روستای مجارشین
مجارشین (میرزانشین)
(به انگلیسی : majarshin ، به ترکی آذربایجانی: məcarşin )
یکی از روستاهای استان
آذربایجان شرقی است که در دهستان گنبرف بخش مرکزی شهرستان
اسکو واقع شده و در حدود ۶۵ کیلومتری کلان شهر
تبریز قرار گرفته است. جمعیت این روستا بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ ، ۱۱۲۲ نفر بوده است .
معرفی روستا[ویرایش]
مجارشین روستایی تاریخی است كه در دل طبیعت سرسبز، بكر و كوهستانی استان آذربایجان شرقی واقع شده است. همچنین «مجارشین» گنجینهای از آثار تاریخی، مناظر طبیعی و جاذبههای گردشگری متعدد و متنوع به شمار میرود.
بارزترین مشخصههای فعالیتهای اهالی این روستا زراعت، باغبانی، دامداری و قالی بافی میباشد.پوشش گیاهی مجارشین را بیشتر درختان گردو و قلمه تشکیل داده است.
دامداری در این روستا به دلیل وجود مراتع زیاد و مخصوصا مراتع سرسبز سویوخ بولاغ و آغ دره نسبت به روستاهای اطراف گستردهتر میباشد که نتیجه آن وفور محصولات لبنی و به تبع آن کمک به اقتصاد خانوار روستایی میباشد.
مجارشین از نظر وضع طبیعی، روستایی کوهستانی با خانههای پلکانی است و دارای جاده آسفالته با شهرستانهای اسکو و آذرشهر میباشد.
روستای مجارشین همچنین محل تلاقی دو جاده آذرشهر به گنبرف و همچنین اسکو به گنبرف میباشد که از این لحاظ نیز از موقعیت بسیار ممتازی نسبت به روستاهای اطراف خود دارا میباشد.
کوه اوریان (اوریان داغی) مرتفع ترین نقطه روستا میباشد که ارنفاع قله آن ۲۸۵۰ متر میباشد.
یکه سورا کوهی است که روستای مجارشین در دامنه های آن ایجاد شده است و از تقدس زیادی بین اهالی روستای مجارشین برخوردار است. به طوری که بعضی از اهالی به خصوص زنان این روستا برای نذر و نیایش به بالای کوه میروند.
بعددر سال های اخیر بیشتر اهالی روستا به شهرهای تبریز، آذرشهر و ایلخچی مهاجرت کردهاند که اصلیترین علت آن مانند دیگر روستاهای ایران بیکاری و عدم درآمد کافی اهالی روستا بوده است . تخمین زذه می شود حدود دو برابر جمعیت فعلی مجارشین در شهر تبریز ساکن باشند.
وجه تسمیه[ویرایش]
مجارشین، در اصل میرزانشین ( میرزه (میرزا ) رشین - میرزه (میرزا ) نشین ) بوده و در زمان سیاست یکسان سازی فرهنگی رضا شاه پهلوی که تغییر نام جاهای ایران بخصوص آذربایجان جزئی از این سیاست بود، نام این روستا نیز مانند دیگر جاهای تغییر یافته ایران ، تغییر یافته است. البته اهالی این روستا و روستاهای اطراف نام این روستا را با گویش قدیمی خود یعنی "میرزه رشین" (یا همان میرزانشین ) بکار میبرند.
