نوایگان
این روستا در دره ای در وسط کوه های بلند واقع شده و خانه های آن در شیب کوهستان به گونه ای است که پشت بام خانه پایینی، حیاط منزل بالایی است.
نوایگان زیباتر از
ماسوله است و جا دارد به عنوان
روستای نمونه گردشگری فارس معرفی شود.
این روستای کوهستانی و زیبا در ۴۷ کیلومتری شرق شهرستان
داراب واقع شده است و قدمتی ۱۸۰۰ ساله دارد و تعمیر مسجد آن براساس سنگ نوشته ای که در دیوار قدیمی مسجد نصب شده به زمان خواجه عبدالله انصاری می رسد و در قبرستان قدیمی نوایگان قبرهایی کشف شده که به طرف بیت المقدس بوده است.
این روستا در دره ای در وسط کوه های بلند واقع شده و منازل آن در شیب کوهستان به گونه ای است که پشت بام خانه پایین به منزله حیاط منزل بالاست.
در یک طرف دره منازل و در طرف دیگر باغ های زیبا که سرسبزی جالبی به طبیعت روستا داده واقع شده است.
هوای پاک و کوهستانی روستا و طراوت خاص آن بویژه در تابستان به جاذبه های این محل می افزاید.
این روستای زیبا و جالب جاذبه های گردشگری و توریستی زیادی دارد ولی به علت گمنام ماندن، تاکنون به آن توجهی نشده است. خوشبختانه در سال های اخیر از سوی سازمان میراث فرهنگی، بودجه ای برای مرمت و بازسازی و سنگفرش کوچه ها در نظر گرفته شده و عملیات بازسازی شروع شده و قرار است این روستا به عنوان روستای نمونه گردشگری فارس معرفی شود.
روستای نوایگان یکی از قدیمی ترین روستاهای
شهرستان داراب و استان
فارس محسوب می شود. این روستا در شرق شهرستان داراب است و ارتفاع آن از سطح دریا به ۱۶۱۸ متر می رسد.
زمستان هایی سرد دارد و تابستان آن از اعتدال ویژه ای برخوردار است. آب و هوایی منحصر به فرد دارد و درختانی چون نخل و لیموترش، که مخصوص منطقه گرم هستند، در این منطقه وجود دارد و قابل غرس هستند، از سوی دیگر درختانی چون انگور، انجیر، بادام، گردو و گل محمدی و ارژن،کیکم، بنه و سرو وحشی که مربوط به آب و هوای کوهستانی است نیز در این جا به وفور یافت می شود.
از نظر حاصلخیز بودن خاک آن هم کم نظیر است. کوه های این ناحیه دنباله رشته کوه زاگرس است و قله های معروفی چون کوه قبله، سه چاه و میانکوه در آن دیده می شود که ارتفاع این قله ها از ۱۸۶۵ متر ارتفاع تجاوز می کند.
این روستا در اطراف خود آبادی هایی دارد به نام های جایرود که در فاصله ۶ کیلومتری نوایگان واقع شده است. همچنین روستای کوچکی به نام مزرعه آب که دارای چشمه ای زیباست و در ۳ کیلومتری جایرود قرار دارد که به علت خشکسالی های پی در پی و حفر غیر مجاز چاه از سوی عده ای سودجو، رو به خشک شدن است و اگر به همین منوال پیش برود در چند سال آینده اثری از این چشمه وجود نخواهد داشت.
در این روستا نزدیک به ۲۴ خانوار در فصل تابستان زندگی می کنند.
در این مکان مسجدی هم ساخته شده به نام مسجد صاحب الزمان(عج) و درختان تشکیل دهنده این مکان سرسبز درخت آلو سیاه و گردو و بادام است که به وفور وجود دارد و گردوی این منطقه دارای کیفیت فوق العاده ای است.
در کنار این روستا (مزرعه آب) مکانی به نام حشمت قرار دارد که در این مکان هم چشمه بسیار زیبایی وجود داشته که بر اثر خشکسالی از بین رفته است و درختان این منطقه از آب چاه به صورت قطره ای آبیاری و سیراب می شوند.
اگر از این ۲ مکان یاد شده جلوتر برویم به مکان دیگری به نام آب بادام می رسیم که در این مکان هم مانند سایر جاها می توان کشاورزانی را دید که با مشقت و زحمت فراوان به کشت و زرع می پردازند.
لازم به ذکر است که نخل هایی در این مکان وجود دارد که از کیفیت خوبی برخوردار است.
اگر کمی از (آب بادام) دورتر برویم به مکانی دیگر می رسیم به نام آب انار که در این مکان هم کشاورزی به سختی و مشقت فراوان و با آب اندک انجام می شود.
در ادامه مسیر به آب گردو می رسیم که آخرین نقطه نوایگان است که به مرز جنت شهر متصل می شود و دارای اقلیم و آب و هوایی بسیار سرد است و بیشه های آن زبانزد خاص و عام بوده و طبیعتی زیبا به این منطقه داده است.
