مهر باران
معرفي شاخه فعالیت های اجتماعی دانشجویان وحمایت از محرومان
محرومیت‌زدایی عقیده و راه و رسم زندگی ماست.
حضرت امام خمینی(ره)
فقر و محرومیت از موانع توسعه و رشد در هر نظام سیاسی به شمار می‌رود. در ایران به دلیل سابقه‌ی حضور استعمار، وجود حکومت‌های نالایق گذشته و جریان‌های مختلف وابسته، پدیده فقر و محرومیت باعث عقب‌ماندگی در بخش‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی در کشور گردیده است. وجود این پدیده، فشار زیادی را به مردم و دولت وارد می‌کند و تا هنگامی که محرومیت در حالت معنادار آن در ایران وجود داشته باشد، توسعه و رشد به شکل پایدار، فقط در حد کلام باقی خواهد ماند و به ظهور نخواهد رسید.
معرفی[ویرایش]
فقیر یا محروم از نظر سطح آموزش، سلامت، دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی در مضیقه است. میزان آسیب‌پذیری وی در حوادث و شرایط مختلف بالاست و مستعد گرفتاری در معضلات اجتماعی و فرهنگی است. با کمی دقت می‌توان دریافت که آثار زیان‌بار اجتماعی این پدیده، تهدیدی جدی برای جامعه به شمار می‌رود. از این روست که فقر به عنوان یک درد کهنه اجتماعی نیز معرفی می‌گردد.
تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از جنایت‌ها، فسادها و ناهنجاری‌های اخلاقی، زاییده فقر است، تا نشاط و سرزندگی از درون آن بجوشد، در دنیای امروزه توسعه بدون تأمین اجتماعی میسر نیست و تأمین اجتماعی بدون توسعه، به معنای توزیع فقر در جامعه است. نهادهایی مانند جهاد سازندگی، بنیاد مستضعفان، کمیته امداد و بهزیستی برای کمک به محرومان و زدودن جلوه‌ی فقر از جامعه و تأمین زمینه‌ها و بسترهای عدالت در جامعه تأسیس شده و در این راستا خدمت کرده‌اند. لذا با عنایت به این واقعیات؛ دانشجویان به عنوان دردآشنایان جامعه، که پیش از هر قشری عدالت‌خواهی را مطالبه کرده‌اند، می‌توانند در جهت رفع این معضل اجتماعی تأثیرگذار باشند.
این مشارکت نه تنها باعث توانمندسازی محرومین و ارتقاء سطح زندگی آنها می‌شود بلکه تأثیرات بسیار ارزشمندی در ابعاد شخصیت فردی و اجتماعی دانشجویان به همراه دارد و زمینه آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان را با دردها و کاستی‌های جامعه فراهم می‌آورد. یقیناً با به کارگیری شیوه‌های نوین علمی توسط دانشگاهیان و ارائه طرح‌های خلاقانه و انعکاس نیازها و مشکلات موجود و پیشنهاد راهکارها به مسئولان نظام، گامی موثر در جهت حل ریشه‌ای این معضل اجتماعی برداشته خواهد شد.
لذا با توجه به تأکیدی که در برنامه‌ی توسعه‌ی سوم فرهنگی جهاد دانشگاهی به ایجاد زمینه مناسب برای تقویت مشارکت فعال جوانان دانشجویان در مسائل سیاسی و اجتماعی کشور شده است و نظر به وظایف و سیاست‌هایی که در اساسنامه سازمان کاملاً مشهود می‌باشد، شاخه‌ی فعالیت‌های اجتماعی دانشجویان و حمایت از محرومان در سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی تأسیس گردیده است که در ادامه با فعالیت‌های امروز و آینده‌ی این شاخه آشنا می‌شویم:
همایش گروه‌های دانشجویی[ویرایش]
همایش مهرباران، گردهمایی سالیانه گروه‌های دانشجویی فعال در عرصه محرومیت‌زدایی با اهداف:
۱)گسترش فرهنگ فعالیت‌های خیرخواهانه در جامعه دانشگاهی
۲)معرفی گروه‌های فعال دانشجویی در عرصه محرومیت‌زدایی
۳)معرفی فعالیت‌ها و خدمات نهادها و سازمان‌های مسئول در زمینه حمایت از محرومان
۴)ایجاد ارتباط منسجم بین نهادها و سازمان‌های مسئول در عرصه محرومیت‌زدایی و گروه‌های دانشجویی حامی محرومان می‌باشد.
