گردشگری روستایی
روستاها، مقصد گردشگری آینده
صنعت گردشگری در جهان توسعه فراوانی یافته است و بسیاری از کشورها از این راه توانسته‌اند وضعیت خود را بهبود ببخشند و از مشکلاتی مانند بیکاری، پایین بودن سطح درآمد سرانه و کمبود درآمد ارزی خویش بکاهند.
صنعت جهانگردی بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا به حساب می‌آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را منبع اصلی درآمد، اشتغال‌زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساخت‌ها می‌دانند. صنعت گردشگری امروزه به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نیز می‌نامند.
یکی از انواع گردشگری که روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می‌کند، گردشگری روستایی است و به نظر می‌رسد روستاها در آینده به یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگران تبدیل شوند.
تاریخچه گردشگری روستایی[ویرایش]
گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی اجتماعی، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و اروپا شکل گرفت.
پیش از آن هم مناطق روستایی برای فعالیت‌های تفریحی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما شرکت در این فعالیت‌های تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود.
در قرن نوزدهم و بیستم به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابه‌جایی، راه‌یابی به روستاها آسان شد. رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال ۱۹۴۵ آغاز شد. در این زمان گردشگری روستایی شاهد رشدی چشمگیر و گردشگری بین‌المللی نیز شاهد رشد جمعیت بود و افزایش تقاضا برای گردشگری روستایی تا اندازه‌ای منجر به توسعه گردشگری شد.
تعریف گردشگری روستایی[ویرایش]
تعريف گردشگري روستايي كار چندان آساني نيست و توافقي درباره‌ي آن وجود ندارد.
اين مسأله چند دليل دارد.
ابتدا تعريف نواحي روستايي كه گردشگري روستايي در آن انجام مي‌شود، با دشواري همراه است، چرا كه معيارهاي مورد استفاده توسط كشورهاي مختلف با يكديگر تفاوت دارند.
دوم همه‌ي انواع گردشگري كه در نواحي روستايي صورت مي‌گيرد اساساً روستايي نيست، زيرا مي‌تواند ماهيت شهري داشته و تنها در نواحي روستايي واقع شده باشند،
سوم اشكال مختلف گردشگري روستايي در مناطق مختلف توسعه يافته و از اين رو يافتن مشخصات مشترك در همه كشورها دشوار است.
چهارم، نواحي روستايي در روند پيچيده‌اي از تغييرات در رابطه‌ي با تأثير بازارهاي جهاني قرار دارند، ارتباطات و شرايط
بازار ، جهت‌گيري محصولات سنتي را تغيير داده است.
در همين زمينه برخي از نواحي روستايي كه كاهش جمعيت را تجربه مي‌كنند، با جريان ورود جمعيت براي استراحت، يا توسعه كسب و كارهاي غيرسنتي جديد مواجه‌اند. به دليل حومه‌نشيني فصلي، مسافرت‌هاي روزانه‌ي طولاني و توسعه خانه‌هاي دوم، تمايز بين نواحي روستايي و شهري كم رنگ شده است.
با اين حال گردشگري روستايي مي‌تواند به طور ساده به عنوان مسافرت به نواحي روستايي تعريف شود، اما محققان بر اين عقيده‌اند كه موضوع بسيار پيچيده‌تر از اين است.نمونه‌هاي زيادي از انجام فعاليت‌هاي گردشگري در نواحي روستايي وجود دارد، از جمله فعاليت‌هاي مبتني بر طبيعت، جشنواره‌ها، وقايع ميراث، جاذبه‌هاي مبتني بر جامعه‌ي بومي، گردشگري كشاورزي، نمايشگاه‌هاي هنري و
صنایع دستی ، تئاتر اجتماع محلي و ساير موارد.
به طور كلي گردشگري روستايي از دو جنبه اهميت دارد، يكي به عنوان يك فعاليت گسترده جهاني و ديگري از نظر تأكيد بر آن در سياست‌هاي
توسعه منطقه‌ای و محلی .
از اين رو، منطقي است كه بپذيريم تعريف قابل قبول و عام از گردشگري وجود ندارد.
علاوه بر اين بايد پذيرفت كه ويژگي‌هاي متمايزي از قبيل فعاليت‌ها و موقعيت هاي ويژه، گردشگري روستايي را از ساير بخش‌ها يا انواع گردشگري جدا مي‌كند.
