مدیریت
مدیریت فرایند به کارگیری مؤثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در
برنامه‌ریزی،
سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول صورت می‌گیرد.
تعریف[ویرایش]
تاکنون، تعاریف متعددی برای
مدیریت، ارائه شده است.
برخی از مهمترین تعاریفی که ارایه شده، به قرار زیر است:
• هنر انجام امور به‌وسیله دیگران
• فرآیندی که طی آن تصمیم‌گیری در سازمان‌ها صورت می‌پذیرد
• انجام وظایف برنامه‌ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگی و کنترل
• علم و هنر هماهنگی کوشش‌ها و مساعی اعضای
سازمان و استفاده از منابع برای نیل به اهداف سازمانی
• بازی کردن نقش رهبر، منبع اطلاعاتی، تصمیم‌گیرنده و رابط برای اعضای سازمان
مدیریت از دید کارکردی شامل وظایفی همچون برنامه ریزی، تصمیم گیری، سازماندهی، نوآوری، هماهنگی، ارتباطات، رهبری، انگیزش و کنترل می‌گردد. این نوع تعاریف از مدیریت اگر چه با کمی و کاستی یا فزونی‌هایی در واژه‌های بیان کنندهٔ وظایف روبرو است، اما به نظر روان تر از تعاریفی است که می‌کوشند مدیریت را محصور به یک ویژگی خاص نمایند و یا ارزش فلسفی خاصی به مفهوم بیفزایند. با اینحال تعاریف متعدد از مدیریت با توجه به کارکردهای آن از سوی محققانی چون فایول و یا گیولیک دارای تفاوت‌هایی است که به سادگی نمی‌توان از آنها گذر کرد.
تعریف ذیل، مفاهیم کلیدی مدیریت را در بردارد:
• مدیریت یک
فرآیند است.
• مفهوم نهفتهٔ مدیریت، هدایت تشکیلات انسانی است.
•
مدیریت مؤثر، تصمیم‌های مناسبی می‌گیرد و به نتایج مطلوبی دست می‌یابد.
• مدیریت
کارا به تخصیص و مصرف مدبرانه می‌گویند.
• مدیریت بر فعالیت‌های هدفدار تمرکز دارد
وظایف مدیریت[ویرایش]
پیتر دراکر، وظیفه مدیران را
بازاریابی و
نوآوری می‌داند.
در عین حال، متون جدیدتر عمده وظایف مدیران را
برنامه‌ریزی،
سازماندهی،
رهبری،
استخدام و
کنترل می‌دانند.
برخی از منابع، استخدام را از فهرست فوق حذف کرده‌اند و برخی نیز
هماهنگی را جایگزین آن نموده‌اند.
← برنامهریزیبرنامهریزی یا طرح‌ریزی یعنی اندیشیدن از پیش. متخصصین از زوایای متعدد برای برنامه‌ریزی تعاریف متعددی ارائه کرده‌اند که برخی از آنها از این قرار است: • تعیین هدف، یافتن و ساختن راه وصول به آن، • تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه کارهایی باید انجام گیرد، • تجسم و طراحی وضعیت مطلوب در آینده و یافتن و ساختن راه‌ها و وسایلی که رسیدن به آن را فراهم کند، • طراحی عملیاتی که شیئی یا موضوعی را بر مبنای شیوه‌ای که از پیش تعریف شده، تغییر بدهد.
← سازماندهیسازماندهی فرآیندی است که طی آن تقسیم کار میان افراد و گروه‌های کاری و هماهنگی میان آنان، به منظور کسب اهداف صورت می‌گیرد..
← انگیزشرهبری یا هدایت یعنی تلاش مدیر برای ایجاد انگیزه و رغبت در زیردستان جهت دست یافتن به اهداف سازمان.
← ارزیابیکنترل، تلاش منظمی است در جهت رسیدن به اهداف استاندارد، طراحی سیستم بازخورد اطلاعات، مقایسهٔ اجزای واقعی با استانداردهای از پیش تعیین شده و سرانجام تعیین انحرافات احتمالی و سنجش ارزش آنها بر روند اجرایی که در بر گیرندهٔ حداکثر کارایی است.
سطوح مدیریت[ویرایش]
مدیریت در سازمان‌های بزرگ معمولاً از سه سطح برخوردار است: # مدیریت عملیاتی (سرپرستی) # مدیریت میانی # مدیریت عالی
← مدیریت عملیاتیبرنامه عملیاتی نوعی برنامهٔ تفصیلی و کوتاه مدت است که موجب مراجعه کمتر زیردستان به مدیران جهت کسب تکلیف و همچنین کم کردن مراجعهٔ مدیران به کارکنان جهت نظارت بر عملکرد آنان می‌باشد. مدیران رده عملیاتی بیشتر وقتشان را با زیردستان، مقداری از آن را با همکاران و اندک زمانی را با ما فوقها یا خارج از سازمان میگذرانند.
← مدیریت میانیمدیران میانی به طور مستقیم به مدیران رده بالا گزارش می‌دهند. کارشان مدیریت بر سرپرستان است و نقش حلقه واسط را میان مدیریت عالی و مدیران عملیاتی به عهده دارند. بیشتر وقت مدیران میانی به تحلیل داده‌ها، آماده کردن اطلاعات برای تصمیم گیری، تبدیل تصمیم‌های مدیریت به پروژه‌های معین برای سرپرستان و جهت دادن به نتایج کار مدیران عملیاتی اختصاص می‌یابد.
← مدیریت عالیاستراتژیها و خطمشی‌های سازمانی توسط رییس سازمان، مدیر کل و معاونین تدوین م گردند.
مدیری که در نقشهای عملیاتی و میانی بوده می‌تواند به مدیریت عالی راه یابد. بخش اعظم کار مدیران عالی از نظر پویایی و مشغله نظیر کار مدیران عملیاتی می‌باشد.
شاخه‌های مدیریت[ویرایش]
•
مدیریت دولتی •
مدیریت صنعتی •
مدیریت بازرگانی •
مدیریت اجرایی •
مدیریت شهری •
مدیریت استراتژیک •
مدیریت منابع انسانی •
مدیریت ریسک •
مدیریت بحران •
مدیریت آموزشی •
مدیریت ورزشی •
علم مدیریت •
مدیریت کارآفرینی •
مدیریت کسب و کارهای کوچک •
مدیریت بازاریابی •
مدیریت مالی •
مدیریت هتلداری و جهانگردی •
مدیریت گمرکی •
مدیریت بیمه •
مدیریت کیفیت •
مدیریت فناوری اطلاعاتجستارهای وابسته[ویرایش]
•
ریسک •
رهبری •
نوآوری •
سازمان •
لجستیک •
اثربخشی •
پیش‌بینی •
کارآفرینی •
آفرینندگی •
انواع مدیریت •
انقلاب مدیریت •
مشاور مدیریت •
کارایی (مدیریت)پایگاه های با موضوع مدیریت[ویرایش]
پایگاه مقالات علمی مدیریت انجمن مدیریت ایران