جهت نیل به این اهداف برنامه‌های متنوعی همچون نشست‌های هم‌اندیشی گروه‌ها، نشست نمایندگان گروه‌ها و مسئولان سازمان‌ها، کارگاه‌های تخصصی، نمایشگاه دستاوردهای گروه‌ها، تقدیر از پیشکسوتان عرصه محرومیت‌زدایی و ... در سالهای گذشته انجام گردیده بود که به اختصار در ادامه توضیح داده خواهند شد. لازم به ذکر است همایش اول با حضور نمایندگان ۴۳ گروه خیریه، جهادی و امدادی در اسفند ماه سال ۸۴ در دانشگاه تهران و همایش دوم با حضور ۵۵۰ دانشجو به نمایندگی از ۸۰ گروه دانشجویی خیریه و جهادی و نزدیک به ۳۰ گروه امدادی در اسفند ماه سال ۸۵ در دانشگاه تهران برگزار گردید که حدود ۲۰ نهاد و سازمان مرتبط با امور محرومیت‌زدایی و متولی امور دانشجویی در کنار گروه‌ها حاضر بودند.
جشنواره فرهنگی ـ دانشجویی[ویرایش]
هنر و تولیدات علمی و فرهنگی هر یک سهم موثری در ارتباط، تثبیت و گسترش یک فرهنگ دارد.
با این دیدگاه و به منظور نهادینه کردن فرهنگ جهادی و فعالیت‌های خیرخواهانه و گسترش تولیدات فرهنگی ـ دانشجویی در این حوزه؛ اولین جشنواره فرهنگی ـ دانشجویی «مهرباران» در پنج بخش عکس، شعر، خاطره، مقاله و ایده‌های نو در زمینه محرومیت‌زدایی با حضور۳۳۰ شرکت کننده و دریافت بیش از ۲۰۰۰ اثر از سراسر کشور، در آبان‌ماه سال ۱۳۸۶ در تهران برگزار گردید.
اختتامیه‌ی این جشنواره با محوریت یادواره‌ی «حرکه‌المحرومین» امام موسی صدر، در تالار ابن‌سینای دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد.
در این جشنواره تندیس امام موسی صدر برای ایده برتر دانشجویی در زمینه حمایت از محرومان در نظر گرفته شده بود. بخش عکس این جشنواره نیز یادواره‌ی شهید حسن قریب، عکاس خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بود.
شایان ذکر است که همراه لوح‌ها و جوایز جشنواره، به نفرات اول هر بخش، تندیس «مهرباران» اهدا گردید.
سایت «مهرباران»[ویرایش]
www.mehrbaran.com
راه‌اندازی سایت مهرباران، جهت پوشش فعالیت‌های مرکز و معرفی گروه‌های دانشجویی حامی محرومان صورت گرفته است.
این سایت علاوه بر معرفی شاخه‌ی فعالیت‌های اجتماعی دانشجویان و حمایت از محرومان؛ با ایجاد صفحاتی اختصاصی برای هر یک از گروه‌های دانشجویی، این مکان را برای کاربران عزیز فراهم می‌کند تا از چگونگی فعالیت‌ها، عملکردها، اهداف و سایر اطلاعات گروه‌ها با خبر شده و از تجربیات آنها استفاده کنند و در ایجاد شبکه‌ی ارتباطی میان گروه‌ها به کار برند.
در بخش خبری سایت می‌توانید از اخبار مرتبط با موضوع محرومیت‌زدایی و حمایت از محرومان و همچنین اخبار و رویدادهای گروه‌های دانشجویی حامی محرومان دیدن نمایید. در بخش خبری سایت، در قسمت نگارخانه امکان دیدن و دانلود عکس‌های ویژه پیشکسوتان، فعالیت‌های گروه‌های و دیگر عکس‌های دیگر در این زمینه وجود دارد.
نشریه تحلیلی ـ دانشجویی «وارثین»[ویرایش]
فصلنامه وارثین، در حوزه‌ی محرومیت‌زدایی می‌باشد که به صورت کاملاً تخصصی و تحلیلی، به دنبال جمع‌آوری اطلاعات و استفاده از راهکارها، نظرات و پیشنهادات دانشجویان، اساتید و مسئولان مرتبط می‌باشد. و البته لازم به ذکر است که نیل به این اهداف با همکاری و حضور اعضای فعال و دغدغه‌مند گروه‌های دانشجویی امکان‌پذیر است و رشد نشریه با حضور شما عزیزان روند صعودی خواهد داشت.
لذا در این راستا و برای روشن شدن نوع فعالیت و نگاه نشریه به عرصه‌ی محرومیت‌زدایی؛ ذکر سرفصل‌های مطالب نشریه، خالی از لطف نیست چرا که شما به راحتی می‌توانید حوزه‌ی فعالیت خود را برای همکاری با نشریه مشخص کنید.
-مصاحبه با اساتید و مسئولین مرتبط با حوزه‌ی محرومیت‌زدایی -نگاه ویژه به منطقه‌ای خاص (محروم) برای جمع‌آوری اطلاعات کافی و لازم جهت استفاده گروه‌های دانشجویی، سازمان‌ها، مراکز اطلاعاتی -معرفی چهره‌های پیشکسوت فعال در این حوزه -ذکر خاطرات و تجربیات دانشجویان عضو گروه‌های جهادی و خیریه
-خبرنامه؛ برای آگاهی از اطلاعات و اخبار فعالیت‌های انجام شده یا در حال انجام در حوزه‌ی محرومیت‌زدایی
-هنر و سینما؛ نگاه به فقر و راه‌های رفع فقر در آینه‌ی هنر و هنر هفتم
-بین‌الملل؛ نگاه به چهره‌ی جهانی فقر و راه‌کارهای رفع محرومیت صمیمانه از همکاری شما دوستان عزیز، استقبال می‌کنم.
E-mail:
varesin@mehrbaran.com
این نشانی پست الکترونیک دربرابر spambot ها و هرزنامه ها محافظت می شود. برای مشاهده آن شما نیازمند فعال بودن جاواسکریپت هستید
اردوهای جهاد سازندگی[ویرایش]
سازمان دانشجویان با هدف:
۱.افزایش مشارکت جوانان در خدمت به جامعه و طرح‌های مربوط به توسعه
۲.افزایش درک عمومی و آگاهی سیاستگزاران در رابطه با ابعاد فقر، ارتقاء فناوری‌های بومی و محلی
۳.استفاده همه جانبه از ظرفیت‌های موجود در منطقه
۴.تسهیل ارائه بهداشت، آموزش پایه و دیگر خدمات اجتماعی
۵.اجرای بستر مناسب برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی در مناطق مورد نظر
جهادهای دانشگاهی واحد خراسان جنوبی با اعزام ۴ گروه به بیش از ۱۵ روستا در مناطق مختلف این استان به فعالیت در حوزه‌های مختلف پزشکی، آموزشی، فرهنگی پرداخته است.
جهاد دانشگاهی واحد استان سیستان و بلوچستان با اعزام بیش از ۶۰ نفر از دانشجویان داوطلب و علاقه‌مند به فعالیت‌های جهادی به ۶ منطقه در این استان به فعالیت در حوزه‌های مختلف، آموزشی، فرهنگی، پزشکی پرداخته است که در این بین فعالیت در زمینه آموزشی و فرهنگی بسیار حائز اهمیت است.
جهاد دانشگاهی واحد ایلام با تشکیل گروه‌های مختلف خودجوش دانشجویی از دانشگاه‌های سراسر استان و سفر این گروه‌ها به مناطق و بخش‌های مختلف استان ایلام، در زمینه‌های مختلف فرهنگی، آموزش و سلامت و بهداشت به فعالیت پرداخته‌اند.
جهاد دانشگاهی واحد استان قزوین به همراه جهادهای دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر تهران پس از شناسایی و هدف‌گزاری در ۲ منطقه از استان قزوین و سنجش نیازهای پزشکی و بهداشتی این مناطق، با اعزام دانشجویان داوطلب این دانشگاه‌ها اقدام به انجام فعالیت‌های درمانی، آموزشی کرده‌اند.
لازم به ذکر است در همه فعالیت‌های فوق‌الذکر، از مناطق هدف نیازسنجی به عمل آمده و براساس نیاز مشاهده شده فعالیت‌های مختلف در منطقه صورت گرفته است.