اما اين نكته جالب است كه تعريف يا ويژگي‌هايي از گردشگري روستايي كه مورد قبول همگان باشد، وجود ندارد.
در حالي كه در نگاه اول، تعريف گردشگري روستايي به نظر كار آساني مي‌آيد. در عين حال تعريف نواحي روستايي به همان اندازه كار مشكلي است.
به هر حال از نظر مفهومي به نظر ساده مي‌آيد كه گردشگري روستايي را مي‌توان به عنوان نوعي گردشگري كه در نواحي روستايي و مناطق پيرامون شهرها انجام مي‌شود، تعريف كرد، ولي اين تعريف نمي‌تواند شامل مجموعه‌اي از فعاليت‌ها و اشكال متنوع مديريتي و نهادهاي توسعه يافته‌ي فعال در كشورهاي مختلف در ارتباط با صنعت گردشگري باشد.
كنفرانس جهاني گردشگري، گردشگري روستايي را شامل انواع گردشگري با برخورداري از تسهيلات و خدمات رفاهي در نواحي روستايي مي‌داند، كه امكان بهره‌مندي از منابع طبيعي و جاذبه‌هاي طبيعت را همراه با شركت در زندگي روستايي و كار در مزرعه و كشاورزي، فراهم مي‌آورد.گردشگري روستايي در كشورهاي مختلف نيز معاني متفاوتي دارد.
در سال ۱۹۸۶ كميسيون جامعه اروپايي نيز گردشگري روستايي را اين گونه تعريف مي‌كند:
«گردشگري روستايي تنها شامل گردشگري كشاورزي نيست، بلكه همه فعاليت‌هاي گردشگري در مناطق روستايي را در بر مي‌گيرد.»با اين حال در اروپا گردشگري روستايي اغلب براي توصيف گردشگري كشاورزي (يا گردشگري مبتني بر مزرعه) به كار برده مي‌شود، اما در صورت لزوم همه‌ي فعاليت‌هاي گردشگري در نواحي روستايي را در برمي‌گيرد. در همين راستا امروزه اتحاديه اروپا همه انواع گردشگري در نواحي غيرشهري را به عنوان گردشگري روستايي در نظر مي‌گيرد.
← تعریف گردشگری روستایی در آمریکاگروه مردمي. گردشگري آمريكا (DOT) نيز گردشگري روستايي را هر آن چيزي مي‌داند كه گردشگران را به نواحي پيرامون مادر شهرهاي اصلي، جذب كند، چنانچه گردشگري روستايي رويكردي براي جذب و نگهداشت گردشگران، به منظور آشنايي با زندگي روستايي در نظر گرفته شده، علاوه بر رونق و
توسعه روستایی، امكان بهره‌مندي از مواهب طبيعي و جاذبه‌هاي محيطي روستا را براي ساكنان شهري فراهم مي‌كند.
← تعریف گردشگری روستایی در فنلانددر فنلاند گردشگري روستايي به اجاره دادن كلبه‌هاي روستايي به بازديدكنندگان يا تدارك خدمات موردنياز آن‌ها در نواحي روستايي اطلاق مي‌شَود.
← تعریف گردشگری روستایی در مجارستاندر مجارستان، اصطلاح
گردشگری دهکده‌ای ، رايج است كه شامل فعاليت‌هاي گردشگري و خدمات تدارك ديده شده در روستاهاست. در واقع گردشگري روستايي در اين كشور شامل اسكان ارزان قيمت در نواحي روستايي بوده و ارتباطي به فعاليت‌هاي كشاورزي و ساير فعاليت‌هاي روستايي ندارد.
← تعریف گردشگری روستایی در اسلونیدر اسلوني جنبه مهم گردشگري روستايي، سكونت بازديدكنندگان در بين خانوارهاي كشاورز است. به اين ترتيب كه آن‌ها به عنوان مهمان با خانوار كشاورزي زندگي مي‌كنند و يا در مهمانخانه‌هاي محلي سكني مي‌گزينند، ولي براي تهيه‌ي غذا و ساير خدمات با خانوار كشاورز فعاليت مي‌كنند.
← تعریف گردشگری روستایی در هلنددر هلند گردشگري روستايي به اردو زدن گردشگران در مزارع و بهره‌برداري از خدمات و فعاليت‌هاي جانبي شامل دچورخه سواري، قدم زدن، اسب سواري و مانند در اين نواحي مرتبط است.
