شرکت های سهامی زراعی
معرفی شركت هاي سهامي زراعي
يكي از مسائل مهم كشاورزي ايران موضوع زمين داري و
نظام بهره برداری است . كوچك بودن واحدهاي توليد و پراكندگي قعطات اراضي كشاورزي در موارد زيادي براي استفاده ازفنون پيشرفته ، تجهيز زيربنا، استفاده از ماشين آلات ، بهبود راندمان آبياري و توسعه كشاورزي محدوديت هايي را ايجاد مي كند . در اين ارتباط تدابيري از نظر شرايط استفاده بهينه از منابع توليد ‹ آب وخاك › انديشيده شده است كه از جمله مي توان به تشكيل شركتهاي سهامي زراعي اشاره كرد.
قانون شركتهاي سهامي زراعي در سال ۱۳۴۶ به تصويب رسيد و در سال ۱۳۵۱ اصلاحاتي در آن به عمل آمد اساسنامه مربوط به اين قانون نيز در سالهاي مذكور مورد تصويب و اصلاح قرار گرفت .
در اجراي قانون شركتهاي سهامي زراعي و با توجه به اساسنامه مربوط طي سالهاي ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۶ ، ۹۳ شركت سهامي زراعي تشكيل گرديد كه در جريان انقلاب اسلامي اكثر آنها كه هنوز نهادينه نشده بودند منحل اعلام شدند و تعدادي نيز در سالهاي بعد به شركتهاي منحل شده پيوستند . بطوريكه بعد از انقلاب تنها ۴ شركت باقي ماندند ولي در حال حاضر ۳۶ شركت سهامي زراعي در ۱۱ استان كشور با موفقيت قابل توجهي فعاليت دارند.
شركتهاي سهامي زراعي از زمان تشكيل زمينه بحث هاي موافق و مخالف بسياري قرار داشته است و بوسيله متخصصين و گروههاي مختلف مورد نقد و بررسي و نتيجه گيري هاي مختلفي قرار گرفته است كه از جمله مي توان به تاكيدي كه در اين بررسيها در زمينه كارآيي آنها شده است به موارد زير اشاره كرد:
۱- استفاده از روشهاي پيشرفته كشاورزي و اعمال سياستهاي عمومي در مسائل كشاورزي
۲- توسعه فنون پيشرفته و مكانيزاسيون
۳- جلوگيري ازخرد شدن و تقسيم اراضي مزروعي به قطعات كوچك غيراقتصادي
۴- افزايش راندمان آبياري با استفاده از كشت هاي يكپارچه
۵- فراهم شدن زمينه هاي مساعد براي اجراي برنامه هاي زيربنائي و مهندسي زراعي
۶- ممانعت از تبديل اراضي كشاورزي براي فعاليت هاي غيرتوليدي
۷- استفاده از امكانات بالقوه موجود در توسعه اقتصادي حوزه عمل اين شركت ها
۸- افزايش سطح زيركشت و افزايش توليد در واحد سطح ، نگهداري و بهره برداري صحيح از منابع طبيعي ، آب وخاك
۹- جذب نيروي انساني فعال منطقه از طريق ايجاد و توسعه فعاليت هاي جانبي
۱۰- توسعه آموزش و بهبود مهارت ها و ارتقاء فرهنگ كار جمعي
۱۱- افزايش درآمدها
بر اساس بررسيهاي بعمل آمده با توجه به كارايي ذاتي اين سيستم توليدي در صورتيكه شرايط فني – فرهنگي و اجتماعي فراهم باشد و بدليل حمايت از بهبود و افزايش بهره وري از منابع توليد و جلوگيري از هدر رفت سرمايه هاي ملي و افزايش توليد در يك منطقه خاص حتي با مساحت محدود و البته مقتضي ( بنا به ديدگاههاي كارشناسي ) ، اين واحدها در سطوح كوچك – متوسط و بزرگ نيز قابل تشكيل و توسعه خواهند بود.
به منظور برخورداري فرآيند توسعه اين واحدها از موازين علمي و فني و بدور از ملاحظات مقطعي و كوتاه مدت ، هر شركت سهامي زراعي پس از طي مراحل مختلف شامل : ارزيابي منابع و عوامل توليد- سهام بندي – تشكيل مجمع عمومي و انتخاب هيئت مديره و مديرعامل – ثبت شركت در دفتر ثبت شركت هاي سهامي زراعي ، توسط مهندسين مشاور ذيصلاح مورد مطالعه همه جانبه از جمله اقليم ، منابع پايه ، اجتماعي و اقتصادي ، امكان توسعه صنايع تبديلي و دامپروري و روستائي و مجتمع هاي فني توليدي – زراعت و باغباني – آبياري و زهكشي و مطالعات آب وخاك قرار خواهد گرفت تا روند توسعه و تشكيل زير ساختهاي آن بر اساس اصول علمي انجام پذيرد.
