ورده


ورده روستایی است که در استان البرز کشور ایران واقع شده‌است.
روستای ورده در دهستان برغان، بخش چندار، شهرستان ساوجبلاغ، در شمال غرب استان البرز و در رشته کوه‌های البرز و در شمال غرب شهر کرج و شمال شرق شهر هشتگرد قرار دارد. ارتفاع روستا از سطح دریا ۱۶۱۰ متر می‌باشد و مختصات جغرافیایی آن می باشد.
روستای ورده ۷۴ نفر (۲۴ خانوار) جمعیت دارد.
ورده دارای پیشینه تاریخی قابل توجهی است و چند اثر تاریخی برجسته مربوط به دوران صفویان و پیش از آن قابل ملاحظه‌است.
برخی ازاین آثار عبارت هستند از: بقعه امامزاده عبدالقهار، حمام تاریخی ورده و بقعه امامزاده بی بی سکینه ورده.
درب چوبی نفیس امامزاده عبدالقهار متعلق به دوره شاه تهماسب یکم است و دارای نقوش و خط نوشته‌های زیبایی است.
این درب هم اکنون در موزه ملی ایران (موزه ایران باستان) نگهداری می‌شود.
ورده به دلیل موقعیت جغرافیایی و استقرار در میان دره‌ای با شیب تند و همچنین مجاورت با رودخانه هزاربند و وجود چشمه‌های متعدد، از مناظر طبیعی و چشم انداز‌های زیبایی برخوردار است.
برخی جاذبه‌های دیگر ورده عبارت هستند از: بافت روستایی ورده، چنار‌های کهنسال امامزاده ورده، درخت کهنسال ارس (گیاه) (هووِرس دار) و سربند جوی‌های ورده.


ساختار کالبدی روستا[ویرایش]


معماری فعلی[ویرایش]


ورده و اطراف[ویرایش]


ورده در فصل های سال[ویرایش]

تغییر دما در طول سال قابل توجه است . تابستان های روستا مطبوع ولی زمستان های آن همراه با یخبندان شدید است.

زندگی فعلی در روستا[ویرایش]


خانواده های ورده[ویرایش]


کشاورزی و دامداری[ویرایش]

در گذشته زراعت به دلیل کوهستانی بودن منطقه چندان مورد توجه نبوده است گرچه گندم از طریق کشت دیمی تولید می شد .
اما باغداری به صورت جدی مورد توجه اهالی بوده است و محصولاتی چون :گردو۰توت-سیب-گیلاس-گلابی-ازگیل و...تولید می شده که اکنون به جز گردو و توت محصول دیگری با حجم قابل توجه تولید نمی شود. دامداری از دیر باز در این منطقه رواج داشته و اکنون هم رواج دارد.

شهدای روستای ورده[ویرایش]

در طول جنگ هشت ساله ایران و عراق از روستای ورده چند نفر به شهادت رسیدند. نام این شهدا به شرح ذیل است: شهید سید شمس الدین میرحبیبی ، شهید سید عبدالرضا میرحبیبی ،شهید علی میرحبیبی، شهید سید مهدی میرحبیبی،شهید سید محمود میرعربشاهی،شهید سید امیر میرحبیبی،شهید سید بهزاد میرحبیبی،شهید نصراله میرهاشمی، شهید حسینی خواه، شهید غلامعلی رجبی

مردم شناسی ورده[ویرایش]

ساختار روستا در گذشته

کسب و کار پیشینیان[ویرایش]

نظام درآمد کسب در آمد بر پایه تولید محصولات کشاورزی و دامی ، کارگری و خدمات بوده است
کشاورزی به دلیل کوهستانی بودن منطقه در حد کفایت خانواده ها به تولید محصول پرداخته می شد.
دامداری از منابع مهم تولید ثروت در روستا دامداری و مرغداری بوده است که ضمن تامین نیاز خانواده های روستا به فروش محصولات به روستا های دیگر پرداخته می شد.
بنکداری
کارگری از منابع اصلی کسب درآمد بوده است و با کار در طرح های عمرانی همچون ساخت خانه ها تعمییر بقعه امازاده و حمام قدیمی روستا و کار در باغات موجب تولید ثروت می شده است.
شکار برای تهیه گوشت به شکار قوچ و انواع پرندگان و همچنین صید ماهی توجه ویژه ای صورت می گرفته است ولی به طور مستقیم منبع تولید ثروت نبوده است. گرچه بعضی با شکار سمور و فروختن پوست آن کسب ثروت می کردند.
کارهای زنان زنان علاوه بر کار های معمول خانه به پخت نان و جمع آوری محصولات باغات و محصولات دیمی مبادرت می ورزیدند.
ابزارهای کار ابزار باغداری و کشاورزی: بیل - کلنگ-خجره-داس-گاو آهن و...
ابزار شکار: تور ماهی گیری - تفنگ سر پر-تله و...


