سایت علوم اجتماعی اسلامی ایرانی
سال ۱۳۸۹ جمعی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای تهران که مطالعات دینی و تاریخی و نیز مطالعات انتقادی خود را در جامعه شناسی و فلسفه علوم اجتماعی پیگیری کرده بودند به منظور مطالعه گروهی و بحث و تبادل نظر گرد هم آمدند و گروه مطالعات دین و علوم اجتماعی شکل گرفت. بعد از یکسال مطالعه گروهی و بحث و تبادل نظر فهرستی از شخصیت ها و آثار و محصولاتی که از منظر دین، فرهنگ و سنت ایرانی نگاهی انتقادی به وضعیت معاصر علوم اجتماعی داشتند فراهم آمد و ایجاد یک رسانه به منظور بازنمایی شخصیت ها، فعالیتها، آثار و محصولاتی که هم نگاهی انتقادی به علوم اجتماعی موجود در فضای آکادمیک ایرانی داشتند و هم به دین، فرهنگ و سنت ایرانی به عنوان منابعی برای فرضیه سازی و تولید نظریه و روش برای تامل و تحلیل مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران باور داشتند احساس شد. به همین منظور نسخه ابتدایی سایت علوم اجتماعی اسلامی ایرانی در زمستان ۱۳۹۰ بارگزاری شد و بعد از تقریبا یکسال فعالیت آزمایشی ویرایش جدید سایت در ابتدای سال ۹۲ بارگزاری شد.
همانگونه که اشاره شد مهمترین هدف سایت بازنمایی پر رنگ تر فعالیت ها و آثار اساتید و دانشجویان فعال این حوزه در فضای رسانه ای کشور و نیز معرفی ظرفیتهای نرم افزاری و انسانی کمتر مورد توجه قرار گرفته در این حوزه به منظور ایجاد یک شبکه ارتباطی میان فعالان، علاقمندان و باورمندان به علوم اجتماعی اسلامی ایرانی است.
رویکردهای موجود[ویرایش]
در حوزه علوم اجتماعی اسلامی ( با توجه به معیار کلی ای که بیان شد: نگاه انتقادی به وضعیت موجود و باور به منبع بودن دین و فرهنگ و سنت ایرانی برای نظریه پردازی) می توان رویکردهای متفاوتی را شناسایی کرد و علوم اجتماعی اسلامی ایرانی سعی بر بازنمایی همه این رویکردها دارد:
- رویکرد فلسفه اسلامی:
این طیف که به شکل گیری فلسفه علوم اجتماعی به عنوان یکی از فلسفه های مضاف فلسفه اسلامی اعتقاد دارد با انتقاد ازعلوم اجتماعی موجود به بهره گیری از منابع فلسفی اسلامی و نیز منابع کلامی و فقهی دینی جهت تنقیح هستی شناسی و معرفت شناسی لازم برای شکل گیری نظریه پردازی درعلوم اجتماعی اسلامی امعان نظر دارد. گاهی در این رویکرد، «پارادایم علوم اجتماعی اسلامی» به عنوان یک پارادایم رقیب برای علوم اجتماعی سکولار غربی معرفی می شود.
- رویکرد غرب شناسانه:
در این رویکرد شناخت دقیق و عمیق تمدن غرب و عبور از تجددشناسی های مرسوم به عنوان مهمترین پدیده ای که هویت دینی و سنتی ایرانی را دچار چالش و مسئله کرده است برای دستیابی به خودآگاهی نظری لازم جهت گذر از تجدد و تأسیس تمدن اسلامی مورد توجه قرار می گیرد. در این رویکرد در بعد عملی پایبندی به سبک زندگی اسلامی و عمل به دانسته ها مهمترین راهبرد برای ایجاد عالمی جدید و در نتیجه تولید علم متناسب با این عالم است.
- رویکرد دانش اجتماعی در آیات و روایات:
در این رویکرد رجوع و استخراج احکام کلی و جزیی اجتماعی موجود در منابع دینی به عنوان یکی از منابع اصلی تولید فرضیه و نظریه پردازی برای علوم اجتماعی مطلوب جامعه اسلامی مد نظر است. در این رویکرد از اصول فقه و شیوه اجتهادی مرسوم به عنوان روش تحقیق استفاده می شود.