سلسله نشست‌های هم‌اندیشی گروه های دانشجویی[ویرایش]
با توجه به لزوم ارتباط نزدیک و منسجم گروه ها و تبادل نظر میان نمایندگان آنها جهت رشد و ارتقای فعالیت های دانشجویی در همایش های اول و دوم، نشست های متعددی با موضوعات زیر توسط نمایندگان گروه ها برگزار گردید:
۱-معرفی و آشنایی گروه ها
۲-بررسی مشکلات گروه های دانشجویی حامی محرومان
۳-آسیب شناسی فعالیت های فرهنگی
۴-بررسی شیوه های گوناگون فعالیت آموزشی
۵-بررسی فعالیت های گروه ها در هنگام وقوع حوادث غیرمتقربه
۶-بررسی مزایای ایجاد شبکه ارتباطی
۷-بررسی مزایا و معایب فعالیت های مقطعی
۸-بررسی مزایا و معایب فعالیت های تخصصی
به دنبال برگزاری نشست‌های هم‌اندیشی در همایش‌های مهرباران و به منظور بررسی مسائل و مشکلات مناطق محروم، ارائه‌ی راه‌هکارهای مناسب برای فعالیت‌های خودجوش دانشجویی و همچنین اجرا و بهره‌برداری هرچه بهتر طرح‌هایی که به منظور رفع محرومیت در این مناطق اجرا می‌شود؛ سلسله نشست‌های تخصصی با حضور اساتید و مسئولان فعال در حوزه‌های مرتبط با توسعه و رفع فقر و اعضای گروه‌های دانشجویی، با عنوان سلسله نشست‌های هم‌اندیشی گروه های حامی محرومان برگزار گردید.
پس از دومین همایش "مهرباران" تاکنون شش دوره نشست هم‌اندیشی با حضور بیش از ۴۰ گروه جهادی و خیریه، به صورت جداگانه و به منظور ایجاد شبکه‌ی ارتباطی بین گروه‌ها جهت تبادل اطلاعات و تجربیات میان آنها و با همکاری گروه‌ها تشکیل گردیده است.
كارگاه‌هاي آموزشي[ویرایش]
در سالهای گذشته كارگاه‌هاي آموزشي براساس نيازسنجي گروه‌ها و در جهت ارتقاء توانمندي‌هاي دانشجويان برگزار گرديد.
اين كارگاه‌ها عبارت بودند از:
۱.روش‌هاي مشاركتي بررسي فقر و محروميت
۲.مهارت‌هاي ارتباط مؤثر
۳.توانمندسازي گروه‌هاي آسيب‌پذير
۴.تكنيك‌هاي حل مسأله
۵.روش‌هاي ثبت تجربه و مستندسازي
۶.روش‌هاي كمك به جوانان در تصميم‌گيري و مقابله با آسيب‌ها
۷.مديريت بحران
۸.بررسي مفهوم محروميت‌زدايي در قرآن و نهج‌البلاغه
۹.تجربياتي درخصوص محروميت‌زدايي
۱۰.محروميت‌زدايي و رفاه اجتماعي
۱۱.مهارت‌آموزی آموزش قرآن به نمایندگان گروه‌های جهادی استان تهران
۱۲.بررسی مشکلات گروه های دانشجویی حامی محرومان و استخراج راهکارها و ایده ها
تقدیر از پیشکسوتان[ویرایش]
یکی از مشکلات گروه‌های دانشجویی، سیال بودن و تغییر مداوم نیروهای هر گروه در طول سالیان مختلف می‌باشد که باعث جدا شدن نیروهای قبلی از آنها می‌باشد.
با توجه به اینکه گروه‌ها در اجرای کارهای خود همیشه با افرادی از بدنه دانشگاهی یا خارج از آن در ارتباط هستند که این افراد همیشه یاور گروه‌ها در حمایت از محرومان می‌باشند و در ضمن خود آنان دغدغه محرومیت‌زدایی و حضور در میان جامعه محروم را دارند، در طول سالیان اثرات کارهای دانشجویی را به خوبی مشاهده می‌نمایند.
جهت رشد سریعتر گروه‌ها و اعضای آنها، ارتباط با این پیشکسوتان و شناسایی آنها یکی از مهمترین مسائل در این راه می‌باشد.
با توجه به اهمیت ارتباط این افراد با گروه‌ها و همراهی با آنها، مهمترین روش شناسایی این عزیزان معرفی آنها توسط گروه‌های مختلف می‌باشد که در همایش‌های اول و دوم از پیشکسوتان زیر تقدیر به عمل آمد: در همایش مهرباران۱، از آقایان دکتر سیدمحمد جواد ایروانی (رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی(ره))، دکتر دهمرده (استاندار سیستان و بلوچستان) و مرحوم حاج عبدا... والی (رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) بشاگرد) تقدیر شد و در دومین همایش از آقایان نیری (سرپرست کمیته امداد امام خمینی(ره))، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی (نائب رئیس مجلس شورای اسلامی و موسس جهاد علمی دانشگاهی تهران)، مهندس امانپور (عضو نخستین شورای مرکزی جهاد سازندگی) و سرکار خانم برزگر (مدیر بنیاد خیریه حضرت زینب کبری) تقدیر به عمل آمد.
