مقاله ی کشت گندم و آفات آن

---

بسمه تعالی
گندم
خصوصیات گیاه شناسی:

▪ ریشه :
که عبارتند از ؛ ریشه های اولیه و ریشه های ثانویه .
Seminal۱)
به ریشه اولیه دیشه حقیقی و ریشه بذری نیز می گویند . این ریشه ها از گیاهگ بذر منشآ می گیرند . ریشه های اولیه پوشیده از کرک های نازک بنام تارهای کشنده می باشد . که وظیفه جذب آب و املاح را دارند.
econdary roots(۲
به ریشه های ثانویه نابجا یا کاذب می گویند . نقش اصلی و اساسی ریشه به عهده این نوع ریشه ها می باشد .این ریشه ها از محلی که اندام های هوایی یا پنجه نیز ایجاد می شود ، منشا ُمی گیرند.
Culm▪ ساقه
تمام گندم ها دارای ساقه استوانه ای ، بند بند ، بدون انشعاب و اغلب تو خالی می باشد که به آن سوفار یا سوفال گفته می شود.
وفواصل انها را میانگره وهر بند ساقه را یک گره میگویند
تعداد گره و فواصل آنها در واریته های مختلف گندم ۵-۸ واغلب ۶ عدد دانست . ساقه در محل گره در تمتم انواع وارقام تو پر بوده وطول میانگره از پایین به طرف بالا بیشتر می باشد .
Leaf▪ برگ
گندم دارای برگ های کشیده و باریک به طول متوسط ۱۵- ۲۰ سانتی متر با رگ برگ های موازی می باشد. هر برگ از دو قسمت پهنک وغلاف تشکیل شده است .غلاف هر برگ که در جهت طولی شکاف دارد، تمام یک میان گره را پوشانده و در محل اتصال آن به پهنک یک زائده به نام اریکول دیده میشود. Ligule و یک جفت زائده به نام Stipule با گوشوارک
▪ گل وگل آذین گندم
)Flower and Inflorescence
هرگندم شامل یک مادگی یک برچه ای ساده با کلاله دو شاخه ای و ۳ پرچم می باشد . بساک پرچم ها شبیه X می باشد.کاسبرگ وگلبرگ در گندم وجود ندارد. اما برگ های تغییر شکل یافته ای به نام پوشینه glumlle مانند دو قاشقک اندام های زایای برگ را می پوشانند. به پوشینه داخلی پالئا وبه پوشینه خارجی Awn می گویند ولذا پرچم ودانه گروه تولیدی آن راه به بیرون ندارد. در قائده پوشینه در درون دو جسم بالشتک مانند به نام Lodiculess قرار گرفته است. لودیکولها با تورم خود باعث باز شدن لما و پالئا از هم و آذاد شدن اندام های زایا می شوند.
▪ گرده افشانی و لقاح
گندم گیاهی دوجنسی میباشد درصد دگر لقاحی در این گیاه ۱% وحداکثر ۴% ممکن است برسد. خود گشنی گندم به این دلیل است که رسیدن پرچم ها ،آزاد کردن دانه های گرده و تلقیح حدود ۹۹% گلها قبل از باز شدن پوشینه از یکدیگر می باشد. عمل لقاح از میان طول سنبله شروع شده و به دو طرف ادامه پیدا می کند .
▪ میوه دانه
پس از ترکیب سلول زایشی دانه گرده با سلول تخم زای کیسه جنینی واقع در تخمدان مادگی ،سلول تخم حاصل می شود. در اثر تکامل تخم ، گیاه جنین - رویان Germ = embryoدانه به وجود می آید و یا رشد وتکامل فرایند لقاح مظاعف ، اندوخته غذایی دانه یا آندوسپرم حاصل می شود. طول میوه گندم ۳-۱۲ میلیمتر ، قطر آن ۱.۵- ۵ میلیمتر وزن هزار دانه آن ۱۵ – ۵۲ گرم وزن هکتار لیتر آن ۵۲- ۷۹ کیلو گرم است.
