هیر
وستای هیر در ۶۵ کیلومتری استان قزوین و در منطقه الموت قرار دارد، جمعیت این روستا اعم از ساکن و مهاجر به بالای ۵۰۰۰ نفر می رسد و عمده محصولات آن زغال اخته، فندق و گردو می باشد. رودخانه نینه رود در این روستا قرار دارد که از بزرگترین سرچشمه در استان قزوین به نام وگل جاری می شود و به شاهرود و از آنجا به دریاچه خزر می ریزد، زبان مردم روستای هیر دیلمی می باشد که به اشتباه آن را تات معرفی کرده اند. پیشینه روستای هیر به دورانهای ماقبل اسلام و زمان هخامنشیان می رسد چه آنکه سنگ نوشته های خطوط میخی و ... که زمانی (قبل از دستبرد و سرقت) این مطلب را اثبات می کند. در ضمن اسناد و مدارکی دال بر این مطلب وجود دارد. روستای هیر در لغت نامه دهخدا به معنی آتش آورده شده است و هیرکده یعنی آتشکده که زمانی در منطقه سرخابکوه روستای هیر آتشکده بزرگی قرار داشته است. دارای معادن زغال سنگ و سنگهای معدنی می باشد. مردم روستای هیر از نژاد پاک آریایی بوده که در منطقه دیلمان( حومه دیلم قدیم و نه جدید) قرار داشته و مردمانی مبارز و سخت کوش می باشند. از قدیم مردان بزرگی در این روستا متولد شده اند و هم اکنون نیز مسئولین استانی و کشوری زیادی از اهالی این روستا می باشند. روستای هیر بزرگترین روستای بخش الموت غربی می باشد و دارای مناظر و مناطق گردشگری بی نظیر و آب و هوایی مطبوع و دل انگیزی می باشد که از این لحاظ نیز جزء زیباترین و توریستی ترین روستای منطقه الموت می باشد که از جمله مناظر توریستی آن می توان کوه سنگی لترتله، امامزاده شاه رشید، درختان کهنسال و باغات سنتی زیبا و سرسبز، رودخانه نینه رود و چشمه های آب معدنی دارستان و مناطق سرسبز شنگل، لیرم،
انارت ،
گیلزره و ... را نام برد.