← تعریف گردشگری روستایی در یوناندر يونان، مهمترين خدمات تدارك ديده شده توسط مردم محلي در زمينه گردشگري روستايي، اسكان و صبحانه است و گردشگري در اتاق‌هايي اسكان مي‌يابند كه براساس
رسوم محلی مزين شده‌اند.
در مجموع گردشگری روستایی در معنای کلاسیک نوعی از فعالیت‌های گردشگری است که درآمدی اضافی را برای آن‌هایی که شغلی ثابت مانند کشاورزی و دامداری دارند، فراهم می‌آورد.
گردشگری روستایی در چشم‌اندازهای بهسازی جای خاصی دارد که شامل فعالیت‌های گردشگری در خارج از شهر است. البته گردشگری روستایی باید به صورت یک شیوه زندگی بر پایه عقاید مربوط به جوامع روستایی درک شود. سرچشمه بیشتر جاذبه های روستایی فرهنگ مردم ساکن در آن منطقه است.
گردشگری روستایی در نواحی روستایی اتفاق می‌افتد و درآمدی اضافی را برای روستاییان ایجاد می‌کند. از طرف دیگر، گردشگری روستایی تعطیلاتی پر جنب و جوش را برای مهمانان، و منابع درآمد مختلفی را برای خانواده‌ها (به دلیل استفاده کردن مهمانان از منابع) در نواحی روستایی جاذب فراهم می‌آورد.
نظریه‌ها و دیدگاه‌های مربوط به توسعه گردشگری روستایی[ویرایش]
در مورد گردشگری روستایی دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. بعضی، آن را بخشی از بازار گردشگری می‌شناسند و معتقدند می‌توان آن را با شکل‌های دیگر بازار گردشگری مانند گردشگری در آفتاب، گردشگری در کنار دریا، گردشگری در سواحل ماسه ای و... مقایسه کرد.
گردشگری روستایی به عنوان فلسفه ای برای توسعه روستایی نیز مطرح شده است که این جنبه دارای سه دیدگاه مهم است:
از یک دیدگاه، گردشگری راهبردی برای توسعه روستایی و انعکاس دهنده ویژگی‌های محیط روستایی است.
دیدگاه دیگر گردشگری را ابزار و سیاستی برای باز ساخت اقتصاد روستایی می‌شناسد.
بعضی نیز گردشگری را سیاست و ابزاری برای توسعه روستایی پایدار قلمداد کرده‌اند.
چالش‌های فرا روی گسترش روستایی[ویرایش]
گردشگری روستایی با چالش‌های بسیاری در هویت بازار‌یابی روبه‌روست. دلیلی مهم که موجب محدود شدن گردشگری روستایی شده، کم بودن قدرت کشش عناصر روستایی و ناتوانی آن در رقابت با دیگر بازارهای گردشگری است.
نکته دیگر این که گردشگری روستایی بسیار جزء است و موجب به وجود آمدن مشاغل کوچک بسیار زیادی با منشا خانوادگی و فامیلی می‌شود که این امر ادامه رقابت را برای صنعت گردشگری روستایی مشکل می‌کند.این امر نکاتی مثبت و منفی به همراه دارد.
از دیگر چالش‌های گردشگری می‌توان کافی نبودن حمایت‌های مالی را نام برد. توسعه گردشگری روستایی نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است تا بتوان با اتکا به آن برنامه‌ریزی کرد.
فقدان
مشارکت محلی یکی مشکلات در این حیطه به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد که در مردم محلی در تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اجرای سیاست‌ها دخالت داده می‌شوند، اما واقعیت این است که روستاییان آگاهی چندانی درباره گردشگری ندارند.
گردشگری روستایی، منبع درآمدی برای روستاییان[ویرایش]
امروزه روستاییان برای کسب درآمد و گذران زندگی در محیط روستاها ناچارند دست به فعالیت‌های مختلفی در زمینه‌های کشاورزی، دامداری، صنایع دستی و یا خدماتی بزنند. در روستاهای ایران ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد که می‌تواند موجب رونق گردشگری روستایی ما شود؛ یکی از این ظرفیت‌ها بحث گردشگری روستایی است.
گردشگری روستایی می‌تواند منبع جدید درآمد برای روستاییان و به ویژه روستاییان کشورهای در حال توسعه باشد و تا اندازه‌ای مشکلات آن‌ها را حل کند و یا تقلیل دهد. این امر مستلزم مدیریت و برنامه‌ریزی خاصی است تا گردشگران علاوه بر دیدن مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی آن نقاط، با آداب و رسوم و فرهنگ آن روستا نیز آشنا شوند.
بدین ترتیب گردشگران به خرید محصولات روستا از قبیل صنایع دستی،
محصولات محلی ،
غذاهای سنتی و... علاقه‌مند می‌شوند و این به معنی افزایش درآمد روستاییانی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در این صنعت فعالیت می‌کنند.
علاوه بر این، ساخت و راه‌اندازی هتل‌ها و رستوران‌ها و به طور کلی اماکن تفریحی و ورزشی با ایجاد اشتغال (اشتغال‌زایی) از طرفی موجب افزایش درآمد و از سوی دیگر موجب کاهش بیکاری و فقر می‌شود.
گردشگری به عنوان یک عامل اقتصادی عمده و بسیار موثر در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و موجبات توسعه اقتصادی در برخی از کشورها و مناطق را فراهم آورده است. ایجاد مشاغل گوناگون و گستردگی زمینه اشتغال در آن به گونه‌ای است که هم کارگران ساده بدون مهارت و هم صاحبان مهارت‌های گوناگون می‌توانند در آن شاغل شوند.
به همین دلیل می‌توان گفت فعالیت‌های ناشی از گردشگری در بعضی از روستاهای خاص اقتصادی‌تر است. در هر صورت گردشگری روستایی در جوامعی سنتی که دارای مراکز روستایی فراوان و متنوعند می‌تواند پشتوانه اقتصاد منطقه‌ای و حسابرسی‌های ناحیه‌ای باشد.
هموس با اصطلاح گردشگري روستايي، اصطلاحات و مفاهيم ديگري نيز وجود دارد، مفاهيمي كه منشأ اختلاف بين محققان است.
اين بحث‌ها به دو دليل مهم هستند:
موضوع اول :
درصدی از درآمد گردشگري است كه جوامع روستايی از آن بهره مي‌برند. از اين نظر، تمايزي بين انواع گردشگري در نواحي روستايي ايجاد شده است، گردشگري روستايي و گردشگري كشاورزي براساس درآمدي كه جامعه را به عنوان يك كل، يا به طور خاص، كشاورزان را بهره‌مند مي‌كند، مورد توجه قرار دارد.
موضوع دوم :
تمايز براساس عناصر مختلف تشكيل دهنده‌ي عرضه گردشگري است. بنابراين گردشگري، هنگامي مي‌تواند روستايي باشد كه
فرهنگ روستایی جزو كليدي محصول مورد عرضه باشد. باتوجه به اجزاي فعاليت اوليه‌ي اين محصول، اصطلاحات مورد استفاده مي‌تواند
گردشگری کشاورزی ،
گردشگری سبز ،
گردشگری اغذیه لذیذ محلی ، اسب سواري، قايق راني، شكار، ماجراجويي، و
گردشگری تاریخی /فرهنگي و مانند آن باشد.
در نظر گرفتن فعاليت‌هاي خاص گردشگري مانند توسعه‌ي خانه‌های دوم، هتل‌هايی بزرگ، زمين‌های گلف، يا پيست‌هاي اسكی در گردشگري روستايی دشوار است.
ويژگي خاص محصولات گردشگري در گردشگري روستايي، براي بازديدكنندگان امكان و آرزوی تماس فردی، حس كردن محيط طبيعي و انساني نواحي روستايی، امكان شركت در فعاليت‌ها، سنت‌ها و سبك زندگي مردم را می دهد. همچنين عناصر فرهنگي و آموزشي قوي در اين نوع گردشگری وجود دارد.
از اين رو يك مقصد گردشگري روستايي را مي‌توان به عنوان زمينه‌اي وسيع‌تر تعريف كرد كه در آن محيط‌هاي طبيعي، جنگلی و زيركشت غالب بود، و جايي است ويژگي‌های طبيعي، اقتصادي و اجتماعي فرهنگي ويژه، مانند سنت‌ها، همكاري محلي، اعتماد و عمل متقابل به طور هماهنگ در آن وجود دارد، و مانند يك محصول گردشگری واحد است كه كوچک مقياس، سازگار با طبيعت، دارای رنگ و بوي بومی و به عبارت ديگر، پايدار است.
گردشگری روستايي اساساً يك فعاليت مصرفي است، اكثر مطالعات حاصل از تقاضا بود، و بر بازديدكنندگان و نيازها و انگيزه‌هاي آن متمركز است. جذابيت نواحي روستايي براي گردشگري و تفريح مي‌تواند در درجه‌ي اولو با تصوير روستايي همراه باشد.
از اين رو شرايط زندگي روستايي ارتباط نزديكي با ايده‌هاي سنتي و رمانتيك با روزهاي خوب داشته، زندگي بي‌ريا و ساده، و برخوردار از رابطه صحيح انساني با محيط طبيعي، دارد. بنابراين احساس غربت نسبت به گذشته نياز به بهبود پيوند از دست رفته با طبيعت از يك طرف و زندگي شهري بسيار پيچيده، به شدت سازمان يافته، بي‌نام(تصنعي)، فشرده(متراكم)، استرس‌زا و غيرانساني ازطرف ديگر سبب توجه به نواحي روستايي شده است.
اهميت گردشگري روستايي به عنوان بخشي از بازار كلي گردشگري وابسته به منابع گردشگري/تفريحي، وضع زيرساخت، دسترسي به بازار، و وجود ساير انواع محصولات گردشگري در هر كشور است. حتي اگر گردشگري روستايي در مقايسه‌ي با بازار كلي گردشگري در بسياري از كشورها جزيي باشد، اهميت آن براي توسعه‌ي نواحي روستايي بسيار اساسي است.
بنابراين اثر جندجانبه‌ي آن در نواحي روستايي كه كل شيوه زندگي روستايي به عنوان يك جاذبه‌ي اصلي در نظر گرفته مي‌شود، بسيار زياد است. به هر حال، با توجه به تعاريف ذكر شده از گردشگري روستايي، مي‌توان گفت كه اكثر تعاريف، گردشگري روستايي را شامل تمامي فعاليت‌هاي گردشگري كه فرد در نواحي روستايي و نواحي غيرشهري دور از محل اقامت و كار انجام مي‌دهد، دانسته‌اند. ولي گردشگري روستايي را مي‌توان اينچنين تعريف كرد:
گردشگري روستايي به تمامي فعاليت‌ها و خدماتي گفته مي‌شود كه توسط كشاورزان، مردم و دولت‌ها براي تفريح و استراحت گردشگران و همچنين جذب گردشگران به نواحي روستايي ارائه مي‌شود و مي‌تواند شامل گردشگري كشاورزي، گردشگري مزرعه، گردشگري طبيعي و گردشگري فرهنگي و مانند آن باشد.انواع گردشگري روستايي[ویرایش]
گردشگري روستايي تنها شامل گردشگري كشاورزي نمي‌شود، بلكه همه‌ي فعاليت‌هايي كه گردشگران در مناطق روستايي انجام مي‌دهند، را در بر مي‌گيرد.
از اين رو مي‌توان گفت كه افراد به دلايل مختلف و با انگيزه‌هاي متفاوت از نواحي روستايي بازديد مي‌كنند و در بسياري از فعاليت‌هاي گردشگري نيز شركت خواهند كرد، به همين دليل نيز انواع خاصي از گردشگري در نواحي روستايي وجود دارد كه به شخص مسافر، ويژگي‌هاي مقصد و انگيزه‌ي سفر بستگي دارد.
بنابراين مي‌توان با توجه به اهداف گردشگران، گردشگري روستايي را به هشت دسته به شرح زير تقسيم كرد:
← گردشگري طبيعيكه بيشتر در تعامل با جاذبه‌هاي اكولوژيكي قرار دارد؛
← گردشگري فرهنگيكه با فرهنگ، تاريخ و ميراث فرهنگي و باستاني مردم روستايي مرتبط است؛
← اكوتوريسمنوعي گردشگري است كه علاوه بر تعامل با جاذبه‌هاي طبيعي(مانند رودخانه، درياچه فصلي و كوهستان‌ها و . . .) با زندگي و هنجارهاي اجتماعي مردم محلي كه خود نيز در تعامل با جاذبه‌هاي طبيعي است، در ارتباط مي‌باشد.
همچنين مي‌توان گفت اكوتوريسم نوعي گردشگري است كه در بسياري از نقاط دنيا«فرصت‌هاي بي‌نظيري را براي توسعه‌ي روستايي همه جانبه، گردشگري، مديريت منابع و مديريت مناطق حفاظت شده به وجود مي‌آورد.» به ويژه اين كه اين نوع گردشگري، مبتني بر طبيعت است(گردشگري در مناطق طبيعي و دست نخورده) كه به طور مؤثري حفاظت از محيط زيست را افزايش مي‌دهد و براي جوامع محلي و فرهنگ‌هاي مختلف سودمند بوده و تجربيات ارزنده‌ي آموزشي را به گردشگران ارائه مي‌دهد.
در حقيقت
اکوتوریسم گردشگري پايدار است كه در عين حال به محيط زيست روستايي وابستگي دارد. بنابراين اكوتوريسم بخشي از گردشگري روستايي است ولي اكوتورسيم، الزاماً گردشگري روستايي نيست.
← گردشگري دهكدهدر اين نوع گردشگري، گردشگران در مساكن دهكده‌ها اقامت كرده و در فعاليت‌هاي اقتصادي و اجتماعي دهكده مشاركت مي‌كنند.
← گردشگري مزرعهاين نوع گردشگري با توجه به محيط شكل‌گيري آن متفاوت است و البته به عنوان
گردشگری کشاورزی نيز شناخته مي‌شود. گردشگري مزرعه، شامل اقامت و گاهي اوقات مشاركت در فعاليت‌هاي كشاورزي در مزرعه بوده و در بين خانوارهاي كشاورز به عنوان مكمل و جايگزين فعاليت‌هاي اقتصادي رواج پيدا مي‌كند. به علاوه گردشگري مزرعه، ابزاري نيز براي حفاظت از چشم‌اندازهاي سنتي است.
علاوه بر اين، گردشگري مزرعه يكي از زمينه‌هاي سرمايه‌گذاري در كشاورزي است. درباره اثرات آن بر نيروي كار ديدگاه‌هاي متفاوتي ارائه شد، ولي نقش آن در اشتغال زنان در مزارع از راه ارائه‌ي خدمات پذيرايي مورد تأكيد است.
← گردشگري روستايي يا گردشگري محلی ـ روستاییاين نوع گردشگري كه مي‌تواند شامل موارد بالا نيز باشد، شامل اردو زدن، اقامت در منازل اجاره‌اي، گشت و شكار در حيات وحشي، بازاريابي صنايع دستي، جشنواره‌هاي فرهنگي، ورزش‌هاي ماجراجويانه، راه‌پيمايي، بازديد از مكان‌هاي تاريخي،
جشنواره‌های موسیقی و در واقع هر گونه فعاليت تفريحي در نواحي روستايي است.
← گردشگري سبزاگرچه در بعضي از كشورها اصطلاح «گردشگري سبز» به گردشگري روستايي اطلاق مي‌شود(يعني گردشگري در مناطق سبز)، اما اغلب براي توصيف نوعي از گردشگري به كار مي‌رود، كه بيشتر طرفدار
محیط زیست است. اين نوع گردشگري با نام‌هاي مختلف مانند«گردشگري مسئول»، «گردشگري انعطاف‌پذير»، «گردشگري سودمند» يا «گردشگري بديل» شناخته شده است،
گردشگری سبز بهترين روش براي توسعه ارتباط همزيستي بين محيط زيست طبيعي و اجتماعي است. به عبارت ديگر، افزايش توجه به اثرات زيانباري كه برخي از انواع گردشگري در
محیط زیست ايجاد مي‌كند سبب شكل‌گيري نوع خاصي از گردشگري به نام گردشگري سبز شده است.
در مجموع برخي از محصولات گردشگري يا انواع متفاوت گردشگري، جزو گردشگري روستايي به حساب مي‌آيد. ولي با آن برابر نيستند. براي مثال گردشگري كشاورزي به هر نوع گردشگري كه به طور مستقيم با كشاورزي(مزرعه) مرتبط است اطلاق مي‌شود و شامل اقامت در مزارع، اتاق‌ها يا چادرزدن، بازديدهاي آموزشي، خوراك، فعاليت‌هاي تفريحي و فروش محصولات كشاورزي يا
صنایع دستی است.
منابع[ویرایش]
سایت سازمان گردشگری استان گیلان کتاب
نقش شبکه های اجتماعی در توسعه جوامع محلیجستارهای وابسته[ویرایش]
روستاهای هدف گردشگری