در سمت دیگر حرکتمان به مکانی دیگر می رسیم که قلب تپنده اقتصاد نوایگان است به نام بونه ها که در این مکان سالانه بیش از ۵۰۰ تن انجیر خشک به صورت دیم تولید می شود که دومین تولیدکننده انجیر بعد از استهبان در استان فارس به شمار می آید.
مکان دیگر بهروئیه نام دارد که در این مکان بیش از ۸۰۰ تن انگور تولید می شود که این انگورها را براساس یک سنت قدیمی در همان مکان به مویز تبدیل می کنند و سپس به بازار عرضه می شود.
مکان دیگر سه چاه و میونکوه ا ست که این مکان بزرگ ترین تولید کننده گل محمدی به صورت دیم است که سالانه بیش از هزار تن گل محمدی در آن تولید می شود و از جمله مکان های دیگری است که زیبایی خاص خودش را دارد و طبیعت دل انگیزی به منطقه نوایگان داده است.
یکی دیگر از راه های امرار معاش مردم نوایگان دامداری است.
این روستا در محل خود ۲ قنات دارد که باغ ها را آبیاری می کند و نمای زیبایی به روستا داده است.
این روستا دارای اسامی چون نوکان، نودایجان، نوایگان بوده است. قدیمی ترین آثار باستانی آن در ضلع شرقی موسوم به قلعه پیکان قرار دارد که آثار آن احتمالا به دوره سفال نخودی برمی گردد. ولی از سوی سازمان میراث فرهنگی شهرستان هنوز مورد حفاری و مرمت قرار نگرفته است. یکی دیگر از آثار باستانی این روستا، سنگ نوشته ای است که در مسجد این روستا قرار دارد که قدمت آن به سال ۱۸۱ هجری قمری و زمان حکومت هارون الرشید پنجمین خلیفه عباسی که مصادف با امام موسی کاظم(ع) و فرزند بزرگوارش ثامن الائمه علیهما السلام است، برمی گردد. گفتنی است این سنگ نوشته در دوره اسلامی نگارش شده است.
● تاریخچه نوایگان
حال به خلاصه ای از گذشته نوایگان می پردازیم که شنیدن آن برای جوانان امروز این میهن کهن و تاریخی (نوایگان) خالی از لطف نیست.
در سال های ۱۳۲۶ هجری قمری و ۱۲۸۷ هجری شمسی که محمد علی شاه قاجار، مجلس شورا را به توپ بست، مردم مناطق جنوب ایران از جمله شرق فارس بویژه کوهستان داراب (که در آن زمان به نام دوازده معدن کوهستان از آن یاد می شده است و نوایگان به عنوان پایتخت دوازده معدن معروف بوده است) به پیروی از حضرت آیت الله حاج سیدعبدالحسین شوشتری نجفی لاری و با عده ای دیگر از دوستان با استبداد به مبارزه برخاستند که یکی از این بزرگان سردار کوهستان (شیخ زکریا انصاری) است که در این دوران شیخ زکریا انصاری به همراه دیگر یاران خود شهرهای نی ریز و سیرجان و از سمت دیگر تا فین بندر عباس و شهرستان داراب را فتح کردند.
پس از شیخ زکریا، برادر ناتنی وی، شیخ ابوالحسن سرکوهی (انصاری) تا سال ۱۳۰۸ هجری شمسی به منطقه کوهستان داراب تسلط داشت تا اینکه در جریان یورش یاور محمدتقی خان عرب به منطقه داراب و کوهستان به عراق مسافرت کرد و پس از مراجعت از عراق ازسوی رضا خان پهلوی به سال ۱۳۲۰ هجری شمسی در تبعید بسر برد که پس از خروج رضا خان از ایران و تبعید وی به جزیره موریس، شیخ ابوالحسن در کنار مرجع عالیقدر سید نواالدین حسینی هاشمی قرار گرفت و به فعالیت های سیاسی ادامه داد و با شرکت در حزب برادران فارسی با رژیم پهلوی مبارزه کرد و در غیاب سید نورالدین شیرازی امامت جماعت مسجد وکیل را بر عهده گرفت.
تاریخ نوایگان از نظر اجتماعی و جغرافیایی و سیاسی، تاریخ بسیار گرانبهایی است که متأسفانه هیچ کس به دنبال تهیه و تنظیم این گزارشها نبوده و نیست که آنها را در اختیار نسل امروز قرار دهد.
نوایگان شخصیت های بسیار ارزشمندی داشته که یکی از این شخصیت ها و افتخارات استان فارس و شهرستان داراب، آیت الله حاج شیخ یحیی انصاری شیرازی است.
ایشان در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی ایران سهم بسزایی ایفا کرده است وهم اکنون در سن ۸۰سالگی یکی از اساتید بزرگ فلسفه در حوزه علمیه قم هستند، ایشان از محضر مبارک ۲ عالم ربانی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) کسب دانش کرده اند.
تصاویر بیشتر در ادرس http://navayegan۱۳۹۳.persianblog.ir/
گزارش و عکس : رضا فرخنده
پرونده: پرونده:
