کومسای
گزارش خبری مهر؛
برگزاری مراسم کومسای با حضور هزاران نفر/هورامان ثبت جهانی می شود
شناسهٔ خبر: ۲۵۶۶۱۸۷ -شنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۰۸:۳۰
استانها > کردستان
سنندج- هورامان تخت دارای ظرفیت های بالایی است که برگزاری مراسم های سنتی در این منطقه جایگاهی ویژه دارد ومراسم کومسای در میانه های فصل بهار یکی از این آئین های سنتی و قدیمی است که هر ساله برگزارمی شود.
به گزارش خبرنگارمهر، روز گذشته و با حضور جمعیت زیادی از اقصی نقاط کشور مراسمی آئینی و سنتی روز روستای هورامان تخت برگزار شد. مردم محلی این مراسم را کومسای عنوان می کنند و عده ای معتقدند این مراسم هزاران سال است که در این منطقه با شکوه خاصی برگزار می شود.
پیر شالیار یکی از آیین ها و مراسم های کهن در کردستان است که مخصوص منطقه هورامان به ویژه شهر هورامان تخت که در ۷۵ کیلومتری مریوان قرار دارد، است.
حول محور شخصیت فرزانه و وارسته پیرشالیار که فردی عارف و دانشمند بوده مراسم هایی شامل کوته کوته، کلاوروچنی، ذبح حیوانات، آش نذری هلوشین، عروسی پیرشالیار، شونیشت، تربی و کومسا هر ساله با حضور هزاران نفر از اقصی نقاط دنیا در هورامان برگزار می شود.
عروسی پیر شالیاربه ۹ شماره ثبت ملی۱۲، کوته کوته به شماره ۵۸، شونیشت به شماره ۶۰، کلاوروچنی به شماره ۶۱، تربی به شماره ۶۲ و رسم کومسا به شماره ۶۳ در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده اند.
مراسم تاریخی سنتی کومسای یکی از مراسم هایی است که در میان مردم کردستان به ویژه منطقه هورامان دارای ارزش و جایگاه خاصی است. این مراسم هر سال بعد از گذشت ۴۵ روز از فصل بهار و دقیقا در آخرین روزجمعه نرسیده به ۱۵ اردیبهشت با حضور تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی در هورامان تخت برگزار می شود.
امسال این مراسم روز جمعه ۱۱ اردیبهشت ماه البته با رنگ و بوی متفاوت تری نسبت به سنوات گذشته برگزار شد و تعدادی مهمان ویژه هم داشت، مهمانانی که به منظور بررسی شرایط ثبت هورامان در فهرست آثار جهانی راه پرپیچ و خم این منطقه را پیمودند تا نظاره گر نحوه برگزاری این مراسم باشند.
عزم جدی برای ایجاد زیرساخت های گردشگری در منطقه هورامان وجود دارد
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در حاشیه مراسم کومسای به خبرنگار مهر گفت: ثبت هورامان در فهرست آثار جهانی امسال در دستور کار مدیریت استان به ویژه این اداره کل قرار گرفته است.
آرمان وطن دوست بیان کرد: بر اساس دستورالعمل کنوانسیون میراث جهانی ۱۰ معیار برای ثبت منظر فرهنگی مناطق مختلف جهان قرار داده شده است که هر اثری برای ثبت جهانی باید چند مورد از این معیارها را به صورت برجسته و شاخص داشته باشد.
وی عنوان کرد: خوشبختانه منطقه هورامان کردستان تمامی چند شاخص مورد نظر برای ثبت اثر در فهرست آثار جهانی را داراست و به همین دلیل باید از تمامی ظرفیت ها برای ثبت جهانی آن استفاده کرد.
وی اظهارداشت: امیدواریم با توجه به برگزاری همایش هورامان، انسان، طبیعت و زندگی که روز پنج شنبه ۱۰ اردیبهشت در سنندج و مراسم کومسای در هورامان تخت بتوانیم مستندات لازم را به نمایندگان یونسکو ارائه دهیم.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان با اشاره به اینکه زیرساخت های گردشگری در منطقه هورامان نیاز به توجه جدی دارد، ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دستی استان به تنهایی قادر به ایجاد زیرساخت های لازم در هورامان نیست و نیاز به همکاری و هماهنگی مجموعه مدیریت استان دارد.
وی عنوان کرد: نبود زیرساخت های لازم در این منطقه تاثیری در تصمیم گیری نمایندگان یونسکو برای ثبت هورامان در فهرست آثار جهانی ندارد و بعد از به ثبت رسیدن قطعا ایجاد این زیرساخت ها رشد و سرعت بیشتری خواهد یافت.
وی اعلام کرد: براساس برآوردهای انجام شده امروز حداقل ۱۰ هزار نفر مهمان مراسم کومسای هستند و این نشان از علاقمندی مردم به حضور در چنین مراسم های تاریخی و سنتی است.