خانه های سنتی[ویرایش]

ساختار خانه ها عموما مستطیلی شکل و دارای ایوان-اتاق-مطبخ-انبار-طویله و مستراح بوده است.
اتاق ها عموما دو اتاق برای هر خانه در نظر گرفته می شد.
آشپزخانه
ایوان و مهتابی بخش جلوی خانه که از سه طرف دیورار دارد و از یک سو کاملا باز است ایوان گفته می شود که جزء جدانشدنی معماری در روستای ورده است.
انبار عموما جدا از ساختمان اصلی و برای نگهداری علوفه و لوازم کشاورزی و دامپروری ساخته می شد.
تنور در فضای به نام مطبخ که محل پخت نان و نگهداری آن بود تنور را می ساختند.
طویله عموما طبقه همکف خانه ها به عنوان طویله برای نگهداری از حیوانات اختصاص می یافت.
مستراح همیشه در فضای باغ و دور از خانه ساخته می شد.
ساخت و گسترش ساخت و کسترش خانه توسط استاد بنا و طرح های او و براساس نیاز صاحب زمین صورت می گرفت.
مصالح چوب درختان نیمه تنومند-سنگ-کاه گل-خشت-گچ و...
استاد کاران
گرمایش برای گرمایش عموما از کرسی استفاده می شد که آتشدان آن به شکل حفره ای در وسط هر اتاق طراحی می شد.
تعمیر و نگهداری بعد از مدت ۵ سال تعمییر ساختمان به علت برف و باران های شدید صورت می گرفت که بیشتر مربوط به سقف بنا می شد.

زندگی روزمره در گذشته[ویرایش]

زمانبندی
غذا
خواب
اسباب منزل
مایحتاج روزانه
خانه داری
بچه داری
زاد و ولد
لباس خانه
آرایش و ظاهر
شب در خانه

غذا و خوردنی ها[ویرایش]

قوت غالب
گندم، آرد و نان
غذا ها و خوراک خاص
خوراک مراسم
میوه
خشکبار
نگهداری مواد غذایی
صبحانه
نهار
شام

امورات روستا[ویرایش]

کدخدا
آب و آبیاری
حمام
آموزش
مراتع
دام ها
سلمانی
مراسم عمومی
اختلافات
روابط با روستاهای مجاور
مراجع حکومتی

بهداشت[ویرایش]

آب
حمام و نظافت شخصی
سلمانی
بیماری ها
مرگ و میر
ددت
شستشوی لباس و ظروف
نظافت محیط

مراسم روستا[ویرایش]

نوروز
تعزیه
محرم
تولد
مرگ
ازدواج
خواستگاری
آرایش و لباس مراسم
مطرب
مراسم مذهبی و آیینی دیگر

سفرها[ویرایش]

تجارت و تامین نیازها
دید و بازدید
زیارت و گردش
درمان
مراسم مربوط به سفر
سفر به تهران
سفر به شمال
سفر به مشهد
سفر به کربلا
سفر حج

تفریحات مردم[ویرایش]

مراسم و جشن ها
دید و بازدیدها
تجمعات
بازی ها
تنقلات
بازی های کودکان
شکار

زندگی جمعی در روستا[ویرایش]

محل های تجمع و معاشرت
این دست و آن دست
مسجد و حسینیه
امامزاده ها
حمام
دکان و قهوه خانه
کارهای جمعی
مکتب و مدرسه

مسافران به روستا[ویرایش]

زایران
ساکنان فصلی
تفریح و گردش
فروشندگان دوره گرد
دعا نویسی

حمل و نقل[ویرایش]

جا به جایی داخل روستا
رفت و آمد به اطراف روستا
رفت و آمد مسافران
حمل بار به دوردست

فرهنگ، عقاید و باورها[ویرایش]

سواد
باورها
خرافات
داستان ها و راویان
خاطرات
شعر و موسیقی

مهاجرت[ویرایش]

دوران های مهاجرت
علل مهاجرت
مقصد مهاجرت

زندگی در فصول مختلف[ویرایش]

بهار
تابستان
پاییز
زمستان

منابع[ویرایش]

سرشماری نفوس ایران    
• دکتر پرویز ورجاوند، سرزمین قزوین: سابقه تاریخی و آثار باستانی و بناهای تاریخی سرزمین قزوین، تهران، انتشارات انجمن آثار ملی، ۵۲۹ صفحه، چاپ اول، ۱۳۴۹.
پایگاه اطلاع رسانی امامزادگان    
مختصات و ارتفاع    

پیوند به بیرون[ویرایش]



رده‌های این صفحه : روستاهای شهرستان ساوجبلاغ




جعبه‌ابزار