مهاجرت معکوش در زنجان
مهاجرت معکوس در زنجان
مهاجرت معکوس در ایران بیشتر به بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و یا از شهر‌ها به مناطق روستایی مربوط می‌شود. در حالی که در سطح بین المللی بازگشت مهاجرین از کشور مقصد به موطن اصلی خودشان یعنی کشور مهاجر فرست، را مهاجرت معکوس می‌گویند.
استاندار زنجان در تاریخ ۲۳ دی ماه ۱۳۸۹ طرح مهاجرت معكوس در ۳۱ روستاي استان زنجان را مطرح کردند، حال آنکه مهاجرت معکوس به روستای جزوان از سال ۱۳۸۶ قوت گرفته و تا به حال (دی۱۳۸۹) حدود ۱۵ خانوار به روستا بازگشته اند، اما این تعداد خانوار به راحتی می توانست به ۳۰ تا ۴۰ خانوار افزایش پیدا کند ولی به دلیل نبود امکانات کافی در روستا این موضوع تحقق نیافته است این را به این جهت بیان می کنم که در حال حاضر ۲۰ خانوار به صورت فصلی در روستا زندگی می کنند یعنی فقط در زمستان به شهر زنجان باز می گردند و حدود ۱۵ نفر از صاحبان باغ و ملک نیز بصورت رفت و آمد به روستا باغداری می کنند.
این موضوع را اگر در کل استان زنجان و حتی در تعداد زیادی از استان های کشور بررسی کنیم، می بینیم که نبود امکانات ابتدایِی ترین موضوعی است که باید به آن توجه شود و بعد از آن می توان به مسکن و زمین زراعی برای خانواده ای اشاره کرد. ولی در روستاهای دارای امکانات خوب نیز مهاجرت معکوسی صورت نمیگیرد و این موضوع بر می گردد به بعد فرهنگی که متاسفانه در کشور ما همواره مورد غلفت قرار گرفته است، یعنی دیگر خانواده هایی که فرزندانشان در شهر تربیت یافته اند با کلمه دهاتی (ترکی: کتدی) مشکل دارند. مگر چه می شود جوانی که در شهر درس خوانده دانشگاه رفته و الان بیکار است ، به روستای پدری خود رفته و کشاورزی و باغداری و ... بکند حتی می تواند تکنولوژی های روز کشاورزی را به روستا برده و به روستاییان نیز معرفی کند.
در لایحه برنامه پنجم توسعه ایران یک ماده به توسعه روستایی اختصاص دارد که به صورت مفصل در ۱۳ بند به موضوعاتی مانند بهسازی روستاها، ارتقاء شاخص‌های توسعه روستایی و حمایت مالی کشاورزان از طریق اعطاء تسهیلات و همچنین گسترش بیمه اجتماعی روستائیان پرداخته‌است.بر اساس این ماده دولت مکلف است به منظور بهبود وضعیت روستاها در زمینه سیاست‌گذاری، برنامه ریزی راهبردی و نظارت و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرائی، ارتقای سطح درآمد و کیفیت زندگی روستائیان و کشاورزان و کاهش نابرابری‌های موجود بین جامعه روستایی و عشایری و جامعه شهری حمایت لازم را از اقداماتی که در این ماده ذکر شده به عمل آورد. همچنین مقرر شده‌است، شاخص‌های توسعه روستایی و ارائه خدمات نوین و تهیه برنامه اولویت‌بندی خدمات روستایی با توجه به شرایط منطقه‌ای و محلی ارتقا یابد. دولت باید از گسترش کشاورزی صنعتی و صنایع روستایی با اولویت توسعه خوشه‌ها و زنجیره‌های صنعتی، کشاورزی کوچک و متوسط که بخش اعظم نهادها و عوامل تولید آن در جغرافیای روستایی وجود دارد و همچنین صنایع دستی و خدمات گردشگری و ایجاد و توسعه بازارهای محلی با اولویت مراکز دهستانهای دارای قابلیت توسعه حمایت کند.
مهاجرت در سطح استان ها[ویرایش]
براساس نتايج مطالعات طرح سند مهاجرت معكوس، بيش از ۷۰ درصد مهاجرت‌ها به استان تهران ناشي از مشكلات اقتصادي است.
اين ساده‌ترين و در عين حال بهترين نتيجه حاصل از بررسي‌ها در اين زمينه است. نگاهي به حاشيه‌هاي پايتخت- كه غالباً مهاجران و اقشار كم‌درآمد جامعه در آن ساكن هستند- نشان مي‌دهد، مشكلات اقتصادي، بيكاري و فقدان درآمد و مسكن مهمترين شاخص‌هاي مؤثر د مهاجرت به استان تهران است.براساس نتايج اين طرح، استانهاي آذربايجان شرقي، همدان، اردبيل و زنجان به ترتيب بيشترين مهاجرين را به استان تهران دارند(دقت شود که این استانها تماما ترک نشین هستند).
مشكلات زيرساختي استانهاي مهاجرفرست
مهاجرت معكوس حاصل دو اتفاق است، تجمع و تمركز امكانات در پايتخت و مشكلات زيرساختي در استانهاي مهاجرفرست. از اين‌رو دولت بايد در استانهاي محروم تسهيلات بيشتري همچون افزايش سهم اين استانها در محل توليد ناخالص داخلي، افزايش سهم بودجه‌هاي عمراني، اعمال سياست‌هاي تشويقي و ارائه معافيت‌هاي مالياتي براي استقرار صنايع و بخش‌هاي اشتغال‌زا در اين استانها اختصاص دهد. اين بايدها و نبايدها در حالي براي استانهاي مختلف مطرح مي‌شود كه سهم استان تهران از توليد ناخالص ملي ۲۷ درصد و اعتبار استان از محل بودجه عمراني دولت ۶۰ درصد اعلام مي‌شود. به همين خاطر اعمال سياست‌هاي تشويقي از سوي دولت در استانهاي مهاجرفرست مي‌تواند زمينه حضور بيشتر سرمايه‌گذاران در اين استانها را بيشتر فراهم آورد.....
تمركززدايي در كنار از بين بردن دلايل مهاجرت در استانهاي مهاجر فرست از راهكارهاي مناسب براي رويدادن مهاجرت معكوس است. در اين زمينه می توان به كشور تركيه اشاره کرد : در بيشتر كشورهاي دنيا، تعبيري با عنوان دو پايتخت اتفاق مي‌افتد. مثلاً در تركيه، آنكارا به عنوان بنيان سياسي و استانبول جايي براي مسائل اقتصادي و اجتماعي به حساب مي‌آيد.
منبع[ویرایش]
وبلاگ
روستای جزوان