نمایشگاه دستاوردهای گروه‌های دانشجویی[ویرایش]
با توجه به فعالیت‌های گسترده و متنوع گروه‌های دانشجویی در عرصه حمایت از محرومان، ایجاد فضایی جهت ارائه و نمایش برنامه‌ها و دستاوردهای گروه‌ها باعث ارتباط هرچه بهتر آنها، آشنایی بازدیدکنندگان بالاخص جامعه دانشگاهی مخاطب و نیز مسئولان کشوری و منطقه‌ای می‌گردد.
به همین منظور در کنار همایش‌های اول و دوم مهرباران، نمایشگاه‌هایی با حضور ۲۰ گروه در سال ۸۴ و ۴۵ گروه در سال ۸۵ برگزار گردید.
-)شبکه ارتباطی
شاخه‌ی فعالیت‌های اجتماعی و حمایت از محرومان سازمان دانشجویان به منظور تعامل هر چه بیشتر اعضای گروه‌های حامی محرومان و به اشتراک گذاشتن تجربیات، اخبار و مسائل مربوط به گروه‌ها اقدام به راه‌اندازی گروپ اینترنتی و وبلاگ مهرباران نموده است.
گروپ مهرباران به آدرس www.mehrbarangroups.com با ثبت‌نام دانشجویان و اعضای گروه‌های حامی محرومان، اخبار مربوط به گروه‌ها و محرومیت‌زدایی را در اختیار تمامی اعضای گروپ قرار می‌دهد تا همه‌ی اعضای این شبکه‌ی گسترده از مسائل و تجربیات دیگر گروه‌ها بهره‌مند شوند.
وبلاگ مهرباران نیز به آدرس www.mehrbaran.prsianblog.ir فضایی مناسب جهت اطلاع‌رسانی سریع به اعضای گروه‌های دانشجویی را فراهم کرده است.
تقدیر از گروه‌های دانشجویی[ویرایش]
با توجه به محوریت و اهمیت دانشجو و گروه‌های دانشجویی در عرصه محرومیت‌زدایی، با نگاهی فراگیر در همایش‌های گذشته به تمامی گروه‌های خیریه، جهادی و امدادی شرکت‌کننده لوح سپاس و تندیس یادبود مهرباران اعطا گردید.
نشست های صمیمانه با مسئولین[ویرایش]
نشست صمیمانه گروه‌های دانشجویی با مسئولان سازمان‌های مرتبط با امور دانشجویی و نهادهای متولی امر محرومیت‌زدایی
با توجه به ارتباط جامعه دانشگاهی فعال در عرصه محرومیت‌زدایی با بدنه مستضعف جامعه و درک عمیق مشکلات این قشر که با حضور مستقیم در مناطق محروم رخ می‌دهد و همچنین جایگاه مسئولین متولی این امور در تصمیم سازمان‌های کلان جامعه در نگاه به رشد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مناطق محروم، ارتباط بین این دو قشر و همچنین متولیان امور دانشجویی که وظیفه حمایت از جامعه دانشگاهی و کمک در استمرار و رشد آن را دارند.
لذا در همایش‌های مهرباران جلساتی با حضور مسئولان و نمایندگان:
-سازمان بهزیستی کشور
-کمیته امداد امام خمینی(ره)
-سازمان بسیج سازندگی نیروی مقاومت بسیج
-وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
-وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
-ستاد بسیج سازندگی وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد.
با توجه به اهمیت ایجاد این ارتباط بصورت مداوم در طول سال و بهره‌مندی از نتایج این جلسات توسط گروه‌ها و سازمان‌ها، در سال ۸۶ اقدام به برگزاری ۳ جلسه بین نمایندگان گروه‌ها با حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی (نائب رئیس مجلس شورای اسلامی)، آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی (رئیس مجلس خبرگان رهبری) و دکتر انواری (سرپرست کمیته امداد امام خمینی(ره)) برگزار گردید.
برنامه‌های در دست اجرا[ویرایش]
۱.تهیه بانک اطلاعاتی جامع مناطق محروم کشور
۲.سامانه طرح‌ها و ایده‌های نو در عرصه محرومیت‌زدایی
۳.کارگاه‌های مکتوب انتقال تجربیات
۴.ایجاد امکان ثبت تحقیقات دانشجویی مرتبط با مسئله محرومیت در سایت مهرباران و مجله تخصصی وارثین.
دیگر فعالیت ها[ویرایش]
۱.ایجاد ارتباط میان سازمان ها و گروه ها
۲.همکاری و مشورت در اجرای طرح ها
۳.شناسایی ظرفیت های سازمان ها و طرح ها و معرفی گروه ها جهت اجرا
پیوندها[ویرایش]
مهرباران