انواع گندم:
معمولاً گندم ها را به دو دسته کلی گندم بهاره و گندم پاییزه تقسیم بندی می‌کنند. این دو نوع علاوه بر آن که دانه هایشان از نظر رنگ، بافت، شکل و... با هم فرق دارد شرایط رشد و نمو آنها نیز با هم تفاوت می‌کند. این دو نوع گندم را در دو زمان مختلف در سال کشت می‌نمایند. دانه گندم، دارای شیاری است که در طول دانه قرار می‌گیرد. عمق این شیار در گندم های پاییزه زیاد و در گندم های بهاره کم است. طرفین این شیار در گندم های بهاره گرد و در گندم های پاییزه گوشه دار می‌باشد
گندم بهاره: گندم بهاره همان طور که از نامش پیداست، در اوایل بهار کاشته می‌شود. پس از جوانه زدن، گیاه جوان در بهار و اوایل تابستان رشد نموده و محصول آن را تا اواخر تابستان برداشت می‌کنند. گندم بهاره را معمولاً در نواحیی کشت می‌کنند که گندم پاییزه نمی‌تواند در برابر سرمای سخت زمستانی آن مناطق، مقاومت نماید. البته میزان محصول دهی گندم پاییزه از بهاره بیشتر است. معمولاً پس از تهیه بذر و زمانی که دمای خاک به یک درجه سانتی گراد بالای صفر رسید، گندم بهاره را می‌کارند. اگر شرایط آب و هوایی اجازه دهد می‌توان گندم را زودتر هم کاشت تا دوره رشد آن طولانی تر شده و میزان محصول دهی آن بیشتر شود
گندم پاییزه: این نوع گندم در نیم کره شمالی، در فصل پاییز موقعی که دمای خاک از ۱۳ درجه سانتی گراد کمتر باشد کشت می‌شود. ابتدا بذر گندم پاییزه جوانه می‌زند. سپس در فصل زمستان، گیاه به صورت گیاه جوان کوچکی باقی می‌ماند و با آغاز فصل بهار، مجدداً رشد و نمو خود را آغاز می‌کند. معمولاً در یکی از ماه‌های خرداد، تیر یا نهایتاً مرداد، دانه می‌رسد و آماده برداشت می‌شود.
گندم بهاره برای آن که به مرحلهٔ گل دهی برسد، باید به مدت طولانی در معرض هوای سرد قرار گیرد. اگر گندم پاییزه را در بهار بکارند، چون دورهٔ سرما را پشت سر نمی‌گذارد، نمی‌تواند گل آذین خوبی تشکیل دهد.
گندم های پاییزه به نسبت گندم های بهاره ریشه‌های عمیق تر و پرپشت تری دارند که تا ۲۰۰ سانتی متر در خاک نفوذ می‌کنند. این امر ناشی از آن است که گندم های پاییزه فصل رشد طولانی تری دارند.
شرایط مناسب برای رشد گندم
خاک: خاک شنی و رسی عمیق با زهکشی خوب، برای رشد گندم مناسب است. اصولاً میزان عملکرد گندم در شرایط دیم (آبیاری با باران)، در خاک های ریز بافت بیشتر است، چون این قبیل خاک ها قادرند آب را بهتر و به مدت طولانی تر در خود نگهدارند. اما در شرایط آبی (که کشاورز خود گیاه را آبیاری می‌کند)، معمولاً گندم زیاد تحت تأثیر بافت خاک خود قرار نمی‌گیرد.
آب: گندم هم مانند سایر گیاهان نمی‌تواند در خاک خشک جوانه بزند. گندم بهاره به دلیل ذخیره شدن رطوبت زمستانی درخاک، همواره رطوبت مورد نیاز خود را دارد. اما رطوبت خاک گندم های پاییزه معمولاً فرایند جوانه زنی را با مشکل مواجه می‌نماید. اگر برای جوانه زنی یا رشد اولیهٔ جوانه، خاک رطوبت کافی نداشته باشد بذرها ممکن است بپوسند یا در معرض صدمات ناشی از سرما قرار گیرند
▪ تنشهای محیطی مانند :
خشکی – شوری و سرما در گیاه موجب بروز یک سری تغییرات مورفولوژیکی و فیزیو لوژیکی می گردند . تعدادی از واکنشهای فیزیولوژیکی القاء شده تحت تنشهای محیطی متفاوت در گیاهان همانند می باشند که حاصل آن بروز روند پیچیده خود تنظیمی در گیاه است .
فرایند تغییرات حاصله نهایتا باعث تغییر تعادل ابی می گردد که بصورت کاهش پتا نسیل آبی بافتها بروز می نماید . لذا بدلیل کاهش شدید پتانسیل آبی محلول خاک سلولهای ریشه گیاه نیز بایستی پتانسیل آبی خود را به حدی کاهش دهند که اختلاف پتانسیل منفی تری بین دوسیستم هم جوار ایجاد شود تا جذب آب از محلول خاک برای گیاه امکان پذیر گردد . گزارشاتی وجود دارد که برخی از ارقام متحمل گندم در مراحل رشد رویشی و زایشی حساسیت یا تحمل متفاوتی نشان داده اند لذا به نظر می رسد که به گزینی به خصوص برای عملکرد دانه نیازمند گزینش در طی چند مرحله است .
مرحله رشد نهالبذری حساسترین مرحله رشدی بیشتر گیاهان به غلظت با لای نمک است در این مرحله از رشد گیاهان غلات جوانه های پنجه تشکیل شده و بعد ار آن رشد و تشکیل آغازه های برگ و سنبلچه شروع می شود .در نتیجه شوری با لای خاک طی مراحل اولیه رشد می تواند به شدت بر عملکرد نهایی بذر تا ثیر بگذارد .اگر چه تنش شوری جوانه زنی و سبز شدن را به تاخیر می اندازد . ولی بعصی گیا هان زراعی قادر به جوانه زنی در سطوح بالاتری از نمک که گیاهان بطور معمول می توانند آن را در مراحل رشد رویشی یا زایشی تحمل کنند هستند .به هر حال این تحمل بالای گیاهان در مراحل نهال بذری و حسا سیت آنها در مراحل رشد بعدی مزیت اندکی است .در گندم دوروم و گندم نان حساسیت به شوری با افزایش سن گیاه کا هش می یابد لذا پائین نگهداشتن شوری خاک در طی مرحله جوانه زنی و سبز شدن گیاهچه ای دارای اهمیت می با شد و به همین منظور کشت هیرم کاری در مناطق خشک و نیمه خشک در مورد غلات مرسوم است. در جو تفاوتهای ارقام در مرحله رشد گیاه افزایش یا فت . همچنین درجه تحمل نسبی در طی زمان رشد برای نیشکر نیز گزارش شده است این گزارشات فرایند غربال و انتخاب را در صورتیکه بر مبنای یک مرحله از رشد گیاه پایه گذاری شده باشد پی
تاثير آهن، منگنز، روي و مس بر كميت وكيفيت گندم در شرايط شور:
مصرف گسترده كودهي شيميايي مانند نيتروژن، فسفر و عدم مصرف كودهاي داراي عناصر كم مصرف و وجود خاكهاي آهكي با ماده آلي كم سبب تشديد كمبود عناصر كم مصرف در خاكهاي زير كشت غلات كشور گرديده است. بدليل اينكه ميزان كوددهي و مكانيزم جذب عناصر غذايي در شرايط شور متفاوت از شرايط غيرشور ميباشد بنابراين به منظور بررسي بيشتر چهار آزمايش در ايستگاه تحقيقات كشاورزي خسروشهر از نظر تاثير مقادير متفاوت عناصر كم مصرف درشرايط شور برروي گندم در سال زراعي ۸۰-۱۳۷۹ صورت گرفت. در اين پژوهش هرآزمايش بصورت بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در كرتهاي ۱۰ مترمربعي پياده گرديد. در هر آزمايش سطوح مختلف يكي از عناصر كم مصرف آهن، روي، مس و منگنز در ۴ تيمار ۱- شاهد (بدون مصرف عنصر كم مصرف) ۲- تيمار توصيه شده (۱۲ كيلوگرم در هكتار آهن خالص، ۱۲ كيلوگرم در هكتار روي خالص، ۱۴ كيلوگرم در هكتار منگنز و ۵/۶ كيلوگرم در هكتار مس) ۳-تيمار ۵۰درصدي كمتر از مقدار توصيه شده (۶كيلوگرم در هكتار اهن ،۶كياوگرم در هكتار روي،۷كيلوگرم درهكتار منگنز،۳كيلوگرم در هكتار مس) ۴-تيمار۵۰درصدي بيشتر از مقدار توصيه شده(۱۸كيلوگرم در هكتار اهن،۱۸ كيلوگرم در هكتار روي،۲۱كيلوگرم در هكتار منگنز،۱۰ كيلوگرم در هكتار مس) بكار برده شد. كود نيتروژن از منبع اوره، فسفر از منبع سوپرفسفات تريپل و بقيه كودهاي پتاسه و عناصر كم مصرف از منبع سولفاتي بكار برده شد. هدايت الكتريكي خاك محل آزمايش ۴/۶ دس زيمنس برمتر و آب آبياري ۵۲۱۸ ميكروموس برسانتيمتر بود. با توجه به نتايج آزمايش اول تاثير سطوح آهن برعملكرد دانه، عملكرد كاه، وزن هزار دانه، تعداد خوشه در واحد سطح و غلظت مس در دانه گندم معنيداري نبود. تاثير سطوح مختلف آهن بر تعداد دانه در بوته، غلظت آهن، روي، منگنز در دانه (۰۱/)۰ و غلظت پروتئين دانه (۵/۰ ) معني دار بود. تاثير سطوح مختلف روي در آزمايش دوم برعملكرد كاه، دانه، تعداد خوشه در واحد سطح (۰۵/۰)و بروزن هزار دانه، تعداد دانه در بوته، ميزان پروتئين و غلظت روي دانه (۰۱/۰) معني دار بود. تاثير سطوح مختلف منگنز در آزمايش سوم برعملكرد دانه و كاه (۵/۰ ) و غلظت آهن و روي در دانه گندم (۰۱/۰) معني دار بدست آمد. همچنين تاثير سطوح مختلف مس در آزمايش چهارم بر ميزان وزن هزار دانه، ميزان خوشه در واحد سطح (۰۵/۰) معني دار بدست آمد. با توجه به نتايج نسبت به مصرف كود داراي عناصر كم مصرف اقدام نمود.
. روش تغذیه گندم با کودهای آلی به صورت مایع تولید شرکت نیاک
کودهای کارشناسی شده شرکت جهت استفاده برای محصول ذرت به شرح ذیل میباشد
ازت اکام:۱۰-۲۰لیتردر هکتار
۱-۲لیتردر هزار لیتر بصورت محلول پاش
۱۰-۲۰لیتر در اب ابیاری در طول دوره رشد
هیومیک اسید:۱۰لیتردرهکتار
۱-۲ بصورت بذر مال
۱۰لیتر در اب ابیاری در طول دوره رشد
روی اکام:۵-۱۰
۱-۲درهزارلیتربصورت محلول پاش
۵-۱۰لیتردراب ابیاری در طول دوره رشد
اهن اکام:۵-۱۰لیتردرهکتار
۱-۲لیتربصورت محلول پاش
۵-۱۰لیتردر اب ابیاری در طول دوره رشد
تتراکام:۵-۱۰لیتر در هکتار
۱-۲لیتر بصورت محلول پاش
۵-۱۰لیتر در اب ابیاری در طول دوره رشد
نکته:در صورت کمبود مصرف اهن وروی اکام توصیه میشود در صورت عدم کمبود تتراکام توصیه میشود
زمان برداشت محصول
زمان برداشت گندم تحت تأثیر عواملی از جمله بارندگی، رطوبت نسبی، دمای هوا و همچنین رسیدن دانه قرار می‌گیرد. برداشت گندم در ایران از اوایل بهار (در مناطق گرمسیری) آغاز شده و تا اواخر تابستان (در مناطق سردسیری) ادامه دارد.
امروزه در سراسر جهان از وسایل مکانیکی خاصی برای برداشت گندم استفاده می‌نمایند، ولی هنوز هم گندم به طریق سنتی که کند و پر هزینه است، برداشت می‌شود. در روش سنتی، بوته‌های گندم را از فاصلهٔ چند سانتی سطح خاک، درو نموده و به صورت دسته‌های کوچک در می‌آورند. سپس این دسته ها را به خرمنگاه منتقل نموده و طی مراحل خاصی می‌کوبند. زمان صحیح برداشت گندم، وقتی است که رطوبت دانه بین ۱۴ تا ۱۶ درصد باشد.
موارد مصرف گندم مواد مغذی آن
بر خلاف سایر غلات، گندم را می‌توان از طرق مختلف از جمله در تهیهٔ نان، بیسکوییت، شیرینی، کیک، اسپاگتی، ماکارونی و... مورد مصرف قرار داد. از گندم در صنایع کاغذ سازی، چسب سازی و همچنین در تهیهٔ پودرهای لباسشویی هم استفاده می‌گردد. از سبوس و کاه آن نیز به عنوان خوراک دام استفاده می‌کنند.
