سریزد
روستاي سريزد/
مهریز /
یزدروستای سریزد در ۵ کیلومتری شهرستان مهریز و ۴۰ کیلومتری شهر یزد واقع شده است. این روستا در گذشته یکی از روستاهای مهم به شمار میرفته و دروازه ی اصلی شهر یزد یا همان شهر فرافر که بعداٌ به ایساتیس و بعدها نیز به یزد تغییر نام داده از داخل سریزد رد می شده است.
روستای سریزد در ۵ کیلومتری شهرستان مهریز و ۴۰ کیلومتری شهر یزد واقع شده است. این روستا در گذشته یکی از روستاهای مهم به شمار میرفته و دروازه ی اصلی شهر یزد یا همان شهر فرافر که بعداٌ به ایساتیس و بعدها نیز به یزد تغییر نام داده از داخل سریزد رد می شده است. در عصر حاضر نیز سریزد یکی از روستاهای مهم به شمار میرود و در نزدیکی جاده ترانزیت بندرعباس – تهران قرار داره و با آثار تاریخی زیادی که دارد میتواند به یکی از قطب های مهم گردشگری استان یزد تبدیل گردد.
آب و هوا:
از آب و هوای سریزد تعریف چندانی نمی توان کرد چون مثل یزد و حتی بدتر از یزد زمستانهای سرد و تابستانهای گرم و سوزانی دارد. اما آنقدر هم هوایش بد نیست. شبهای تابستان کویر حال و هوای خودش را دارد.
آثار تاریخی سریزد[ویرایش]
۹ اثرتاریخی را به ترتیب قلعه سریزد، رباط نو و رباط کهنه، چاپارخانه، بازمانده های شهر فرافر، دروازه شهر فرافر، سنمبر، گنبد کرمون و مسجد جامع سریزد تشکیل می دهند.
این قلعه تاریخی که بزرگترین اثر تاریخی سریزد هست حدود ۸۰۰ سال قدمت دارد و جزء آثار ملی ایران هست. این دژ سه طبقه از خشت خام ساخته شده و در قدیم و به خصوص زمان جنگ و نا امنی محل سکونت ساکنین سریزد بوده به طوری که هنوز هم بعضی از ساکنین سریزد کاغذهایی (قواله) را مبنی بر داشتن اتاق در قلعه دارند.
رباط های سریزد:
واژه ی رباط که از ریشه ی «ربط» می آید ، به معنای ارتباط میان دو شهر می‌باشد که یک واژه‌ی عربی است ودر تمام کشورهایی که بدست اعراب گشوده شد، دیده می‌شود.در ابتدا به مفهوم یک ایستگاه نظامی، سپس توقفگاه موقتی لشکری و بعد از آن برای منزل‌های میان راه که مورد استفاده ملتزمین رکاب شاهی قرار گرفته، بکار برده می‌شد.
رباط ها بر خلاف کاروانسراها، از عمده مسائل به وجود آورنده ی عوامل مذهبی (سفرهای زیارتی) و عوامل اقتصادی (تجارت)شکل می گرفتند.
سریزد دارای دو رباط، یکی کهنه و دیگری نو است.
رباط کهنه که قدمت آن به قبل از قلعه سریزد باز می گردد حدود ۹۰۰ سال از بنای خشتی آن می گذرد. و اما رباط نو سریزد که دارای یک پلان مستطیل شکل به ابعاد m۳۵ ×۲۰ ، در شمالی ترین قسمت روستای سریزد واقع است . مربوط به دوران صفویه می‌باشد که عمدتاً از مصالح آجری ساخته شده است. در قسمت فوقانی ورودی رباط اطاقی در نظر گرفته شده است که دو کاربر را در خود جای داده، در وهله ی اول فضا به عنوان دیده بانی عملکرد داشته و در وهله ی دوم به عنوان اعیانی نشین از آن استفاده می شده است.
در راهروی ورودی که به حیاط منتهی می گردد دو اتاق در طرفین راهرو در نظر گرفته شده است، که این اطاق ها کنترل ورود و خروج کاروانیان را به عهده داشته است . پیرامون حیاط رواق هایی با عمق محدود و اطاق هایی جهت استراحت افراد در نظر گرفته شده و در فضای داخلی که به صورت مسقف می باشد، محلی برای بستن شتر و اسب از آن استفاده می شده است. این رباط با گذشت سالیان سال هنوز سالم و پابرجا می باشد و می تواند عملکرد خوبی در قالب رستوران، برگزاری مراسم سخنرانی، سالن برگزاری نمایش و ... را داشته باشد.
محصولات کشاورزی و باغی[ویرایش]
از محصولات کشاورزی سریزد می توان به گندم، نخود، ماش، کلزا، آفتابگردان، هندوانه، خیار سبز و از محصولات باغی آن می توان انار، انجیر، توت، بادام، زردآلو، گردو و هلو را نام برد.
لازم به ذکر است انار سریزد شهرت جهانی دارد.
منابع تأمین کننده آب سریزد:
آب شرب سریزد از طریق لوله کشی و از شهرستان مهریز به آنجا منتقل می شود.
آب کشاورزی سریزد نیز از طریق قنات خیرآباد، قنات شور یا رازق آباد، چاه امام حسین (ع) و چاه حضرت ابوالفضل تأمین می شود.
همچنین چاه عمیق سریزد یا چاه عباس آباد در گذشته آب شرب سریزد را تأمین می کرده که امروزه برای کشاورزی استفاده می شود.
جمعیت سریزد[ویرایش]
در حال حاضر ساکنین سریزد به طور تقریبی ۴۲۰ نفر می باشند که این کاهش جمعیت به دلیل عواملی چون گسترش شهر نشینی، کمبود امکانات، نبود کار پر درآمد و سایر عواملی که مردم را به شهرها کشانده روی داده است.
مشاغل در سریزد:
شغل عمده مردم در سریزد مثل اکثر روستاهای ایران کشاورزی، باغداری و دامپروری است و شغل های دیگر به صورت پراکنده وجود دارد.
امکانات سریزد:
سریزد نیز مانند سایر روستاهای ایران از برکات انقلاب اسلامی بی نصیب نمانده و از امکانات آب لوله کشی، برق، تلفن، جاده آسفالت، درمانگاه، کتابخانه عمومی، مدرسه و ... برخوردار است.
منبع: وبلاگ روستای سریزد
