قلعه قمچقای
موقعیت جغرافیایی قلعه قمچقای از هیبت و عظمت خاصی برخوردار است؛ از یک سو به دره ای مشرف است که در قدیم به دره شاهان شهرت داشته و تیغهای بلند و هولناک این کوه با پرتگاه های بلند، بالا رفتن از آن و رسیدن به دژ را بسیار دشوار می کند.
طبق نظر کارشناسان قدمت قلعه به ۶۰۰۰ سال می‌رسد. قلعه تاریخی قمچقای به مساحت ۵۰۰۰ متر مربع در ۵ کیلومتری غرب روستای قمچقای و ۴۵ کیلومتری شمال شرق بیجار و حدود ۱۸۰ کیلومتری سنندج مرکز استان قرار دارد این قلعه مشرف به دره های مخوفی است.
رودهايي كه از اطراف بنا مي‌گذرند، دره‌هاي عميقي را به وجود آورده‌اند كه ارتفاع برخي قسمت‌هاي آن بيش از ۲۰۰ متر مي‌باشد.
تنها راه ارتباطي قلعه با خارج، گذرگاه باريكي است كه با دست ساخته شده است و يك نفر به دشواري مي‌تواند از آن بگذرد، از استحكام و موقعيت سوق‌الجيشي قلعه چنين بر مي‌آيد كه جنگ‌هاي سختي در اين منطقه در مي‌گرفته است.
از سوی دیگر این قلعه، از جنوب غربی، جنوب شرقی و شرق به پرتگاهی دیگر مشرف است .
این قلعه از سمت شمال که از ارتفاع کمتری برخوردار است، بقایای دیواری عریض و محکم از سنگ لاشه با ملات و برج های نیمه استوانه موجود است.دروازه قلعه در این سمت قرار دارد، بقایای این حصار یادآور دیوارهای تخت سلیمان است و احتمالا به دوره ساسانی تعلق دارد. در پای پشته سنگی، حصارهای دیگری از قرون وسطی، عمود بر بستر رودخانه کشیده شده‌است، استحکام قلعه و نشانه‌های ساختاری بنا از جمله پی‌های خانه‌هایی که مشهود است نیز این گمان را تقویت می‌کند که این قلعه ساسانی باشد.در این قلعه سفال هایی از دوره اسلامی (قرن۶و۷قمری)به چشم میخورد.
بیرون قلعه و درسمت شمالغربی، بقایای از دیواره ها و تراس بندی ها دیده می شود.
آب انباری که به ارتفاع ۴۰/۱ متر در کوه ساخته شده، تونل با ۴۲ پله راهرویی که آن را هم در دل کوه حفر کرده اند، نشانه دیگری از اهمیت ویژه این قلعه است .
بر اساس این گزارش قلعه دارای یک تونل مخفی با زاویه ۴۵درجه است که در دل سنگ کنده شده و پس از طی ۴۰ پله به زیر کوه راه پیدا می کند.
دکتر یوهانس اکسنر که در اوایل دهه ۱۳۳۰شمسی از قلعه دیدن کرده می نویسد: بعضی از حجاری ها از جمله تونل قلعه عجیب تر از تونل های اهرام مصر است.برخی از این تونل بعنوان یک آسانسور یاد می کنند.
گفتني است كه در شهرستان بيجار گروس ده‌ها تپه‌ي باستاني متعلق به هزاره‌هاي قبل از ميلاد وجود دارد.
اخيراً‌حدود ۱۰۰قطعه تاريخي توسط نيروي انتظامي بيجار در روستاي چشمه منتش از چهار نفر قاچاقچي عتيقه كشف و ضبط شد كه در ميان آنها پيكره‌ي ۳پادشاه از جنس مفرغ ديده مي‌شود كه بر روي تاج يكي از آنها اشكال ماه و ستاره نمايان است و بيشتر اين اشياء متعلق به هزاره‌هاي قبل از ميلاد است.
لازم به ذکراست هرساله تعدادزیادی ازگردشگران داخلی وخارجی ازاین قلعه باستانی دیدن می نمایند.
وبلاگ روستایی آرش خورمهر