انواع مختلف گندم برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثلاً گندم های نرم بهاره یا پاییزه برای مصرف در صنایع بیسکوییت سازی، شیرینی پزی و کیک پزی مناسبند، در حالی که از گندم های سخت پاییزه و بهاره در نانوایی استفاده بیشتری دارند. آردی که در تهیهٔ شیرینی و کیک و بیسکوییت استفاده می‌شود، باید نرم و ریز بوده و همچنین پروتئین کمتر و قدرت جذب آب کمتری هم داشته باشد. برعکس، آرد مرغوب برای تهیهٔ نان، باید پروتئین بیشتری داشته باشد و ظرفیت جذب آب آن هم بیشتر باشد. چنین آردی به هنگام تهیهٔ خمیر، زیاد احتیاج به ورزدادن نداشته و در کمترین زمان، ورمی آید. به علاوه چون میزان پروتئین آن زیادتر است، حجم نان به دست آمده از آن بیشتر می‌شود. میزان گلوتن آرد نانوایی باید ۵/۱۱ تا ۱۳ درصد باشد.
گندم های سخت بهاره و پاییزه، پروتئین بیشتر و گندم های نرم و سفید، پروتئین کمتری دارند. میزان مواد دانه گندم از جمله پروتئین، چربی، نشاسته، سلولز و... در انواع مختلف گندم متفاوت می‌باشد. پروتئین های موجود در آندوسپرم، متشکل از گلیادین و گلوتنین می‌باشند. این پروتئین ها از آلبومن، گلوبولین، پروتئوزها و نوکلئوپروتئین ها تشکیل یافته اند. این دو نوع پروتئین در مجاورت آب به گلوتن تبدیل می‌گردند. وجود همین گلوتن است که سبب برتری گندم نسبت به سایر غلات شده است.
تهیه آرد گندم
تهیه آرد گندم دارای مراحل مختلفی است. ابتدا گندم را شسته و سپس خشکش می‌کنند تا کلیهٔ مواد خارجی از آن جدا شود. برای جدا نمودن پرزها و کرک ها از سطح دانه، آنها را صیقل می‌دهند. برای سفت شدن سبوس و جدا شدن راحت آن از دانه، دانه ها را دوباره خیس کرده و نشاسته موجود در آندوسپرم را برای آسیاب نمودن، آماده می‌کنند. سپس دانه‌های گندم را روی غلتک قرار می‌دهند و بدون خرد شدن، دانه ها را له می‌کنند. در مرحله دیگری، سبوس و گیاهک از آندوسپرم نشاسته‌ای جدا می‌گردد. آندوسپرم را پس از خرد و نرم کردن، از الک های پارچه‌ای ریز بافت عبور می‌دهند. آرد گندم به این طریق تهیه می‌شود. این آرد تقریباً ۷۵ تا ۸۰ درصد وزن دانه گندم می‌باشد. اغلب آرد را با مواد سفید کننده سفید می‌کنند و گاهی به آن ویتامین ها یا مواد معدنی دیگری اضافه می‌نمایند تا ارزش غذایی آن بیشتر شود.
امروزه می‌توان آردهای گندم مختلف تولید نمود. اگر سبوس و گیاهک را از آندوسپرم جدا نکرده و در تهیه آرد از این بخش ها هم استفاده کنند، رنگ آرد تیره تر می‌شود، در عوض ارزش غذایی چنین آردی خیلی بیشتر از آرد سفیدی است که سبوس و گیاهک ندارد. البته اغلب افراد این آرد تیره را دوست ندارند. معمولاً از سبوس در تهیهٔ غذای دام استفاده می‌گردد.
از رده تک لپه يها
رشد گندم
گیاه گندم و دیگر انواع غلات، مانند بسیاری از گیاهان دو مرحله رشد دارند: رویشی و زایشی. جوانه زنی، سبز شدن و پنجه زدن جزء مرحله رویشی و ساقه رفتن و تشکیل گل آذین و دانه جزء مراحل زایشی گیاه می‌باشد. برای کنترل و تنظیم رشد گندم، از مواد تنظیم کننده رشد استفاده می‌کنند. یکی از این مواد سیکوسل (با نام تجاری CCC ) است. نام علمی این ماده شیمیایی، ۲- کلرو اتیل متیل آمونیوم کلرید است که:غشاء یاخته گندم را زیاد می‌کند. تعداد دسته‌های آوندی در ساقه را زیاد می‌کند. رشد ریشه را افزایش داده و مقاومت بوته‌های گندم در برابر خشکی را زیاد می‌کند پس میتوان گندم را در مناطق کم باران هم کاشت و محصولی به خوبی محصلول نواحی پر باران تولید نمود
مقاومت گندم نسبت به شوری خاک زیاد است.بهتر است که کودهای نیتروژن و فسفردار برای رشد گندم استفاده شود.پتاسیم هم برای رشد گیاه گندم لازم است
افات وبیماریهای مهم گندم
زنگ گندم: که عاملي به نام Puccinia آن را ايجاد مي‌کند، مهم‌ترين بيماري گندم به شمار مي‌رود که شامل زنگ ساقه، زنگ برگ، زنگ خطي و زنگ نواري مي‌شود. شرايط محيطي مساعد براي ايجاد اين نوع آفت، آب و هواي گرم تا گرم مرطوب مي‌باشد. تشکيل حفره‌هاي قرمز يا سياه که حاوي اسپورهاي توليد مثل در سطح ساقه، برگ، غلاف و... هستند از علائم اين بيماري مي‌باشند. اين قارچ ها از کارآيي گياه در مصرف آب مي‌کاهند، بافت هاي گياه را تخريب مي‌کنند و تعداد دانه‌هاي موجود در سنبله را مانند زماني که گياه به کمبود آب دچار شده، کاهش مي‌دهند.
