روستای نساز

---

شهرستان خلخال استان اردبیل

از شهر هشجین (اردبیل - خلخال - هشجین) سی کیلو متر به جنوب شرقی مسافرت کنید بعداز گذشتن از روستاهای "دمدل"-"نوده"-"ویو" در دامنه ی کوهی تقریبا بزرگ روستایی پلکانی شکل وبه هم فشرده جلوه مینماید که " نساز " نام دارد.
این روستای زیبا ودیدنی ازطرف شمال و شرق توسط رشته کوهایی که در زمستانها پوشیده از برف و در بهاران و تابستان سر سبز میباشد محاصره شده است. ولی از طرف جنوب وغرب راه های مواصلاتی به دو استان اردبیل وزنجان دارد.ودر منتهی الیه این دو استان قرار گرفته است.
نساز از طرف شمال با روستاهای "سالوا" و"آغ سو" واز طرف شرق با روستای غیاث آباد و از طرف جنوب شرق با روستای برندق و از جنوب با روستای پشگمان و طویستان وجنوب غربی با روستای گلوجه و از طرف غرب با روستای ویو همسایه است.

شغل اهالی روستای نساز:دامداری .کشاورزی.باغداری وصنایع دستی میباشد.
شرایط اجتماعی
روستای نساز در گذشته دارای ویژگی های بوده که آن را نسبت به روستاهای همجوار خود دارای اهمیت می کرده است.
۱) روستا تنها روستای مهاجر پذیر در گذشته بوده است . شاهد این مدعا ساکنین آن هستند که هر طایفه از روستاهای دیگر و حتی شهرهای دیگر این روستا را برای زندگی انتخاب می کردند. از روستاهایی مانند ویو ، غیاث آباد ، کرین ، روستای خمسه زنجان ، تیل و غیره.
علت این مهاجرت امکاناتی بود که روستا از آن بهره مند بود و روستاییان به واسطه آن در آسایش نسبی قرار داشتند.

۲) روستای نساز دارای لوله کشی آب ، از همان روزهای نخست پیدایش بوده است. وجود روزنه چشمه مانندی به نام شوزب بلاغی در پایین دره مدرسه قدیمی معروف به قوملی دره دلیل بر این مدعا است که به گمان اهالی یک چشمه طبیعی در این منطقه است اما با کاوش در آن منطقه لوله های سفال پیدا میکنند که مربوط به سالیان بسیار دور بوده است که آب را از چشمه های دامنه کوه کلبی داغی به آنجا میرسانده است.

۳) این روستا در زمان قبل از انقلاب امکاناتی داشته که بسیاری از روستاهای ایران حتی به خواب هم آن را نمیدیدند از جمله:
شرکت تعاونی مصرف روستا
شرکت پخش نفت
اداره پست

۴) روستا دارای مکتب خانه ای کهن داشته که آخرین مدرس آن مرحوم میرزا محسن سالکی بوده که شاگردان آن: سبزعلی درخشان- نجات زالی- فاطمه ایمانی و حتی یکی از شاگردان این مکتب خانه کهن در امریکا ساکن است.

۵) از محصولات مهم روستا در گذشته گردو که در منطقه بسیار معروف بوده است. که متاسفانه در دهه چهل درختان کهنسال گردو به دست اره سپرده شد و توسط سود جویان و دلالان صدها اصله درخت از بین رفت.

۶) وجود عدالت خانه به نام خانه انصاف نشانه دیگری از تمدن در روستا است. در دهه چهل به ریاست مرحوم سید علی هاشمی اداره می شده که اعضای آنرا یاور سلمانی، محرم علی غفوری و عزت الله یوسفی تشکیل میدادند.

۷) آسیاب بسیار قدیمی در منطقه دیرمان که توسط مرحوم غیاث پدر بزرگوار برادران رحیمی و مرحوم حافظ الیوندی اداره می شده است. آرد کوبی مکانیکی که توسط مرحوم غفوری و قلعه میرزا پورمند افتتاح شده بود به پیشرفت روستا کمک شایانی کرد.
آثار تاریخی
یکی از آثار به جامانده که احتمالا به قرون گذشته برمی گردد وجود بنای قدیمی است که با ملات ساروج و سنگ در منطقه میللر( روبه روی مدرسه فعلی) که احتمالا برج نگهبانی بوده، ساخته شده است. با بررسی این اثر میتوان قدمت روستا را نیز تخمین زد.

تپه ای در نزدیکی روستا در مسیر دسترسی به روستای طیوستان است که معروف به مناجات داغی می باشد. این تپه محلی برای عبادت و راز و نیاز کردن اهالی با معبود خود بوده است.

ورزشها محلی و سنتی

۱) اصلی ترین ورزش روستا کشتی گیری محلی بوده. معروفترین کشتی گیران مرحوم ابراهیم رضوی پدر بزرگوار آقای فرهنگ رضوی- حسن آقای طاهری که ساکن رشت هستند.
۲) ترنا بازی- قیش بازی( کمربند بازی)- توپ آقاجی و سو وردی که این دو بازی اخیر، شباهتهای زیادی به بازی بیسبال دارد.
بازیهای دیگر محلی به قرار زیر است: پیشیک آشیرما - فل دستک - اشک بیلی سیندرما

آداب و رسوم
یکی از اصلی ترین رسوم روستا که به زیبایی در دیوان شهریار به نظم کشیده شده است شال سالاماق در شب چهارسنبه سوری است. به این صورت که بعد از مراسم چهارشنبه سوری دختران و پسران جوان به صورت جاگانه و مخفی از راه پشت بام و از روزنه ای که بر روی سقف خانه بود، شال نویی را اویزان میکردند و صاحب خانه با بستن هدایایی پاسخ آنها را میداد.
قسمتی از شعر زیبای حیدر بابای شهریار که به این رسم اشاره میکند:
بایرامیدی، گئجه قوشی اوخوردی
آداخلی قیز بیک جورابین توخوردی
هر کس شالین بیر باجادان سوخوردی
آی نه گوزل قایدادی شال ساللاماق
بیک شالینا بایراملغین باغلاماق
شال ایسته دیم، من ده ائوده آغلادیم
بیر شال آلیب تئز بئلیمه باغلادیم
غلام گیله قاشدیم، شالی ساللادیم
فاطما خالا، منه جوراب باغلادی
خان ننه می، یادا سالیب اغلادی!

از رسومات دیگر رایج در روستا چرشنبلیک جمع کردن( مراجه به درب منازل دوستان و آشنایان برای گرفتن هدیه)، چرشنبلیک فرستادن برای نو عروسان توسط خانواده داماد، بوده که امروزه برخی از این رسومات هنوز پابرجا هستند.

متن : طبق تحقیقات گروهی از جوانان روستا

آدرس وبلاگ روستای نساز به نویسندگی تعدادی از اهالی روستا
http://nesaz.blogfa.com