کلمه میرزا به معنای مخفف میرزاده و میرزاد و امیرزاده(لغت نامه دهخدا) مرزا و شاهزاده و امیرزاده. (ناظم الاطباء)پیشتر از القاب شهزادگان بود. و در اصل امیرزا بود که الف آن از کثرت استعمال حذف شده و معنی ترکیبی آن امیرزاده باشد بر این تقدیر مرزا به حذف یاء چنانکه مشهور است درست نباشد مگر بعض استادان آوردهاند. (از غیاث )
میرزا ۱ - ( صفت ) امیرزاده فرزند امیر شاهزاده . توضیح باین معنی در عهد سربداران و تیموریان و صفویان
[۱] باول و آخر اسامی افزوده میشد: میرزا شاهرخ شاهرخ میرزا میرزا بایسنقر و در عهد قاجاریه باخراسامی : [ محمد علی میرزا احمد میرزا. ۲ - منشی دبیر:[ میرزا و محرر ( چاپارخانه ) پنج نفر. ۳ - باسواد تعلیم یافته . توضیح بدو معنی اخیر باول اسامی می افزودند : میرزا حسن خوشنویس . ۴- گاه در اول اسامی افراد ( بدون امتیازطبقاتی ) می افزودند ( امیر و آقا در اول اسامی و خان در آخر آنها ) و افاده احترام گونه ای میکرد: میرزاجعفر میرزا محمد .(فرهنگ معین )
پس میرزا با پسوند نشین دو معنی دارد یکی به "معنای جایی که اقامتگاه امیرزادگان و بزرگان باشد" و در معنای دیگر به معنی جایی که مردم آن نویسنده باشد . یا شغل مردم آن نویسندگی باشد .
پیشینه[ویرایش]
اگر چه از پیشینه این روستا اطلاع دقیقی نیست اما از آثار باستانی به جا مانده که به دورانهای تاریخی پس از اسلام مربوط میشود، میتوان به قدمت زیاد این روستا پی برد.
گورستان تاریخی مجارشین
یکی از مناطق تاریخی روستا، گورستان تاریخی مجارشین هست که در آن سنگ قبرها دارای نوشتههایی به زبان عربی هستند که نشان دهنده رواج نوشتن زبان عربی در زمانهای دور در این روستا میباشد. این گورستان نیز از آثار به جا مانده از دورانهای تاریخی پس از اسلام میباشد
بوشلار
یکی دیگراز این آثار بوشلار (خانههای صخرهای تاریخی مجارشین ) میباشد. این خانهها، صخرهای و در دل کوه کنده شدهاند و دارای طاقچههایی هستند که نشان از زندگی انسانها در این محل در گذشتههای دور دارد. این خانه ها بشتر به شکل تدافعی و جهت درامان ماندن از مهاجمان کنده شده اند.
مسجد صخره ای مجارشین
مسجد صخره ای مجارشین مربوط به سدههای میانی و متاخر دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۰۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جاذبه های گردشگری[ویرایش]
این روستا علاوه بر آثار تاریخی ذکر شده به علت وجود انبوهی از درختان و چشمه های فراوان که بعضی از آنها جزء چشمه های آب معدنی می باشد و عبور رودخانه گنبر چایی از کنار آن از طبیعت بسیار زیبایی برای گردشگری برخوردار است .
از دیگر جاهای دیدنی این روستا برکه گوگلی در دامنه "کوه چانگیل" میباشد.
معروفترین چشمه های مجارشین عبارت است از : مهیر چشمه سی ، آغ بولاغ چشمه سی ، رستم چشمه سی ، قویی چشمه
اقتصاد روستا[ویرایش]
مهمترین منبع درآمد اهالی روستای مجارشین فروش محصولات کشاورزی از جمله گردو، گل محمدی و بیدمشک خام و... می باشد . همچنین فروش شیر تولید شده از دام سنگین و سبک یکی دیگر از منابع درآمدی روستا هستند که همگی اینها در فصل بهار و تابستان صورت می گیرد . اما در فصل زمستان قالی بافی و فروش آن مهمترین منبع درآمد اهالی این روستا می باشد.
مجارشین مانند دیگر روستا های اطراف با وجود اینکه یکی از روستاهای شهرستان اسکو می باشد اما بیشترین و یا می شود گفت تمام دادوستد وخرید و فروش اهالی روستا با شهر آذرشهر می باشدو بیشتر برای کارهای اداری به شهرستان اسکو رفت و آمد می کنند.
