کهنوش

---

'کهنوش' و معدن سنگ گرانیت، فرصت یا تهدید؟!
کهنوش' یکی از روستاهای بخش مرکزی و دهستان 'خرمرود' در شمال غربی شهرستان تویسرکان است که در یک بن بست جغرافیایی در دامنه کوه الوند و ارتفاعی معادل ۲۰۲۰ متر از سطح دریا واقع شده و با بیش از هزار نفر جمعیت در ۳۲ کیلومتری شهر تویسرکان همدان قرار دارد.
به گزارش بولتن نیوز،این روستا با برخورداری از طبیعتی جذاب و چشم نواز و محصولات باغی با کیفیت مانند آلو، زرد آلو و سیب از مزیتهای خاص گردشگری طبیعت بهره می برد و می تواند میزبان خوبی برای گردشگران علاقه مند به این حوزه به ویژه در فصل های گرم سال باشد.
در این میان وجود سنگ های معدنی از نوع 'گرانیت گل پنبه ای'، زاویه نگاه به این روستای برخوردار از طبیعت زیبا را تغییر داده و موجب شده تا این روستا قریب به ۱۵ سال شاهد بهره برداری از سنگ های معدنی خود باشد.
فرآیندی که اگر چه می توانست علاوه بر مزایای رفاهی و مالی، اشتغالزایی برای مردم روستا را به دنبال داشته باشد اما اکنون اهالی روستا از وجود این معدن ابراز نارضایتی می کنند و بهره برداری از معدن روستای محل زندگی خود را نه تنها یک فرصت برای خود نمی دانند بلکه این برداشت بی رویه را موجب آسیب رسانی به باغات و درختان پر محصول خود، تخریب طبیعت جذاب، کور کردن چشمه های متعدد آب واقع در کوه و نابودی طبیعت گردشگر پسند و جذاب صخره ای روستا می دانند.
دهیار روستای کهنوش در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: اکنون قریب به ۱۵ سال است که کار بهره برداری از معدن سنگ گرانیت روستا آغاز شده و باوجود اینکه مقرر شده بود به طور سالیانه یک پنجم عایدات مالی معدن از سوی بهره برداران به روستا اختصاص یابد، هرگز چنین توافقی عملی نشد و امروز تنها عایدی معدن برای روستای کهنوش انفجارهای گاه و بی گاه، برداشت بی رویه از معدن، تخریب باغات، آسیب رسانی به چراگاه های طبیعی و تهدیدات زیست محیطی است.
'حمید مراد قلیئی' افزود: این در حالی است که وضعیت عمومی روستا به لحاظ راه های دسترسی و داخلی، بهسازی و تامین آب آشامیدنی در شرایط خوبی قرار ندارد و مردم روستا گاهی در طول ۴۸ ساعت تنها ۲۰ دقیقه از آب آشامیدنی بهره مندند.
وی ادامه داد: شرکت 'ا.ر' همدان به عنوان بهره بردار معدن سنگ گرانیت روستای کهنوش در سال های اخیر تنها اقدام به گازکشی سه مسجد روستا با هزینه ای معادل ۶۰ میلیون ریال و پرداخت مبالغ ناچیزی کرده است که در برابر درآمدهای میلیونی و حتی میلیاردی معدن در سال های اخیر بسیار ناچیز است.
مراد قلیئی متذکر شد: راه دسترسی به معدن از مسیر اصلی زمین های کشاورزی روستا می گذرد که این مساله علاوه بر آسیب رسانی جدی به طبیعت جذاب روستا موجب از بین رفتن گونه های خاص جانوری و گیاهی شده و مواد شیمیایی مورد استفاده در فعالیت های معدن، منابع آب های زیر زمینی و روان را نیز آلوده کرده است.
وی اذعان کرد: همچنین به علت رویدادهای انفجاری در سطح اولیه زمین و خاک در محل بهره برداری از معدن و اطراف آن، شیارهای جوشش چشمه های متعدد آب در روستا از بین می رود و خاک حاصلخیز این منطقه به خاک بدون خاصیت کشاورزی تبدیل می شود.
مراد قلئیی تاکید کرد روستای کهنوش با برخورداری از طبیعت زیبا و دلنشین، اقلیم و آب و هوای مطبوع و دلپذیر، بافت سنتی تاریخی و قدیمی، چشمه های متعدد آب روان و طبیعت صخره ای بکر و بسیار جذاب و چشم نواز ظرفیت تبدیل شدن به یک روستای هدف گردشگری در دامنه کوه الوند را دارد.
• منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع
بر این اساس موضوع فعالیت این معدن را از نگاه مسوولان امر پیگیر شدیم و مدیر اداره محیط زیست تویسرکان در مورد شرایط زیست محیطی ایجاد شده از سوی معدن در روستای کهنوش گفت: بر اساس قوانین و معیارهای زیست محیطی کشور، روستای کهنوش و زیستگاه های پیرامونی آن به دلیل وجود گونه های جانوری مانند کبک، تیهو، و پرنده های شکاری و پوشش های خاص گیاهی قریب به سه سال است که منطقه شکار ممنوع اعلام شده است.
'امیر شیراوند' افزود: فعالیت معدن بهره بردار از سنگ های گرانیتی این روستا به عنوان یکی از زیستگاه های بکر شهرستان تویسرکان مغایر با قانون است و محیط زیست به طور صددرصد با استمرار فعالیت آن مخالفت دارد.
او اظهار کرد: به دنبال پیگیری های اهالی روستای کهنوش و ارسال نامه ای با امضای اهالی این منطقه به دفتر ریاست جمهوری و سازمان حفاظت محیط زیست خانم 'معصومه ابتکار' خواستار بررسی این موضوع شدند.
شیراوند افزود: نیروهای حفاظت محیط زیست به همراه یگان حفاظت برای بررسی موضوع به محل اعزام شدند که با تعطیلی این معدن و نبود هیچ فردی برای پاسخگویی مواجه شدیم و گویا مردم از فعالیت آنها ممانعت کرده اند.
وی با ذکر اینکه معدن گرانیت کهنوش مجوز زیست محیطی ندارد بیان کرد: در دهه ۷۰ و همزمان با فعالیت این معدن، هیچگونه استعلامی از محیط زیست برای ارائه مجوز به بهره برداران این معدن صورت نگرفته است.
وی گفت: به هرحال بهره برداران از این معدن دارای مجوز قانونی بوده و طبق قانون محیط زیست تنها در صورت تخطی بهره برداران از مفاد قرارداد تعیین شده و اضافه برداشت یا رعایت نکردن زمان قرارداد می تواند از روند کار جلوگیری کند.
• تعطیلی معدن گرانیت کهنوش، خواسته روستائیان
مدیر اداره منابع طبیعی تویسرکان نیز در این باره گفت: بر اساس قوانین رسمی، هر بهره بردار از معادن باید برای فعالیت خود علاوه بر اداره صنعت، معدن و تجارت، از اداره منابع طبیعی مجوزهای لازم را دریافت کند در حالی که به نظر می رسد بهره برداران از معدن سنگ گرانیت روستای کهنوش اقدام به استعلام های مورد نیاز در این زمینه نکرده اند.
'جلال عبدالملکی' افزود: به طور قطع فعالیت این معدن به منابع طبیعی روستای کهنوش آسیب وارد می کند و به خاک مطلوب و حاصلخیز کشاورزی و طبیعی خسارت وارد می کند.
معاون امور معادن و صنایع سازمان صنعت معدن و تجارت استان همدان نیز در ارتباط با معدن موجود در روستای کهنوش تویسرکان گفت: بعد از استعلام از نهادها و ادارات مربوطه مجوز استخراج از معدن موجود در این روستا در دهه ۷۰ به شرکت
'ا. ر ' به منظور تامین مواد اولیه مورد نیاز کارخانه داده شده است.
'محمد خاکی' اضافه کرد: طبق استعلامات صورت گرفته از منابع طبیعی مشخص شد که این معدن در محدوده اراضی ملی قرار دارد و بر این مبنا پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره برداری برای این شرکت صادر شده است.
وی بیان کرد: با توجه به قرار گرفتن معدن در نزدیکی روستای کهنوش روستاییان همواره خواستار تعطیلی این معدن بوده اند و هم اینک نیز اهالی کهنوش شکایت خود را تقدیم بخشداری تویسرکان کرده اند.
وی با ذکر اینکه براساس مستندات، قانونی بودن فعالیت این مجموعه تایید شده است اظهار کرد: روستاییان این منطقه معتقدند که اراضی معادن متعلق به آنان است در حالیکه مستندات منابع طبیعی خلاف این را ثابت می کند و همچنین مدعی هستند که فعالیت معدن بر زنبورداری آنها تاثیر منفی گذاشته است.
معاون امور معادن و صنایع سازمان صنعت معدن و تجارت استان همدان بیان کرد: کمک بهره برداران از معادن به روستاهای مجاور طرح نیز از نظر قانونی منع شده است ولی داوطلبانه می توانند برای توسعه روستا هزینه کنند.
خاکی اضافه کرد: سالانه دو هزار تن گرانیت از معدن موجود در روستای کهنوش برداشت می شود و نظارت های کافی برای جلوگیری از برداشت غیرقانونی صورت می گیرد.
خاکی اضافه کرد: معارضات و مشکلات موجود در زمینه معادن موجود در حاشیه روستاها تنها مختص همدان نبوده بلکه در نقاط مختلف کشور این مشکل محسوس است.
• پایان مهلت برای بهره برداران معدن سنگ گرانیت کهنوش
یک مقام مسوول که خواست نامش ذکر نشود نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: مجوز فعالیت شرکت 'ا.ر- همدان' برای بهره برداری از معدن سنگ گرانیت روستای 'کهنوش' ۱۵ سال بوده که در تابستان سال آینده به اتمام می رسد.
وی افزود: بر اساس قانون، بهره برداران باید نسبت به تمدید مجوز قانونی خود اقدام کنند که با شرایط بوجود آمده با درخواست آنها موافقت نخواهد شد.
وی همچنین اضافه کرد: این در حالی است که شرکت بهره بردار از این معدن بر اساس قانون موظف به کمک مالی به روستا نبوده اما وظیفه عرفی و اخلاقی داشته است.
استان همدان دارای ۲۷۹ معدن با استخراج سالانه ۲۳ نوع مواد معدنی شامل مصالح ساختمانی، کانی های فلزی و غیر فلزی و سنگ های نیمه قیمتی به ظرفیت ۱۵ میلیون تن است.