائت، حفظ و مفاهيم قرآن
آموزش جنبه‌هاي هنري قرآن كريم همچون خطاطي، نقاشي، مقاله نويسي، همخواني، تواشيح و . . .
آموزش قرآن ويژه گروههاي خاص همچون كودكان پيش دبستاني، كاركنان دولت، بانوان و . . .
تربيت مصححين كتابت قرآن كريم براي نظارت بر امر چاپ و نشر قرآن در كشور
ج) فعاليتهاي تبليغي ـ ترويجي:
سازمان دارالقرآن‌الكريم همواره سعي نموده است تا با طراحي و توسعه فعاليتهاي تبليغي ـ ترويجي نسبت به ترغيب و تشويق آحاد جامعه نسبت به آشنايي و انس هرچه بيشتر ايشان با فرهنگ انسان‌ساز قرآن كريم اقدام نمايد و از اين طريق توانسته تاكنون بيش از ۴.۰۰۰.۰۰۰ نفر را تحت پوشش اين برنامه ها قرار دهد كه از اهم اين فعاليتها مي توان به موارد زير اشاره نمود:
پايه‌گذاري و اجراي محافل و مجالس «شبي با قرآن» و «انس با قرآن»
طراحي و اجراي مسابقات مختلف قرائت، حفظ و مفاهيم قرآن همچون مسابقات «همايش ، آموزش، سنجش» ، «مسابقات قرائت و حفظ منتخبين جلسات قرآني كشور»، «مسابقات ترجمه و مفاهيم نورالمبين» ، «مسابقات ترجمه و تفسير نورالهدي»
اجراي طرح ملي ارزيابي و اعطاء مدرك تخصصي به حفاظ قرآن كريم (از سال ۱۳۸۵ تاكنون)
اعزام كاروانهاي نور به جبهه ها و مناطق محروم كشور
مشاركت در برنامه‌هاي قرآني صدا و سيما
حمايت و مشاركت در برنامه هاي تبليغي ـ ترويجي دستگاهها و نهادهاي مختلف
شركت در نمايشگاههاي بين‌المللي قرآن و كتاب
راه‌اندازي انتشارات تلاوت و فروشگاه قرآني بصائر و سايت قرآني تلاوت
توليد و انتشار فصلنامه قرآني بصائر و . . .
طراحي و اجراي جشنواره هاي مختلف قرآني براي كودكان، نوجوانان، جوانان و خانواده ها.
د) فعاليتهاي حمايتي ـ نظارتي
سازمان دارالقرآن‌الكريم باتوجه به شرح وظايف خود به صورت مستقيم و يا با مشاركت ادارات كل تبليغات اسلامي استانها، مجموعه اي از فعاليتهاي حمايتي و نظارتي را نسبت به انجام و اجراي برخي فعاليتهاي قرآني ـ به استناد قوانين مربوطه ـ به اجرا در مي آورد كه از اهم اين فعاليتها مي توان به موارد زير اشاره نمود:
نظارت بر چاپ و نشر قرآن كريم در كشور و صدور مجوزهاي مربوطه (از سال ۱۳۶۲ تاكنون بيش از ۱۰.۵۰۰ مجوز براي چاپ و نشر قريب به ۱۶۰.۰۰۰.۰۰۰ جلد قرآن صادر شده است).
ساماندهي و صدور مجوزهاي فعاليت و ثبت موسسات قرآني مردمي (تاكنون بيش از ۱.۵۰۰ موسسه قرآني مردمي ۲۰۳۸ خانه قرآن روستايي و ۳۱ اتحاديه استاني و يك اتحاديه كشوري موسسات قرآني مردمي با مجوز و تحت حمايت و نظارت اين سازمان مشغول به فعاليت شده‌اند)
حمايت، نظارت و هدايت فعاليتهاي قرآني مردمي (تاكنون بيش از ۶.۰۰۰ مورد حمايت نقدي و غيرنقدي از فعاليتهاي قرآني مردمي جلسات، هيئات، مراكز، موسسات و غيره به‌عمل آمده و از سال ۱۳۸۵ به بعد نيز طبق بخشنامه ابلاغي به ادارات كل تبليغات اسلامي همواره به صورت ميانگين بيش از ۸۰% اعتبارات و سهميه‌هاي اجرايي طرحها و برنامه‌هاي ايشان و دبيرخانه نهضت قرآن آموزي به اين مراكز مردمي واگذار شده است).
جستارهاي وابسته[ویرایش]
خانه های قرآن روستاییپيوندها[ویرایش]
سازمان دارالقرآن الکریم
