قلعه اشکهران
قلعه اشكهران - اصفهان عامل امنيت نيز به نوبه خود در شكل گيري روستا مهم تلقي مي‌شود. وجود روستاهاي قلعه‌اي شكل بيانگر ضرورت دفاع مردم يك جانشين در برابر عوامل ناامني بوده كه مستمراً امنيت مردم را به خطر انداخته است.در گذشته به علت اينكه جمعيت روستاها كم و وسايل دفاع ابتدايي و شامل سلاح‌هاي سرد بوده است. افراد براي مقابله با خطرات و راهزنان كه گاه و بيگاه به جان و مال روستائيان دست درازي مي‌كردند. به صورت گروهي ودسته جمعی ، قلعه‌يي را به وجود‌آوردند.
در قسمت غربي روستاي اشكهران يك قلعه نسبتا بزرگ بنا شده است كه در چهار گوشه آن چهار برج قرار گرفته است. اين قلعه بزرگترين عامل در جلو گيري از حمله ديگر اقشار بوده است .مردم روستاها جهت مقابله با اين اقشار وراهزنان به صورت اجتماعي در داخل اين قلعه ها ودژها زندگي مي كردند.دردیواره های اين برج ها روزنه هائي جهت تير اندازي ونظارت به اطرا ف ايجاد شده است. ارتفاع برجها ي اين قلعه در حدود۱۲ متر است . يك درب بسيار بزرگ در قسمت شرقي اين قلعه واقع شده است كه راه ارتباطی بیرون و درون قلعه را میسرمی سازد. داخل قلعه از اتاق هایی به هم چسبیده تشکیل شده که هر اتاق در واقع محل سکونت یک خانواده بوده است. این اتاق برای خانواده آن زمان تمام هستی آنها بوده است.یعنی استراحت ،آشپزی ،نگه داری مواد غذایی و ... بوده است. در آن زمان برای نگهداری گندم و جو در خانه هایشان برای
ذخیره زمستان ، از «تاپو» استفاده می کردند. تاپو به شکل استوانه ،قطردهانه آن ۶۰ الی ۷۰ سانتیمتر و ارتفاع آن ۵/۱ متر و از جنس سفال است. (نقل از افراد مطلع روستا)
در میان تمام اتاق های داخل قلعه، خانه ای بزرگ و مجلل نمایان است که مخصوص ارباب روستا بوده و در آنجا سکونت داشته است ارباب روستا در تمام زمینه ها در روستا نظارت داشت و در واقع مانند یک قدرت برتر بر تمام روستاییان تسلط داشت .تسلط برکار روستاییان در زمینه کشاورزی ، پاداش و تنبیه افراد در رعایت آداب و اجرای قوانین حاکم بر زندگی قلعه نشینی و ... ازجمله نظارت های ارباب روستا در آن زمان بوده است.در کنار خانه ارباب يك انبار بزرگ جهت نگهداري مواد غذایی وكالاها وجود دارد .در حال حاضراين قلعه خالي از جمعيت است .ولي ازبناهاي درون آن در زمان حاضرتوسط اهالی روستا استفادهایی مي شود .مثلا اتاقی که در زمان گذشته محل زندگی افراد بوده الان
جهت نگه داری علوفه و کاه برای ذخیره زمستانی دامهایشان استفاده می کنند .مزیتی که این امر دارد این است که از خرابی و ویرانی قلعه جلوگیری می کند ،هر چند که برخی از قسمت های قلعه فرو ریخته و نیاز به همکاری و مساعدت سازمان میراث فرهنگی جهت حفظ قلعه می باشد .(نقل از افراد مطلع روستا)
لازم به ذكر است كه بزرگترين قلعه در اين بخش در روستا ي قورتان است كه اين روستا در يك كيلو متري شرق روستای اشكهران واقع مي باشد ودرگذشته هنگام هجوم راهزنان ، پناهگاهی امن برای مردم روستاهاي اطراف بوده است. قلعه قورتان بعد از ارگ بم دومین ارگ تاریخی بزرگ ایران بشمار می آیدکه جاذبه توریستی فراوان دارد.قطر دیوار این قلعه در پایین درسطح زمین به ۵ مترو در بالای دیوار به ۱ متر می رسد.زمان ساخت این قلعه به حکومت آل بویه بر می گردد.در واقع این قلعه یادگاری است از زمان آل بویه (اوایل دوره اسلام) در این منطقه. قدمت این قلعه را سازمان میراث فرهنگی ۱۰۰۰ سال تخمین زده است.
|