شیوه مالکیت و بهره برداری ارضی[ویرایش]
با توجه به این که بیشتر روستا های ایران قبل از اصلاحات ارضی به شیوه ارباب رعیتی یا نظام اربابی و بوسیله ارباب یا خان اداره می شدند ، بر خلاف آنها شیوه مالکیت و بهره برداری ارضی در روستای مجارشین به صورت « خرده مالکی » بود و ارباب یا خان وجود نداشت و مردم خودشان مسئول اداره روستا و مالکیت زمین بودند . در این شیوه از بهره برداری ارضی ، مالکیت زمین زراعی به دست بهره بردار بود و بهره بردار یا همان خرده مالک که بیشتر رئیس خانوار نیز بود در زمین خود به همراه خانواده به فعالیت زراعی می پرداختند.
محصولات کشاورزی مجارشین[ویرایش]
عمده ترین مجصولات زراعی روستای مجارشین گندم ، جو ، یونجه ، نخود ، سیب زمینی ، خیار و.... می باشد
همچنین عمده ترین محصولات باغی روستای مجارشین گردو ، بادام ، سیب ، آلبالو ، زردآلو ، آلوچه ، آلو ، گل محمدی و... می باشد.
جمعیت[ویرایش]
براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ جممعیت روستای مجارشین ۱۱۲۲ نفر و تعدادخانوار آن ۳۱۵ خانوار بوده است .
همچنین براساس سرشماری ۱۳۸۵ تعداد خانوار این روستا ۲۶۷ و جمعیت آن ۱۰۷۸ نفر بود که از این تعداد ۵۴۰ نفر مرد و ۵۳۸ نفر زن بودند . همچنین جمعیت کل باسوادان روستا ۸۰۰ نفر بوده که از این تعداد جمعیت مردان باسواد ۴۲۵ نفر و جمعیت زنان باسواد ۳۷۵ نفر بوده است .
آب و هوا[ویرایش]
این روستا به علت واقع شدن در یک منطقه کوهستانی و ییلاقی دارای آب و هوایی معتدل در تابستانها وآب و هوای سرد در زمستانها میباشد. میزان بارندگی سالیانه دراین روستا در حدود۵۰۰-۶۰۰ میلیمتر است.
سد مجارشین
سد مجارشین، سدی است مخزنی باارتفاع ۲۴ متر، ۶ متر پي و ۱۸ متر ارتفاع تاج و با سنگ و ملات ساخته مي شود. حجم تنظيمي اين سد در حدود ۱۵۰ هزار متر مکعب و حوزه سد با مساحت تقريبي ۵ کيلومتر مربع بوده و دبي سيلاب آن ۵ متر مکعب در ثانيه مي باشد. این سد برای تامین آب کشاورزی ۵۰ هکتار از اراضی پایین دست آن ساخته می شود . همچنین این سد برای کنترل سیلابهای آغ دره درحال ساخت می باشد .
امکانات و تاسیسات روستا[ویرایش]
برق ، آب لوله کشی ، تلفن ثابت
خانه بهداشت ، بهورز ، پزشک خانواده
سامانه جمع آوری زباله
نمایندگی پخش نفت سفید
نمایندگی پخش سیلندر گاز
دفتر مخابرات ، دفتر فناوری اطلاعات وارتباطات (ICT) روستایی
مدرسه ابتدایی و راهنمایی
شرکت تعاونی روستایی
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
مجارشین در عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۴۴ دقیقه و طول جغرافیایی ۴۶ درجه و ۹ دقیقه واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا ، ۲۰۵۰ متر می باشد. مساحت روستای مجارشین ۱۶۰ هزار متر مربع می باشد. همچنین فاصله این روستا با شهر اسکو ۳۰ کیلومتر و با شهر آذرشهر ۲۰ کیلومتر می باشد
ارتفاع کوه اوریان : ۲۸۵۰ متر
ارتفاع آناخاتون : ۲۸۲۰ متر
ارتفاع چانگیل : ۲۵۵۰ متر
ارتفاع یکه سورا : ۲۱۷۰ متر
نمونه مکان های جغرافیایی مجارشین:
« مهیر »، « چانگیل »، « پرزو وای گوزائی »، « رستم چشمه سی »، « گوللی »، « قدیر آلی قبرستانی » ، « گو گلی »، « یکه سورا »، « بوشلار » ، « قوشا گل » ، « کورا گل »، « سقی قیه » ، « چاخماق داشلی » ، « زینه لر »