کومسای نماد تاریخ و فرهنگ هورامان است
یکی از اعضای شورای اسلامی شهر هورامان تخت نیز در بخش ابتدای و آغاز به کار مراسم کومسای گفت: این مراسم نماد فرهنگ و تاریخ زندگی هزاران ساله مردم هورامان است.
بشیر قاسمی ادامه داد: مردم هورامان طی سال های متمادی برای پاسداشت فرهنگ و تاریخ سرزمین خود اقدام به برگزاری این مراسم می کنند.
وی بیان کرد: به دلیل کمبود فضا و حضور زیاد مهمانان این مراسم امسال به شیوه سنتی خاص خود برگزار نمی شود و فقط به صورت نمادین اقدام به اجرای برنامه های ویژه این مراسم می کنیم.
امام جمعه شهرهورامان هم در این مراسم با اشاره به اینکه کومسای به معنای جمع شدن برای یادگیری است، اظهار داشت: اجرای این مراسم قبل از دوران پیرشالیار هم در این منطقه رواج داشته است.
ماموستا ملاعلی مقدسی ادامه داد: در اواسط اردیبهشت ماه هر سال بنابر وضعیت جغرافیایی منطقه و فرارسیدن زمان کوچ مردم به ییلاق برای تعیین و برنامه ریزی و یادگیری مسائل ماه های آینده برای کوچ ریش سفیدان و معتمدان در محلی تجمع می کردند.
وی افزود: در این اجتماع امام جماعت هر روستا در منطقه هورامان، کدخدا، چوپان و غیره مشخص می شدند.
وی با اشاره به اینکه پیرشالیار در دوران حضرت غوث گیلانی می زیسته است، بیان کرد: غوث گیلانی درباره پیرشالیار فرموده است برادر من مصطفی (پیرشالیار) مرد کاملی است.
امام جمعه شهر هورامان تخت اظهارداشت: در دوران گذشته به این دلیل که کارهایی هم چون آبیاری، چوپانی، کدخدایی و غیره به زنان واگذار نمی شد لذا این قشر در اجتماع سالانه در اردیبهشت ماه حضور پیدا نمی کردند.
وی با اشاره به اینکه در سنوات گذشته به دلایلی اجازه حضور زنان در مراسم کومسای داده نمی شد، عنوان کرد: امسال چون جایگاه حضور زنان و مردان از هم تفکیک شد مجوز حضور زنان هم داده شد.
بخشی از مراسم کومسای اختصاص به شکستن سنگ کنار مزار یکی از مریدان پیرشالیار به نام درویش موسی دارد که مردم در این رابطه معتقدند این سنگ بعد از شکسته شدن تا سال آینده دوباره رشد خواهد کرد و همین اعتقاد هم باعث شده که مردم از جاهای دور و نزدیک در این مراسم شرکت کنند و تکه ای از آن را را به عنوان تبرک با خود ببرند.
مدیرمرکز دایره المعارف کردشناسی هم در این مراسم گفت: مردم هورامان در گذشته سنگ ریزه های حاصل شکستن سنگ در مراسم کومسای را برای افزایش محصولات خود استفاده می کردند.
اسماعیل شمس بیان کرد: امروزه در کردستان عراق با نام دین اقدام به از بین بردن مزارها و مرقدهای عالمان و عارفان منطقه می کنند.
پیرشالیار در فرهنگ هورامان نماد اعتقادات کهن مردم این دیار است
وی با بیان اینکه پیرشالیار در فرهنگ آریایی و هورامانی نماد اعتقادات کهن ما بوده است، گفت: پیرشالیار راهنمای مردم این دیار بوده است.
وی عنوان کرد: هورامان به دلیل اینکه بین کوه های سربه فلک کشیده ای محصور شده تاکنون زبان و فرهنگ منطقه به شکل اولیه ی آن حفظ شده است.
مدیرمرکز دایره المعارف کردشناسی با بیان اینکه این کوه ها منجر به حفظ فرهنگ چندهزارساله ما شدند، ادامه داد: این کوه ها نماد افتخار و قدرت ما کردها هستند.
شمس بیان کرد: یونسکو در چندسال گذشته اسامی زبان هایی را که در معرض انقراض بودند را اعلام کرد ودر ان زمان هم هورامی جزوی از این زبان ها بود.
وی افزود: یونسکو برای ممانعت از انقراض زبان هورامی بودجه ای را به آن اختصاص داد که متاسفانه عده ای آن را بردند و خوردند و کاری هم انجام ندادند.
وی عنوان کرد: امروز خوشبختانه به همت خود مردم زبان هورامی نه تنها در حال انقراض نیست بلکه در حال گسترش نیز هست.
.......................
گزارش؛ چنور صادقی