سياهک گندم:
سياهک، يکي از بيماري هاي قارچي گندم است که مي‌تواند به صورت سياهک آشکار، سياهک برگ، سياهک پنهان معمولي و... ظاهر گردد. سياهک پنهان، مهم‌ترين و رايج‌ترين و در عين حال، مخرب‌ترين نوع سياهک است که خسارت زيادي مخصوصاً به گندم پاييزه وارد مي‌آورد.
بجز اينها، پوسيدگي جوانه و ريشه هم بيماري هايي هستند که قارچ ها آنها را به وجود مي‌آورند و اين بيماري ها هم خسارات زيادي را به محصول گندم وارد مي‌کنند. در گذشته، ضدعفوني نمودن بذر با ترکيبات جيوه‌اي تا حدي از اين بيماري ها جلوگيري مي‌نمود،
تقسیم بندی گندم بر اساس ویژگی ظاهری:
و به دو دسته گندم نان Triricum aestirum
گندم دورم يا ماکروني durum Triricum تقسيم مي شود.
تقسيم بندي گندم بر اساس ويژگي ظاهري(مرفولوژي گندم):
توسط شولتز تقسم بندي شد.
۱.اينکورنEinkorn گندم تک دانه مثل:Triticum monoccum
۲.گندم دو دانه Emmer مثل:T.dicoccoides - T.durum
۳.گندم Dinkel مثل:T.spelta -T.vulgar
ويژگي گندمهاي تک دانه:
اين گندم ديپلوئيد يا دو n کرموزمي ۲n=۱۴ وژنوم آن AA و اين گروه در هر سنبلچه در محور سنبلچه يک دانه وجود دارد.که امروزه در يونان و قسمتي از آسياي صغير مي توان آنها را پيدا کرد که به آنها گندم پوست دار هم ميگويند.
در واقع پوشينه هاي آنها يا گلومه آنها بعد از خرمن کوبي هنوز به دانه چسبيده اند .تا کنون نوع زراعي آن مشاهده نشده است و در زراعت به عنوان علف هرز شناخته شده است

از رده تک لپه يها
و به دو دسته گندم نان Triricum aestirum
گندم دورم يا ماکروني durum Triricum تقسيم مي شود.
تقسيم بندي گندم بر اساس ويژگي ظاهري(مرفولوژي گندم):
توسط شولتز تقسم بندي شد.
۱.اينکورنEinkorn گندم تک دانه مثل:Triticum monoccum
۲.گندم دو دانه Emmer مثل:T.dicoccoides - T.durum
۳.گندم Dinkel مثل:T.spelta -T.vulgar
ويژگي گندمهاي تک دانه:
اين گندم ديپلوئيد يا دو n کرموزمي ۲n=۱۴ وژنوم آن AA و اين گروه در هر سنبلچه در محور سنبلچه يک دانه وجود دارد.که امروزه در يونان و قسمتي از آسياي صغير مي توان آنها را پيدا کرد که به آنها گندم پوست دار هم ميگويند.
در واقع پوشينه هاي آنها يا گلومه آنها بعد از خرمن کوبي هنوز به دانه چسبيده اند .تا کنون نوع زراعي آن مشاهده نشده است و در زراعت به عنوان علف هرز شناخته شده است.
تالیف:شرکت مزرعه سبز نیاک آکام
تولید کننده ی کودهای آلی و ارگانیک
شماره های تماس:۵۵۹۶۱۰۵۵-۰۲۱
۰۹۳۹۹۴۱۰۷۳۶
آدرس سایت:www.akam-kam.com