چاه یوسف
عمق محروميت «چاه يوسف»
خراسان جنوبي - مورخ سه‌شنبه ۱۳۹۲/۰۸/۲۸ شماره انتشار ۱۸۵۵۴
نويسنده: حقاني
«چاه يوسف» نام يک روستاست اما نشاني از روستا و آباداني ندارد. روستايي محروم که همه خانوارهاي ساکن آن دامدار هستند. ۱۰ سالي مي شود که تنها قنات روستا به کلي خشک و استخر و مظهر قنات از زباله و خار و خاشاک پر شده است، «چاه يوسف» آب ندارد.حدود ۷۰ کيلومتر از سمت
قاین را که پشت سر بگذاري وارد دشتي خشک مي شوي، تا چشم مي بيند جاده است و کوير پوشيده از خارهاي مغيلان، گزها و طاق هاي منابع طبيعي. مسافتي را مي پيمايي تا به روستاي «چاه يوسف» مي رسي، حس غريب دلتنگي چيزي است که اين روستا به تو مي دهد.محروميت تمام فضاي روستا را پر کرده است، بيشتر خانه هاي چاه يوسف گنبدي و قديمي است. فقط تعداد انگشت شماري از خانه ها با مصالح امروزي ساخته شده است. اهالي، مردماني آفتاب سوخته اند، کارشان
دامداری است، دست هاي پينه بسته مردم روستا نشان از کار زياد و درآمد کم دارد.
روزگاري چاه يوسف...[ویرایش]
اين روستا در ۲۵ کيلومتري بخش سده قاينات واقع است. از شمال به روستاي
آفریز و
دق محمدآباد ، از مغرب به روستاي
چاهک موسویه ، از جنوب به روستاي عشايري
قیصار و از شرق به روستاي
روم متصل است. «چاه يوسف» ۳۵ خانوار جمعيت دارد. آن ها عشايري از طايفه هاي بهلولي و رمضاني هستند، بيش از ۲۰۰ سال قبل نياکان آنان محله اي دامداري ميان «دق» انتخاب کردند و به دامداري مشغول شدند، پس از چند سال فردي به نام يوسف چاهي در آن دق حفر و قناتي ساخت.به همين دليل نام روستا را «چاه يوسف» گذاشتند. اين قنات ۹ کيلومتري روزگاري با داشتن آب زياد رونقي به دشت چاه يوسف داده بود. محصولاتي مثل يونجه، گندم و جو به دليل شوري آب در اين نقطه کشت مي شد اما حالا...
اکنون چاه يوسف حدود ۲ هزار راس دام دارد و به دليل واقع شدن روستا در وسط دق و کوير، از ديمه زار در روستا خبري نيست حتي يک درخت هم در روستا پيدا نمي شود.
مشکلات يکي دوتا نيست[ویرایش]
نداشتن روحاني مستقر مشکل عمده اي است که دهيار چاه يوسف به آن اشاره مي کند و مي گويد: اين موضوع در ماه هاي رمضان، محرم و صفر محسوس تر است. هنوز اقدامي براي احداث خانه عالم و استقرار روحاني در روستا انجام نشده است. «محمد مولايي» نبود حمام عمومي را از مشکلات مي داند و مي افزايد: اوايل انقلاب يک حمام عمومي توسط خيران در روستا احداث شد ولي حالا مخروبه شده است و مردم مجبورند براي استحمام راهي مرکز بخش شوند.دهياري نيز ساختمان ندارد و بايد امور مربوط به دهياري و رفع مشکلات مردم را در منزل شخصي پيگيري کنم و اين مسئله آسايش و آرامش خانواده ام را سلب کرده است.وي مي گويد: در «چاه يوسف» از بسياري امکانات اوليه محروم هستيم، از وجود بهورز، بهداشتيار و خانه بهداشت هيچ خبري نيست حتي براي يک تزريقات يا کوچک ترين مورد بهداشتي درماني بايد به مرکز بخش يا شهرستان مراجعه کنيم و اين مسئله به دليل نبود امکانات رفت و آمد و ...مشکلاتمان را حادتر مي کند.به گفته وي، تداوم خشکسالي و درآمد پايين اهالي باعث شده است بيشتر مردان روستا به ويژه جوانان براي کار در کوره ها به عنوان کارگر ساده به تهران، مشهد، قاين و بيرجند عزيمت کنند.وي با اشاره به قديمي، گلي و گنبدي بودن بسياري از خانه هاي روستا مي گويد: اين منطقه زلزله خيز است، خانه هايمان هم مقاومت چنداني در برابر زلزله ندارد ولي اهالي خطر را به جان خريده اند چون درآمد پايين دستشان را براي استفاده از وام بازسازي و مقاوم سازي مسکن بسته است.
