چزگ
روستاي چزگ/
فیروزه /
خراسان رضویروستای چزگ در دهستان طاغنکوه شمالی از توابع بخش طاغنکوه شهرستان تحت جلگه (فیروزه) واقع شده است.چزک در دامنه ها شمالی کوه های طاغنکوه قرار دارد. به همین جهت از آب و هوای مناسبی برخوردار است.
معرفی روستا[ویرایش]
روستای چزگ در دهستان طاغنکوه شمالی از توابع بخش طاغنکوه شهرستان تحت جلگه (فیروزه) واقع شده است.چزک در دامنه ها شمالی کوه های طاغنکوه قرار دارد. به همین جهت از آب و هوای مناسبی برخوردار است. این روستا در ۴۵ کیلومتری غرب شهر فیروزه مرکز شهرستان فیروزه و در۳۵ کیلومتری غرب شهر همت آباد مرکز بخش طاغنکوه قرار دراد . این روستا از نیشابور ۶۵ کیلومتر و از سبزوار ۵۵ کیلومتر فاصله دارد. چزگ در ۳۶ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی ( فاصله از خط استوا) و ۵۸ درجه و ۱۲ دقیقه طول شرقی (فاصله از خط نصف النهار مبدأ)واقع است. ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۴۳۰ متر است. این روستا همانگونه از اسمش پیداست قدمتی طولانی دارد.معنای لغوی چزگ را خار پشت معنا کرده اند و آنگونه که از نقل بزرگان روستا بر می آید در زمان های گذشته به دلیل شرایط آب و هوایی خوب و باغات فراوان خار پشت زیادی در این محل وجود داشته به همین جهت نام آن را چزگ یا خارپشت نام نهاده اند.
جدول مشخصات قنات های مزارع (کلاته های) روستای چزگ منبع : بانک قنات های ایران این روستا داری ۲ چاه آب عمیق و ۶ قنات و چند چشمه طبیعی است که آب آن از لابه لای کوه می جوشد.
چشمه ها[ویرایش]
برخی از چشمه ها عبارتند از : تیشک - لنگ آباد خشکسالی های سال های اخیر باعث خشک شدن برخی از قنات های روستا شده است.
محصولات کشاورزی[ویرایش]
مهمترین محصولات کشاورزی این روستا عبارتند از : گندم ، جو، زیره سبز، کنجد ٬ چغندر قند و گوجه فرنگی و محصولات باغی آن عبارتند از ، انگور ، زردآلو ، انجیر و انواع درختان میوه . بیشترین در آمد از محصولات باغی روستا مربوط به انگور از نوع عسگری است. مردم این روستا به زبان ترکی و لهجه ترکی خراسانی صحبت می کنند.
این روستا دارای یک زیارتگاه مبا نام شاهزاده ابراهیم (ع) است که به دلیل به سرقت رفتن سنگ آرامگاه آن اطلاعات زیادی در مورد آن در دسترس نمی باشد. در طول سال از اهالی روستای چزگ و روستا های اطراف برای زیارت به آن جا می روند و ضمن زیارت ، نذورات خود را ادا می کنند.
غذاهای محلی[ویرایش]
غذای معروف محلی روستا شیربرنج چزگی است که در ایام محرم و صفر به صورت نذری پخته و در اختیار مردم و عزاداران قرار می گیرد.
وضعیت مهاجرت[ویرایش]
روستای چزگ مانند بسیاری از روستا های ایران و روستا های شهرستان تحت جلگه (فیروزه) از پدیده مهاجرت رنج می برد. جمعیت آن در سال ۱۳۷۵حدود ۸۲۲ نفر بوده است که متأسفانه با حدود ۲۰ درصد کاهش ناشی از مهاجرت مردم به شهر های اطراف در سال ۱۳۸۵ بنا بر آمار رسمی سرشماری مرکز آمار به ۶۶۲ نفر رسیده است. به دلیل شرایط مناسب زراعی این روستا در سال های دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰عده زیادی از مردم روستا های اطراف به این روستا مهاجرت کردند که به دلیل عدم مدیریت محلی و به وجود آمدن اختلافات طایفه ای نهایت در سال ۱۳۵۶ دعوا های گسترده و اختلافات قبیله ای به اوج خود می رسد و باعث ۳ مورد قتل با سلاح گرم می شود و در پی آن مهاجرت گسترده از روستا و مهاجرت عده زیادی از اهالی از روستا به مشهد و سایر شهرها می شود. به همین دلیل روستا پیشرفت خود را از دست داد. و اکنون بیشتر ساکنان روستا پیران هستند و جوانان به شهرها مهاجرت می کنند.
جمعیت و مردم[ویرایش]
روستا دارای سه طایفه بزرگ چزگی ُ قره سولی و ضرغامی است . اختلافات سال ۵۶ که بین چزگی ها و ضرغامی ها شد باعث مهاجرت گسترده ضرغامی ها به مشهد شد . اکنون حدود ۱۲۰ خانوار از آنان در مشهد ساکن هستند. در سال های پس از انقلاب برق رسانی ، آب رسانی و تلفن در منازل ، همراه با توجه به امور کشاورزی تا حدودی از موج مهاجرت مردم کاسته است اما نتوانسته آن را متوقف کند . گویا اشتغال و درآمد مهمترین دغدغه مردم و عامل مهاجرت آنان همچنان باقی است.
شهدای روستا[ویرایش]
چزگ در سال های جنگ تحمیلی ۷ شهید تقدیم انقلاب کرد.
امکانات آموزشی[ویرایش]
روستا درسال تحصیلی ۸۸-۱۳۸۷ دارای یک دبستان مختلط با ۵۹ دانش آموز و یک مدرسه راهنمایی مختلط با ۵۳ دانش اموز می باشد.حدود ۶۰ درصد دانش اموزان با توجه به شرایط مالی خانواده ها توان ادامه تحصیل دارند که باید به شهر های همت آباد٬ فیروزه و نیشابور بروند. سایرین از ادامه تحصیل باز می مانند.
منبع[ویرایش]
وبلاگ شهرستان فیروزه