- رویکرد مطالعات فرهنگی انقلاب اسلامی:
در این رویکرد انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده تاریخی و تمدنی که یک تحول عمیق وجودی را در جامعه ایرانی بوجود آورده ملاحظه می شود که ساختارها و نهادهای مختلفی را متناسب با خود دگرگون کرده است. تنقیح تجربیات مدیریتی، فرهنگی و اجتماعی پدیده های پسا انقلابی ـ به خصوص در دهه اول پس از انقلاب و هشت سال دفاع مقدس ـ به منظور ساختن الگوهای نظری و عملی بوسیله روشهای کیفی مورد توجه قرار می گیرد.
- رویکرد مردم شناسانه:
در این رویکرد ضمن بررسی اثرات تجدد بر فرهنگ و جامعه ایرانی، مردم شناسیِ سنت و فرهنگ ایرانی به عنوان یک پتانسیل فرهنگی در نظر گرفته می شود که می توان نشانه هایی از آن را در فرهنگ فعلی برخی روستاها و مناطقی کمتر دستکاری شده بوسیله مظاهر تجدد مشاهده کرد. در این رویکرد سنت ایرانی به عنوان تیپ ایده آل و الگوی مناسب برای بازگشت به هویت اصیل انسان شناخته می شود.
- رویکرد دانش اجتماعی مسلمین:
در این رویکرد تاملات،اندیشه و نظریات اجتماعی متفکران مسلمان سلف به عنوان اولین تلاشها برای ایجاد یک علم الاجتماع اسلامی گرامی داشته می شود و سعی بر استفاده و الگو گیری از آن برای ایجاد یک علم اجتماعی جدید می شود. این رویکرد بر این باور است که آنچه مسلمانان طی قرن ها مورد شناخت و عمل قرار می داده اند نوعی نظریه و علم اجتماعی است، حتی اگر با شاخص های مرسوم فعلی، علم به معنای جدید آن تلقی نشوند.
- رویکرد مسائل اجتماعی ایران
بر اساس این رویکرد، علم نه طرحی نظری در خلأ، که پاسخی است که دانشمند به «مسئله» پیرامون خود می دهد. علم تجمیع راه حل ها و پاسخ ها به مسائل یک جامعه است. بنابراین اگر ما به مسائل جامعه خودمان با رویکردی اسلامی و بومی پاسخ دهیم، علم بومی و اسلامی شکل خواهد گرفت.
سایت علوم اجتماعی اسلامی ایرانی از آنجا که همه این رویکردها را متعلق به جبهه انقلاب اسلامی می داند نقد و بررسی، ترویج و گسترش همه آنها را در دستور کار خود دارد و آماده انتشار مطالب و دیدگاه های اساتید، دانشجویان و فرهیختگان در این زمینه است.
بخش های سایت[ویرایش]
از لحاظ محتوایی سایت رشته های موجود و فعال در فضای دانشگاهی علوم اجتماعی قرار داده است. جامعه شناسی، فلسفه علوم اجتماعی، ارتباطات، مردم شناسی، مطالعات فرهنگی، دانش اجتماعی مسلمین و توسعه و برنامه ریزی بخشهای اصلی سایت هستند. مطالب تولیدی یا گرد آوری شده در قالب یادداشت، خبر،مصاحبه، گزارش، معرفی کتاب و پایان نامه در اختیار کاربران قرار می گیرد.
ارتباط با ما[ویرایش]
رایانامه: info@ejtemaee.ir
آدرس گروه اینترنتی: islamicsocialstudies@googlegroups.com
تلفن تماس: ۸۸۹۶۴۹۴۱-۸۸۹۶۰۴۷۷- داخلی ۱۱۵
نشانی: تهران-خیابان انقلاب-خیابان ۱۶ آذر-نبش نصرت-پلاک ۶۰؛
• شایان ذکر است دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، صاحب امتیازی سایت را بر عهده دارد.
سایت علوم اجتماعی اسلامی