آب شور و بي کيفيت[ویرایش]
به گفته دهيار، به دليل خشکسالي هاي پي در پي، آب روستا کيفيت چنداني ندارد، اهالي هم مجبور به استفاده از آب بي کيفيت و شور هستند در اين شرايط لازم است يک دستگاه آب شيرين کن براي استفاده اهالي نصب شود.«مولايي» مي افزايد: اهالي آب شرب دامشان را هم به سختي و با گالن و ظرف حمل مي کنند که براي آنان بسيار مشکل است.بارها درخواست واگذاري انشعاب آب شرب دام اهالي به فرمانداري، اداره هاي آب و فاضلاب، امور عشايري قاينات و بخشداري سده ارائه شده ولي تاکنون نتيجه اي نداشته است و اهالي هر روز با خودرو، موتورسيکلت و الاغ يا از طريق حوض انبار يا از منزل آب شرب دام را تامين مي کنند.وي از مسئولان مي خواهد براي حفر چاه کشاورزي و دام مجوز صادر کنند چون با وجود همه اين مشکلات به ويژه بي آبي، تداوم خشکسالي و تبعات ناشي از آن اهالي چاره اي جز مهاجرت ندارند.وي به مشکل رفت و آمد دانش آموزان چاه يوسف به روستاي آفريز که در ۱۰ کيلومتري اين روستا قرار دارد، اشاره مي کند و مي گويد: دانش آموزان براي ادامه تحصيل و رفتن به آفريز و اهالي هم براي مراجعه به مرکز شهرستان بايد در اين جاده خاکي رفت و آمد کنند که در فصل زمستان و بارندگي ها، اين مشکلات دوچندان مي شود و آسفالت جاده ضروري است.
بيکاري و مهاجرت[ویرایش]
«حسن سروي»، عضو شوراي اسلامي روستا نيز نبود خانه بهداشت را يکي از اساسي ترين مشکلات مي داند و مي گويد: اهالي چاه يوسف براي درمان بايد به روستاهاي دور يا مرکز بخش و شهرستان مراجعه کنند.وي بيکاري جوانان به ويژه دختران را از ديگر مشکلات روستا بر مي شمرد و مي افزايد: بايد فکر اساسي براي اشتغال جوانان روستا برداشت و يکي از بهترين راه هاي رفع اين مشکل صدور مجوز حفر يک حلقه چاه عميق يا نيمه عميق است تا بتوان در کنار آن فرصت هاي اشتغال زيادي ايجاد کرد.به گفته وي، بيکاري و خشکسالي هاي مداوم يکي از دلايل اصلي مهاجرت اهالي از روستاست و براي ماندگاري جمعيت بايد مشکل بيکاري سريع تر رفع شود.
نبود مرتع[ویرایش]
«غلام فتايي» از ديگر اعضاي شوراي اسلامي «چاه يوسف» نيز عمده مشکلات روستا را نبود مرتع و زمين براي چراي دام عنوان و اضافه مي کند: همه زمين هاي اطراف را منابع طبيعي تصرف کرده و مراتع قرق است به همين دليل اهالي پاييز و بهار براي چراي دام با مشکل مواجه مي شوند.وي صدور مجوز حفر چاه کشاورزي و دامي را براي تامين آب شرب دام اهالي، يک ضرورت مهم مي داند و تصريح مي کند: اگر در اين زمينه اقدام جدي انجام نشود، دام اهالي از دست مي رود.«علي قديمي» ديگر عضو شوراي اسلامي چاه يوسف نيز با بيان اين که روزگاري قنات روستا ۶ اينچ آب داشت و بخش زيادي از آب منطقه جنوب خراسان از اين دشت تامين مي شد، مي گويد: بر اثر خشکسالي هاي متوالي چند سالي است اين قنات به کلي خشک شده و مرمت و بازسازي قنات و صدور مجوز حفر چاه براي کشاورزي و دامداري ضروري است.
