صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر
مقدمه[ویرایش]
تشکیل صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر
بسم الله الرّحمن الرّحيم
قال الله تبارك و تعالي :والّذين جاهدوا فينا لنهدينّهم سبلنا و انّ الله لمع المحسنين
الحمدلله ربّ العالمين و صلّي الله علي محمّد واله الطّاهرين
هفتاد سال ازاجرای اولین طرحهای بيمه در ايران میگذرد و در این مدت به تدريج گروه هاي مختلف از جمله كارگران و كارمندان به صورت اجباري و در سال هاي اخير با گسترش بیمه های اجتماعی برخي از اقشار بصورت اختياري به عضویت صندوق هاي بيمه و باز نشستگي گوناگون درآمده اند. ;
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برخورداري از تأمين اجتماعي از نظر بازنشستگي، بيكاري، پيري، از كارافتادگي، بي سرپرستي، در راه ماندگي، حوادث و سوانح و نياز به خدمات بهداشتي و درماني و مراقبت پزشكي بصورت بيمه و غيره را حقي همگاني دانسته و دولت را مكلف مي نمايد طبق قوانين از محل درآمدهاي عمومي ودرآمد حاصل از مشاركت مردم، خدمات و حمايت هاي مالي فوق را براي يك يك افراد كشور تأمين كند.
كالبد شكافي موضوع نشان ميدهد طي چندين دهه فعاليت هاي سازمان هاي مسئول بيمه هاي اجتماعي ، در عين حال كه بيش از ۹۰ درصد جمعيت كشور با تفاوت در سطح و كيفيت خدمات دريافتي تحت پوشش بيمه درمان قرار دارند.و عليرغم آنكه در بخش بازنشستگي ميزان پوشش بيمه اي حدود ۶۵ درصد جمعيت كشور را شامل مي شود روستائيان و
عشایر كه در صف مقدم توليد حياتي ترين نيازهاي كشور قرار داشته و بار اصلي
خودکفائی در محصولات كشاورزي و دامي را بطور مستقيم و در بسياري از كالاهاي مورد نياز جامعه بطور غيرمستقيم بر دوش مي كشند از حق بیمه های اجتماعی که حق قانونی آنهاست و چه بسا به دلیل شرایط خاص زندگی محق تر از بقیه اند برخوردار نبوده اند.
دلایل عدم برخورداری بیمه ای روستائیان و عشایر[ویرایش]
در ميان دلائل مختلف عدم برخورداری روستائيان و عشايراز مزایای بیمه های اجتماعی مي توان به ويژگی هایی چون پراکندگی روستاها در بیش از ۶۰۰۰۰ نقطه ، کمبود امکانات اولیه مورد نیاز مانند امکانات وصول حق بیمه ، جمع آوری وثبت اطلاعات ، نا مشخص بودن در آمد روستائیان ، مشکلات آماری وبالاخره نبود تشکل و نهادهایی که بتوانند به عنوان مجری عمل نمایند ،.باعث شده بود که اگر تصمیمی در این زمینه گرفته شده در حرف و روی کاغذ باقی مانده ، هيچگاه اجرایی نگردد.
در عین حال توجه به عمران و آباداني و فراهم ساختن امكانات
توسعه اقتصادی و رشد فرهنگي روستاها و روستائيان در طي قريب به بیست و هفت سال كه از انقلاب شكوهمند اسلامي مي گذرد اگر چه فوائد و آثار ارزشمند فراواني را بهمراه داشته و عملا در بسياري از نقاط وضعيت را بكلي دگرگون ساخته است وليكن همه جانبه نبودن اقدامات توسعه گرايانه مانند عدم اجراي طرح بيمه هاي اجتماعي در بين روستائيان و عشاير موجب گرديده است گروهي به اميد برخورداري از مزاياي بيمه هاي اجتماعي و تأمين آتيه از طريق كار در واحدهاي توليدي و خدماتي به سكونت در حاشيه شهرها روي آورند. و برخي نيز بدليل از كارافتادگي، نبود امكانات اشتغال، پيري و احياناً از دست دادن سرپرست خانواده و بطور خلاصه فقر و تنگدستي به دنبال لقمه ناني راهي شهرها گردند و اگر بصورت اتفاقي جذب كاري شود و گرنه به عنصري در رشد پديده ناخوش آيند تكدي گري، بويژه در بين كودكان و زنان و مشاغل كاذب بر سرتقاطع ها و حتي امور خلاف تبديل گردند.
هر چند در مقاطع مختلف بويژه بعد از انقلاب اسلامی وعده اجراي طرح بيمه هاي اجتماعي در بين روستائيان و عشاير داده شده و حتي
سازمان تأمین اجتماعی مأموريت اجراء يافت و ليكن حجم سنگين مسئوليتهاي سازمان و اينكه وجود رابطه كار و برقراري دستمزد بين كارگر و كارفرما مبناي بيمه در نزد سازمان و برخورداري از مزاياي قانون تأمين اجتماعي بوده و اجراء نيز از طريق مراجعه به شعب سازمان واقع در محدوده شهرها صورت مي پذيرفته.
به همين لحاظ اين شيوه ها پاسخگوي طرحي كه بايد خدمات خود را به ساكنين بيش از ۵۰ هزار
روستا و منطقه عشايري در مجموعه هاي چند خانوار تا چند صد خانوار ارائه نمايد نبود بويژه آنكه ورود اين پديده در جوامع روستائي و عشايري نيازمند فرهنگ سازي آنهم با ابزارها و روشهاي خاص خود ، متفاوت از روشهاي معمول در جوامع شهري مي باشد.
بیمه روستائیان و عشایر در قانون[ویرایش]
با تصويب قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي كه مبناي تشكيل
وزارت رفاه و تأمین اجتماعی نيز مي باشد نه تنها دستگاههاي فعال در اين نطام تحت نظارتيك وزارتخانه متولي اجراي قانون مذكور قرار گرفتند بلكه در ذيل اهداف حوزه بيمه اي آن مقرر گرديده: " صندوقهاي بيمه اي مورد نياز از قبيل حرف و مشاغل آزاد (خويش فرمايان و شاغلين غيردائم) ، بيمه روستائيان و عشاير، بيمه خاص زنان بيوه و سالخورده و خودسرپرست و بيمه خاص حمايت از كودكان تشكيل گردد."(بند د ماده ۳)
همچنين دولت مكلف شد:" ظرف مدت دو سال ازتاريخ ابلاغقانون مذكور، امكان زيرپوشش بيمه قرار گرفتن اقشار مختلف جامعه از جمله روستائيان، عشاير و شاغلين فصلي رافراهم نمايد."(تبصره ۲ ماده ۳) وبالاخره با تصويب آئيننامه بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير در هيأت وزيران که پس از طي مراحل قانوني و تأئيد نهائي رياست محترم مجلس در مرداد ماه ۱۳۸۴ جهت اجراء ابلاغ گردید، كار اجراء در صندوق عملا" از اوايل شهريورماه آغاز شد.
از آنجائيكه بناي ، بر اجرائي نمودن هر چه سريعتر طرح بود،با آغاز كار خود بيمه كردن روستائيان را متوقف به امر نهادسازي ننمود بلكه همزمان و به موازات برنامه ريزي و ايجاد تشكيلات ، اقدام به برقراری ارتباط با دستگاه ها و نهاد های مرتبط با روستاها ماننداستانداری ها سازمانهای جهاد کشاورزی نموده و با دعوت از
اتحادیه مرکزی و اتحادیه های استانی تعاونی های تولید روستایی ،
فرمانداری ها و مدیریتهای شهری و روستایی در استانداریها و انجمن صنفی کشاورزان بهترین و فعالترین تشکلهای مرتبط با آنهارا برای مدیریت کارگزاری های خود در روستاها و مناطق عشایری بر گزیده پس از برگزاری همایشهای آموزشی توجیهی و عقد قرار داد با آنها امر عضو گیری از روستائیان و عشایر را آغاز نمودیم
بانک عامل[ویرایش]
همزمان با این اقدامات ضمن مذاکره بامسئولین بانک ها و بررسی توانمندی های آنها
بانک کشاورزی که شعب بیشتری در مناطق روستایی و در دسترس روستائیان داشت به عنوان بانک عامل انتخاب گردید.
اکنون در حالیکه باید خداوند را شاکر باشیم که لطف خویش را بر ما تمام و سهمی از این امر خیر را به ما عنایت نموده است لازم به توضیح می داند : اگر چه عضویت در صندوق اختیاری بوده و خدمات آن به بیمه های اجتماعی محدود می گردد ولیکن بر این اعتقادیم که اگر امروز شاهد شکل گیری جریانی هستیم که به چهل سال انتظار گروهی از بهترین انسانها پایان می دهد و در طی این مدت کوتاه تعداد قابل توجهی از جمعیت هدف تحت پوشش قرار گرفته اند این نیز لطفی است که خداوند متعال به ما عنایت فرموده است
پیوندها[ویرایش]
صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر
