مرتضی فرهادی
فرهادی، مرتضی
[۱] ( ملیت: ایرانی قرن:۱۴)
دکتر مرتضی فرهادی در سال ۱۳۲۳ در
ملایر ديده به جهان گشود. ايشان داراي دكتري رشتۀ
جامعه شناسی مي باشد. فرهادي عضو هيئت علمي
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی مي باشد. وي از سال ۱۳۴۶ همكاري با مطبوعات را شروع كرده و تا كنون به شكلهاي گوناگون آن را ادامه داده است و در حال حاضر، سردبيري فصلنامة «علوم اجتماعي» دانشكدۀ علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي را به عهده دارد.
كتابهاي "
فرهنگ یاریگری در ایران " و "
واره:نوعی تعاونی سنتی کهن و زنانه در ایران " تاليف،وي، به ترتيب در دوره هاي سيزدهم و بيستم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان كتاب سال برگزيده شدند.
گروه : علوم انساني
رشته : علوم اجتماعي
تحصيلات رسمي و حرفه اي : مرتضي فرهادي پس از طي تحصيلات ابتدايي و متوسطه، تحصيلات دانشگاهي را در مقطع ليسانس در رشتۀ
روان شناسی ، فوق ليسانس در رشتۀ
ارتباطات اجتماعی و دكترا در رشتۀ جامعه شناسي به پايان رساند.
مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : مرتضي فرهادي از سال ۱۳۴۶ همكاري با مطبوعات را شروع كرده و تا كنون به شكلهاي گوناگون آن را ادامه داده است و در حال حاضر، سردبيري فصلنامة «علوم اجتماعي» دانشكدۀ علوم اجتماعي مي باشد
فعاليتهاي آموزشي[ویرایش]
مرتضي فرهادي از كمي قبل از انقلاب اسلامي تا كنون، در دانشكدههاي مختلف به تدريس دروسي نظير مباني
مردم شناسی ،
مردم شناسی روستایی ،
مردم شناسی ایران ،
مردم شناسی هنر ،
مردم شناسی فرهنگی ،
جامعه شناسی ایلات وعشایر ،
جامعه شناسی روستایی ،
تعاونیهای سنتی ،
نظریهها و سازمانهای مشارکتی ،
روانشناسی اجتماعی و ... پرداخته است.
نخستين پژوهش ميداني و مردم شناسي وي در سال ۱۳۴۷ انجام و در سال ۱۳۴۸، در نخستين ويژهنامة روستايي ايران به نام كتاب روستا به چاپ رسيده است.وي هم اكنون عضو هيئت علمي دانشكدۀ علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي است.
جوائز و نشانها[ویرایش]
كتاب موزههاي درباد ايشان كتاب برجستة هشتمين دورة معرفي كتابهاي برگزيدة دانشگاه تهران و پژوهش برگزيدۀ فرهنگي سال ۱۳۷۵ در زمينة مردم شناسي و تاريخ هنر بوده است.
كتاب "فرهنگ ياريگري در ايران " وي نيز برندة جايزة نخست نهمين جشنوارة روستايي وزارت جهاد سازندگي، كتاب برجستۀ هفتمين دورة معرفي كتابهاي دانشگاهي دانشگاه تهران و كتاب برگزيدة سيزدهيمن دورة كتاب سال جمهوري اسلامي در زمينة علوم اجتماعي شده است.
همچنين كتاب"واره: نوعي تعاوني سنتي كهن و زنانه در ايران" تاليف وي ، در دوره بيستم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد.
چگونگي عرضه آثار[ویرایش]
مرتضي فرهادي در حوزة مردم شناسي و توابع آن، ركورددار چاپ مقاله در مجلات علمي ـ پژوهشي وعلمي ـ ترويجي بوده و تا كنون بيش از ۱۱۹ مقالة چاپ اول در سالنامهها، فصلنامه ها، گاهنامهها و ماهنامههاي علمي ـ تخصصي به چاپ رسانده است. از سال ۱۳۵۷ تا كنون از ايشان ۱۰ جلد كتاب و پژوهشنامه و يك جلد كتاب شعر به چاپ رسيده است.
همچنين افزون بر چهل مقاله در موضوعات مختلف جامعهشناسي و مردم شناسي درمجلات و نشريات گوناگون از ايشان به چاپ رسيده است كه برخي از آنها عبارتاند از:
۱. «گونه شناسي ياوريها وياريگريهاي سنتي در ايران»، نامة علوم اجتماعي، دورة جديد، ش۱ (پاييز ۱۳۶۷)، دانشكدة علوم اجتماعي دانشگاه تهران؛ و كيهان فرهنگي، سال ۲، شمارة ۱۰ (ديماه ۱۳۶۴)
۲. «آيا كشاورزان ايراني تكرو هستند؟»،فصلنامۀ تعاون روستايي و كشاورزي، ش ۳ و ۴ (زمستان ۶۷ و بهار ۱۳۶۸). سازمان مركزي تعاون روستايي ايران.
۳. «سابقة تاريخي و معناشناسي نام خمين»، مجله باستانشناسي و تاريخ، ش۶ (نيمسال اول ۱۳۶۸)، مركز نشردانشگاهي.
۴. «نقش ميش در هنرهاي كلامي و ادبيات عاميانة عشاير سيرجان و چند شهر پيرامون آن»،فصلنامة هنر، ش۱۱ (تابستان ۱۳۶۵)، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي.
۵. «دگرياري و خودياري در جشن ميان بهاردر اسك لاريجان آمل»، فصلنامة رشد علوم اجتماعي، ش۳ (بهار ۱۳۶۹) دفتر تحقيقات و برنامهريزي و تأليف كتب درسي.
ايشان، همچنين، ده كتاب آمادة چاپ دارند كه در آيندة نزديك، منتشر خواهد شد.
آثار[ویرایش]
۱ در فصلهاي خنده دشوار
ويژگي اثر : (مجموعة شعر)
۲ فرهنگ ياريگري در ايران
ويژگي اثر : تاليف،اين كتاب در دوره سيزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است.
آشنايي با كتاب : «فرهنگ ياريگري در ايران»: فرهنگ ياريگري در ايران؛ مرتضيفرهادي؛ تهران: مركز نشر دانشگاهي، ۱۳۷۳. موضوع كتاب فرهنگ ياريگري در ايران، شناخت ياريگريهاي سنتي وگونه شناسي آنها و معرفي بهترين مصاديق ياريگري در دو زمين? آبياري و كشاورزي (كشتكاري و باغداري) است.
مؤلف لزوم بهره گيري از تجربيات تعاونيها و ياريگريهاي سنتي در تعاونيهاي جديد و همچنين بسيج گسترد? مردم به منظور مشاركت در امر توسعه را از مهمترين انگيزه هاي خود براي تأليف كتاب بيان كرده است. اطلاعات ارائه شده در كتاب، بخشي از طريق مسافرتهاي مؤلف به نقاط مختلف ايران و تحقيقات ميداني و مصاحبه و بخشي ديگر نيز با استفاده از منابعي كه در كتاب هم ذكر شده به دست آمده است. «فرهنگ ياريگري در ايران» مي تواند به عنوان يك الگوي پژوهشي، علمي و آموزشي در زمينه مردم شناسي كاربردي، جامعه شناسي، جغرافياي انساني، تعاون و... به شمار رود. همچنين توضيح شيوه هاي مديريت سنتي و دسته جمعي بر منابع طبيعي و فعاليتهاي توليدي سنتي در ايران بيان تعاريف مشخص و دقيق براي هر يك از موضوعات مطروحه را مي توان از ديگر ويژگيهاي كتاب برشمرد. كتاب فرهنگ ياريگري در ايران و سه بخش و هشت فصل تدوين شده است
۳موزههاي بازيافته
۴ نامه كمره
ويژگي اثر : دو جلد
۵ نگاهي به اهميت و پيشينة كبوترخانههاي ايران
۶ واره:نوعي تعاوني سنتي كهن و زنانه در ايران
ويژگي اثر : تاليف،اين كتاب ، در دوره بيستم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال معرفي و برگزيده شد.
آشنايي با كتاب: واره واره: نوعي تعاون سنتي كهن و زنانه در ايران؛ درآمدي به مردم شناسي و جامعهشناسي تعاون و مشاركت مردمي نوشتة مرتضي فرهادي؛ ويراستة غلامحسين صالحنسب. ـ تهران: وزارت جهاد كشاورزي، معاونت ترويج و مشاركت مردمي، دفتر مطالعات و برنامهريزي، ۱۳۸۰.۶۳۰ ص.: مصور، نوشته، جدول،
نمودار. واژهنامه. «واره» نوعي سازمان غير رسمي تعاوني سنتي غالباً زنانه و بسيار كهن، با محور اصلي همياري از نوع تجميعي(همگرا) است. در «واره» اعضا بيشتر به يك كاسه كردن توليدات شيري خود توجه دارند؛ اما در كنار آن، هم به انواع ديگر ياريگري و هم به انواع ديگر مبادله، روي ميآورند. سازمان واره داراي كاركردهاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، رواني، آموزشي و تفريحي است و به جهت كاركردهاي مهم آن، هزاران سال است كه در جامعة سنتي ما و برخي كشورهاي همسايه وجود دارد. اثر پژوهشي حاضر كه به همت و پشتوانة سه دهه تلاش محقق ارجند سامان پذيرفته است، يكي از بهترين نمونههاي پژوهش در زمينة دانش بومي در ايران است. نويسنده با به تصوير كشيدن كلية خطوط و زواياي پنهان يك سازمان اجتماعي پيچيده در بين زنان روستايي ايران، به خوبي نشان داده است كه دانش بومي ما، در عين پيچيدگي، خود، يك ثروت عظيم فرهنگي و اجتماعي است. اين كتاب، حاصل كندوكاوي عميق براي شناساندن ابعاد نا شناخته و ارزشمند دانش بومي و برخي شيوههاي مشاركتي زنان روستايي اين مرز و بوم است. اهتمام مؤلف محترم درتدوين اين كتاب كه حاصل پژوهشهاي گسترده و مستمر خود اوست، جاي تقدير و ستايش دارد. غالب منابع و ارجاعات، دست اول است.
كتاب از آن روي كه مبتني بر يك سلسله تحقيقات روشمند و مستند و دقيق و بديع است، يكي از آثار ارزشمند در حوزههاي پژوهشهاي مردمشناسي و جامعه شناسي روستايي به شمار ميرود.
كتاب شناسي مفصل (شامل كتابها، پژوهشها، پاياننامهها، گزارشهاي تحقيقي و ...) و فهارس نُه گانه (نام اشخاص، نام طوايف و عشاير و اقوام، نام جايها، فهرست اصطلاحات و واژگان محلي و...) بر مزيـّت آن افزوده است.
-کسب رتبه اول حوزه علوم اجتماعی و ارتباطات در جشنواره بین المللی فارابی –سال ۱۳۸۹
-پژوهشگر برترکشور در حوزه علوم انسانی-سال ۱۳۸۹
فهرست تفصیلی آثار[ویرایش]
← كتابهاالف ـ كتابهاي چاپ شده
•ـ در فصلهاي خنده دشوار (مجموعة شعر) تهران، ۱۳۵۷، انتشارات شبشكن.
•ـ
نامه کمره (دو جلد)
جلد اول (جغرافيا و جغرافياي تاريخي و معناشناسي نام برخي جايها)
جلد دوم (چند برش در فرهنگ كشاورزي و دامداري شهرستان كمره) تهران ۱۳۶۹، اميركبير.
•ـ
نگاهی به اهمیت و پیشینة کبوترخانههای ایرانتهران، ۱۳۷۲، جشنوارة هنري ادبي روستا.
تصاوير: محمدطاهر بهزادي و ديگران.
مترجم فارسي به انگليسي، عرفان پرويز.
Aatbor: Morteza Farhadi:
Title:Survey on importance and History of Pigeon. Houses in Iran.
Photoes: Behzadi & Others.
Ist Edition: Spring ۱۳۷۲.
Printed & Bound by: Publlcation and Video Center of Jehad Sazandegi Clrculation: ۳۰۰۰Edition.
•ـ
فرهنگ یاریگری در ایران (درآمدي بر مردمشناسي و جامعهشناسي تعاون در ايران)
جلد اول (ياريگري در كشت كاري و آبياري). تهران، ۱۳۷۳، مركز نشر دانشگاهي.
برنده جايزه نخست نهمين جشنواره روستا (وزارت جهاد سازندگي).
و كتاب برگزيده سيزدهمين دوره كتاب سال جمهوري اسلامي در زمينه علوم اجتماعي.
و كتاب برجسته هفتمين دوره كتابهاي برگزيده دانشگاههاي كشور، از سوي دانشگاه تهران.
•ـ موزههايي در باد (رسالهاي در باب مردمشناسي هنر)
تهران، ۱۳۷۷. دانشگاه علامة طباطبايي.
پژوهش برگزيده فرهنگي سال در زمينة مردمشناسي و تاريخ هنر.
كتاب برجسته هشتمين دورة معرفي كتابهاي برگزيدة دانشگاه تهران.
•ـ
موزههای بازیافته (گمانهزنيهايي در فرهنگ عشاير و روستائيان سيرجان، بافت، بردسير و شهر بابك استان كرمان).
تهران، ۱۳۷۸، انتشارات كرمانشناسي.
•ـ
واره نوعی تعاونی سنتی کهن و زنانه در ایراندرآمدي به مردمشناسي و جامعهشناسي تعاون و مشاركت مردمي
تهران، ۱۳۸۰. معاونت ترويج و مشاركت مردمي وزارت جهاد كشاورزي.
كتاب برگزيده بيستمين دورة كتاب سال جمهوري اسلامي در زمينة علوم اجتماعي.
برنده جايزه و ديپلم افتخار سومين جشنواره ملي زن و روستا (عذرا).
•ـ
کشتکاری و فرهنگچون و چراهايي بر كشاورزي صنعتي و شيوههاي سنتي بهورزي و بهداري و توان بخشي زميني در ايران...
تهران، ۱۳۸۲. موسسه پژوهشهاي برنامهريزي و اقتصاد كشاورزي، وزارت جهاد كشاورزي.
•-انسانشناسی یاری گری
تهران، ۱۳۸۸ ، نشر ثالث.
← مقالههاي چاپ شدهالف ـ فصلنامهها و سالنامههاي تخصصي
۱- "Notes ethnologiques sur Ask. a Larijan sur Amol". LUQMAN (Annales des presses universitairesd'Iran Revue semestrielle. Douziإme annإe numإro ۲. printemps. إtإ ۱۹۹۶.
۲. "Pigeon towers”. The splendour of Iran. Volum ۲ (islamic period). ۲۰۰۱. Booth-Clibborn.com P. ۶۶-۷۳.
۳. "Rock engravings during archers era in Krman"cats a soas(circle of an cient Iranian). ۲۰۰۰.University of London.
http://www.cais-soas.co.uk/rock-engravings-archer.htm
http://www.kkhec.ac-ir/iran%۲۰ information/rock%۲۰ engravings%۲۰
of%۲۰kerman.
http://www.netiran.com/htdoes/clippings/social/۹۸۰۲۲••s۰۰۱.htmi.
۴. "Cultural backrounds in naturai resourees"Jangal va Martaasocial and economic (quarterly). ۱۹۹۴.
ttp://www.net iran.com/Htdoes/clippings/social/۹۴۰۰۰so۰۶.html
۵. "Die Taubenh user von Iran". bersetzung von Ali Mohaghegh.IRANISTIK. Deutschsprachige Zeitschrift for iran istische Studien. ۲.Janrgang, Heft ۱&۲/۲۰۰۳-۲۰۰۴.
۶. «گونهشناسي ياوريها و ياريگريهاي سنتي در ايران»، نامة علوم اجتماعي، دوره جديد، ش ۱ (پاييز ۱۳۶۷) دانشكدهعلوم اجتماعي دانشگاه تهران.
همچنين در:
كيهان فرهنگي، سال ۲، شماره ۱۰ (دي ماه ۱۳۶۴).
۷. «آيا كشاورزان ايراني تكرو هستند؟»، فصلنامه تعاون روستايي و كشاورزي، ش ۳ و ۴ (زمستان و بهار ۱۳۶۷). سازمانمركزي تعاون روستايي ايران.
۸. «بُنهشناسي (پيشينه پژوهش، نقد آرا در چگونگي پيدايش بنه). فصلنامه تحقيقات جغرافيايي، ش ۱۵ (زمستان ۱۳۶۸).معاونت فرهنگي آستان قدس رضوي.
و همچنين در:
فصلنامه كرمان، ش ۴ (بهار ۱۳۷۱). مركز كرمانشناسي.
۹. «پُپ گوش (واكسيناسيون پيش از پاستور) در ميان عشاير سيرجان و چند شهر پيرامون آن»، فصلنامه عشايري ذخايرانقلاب، ش ۵ (زمستان ۱۳۶۷)، دبيرخانه شوراي عالي عشاير ايران.
و همچنين در:
مجله دانشمند، سال ۲۹، ش ۵ (مرداد ۱۳۷۰)
۱۰. «واره، گمنام و بيآوازه با صد نام و آوازه (رسالهاي در باب تاريخ نوعي تعاوني كهن و زنانه)، نامة علوم اجتماعي، دورهجديد، جلد دوم شماره ۲ (تابستان ۱۳۷۰).
و همچنين در:
فصلنامه ذخاير انقلاب، شماره ۱۶ (پاييز ۱۳۷۰)
۱۱. «سابقه تاريخي و معناشناسي نام خمين». مجله باستانشناسي و تاريخ، ش ۶ (نيمسال اول ۱۳۶۸)، مركز نشردانشگاهي.
و همچنين در:
راه دانش (فصلنامه تحقيقات فرهنگي ـ هنري استان مركزي)، ش ۳ و ۴ (پاييز و زمستان ۱۳۷۴). اداره كل فرهنگ و ارشاداسلامي استان مركزي.
۱۲. «نقش ميش در هنرهاي كلامي و ادبيات عاميانه عشاير سيرجان و چند شهر پيرامون آن». فصلنامه هنر، ش ۱۱ (تابستان۱۳۶۵)، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
و همچنين در:
فصلنامه عشايري ذخاير انقلاب، ش ۷ (تابستان ۱۳۶۸).
۱۳. «بيل گرداني (آخرين بازمانده يك ورزش پهلواني و آييني در ايران». فصلنامة ورزش، ش ۷، دفتر تحقيقات و آموزشسازمان تربيت بدني جمهوري اسلامي ايران.
و همچنين در:
فصلنامة رشد علوم اجتماعي، سال سوم، ش ۱۰ (زمستان ۱۳۷۰)
و همچنين در:
ماهنامه آبزيان، ش ۱۲ و ۱۳ (آبان و آذر ۱۳۷۰).
و همچنين در:
«بيل گرداني"، آخرين بازمانده يك ورزش پهلواني و آييني در نيمهور محلات». مجموعه مقالات نخستين همايش بازي،فرهنگ، جوانان، تهران بهار ۱۳۸۲، پژوهشكده مردمشناسي سازمان ميراث فرهنگي كشور.
و همچنين در:
فصلنامة راه دانش، ش ( ). اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان مركزي.
۱۴. «واره و دلايل تداوم آن». فصلنامة علوم اجتماعي، سال اول، ش ۱ و ۲ (پاييز و زمستان ۱۳۷۰).
۱۵. «بُرّ ابُرّي: رقابتي كه به ياريگري ميانجامد». فصلنامة رشد آموزش علوم اجتماعي، ش ۲ (زمستان ۱۳۶۸)، دفترتحقيقات و برنامهريزي و تاليف كتب درسي.
۱۶. «نقش مازنجيل: نشانهشناسي و رديابي فرهنگي نقشي از نقش و نگارهاي گليمينههاي طايفة كوركي». نامه فرهنگ ايران،دفتر دوم (۱۳۶۵)، بنياد نيشابور.
و همچنين فشردهاي از اين مقالة مفصل در:
كتاب ماه هُنر (ويژهنامة فرش)، ش ۲۳ و ۲۴ (مرداد و شهريور ۱۳۷۹).
۱۷. «كشت آدوري (خاروابسته)». مجموعه مقالههاي سمينار جامعهشناسي و توسعه (۱۹ـ۲۱ آذر ۱۳۷۰). تهران، ۱۳۷۳،سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم اجتماعي دانشگاهها (سمت).
و همچنين در:
فصلنامة كرمان، ش ۱ (تابستان ۱۳۷۰)، مركز كرمانشناسي.
و همچنين در :
ماهنامة جهاد، ش ۱۳۴ (آبان ماه ۱۳۶۹). وزارت جهاد سازندگي.
۱۸. دگرياري و خودياري در جشن ميان بهار در اسك لاريجان آمل». فصلنامة رشد علوم اجتماعي، ش ۳ (بهار ۱۳۶۹)، دفترتحقيقات و برنامهريزي و تاليف كتب درسي.
و همچنين در:
هفتاد مقاله، گردآوري يحيي مهدوي ـ ايرج افشار، تهران، ۱۳۷۱، جلد ۲، انتشارات اساطير.
و همچنين در:
فصلنامه پژوهش زنان. ش
۱۹. «وره، نوعي تعاوني سنتي كهن و زنانه در كمره». نامة فرهنگ ايران، دفتر سوم (۱۳۶۸)، بنياد نيشابور.
و همچنين در:
ماهنامة سنبله، ش ۱۳ (آبان ۱۳۶۸ و شمارة ۱۴ (آذر و دي ۱۳۶۸).
۲۰. «بُنهشناسي (تعاريف و گونهشناسي)». فصلنامة تحقيقات جغرافيايي، ش ۲۴ (بهار ۱۳۷۱).
و همچنين در:
فصلنامه كرمان، ش ۵ (تابستان ۱۳۷۱) مركز كرمانشناسي.
۲۱. «تقويم آب و هوايي در ايلات و عشاير سيرجان، بافت و ميمند شهر بابك». نشريه دانشكدة ادبيات و علوم انساني، دورهاول ش ۲ و ۳ (زمستان ۱۳۶۹ و بهار ۱۳۷۰)، دانشگاه شهيد باهنر كرمان.
و همچنين در:
فصلنامه عشايري ذخاير انقلاب، ش ۱۱ (تابستان ۱۳۶۹).
و همچنين در:
نامواره دكتر محمود افشار. جلد ششم: گردآوري ايرج افشار و با همكاري كريم اصفهانيان، تهران، ۱۳۷۰.
۲۲. «نقش و نگارهاي گليمينههاي طايفه كوركي از ايل قرايي سيرجان و بردسير». فصلنامه عشايري ذخاير انقلاب، ش ۱۲،(پاييز ۱۳۶۹) و به نقل از آن در:
روزنامه جهان اسلام، پنجشنبه ۱۸ مهر ۱۳۷۰.
۲۳. «خمين و كمره در سفرنامهها». فصلنامه تحقيقات جغرافيايي، ش ۴، سال پنجم (زمستان ۱۳۶۹)، معاونت فرهنگيآستان قدس رضوي.
و همچنين با اضافاتي در:
فصلنامه راه دانش، ش ۱۹ و ۲۰ (پاييز و زمستان ۱۳۷۸).
۲۴ـ «انواع خودياري و گونهآميزيهاي آن». فصلنامه رشد علوم اجتماعي، ش ۵ (پاييز ۱۳۶۹). دفتر تحقيقات و برنامهريزي وتاليف كتب درسي.
۲۵. «مشكهسازي و مشكهزني در چهارده روستاي كمره»، فرهنگ ايران زمين، جلد بيست و هشتم، تهران ۱۳۶۸.
و همچنين در:
جشن نامه دكتر محمدحسن گنجي (مجموعه مقالات جغرافيايي)، به كوشش دكتر ايرانپور جزني، تهران، ۱۳۷۱، انتشاراتگيتاشناسي.
و همچنين در:
فصلنامه تحقيقات جغرافيايي، شماره ۲۵، (تابستان ۱۳۷۱) بنياد پژوهشهاي اسلامي.
۲۶. زمينههاي فرهنگي در منابع طبيعي و لزوم بازنگري به مسائل اجتماعي در منابع طبيعي، سمپوزيوم مسايل اجتماعي درمنابع طبيعي (اسفند ۶۹). معاونت امور اجتماعي وزارت جهاد سازندگي.
و همچنين در:
فصلنامه جنگل و مرتع، ش ۳۵ (زمستان ۱۳۷۳)، سازمان جنگلها و مراتع كشور.
۲۷. «كبوترخانههاي ايران، اعجاز معماري و خلاقيت در كار كشاورزي». ايران زمين، سال دوم، ش ۳ و ۴ (تابستان ۱۳۷۲).معاونت امور سياحتي و زيارتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
و همچنين در:
صفّه (نشريه علمي پژوهشي معماري و شهرسازي). ش ۱۳ و ۱۴ (بهار و تابستان ۱۳۷۳). دانشكده معماري و شهرسازيدانشگاه شهيد بهشتي.
۲۸. «واره، نوعي تعاوني سنتي و زنانه». فصلنامه رشد علوم اجتماعي، ش ۶ و ۷ (زمستان ۱۳۶۹ و بهار ۱۳۷۰).
و همچنين در:
گاهنامه كشاورزي. ش ۲ (شهريور ۱۳۷۳)، اراك، سازمان كشاورزي استان مركزي.
۲۹. «معرفي ابزارها در مجموعة سنگنگارههاي صخرهاي نو يافته در تيمره». فصلنامه راه دانش، ش ۵ و ۶ (بهار و تابستان۱۳۷۵). اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان مركزي.
۳۰. «نيمهور، كهنسال نام آور»، فصلنامه راه دانش. ش ۷ و ۸ (پاييز و زمستان ۱۳۷۵).
۳۱. «ترانههاي كار مشكزني در روستاهاي كمره». فصلنامه راه دانش، ش ۹ و ۱۰ (بهار و تابستان ۱۳۷۶).
۳۲. «مختصات شيئي مقدس و اصل همربايي قطبهاي همنام، مصاديق: شير، آب، آتش و سفيدماني در فرهنگ ايراني».نماية پژوهش، ش ۷ و ۸ (پاييز و زمستان ۱۳۷۷).
۳۳. «موزههايي در باد، معرفي مجموعة عظيم سنگنگارههاي نويافته تيمره». فصلنامه علوم اجتماعي ش ۷ و ۸ (پاييز وزمستان ۱۳۷۴). دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي.
۳۴. «لايروبي و جشن پايان لايروبي و حكومت زنان در توجهغاز سامن ملاير». فصلنامه رشد علوم اجتماعي. ش ۱۷ (پاييز۱۳۷۲).
۳۵. «نظريههاي همكاري در كار انديشهورزان و دانشمندان علوم اجتماعي و دلايل كمتوجهي نسبي به آن». فصلنامه تعاونروستايي و كشاورزي. ش ۱. ۲ (تابستان و پاييز ۱۳۷۴).
۳۶. «چومسوزان، سازمان سنتي مبارزه با سرماهاي نابهنگام در روستاهاي اليگودرز، سميرم، شهركرد و نجفآباد». فصلنامهتحقيقات جغرافيايي، ش ۳۱ (زمستان ۱۳۷۲).
و همچنين در:
ناموارة دكتر محمود افشار، جلد دهم، تهران ۱۳۷۷. بنياد موقوفات دكتر محمود افشار.
۳۷. «صنعت بر فراز سنت يا در برابر آن؟». مقالات منتخب فرهنگ و توسعه. ج ۲، سمينار فرهنگ و توسعه وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي.
و ويراستة خلاصه شدهاي از آن در:
نامة پژوهش. ش ۱ (تابستان ۱۳۷۵). مركز پژوهشهاي بنيادي و همچنين در:
فصلنامه فرهنگ (ويژه علوم اجتماعي). ش ۲۲ و ۲۳ (تابستان و پاييز ۱۳۷۶). پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
و به نقل از آن در:
روزنامة همشهري. شمارههاي ۱۱۱۲ تا ۱۱۱۴ (۱۴ ـ ۱۶ آبان ماه ۱۳۷۵). و همچنين در:
روزنامة كار و كارگر، ش (۲۲ ـ ۲۸ آبان ماه ۱۳۷۷).
۳۸. «شهرستان محلات، كانوني تاريخي با جاذبههاي بسيار در پيرامون اراك». فصلنامه راه دانش. ش ۱ و ۲ (بهار و تابستان۱۳۷۴).
۳۹. «مشاركت زنان روستايي و ايلي ايران در گروههاي ياريگر و سازمانهاي تعاوني سنتي». فصلنامه اقتصاد كشاورزي وتوسعه. سال سوم (بهار ۱۳۷۴).
۴۰. «رفتارهاي ياريگرانه جانوران». فصلنامه تعاون روستايي و كشاورزي. ش ۳ و ۴ (تابستان و پاييز ۱۳۷۴).
۴۱. «برخي روشهاي پيشگيرانه در دانش عاميانه در ميان عشاير و روستاييان استان كرمان». كنگرة بينالمللي تاريخ پزشكيدر اسلام و ايران. (۱۱ و ۱۴ مهر ماه ۱۳۷۱).
و همچنين در:
مجموعه مقالات دومين سمينار و دهه كرمانشناسي. كرمان ۱۳۷۴. مركز كرمانشناسي.
۴۲. «سنگنگارههاي سه جانور منقرض شده در نقوش ما قبل تاريخي و نويافته تيمره». راه پژوهش. ش ۶ و ۷ (پاييز ۱۳۷۴).معاونت پژوهشي دانشگاه علامه طباطبايي.
و همچنين در:
ماهنامه سنبله. ش ۷۳ (مهر ماه ۱۳۷۴).
۴۳. «كبوترخانههاي اصفهان در منابع خارجي». مجله باستانشناسي و تاريخ. سال هشتم. ش ۱۵ (پاييز و زمستان ۷۲). مركزنشر دانشگاهي.
۴۴. «انواع باران در فرهنگ و گويش سيرجان و چند شهر پيرامون آن». نشرية دانشكدة ادبيات و علوم انساني. دوره سوم ش۱ (بهار ۱۳۷۱). دانشگاه شهيد باهنر كرمان.
و همچنين در:
ماهنامة فروهر، ش ۶ و ۷ (آبان و آذر ۱۳۶۲). (دو مقاله).
۴۵. «مشكسازي و مشكزني در روستاها و ايلات و عشاير سيرجان و چند شهر پيرامون آن». فصلنامه كرمان. ش ۱۹(زمستان ۱۳۷۴). مركز كرمانشناسي.
۴۶. «گمانهها و چون و چراهايي بر ديدگريهاي نقوش صخرهاي تيمره». فصلنامة علوم اجماعي. ش ۹ (پاييز ۱۳۷۶).دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي.
۴۷. «آسيبشناسي پژوهشهاي فرهنگ عاميانه و لزوم مردمنگاري و مردمشناسي دانشها و فنآوريهاي عاميانه و كارابزارهاي سنتي در ايران». فصلنامه علوم اجتماعي. ش ۵ و ۶ (پاييز و زمستان ۱۳۷۳) دانشكدة علوم اجتماعي دانشگاه علامهطباطبايي.
و به نقل از آن در:
كاربرد دانش بومي در توسعه پايدار. تاليف محمدحسين عمادي، اسفنديار عباسي. تهران، ۱۳۷۸. مركز تحقيقات و بررسيمسائل روستايي وزارت جهاد سازندگي.
چاپ جديد با افزودههاي بسيار و با نام جديد:
«مردمنگاري دانشها و فنآوريهاي سنتي، "نانِ شب" مردمنگاران ايران». نماية پژوهش، سال سوم، ش ۱۱ و ۱۲ (پاييز وزمستان ۱۳۷۸).
۴۸. «گزارش اجمالي و مقدماتي يك كشف». تحقيق در علوم انساني. ش ۱ (بهار ۱۳۷۵). نشرية معاونت پژوهشي دانشگاهعلامه طباطبايي.
۴۹. «گزارش سنگ نبشتههاي تنگ غرقاب گلپايگان. نامواره دكتر محمود افشار. جلد نهم (۱۳۷۵). بنياد موقوفات دكترمحمود افشار.
۵۰. «معرفي نقوش صخرهاي نويافته در سيرجان و شهر بابك». فصلنامه ميراث فرهنگي. ش ۱۷ (بهار و تابستان ۱۳۷۶).سازمان ميراث فرهنگي.
۵۱. «بحران محيط زيست در ايران و لزوم بازنگري به دانشهاي بومي و راهكارهاي فرهنگ ملي». نماية پژوهش، ش ۱۵ و۱۶ (پاييز و زمستان ۷۷)، (ويژه دانشها و فنآوريهاي سنتي).
۵۲. «ماكيانداري سنتي در روستاي كمره». فصلنامه راه دانش، ش ۱۵ و ۱۶ (پاييز و زمستان ۷۷).
۵۳. «چون و چراهايي بر نظرية تكروي و فردگرايي تاريخي ايرانيان و به ويژه كشاورزان ايراني». مجموعه مقالات سميناربررسي علل و عوامل تقدم مصالح جمعي بر منافع فردي، تهران، ۱۳۷۹، انتشارات باز.
۵۴. «ترانههاي كار، كار آواي فراموش شده كارورزان و استادكاران». فصلنامه علوم اجتماعي، ش ۱۱ و ۱۲ (پاييز و زمستان۱۳۷۹)، دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبايي.
۵۵. «مال: تعاوني سنتي دامداري در عشاير ايران». فصلنامه عشايري ذخاير انقلاب، دوره جديد، ش ۲۷ و ۲۸ (پاييز وزمستان ۱۳۷۹).
۵۶. «گله و شبان و ياريگري در چرانيدن دام چكنه در ايران». فصلنامة تحقيقات جغرافيايي، ش ۵۸ و ۵۹ (پاييز و زمستان۱۳۷۹).
۵۷. «ليلان كانون روستاهاي ارمنينشين كمره». آپاگا، فصلنامه پژوهشي ايرانشناسي و ارمنيشناسي. ش ۱ و ۲ (بهار وتابستان ۱۳۷۹).
۵۸. «نقد آراء در تعريف و نظريههاي گونهشناسي ياريگري». نامة انسانشناسي، ش ۱ (بهار و تابستان ۱۳۸۱)، انجمنانسانشناسي ايران.
۵۹. «"تيلون دادن"، "آرنگ سازي" و "گيرماسه" (تيرهگري و روشنگري آب)». دو شگرد كمتر شناخته شده در كشاورزيسنتي ايران، فصلنامه اقتصاد كشاورزي و توسعه، س ۹، ش ۳۳ (بهار ۱۳۸۰) وزارت كشاورزي.
۶۰. «آيا كشاورزي ايراني بدوي است؟». فصلنامه اقتصاد كشاورزي و توسعه، س ۹ ش ۳۵ (پاييز ۱۳۸۰) وزارت جهادكشاورزي.
۶۱. «آدميگري و ياريگري، واقعيتها و ضرورتها و پيشينه ياريگري (همكاري، مشاركت) در تاريخ آدميان. فصلنامه علوماجتماعي، ش ۱۵ و ۱۶ (پاييز و زمستان ۱۳۶۱).
۶۲. «فضاي مفهومي مشاركت (هم معنايي و ناهممعنايي ياريگري با مشاركت و همكاري و تعاون)». فصلنامه علوم اجتماعي،ش ۱۹ (پاييز ۱۳۸۱).
۶۳. «نگاهي به مشاركتهاي سنتي زنان ايراني با محور اصلي همياري (همياري همگرا و واگرا)». زن و فرهنگ (مجموعهمقالاتي در بزرگداشت يكصدمين سال تولد بانو مارگارت ميد). به كوشش محمد ميرشكرايي ـ عليرضا حسنزاده، تهران،۱۳۸۲، سازمان ميراث فرهنگي، نشر ني.
۶۴. «مدخل بُنه». دانشنامة جهان اسلام، جلد چهارم، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۷۷.
۶۵. «مدخل بُنه». دايرةالمعارف بزرگ اسلامي، جلد دوازدهم (برمكيان ـ بوسنوي)، تهران، ۱۳۸۳، زير نظر كاظم موسويبجنوردي، مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامي.
و به نقل از آن در:
روزنامة اطلاعات، ش ۲۳۱۹۱ (چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۸۳).
۶۶. «ساختهاي جهاني همكاري». فصلنامه علوم اجتماعي، ش ۲۶ (بهار ۱۳۸۳)، دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامةطباطبايي.
۶۷. "فرهنگ هواشناسی و گاه شماری کمره ای"، کتاب فصل ، شماره ۴ (بهار ۱۳۶۰)
۶۸. "مدخل تعاون"،دايرةالمعارف بزرگ اسلامي، جلد پانزده (۱۳۸۷)، مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامي.
۶۹. "سواد و کتاب در کمره" (مروری بر مکتبخانه، آموزشگاه های جدید، کتاب و رسانه در کمره)، فصل نامه را دانش، شماره ۲۱ و ۲۲ (بهار و تابستان ۱۳۷۹)، اداره کل ارشاد اسلامی استان مرکزی. همچنین در:
فصلنامه رشد علوم اجتماعی، دوره ۱۱، شماره ۳۶ ( پاییز ۱۳۸۶).
۷۰. "گیاه مردم نگاری گیاهان خود روی کمره"، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۳۴ و ۳۵ (تابستان و پاییز ۱۳۸۵)، ویژه نامه گیاه مردم شناسی.
۷۱."نوبر نارس گیاه مردم شناسی"، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۳۴ و ۳۵ (تابستان و پاییز ۱۳۸۵)، ویژه نامه گیاه مردم شناسی.
۷۲. "قالیچه های گل برجسته دره جوزان ملایر"، نامه انسان شناسی، شماره ۵ (بهار و تابستان ۱۳۸۳)، انجمن انسان شناسی.
۷۳. "ترانه کمیاب گرانسالی، کشف یا خلق؟" فصلنامه فرهنگ مردم (ویژه نامه دکتر علی بلوک باشی)، شماره ۲۷ و ۲۸ ( بهار ۱۳۸۸).
۷۴."بررسی الگوی زمانی چرا در البرز شرقی"، مقاله مشترک با دکتر حسین بارانی، منابع طبیعی ایران، شماره ۱ و ۲ (بهار و تابستان ۱۳۸۲) ، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
۷۵. "بازتاب آموزه های دینی در فرهنگ ایرانی و بنیادهای دگر یار ناهمتراز"، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۴۶ (پاییز ۱۳۸۸).
ب ـ مقالات چاپ شده در ماهنامه تخصصي:۷۹. ۱ـ۳. «فرهنگ ياري در باغداري». ماهنامه سنبله. ش ۳ـ۴ (مرداد ـ مهر) ۱۳۶۷ (سه مقاله).
۸۱. ۴ـ۵. «انهدام منابع سنتي آب و پيامدهاي اجتماعي ـ اقتصادي ناشي از آن». ماهنامه جهاد. ش ۱۱۵ـ۱۱۶ (بهمن و اسفند ۶۷ وفروردين ۶۸). (دو مقاله).
۸۳. ۶ـ۷. «كبوترخانههاي ايران». ماهنامه سنبله. ش ۷ و ۸ (بهمن و اسفند ۱۳۶۷. (دو مقاله).
۸۶. ۸ـ۱۰. «فرهنگ ياري در كشتكاري». ماهنامه جهاد. ش ۱۳ و ۱۴ و ۱۵ (بهمن و اسفند ۶۴ و فروردين ۶۵)، وزارت جهادسازندگي (سه مقاله).
۸۷. ۱۱. «عروسي آب». ماهنامه آبزيان. ش ۴ (ارديبهشت ۱۳۶۴). و همچنين در: ماهنامه سير و سياحت. سال دوم. ش ۲ (ارديبهشت ۱۳۶۸).
۸۹. ۱۲ - ۱۳. «جغرافياي تاريخي كمره». ماهنامه آينده. سال دهم. ش ۱۰ و ۱۱ (دي و بهمن ۱۳۶۳) و سال دوازدهم، ش ۱۰ (دي۱۳۶۵) (دو مقاله).
۹۰. ۱۵. «تقويم آب و هوايي در كمره». ماهنامه چيستا، سال چهارم. ش ۱ (شهريور ۱۳۶۵).
۹۲. ۱۶ و ۱۷. «فرهنگ ياري در آبياري». ماهنامه جهاد. ش ۹۷ و ۹۸ (فروردين و خرداد ۱۳۶۶). (دو مقاله).
۹۴. ۱۸-۱۹. «سده سوزان در ايلات و عشاير سيرجان و چند شهر پيرامون آن». ماهنامه فروهر، ش ۸ و ۹ (دي و بهمن ۱۳۶۲).(دو مقاله).
۹۶. ۲۰ - ۲۱. «كارگزاران و سازمانهاي سنتي آبياري در ايران». ماهنامه جهاد. ش ۱۰۷ و ۱۰۸ (فروردين و ارديبهشت ۱۳۶۷).(دو مقاله). و همچنين در: ماهنامه آبزيان. ش ۴ و ش ۹ (۱۳۷۲).
۹۷. ۲۳. «حضور آب در آئينههاي ايراني». ماهنامه آبزيان. ش ۳ (فروردين ۱۳۶۴).
۱۰۰. ۲۴- ۲۷. «ياريگريها و تعاونهاي سنتي در زمينه آب و آبياري در ايران». ماهنامه زيتون. ش ۳۷ و ۴۴ و ۴۵ (مرداد و اسفند۱۳۶۳ و فروردين و ارديبهشت ۱۳۶۴). وزارت كشاورزي (سه مقاله).
۱۰۱. ۲۸. «محاسن قنات و راههاي سنتي استفاده زراعي از آبهاي زمستانه چشمهها و كاريزها». ماهنامه جهاد. ش ۱۲۱ (مهر۱۳۶۸).
۱۰۲. ۲۹. «بارانخواهي در ميان عشاير سيرجان و بافت و بردسير و ميمند شهر بابك». ماهنامه آينده. سال يازدهم. ش ۱ـ۳(فروردين ـ خرداد ۱۳۶۴).
۱۰۳. ۳۰. «قنات تمام آفتابي و گمانهاي در چگونگي آفرينش كاريز در ايران». ماهنامه آبزيان. ش ۵ (خرداد ۱۳۶۴).
۱۰۵. ۳۱- ۳۲. «كبوترخانههاي كمره». ماهنامه سنبله. ش ۱۷ و ۱۸ (فروردين و خرداد ۱۳۶۹) (دو مقاله).
۱۰۶. ۳۳. «ماشينهاي آبي و استفادههاي غيرزراعي از آبهاي زمستانه چشمهها و كاريزها». ماهنامه جهاد. ش ۱۲۱ (مهرماه۱۳۶۸).
۱۰۷. ۳۴. «ابر، در گويش عشاير و روستاييان سيرجان و بافت و ميمند شهر بابك». ماهنامه فروهر. ش ۱ و ۲ (فروردين و ارديبهشت۱۳۶۶).
۱۰۸. ۳۵. «پيشبيني آب و هوا، در ميان عشاير و روستاييان سيرجان و بافت و ميمند شهر بابك». ماهنامه چيستا. سال سوم. ش ۸(ارديبهشت ۱۳۶۵).
۱۰۹. ۳۶. «باد، در فرهنگ و گويش عشاير و روستاييان سيرجان و بافت و ميمند شهر بابك». ماهنامه مفيد. ش ۱۸ (آبان ۱۳۶۶).
۱۱۰. ۳۷. «بند كهن نيمهور و تاسيسات آبياري سنتي آن». ماهنامه آبزيان. ش ۸ (تير ۱۳۷۰).
۱۱۱. ۳۸. «گياهان و درختان مقدس در فرهنگ ايران». ماهنامه آينده. سال نوزدهم. ش ۳ و ۴ (تير ـ شهريور ۱۳۷۲).
۱۱۲. ۳۹. «نيمهور و كشاورز نيمه وري كه ميخواهد دنبهها را از پشت ميشهاي ايراني بردارد». سنبله. ش ۵۲ (شهريور ۱۳۷۲).
۱۱۳. ۴۱. «روي آوري به كشاورزي سنتي». ماهنامه سنبله. ش ۶۳ (مرداد ۱۳۷۳).
۱۱۴. ۴۲. «زور و زر». ماهنامه سنبله. ش ۶۴ (شهريور ۱۳۷۲).
۱۱۵. ۴۳. «شيوههاي توانبخشي زمين... (انواع كود دامي)». ماهنامه سنبله. ش ۶۵ (آبان ۱۳۷۳).
۱۱۶. ۴۴. شيوههاي توان بخشي زمين در كشاورزي سنتي». ماهنامه سنبله. ش ۶۸ (بهمن ۱۳۷۳).
۱۱۷. ۴۵. «تحليلي مردمشناختي از نقش و نگارهاي گليمينههاي طايفة كوركي». كتاب ماه هنر. ش ۱ (مهر ۱۳۷۷).
۱۱۸. ۴۶. "واره "، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره ۶ (شهریور ۱۳۸۷).
۱۱۹. ۴۷. "بازتابیده یاریگری در زبان و ادب فارسی (مشارکت در فرهنگ ایرانی)"، کیهان فرهنگی، شماره ۲۸۲ و ۲۸۳ (فروردین و اردی بهشت ۱۳۸۹).
ج ـ گفتگوها:مصاحبهها
ـ «مشاركتهاي سنتي زنان، الگويي براي گسترش تعاونيها». زن روز، (ويژه نامه)، شنبه ۱۳ آذر ماه ۱۳۷۲، صص ۴۴ ـ ۴۷.
ـ «كاشف حقيقي واكسيناسيون كيست؟». نوآوران. ش ۳۷ (مرداد و شهريور ۱۳۶۸). سازمان پژوهشهاي علمي و صنعتيايران.
و به نقل از نوآوران در:
تهران تايمز. (ده سپتامبر ۱۹۹۰). و:
روزنامه رسالت، ش ۱۰۶۲ (دوشنبه شهريرو ۱۳۶۸).
ـ مسعود رضوي. «زندگي، هنر و پژوهش، (مصاحبه درباره دو كتاب موزههايي در باد و فرهنگ ياريگري در ايران)»، نمايةپژوهش، ش ۲ (تابستان ۱۳۷۶)، صص ۵۴ـ۶۴.
ـ «با تبسم و با رشتهاي نخ». كتاب ماه هنر. ش ۱ (مهر ۱۳۷۷). صص ۲ـ۷.
ـ «چند پرسش يك ديدگاه (گفتگو با دكتر مرتضي فرهادي مولف كتاب فرهنگ ياريگري در ايران». ماهنامه تعاون، ش ۵۸(تير ماه ۱۳۷۵)، صص ۲۸ ـ ۳۳.
ـ روشن رحماني. «حكومت زنان (گفتگو با دكتر فرهادي مردم شناس ايراني و استاد فريدون جنيدي)»، گاهنامة مردم گيا(گاهنامة علمي و عاموي فرهنگ مردم)، ش ۷ و ۸ (۱۳۷۶ / ۱۹۹۷)، شهر دوشنبه تاجيكستان، صص ۱۸۶ ـ ۲۰۱.
ـ محمدعلي آزاديخواه، «گمنام و بيآوازه با صد نام و آوازه، گفتگوي محمدعلي آزاديخواه،...» هفته نامة نگارستان، سيرجان،ش ۲۵۲ (شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۸۲) و ۲۵۳ (شنبه ۲ اسفند ماه ۱۳۸۲).
ميزگرد:
ـ عليرضا احمدخسروي. «دانشها و فنآوريهاي مردمي در آيينه علم و تجربه صاحبنظران»، نماية پژوهش، ش ۱۳ و ۱۴(بهار و تابستان ۱۳۷۹)، صص ۴ ـ ۳۲.
ـ كيانوش كياني هفتلنگ. «عشاير و هويت ايراني (۱)»، فصلنامة مطالعات ملي، ش ۱۷ (۱۳۸۳)، صص ۲۶۵ ـ ۳۱۱.
ـ كيانوش كياني هفتلنگ. «عشاير هويت ايراني (۲)»، فصلنامة مطالعات ملي، ش ۱۸ (۱۳۸۳)، صص .
معرفي و نقد كتابهاي منتشر شده:
۱ـ نامة كمره
ـ مهناز ملكي معيري. «معرفي كوتاهي از نامة كمره»، فصلنامة علوم اجتماعي، ش ۱ و ۲ (پاييز و زمستان ۱۳۷۰)، ص ۲۸۰.
ـ ايرج افشار (استاد). معرفي كتاب نامة كمره، ماهنامة آينده، س ۱۷. ش ۹ـ۱۲ (آذر تا اسفند ۱۳۷۰)، ص ۹۱۱.
ـ علياكبر حسنزاده. «معرفي كتاب نامة كمره»، فصلنامة رشد علوم اجتماعي، ش ۶ و ۷ (زمستان ۱۳۶۹ و بهار ۱۳۷۰)، ص۷۸.
ـ يوسف قريب (دكتر). «كمره يا خمين»، ماهنامة سنبله، ش ۲۸ (تير ماه ۱۳۷۰)، ص۶۷.
- "Buchدber (die region von) kamareh (Nہme - ye kamareh)"
Sepkbrum Iran (Bonn), Vol ۳ (۱۹۹۱). PP. ۱۲۸-۱۲۹.
- A. Rounbakhshan "Nہme-ye kamare (Le livre de kamare),
IUQMAN.
ـ عليرضا قبادي (دكتر). «فرهنگ و جغرافياي كمره»، كتاب ماه علوم اجتماعي، ش ۵۶ و ۵۷ (ويژه انسانشناسي)، خرداد وتير ۱۳۸۱.
۲ـ فرهنگ ياريگري در ايران
ـ غلامرضا عليزاده (دكتر). «از نگاه ديگران»، قاصد، ش ۱ (آذر ۱۳۷۳)، ص ۷ (به نقل از روزنامه ابرار ۲۱ مهر ۱۳۷۳).
ـ عباس عبدالله گروسي. «معرفي كتاب فرهنگ ياريگري در ايران» ماهنامه تعاون، ش ۴۱ (بهمن ۱۳۷۳)، صص ۶۲ و ۶۳.
ـ هيئت تحريريه. «فرهنگ ياريگري در ايران»، ماهنامة زيتون، ش ۱۲۵ (فروردين و ارديبهشت ۱۳۷۴)، صص ۵۰ و ۵۱
ـ هيئت تحريريه. «معرفي كتاب فرهنگ ياريگري در ايران»، ماهنامة آبزيان، ش ۹ (اسفند ۱۳۷۳)، ص ۴۳.
ـ هيئت تحريريه. ياريگري در ايران»، ماهنامة سنبله، ش ۶۸ (بهمن ۱۳۷۳)، ص ۷۶.
ـ اسفنديار عباسي. «ياريگري دانشگاه و روستا، نگاهي به كتاب... فرهنگ ياريگري در ايران»، ماهنامه سنبله، ش ۷۰(فروردين و ارديبهشت ۱۳۷۴، صص ۳۸ـ۴۱).
ـ احمد حب علي موجاني. «نظر به خويش»، نشر دانش، س ۱۵. ش ۱ و ۲ (آذر و اسفند ۱۳۷۳)، صص ۳۱ـ۳۳.
A. Rouhbakhshan. "Farhang-e yari-gari dar Iran / The Tradition of co-operation in Iran. LUQMAN.X۱,۱, Automne-hiver ۱۹۹۴-۹۵. PP. ۹۹-۱۰۰.
ـ عليرضا حسيني پاكدهي (دكتر). «فرهنگ ياريگري در ايران...» فصلنامه علوم اجتماعي، ش ۷ و ۸ (پاييز و زمستان ۱۳۷۴).صص ۳۲۷ـ۳۲۹.
ـ صادِق احمديان. «معرفي كتاب فرهنگ ياريگري در ايران»، مجله جهاد، س ۱۵، ش ۱۷۱ (بهمن و اسفند ماه ۱۳۷۳)،ص ۶۳.
ـ اياز دارابپور. «موفقيت يك اثر، فرهنگ ياريگري»، فصلنامة تعاون روستايي و كشاورزي، دوره جديد، ش ۴ و ۵ (تابستانو پاييز ۱۳۷۴)، ص ۱۴۱ و ۱۴۲.
ـ جواد صفينژاد (استاد). «فرهنگ ياريگري در ايران»، نامة انسانشناسي، ش ۲ (پاييز و زمستان ۱۳۸۱).
۳ـ موزههايي در باد
ـ ابراهيم زارعي. «سياحت صخرههاي سخن گو...»، فصلنامة راه دانش، ش ۱۳ و ۱۴ (بهار و تابستان ۱۳۷۷)، صص ۳۳۱ ـ۳۴۰. و همين مقاله در: كتاب ماه هنر، ش ۹ (خرداد ۱۳۷۸)، صص ۱۳ـ۱۵.
ـ محمد رسول دريا گشت. «معرفي كتاب موزههايي در باد»، كتاب ماه علوم اجتماعي، س ۳ و ش ۲ (آذر ماه ۱۳۷۸)، ص ۱۴.
ـ فريدون آورزماني. «نگرشي كوتاه بر موزههايي در باد»، نماية پژوهش، ش ۹ و ۱۰ (بهار و تابستان ۱۳۷۸)، صص ۱۰۰ ـ۱۰۴.
ـ فريدون آورزماني. «نگذاريم موزههايي در باد به موزههايي بر باد بدل شوند.» فصلنامة كرمان، ش ۳۹ و ۴۰ (زمستان ۱۳۷۹و بهار ۱۳۸۰)، صص ۴۸ ـ ۵۳.
ـ جلالالدين رفيعفر (دكتر). «نقد و بررسي كتاب موزههايي در باد»، نامة علوم اجتماعي، ش ۱۵ (بهار و تابستان ۱۳۷۹)،صص ۱۸۹ ـ ۱۹۹.
ـ فريدون آورزماني. «پارينهتر ترانه مكتوب عصر كمانداري»، جهان كتاب، ش ۹۹ و ۱۰۰ (ارديبهشت ۱۳۷۹)، صص ۲۴ ـ۲۶.
ـ محمد لطيفكار. «موزههايي در باد و فراموشي»، چشمه، ش ۴ (تيرماه ۱۳۸۴)، كرمان، موسسة فرهنگي مفرغ كار، صص۱۵ـ۱۸.
۴ـ موزههاي باز يافته
ـ ابراهيم زارعي. «نقدي بر كتاب موزههاي بازيافته، بازخواني دانش بومي و فرهنگ و ادبيات عشاير كوچنده»، قسمت اولخبرنامة دانشگاه علامة طباطبايي، ش ۳۷ (آبان ماه ۱۳۷۹)، صص ۲۹ ـ ۳۵. قسمت دوم. ش ۳۸ (تير ماه ۱۳۸۰)، صص ۳۷ ـ۴۳.
ـ اسفنديار عباسي. «شناختشناسي بومي، فرهنگ ياريگري با طبيعت»، نماية پژوهش، ش ۱۳ و ۱۴ (بهار و تابستان۱۳۷۹)، صص ۱۶۰ـ۱۶۵.
ـ عليرضا شاهحسيني. «معرفي منابع عشايري، موزههاي بازيافته»، فصلنامة عشايري ذخاير انقلاب، دوره جديد، ش ۳ و ۴(پاييز و زمستان ۱۳۷۹)، صص ۲۳۱ ـ ۲۳۳.
۵ـ واره (نوعي تعاوني سنتي كهن و زنانه در ايران)
ـ رضا سرافرازي. «معرفي كتاب واره»، فصلنامة راه دانش، ش ۱۷ و ۱۸ (بهار و تابستان ۱۳۷۸)، صص ۳۳۹ ـ ۳۴۲.
ـ ناهيد مطيع (دكتر). «نقد كتاب واره نوعي تعاوني سنتي كهن زنانه در ايران»، فصلنامة اقتصاد كشاورزي و توسعه، ش ۳۷(بهار ۱۳۸۱)، صص ۳۰۳ ـ ۳۰۸. و در: فصلنامة علوم اجتماعي، ش ۱۷ (بهار ۱۳۸۱)، صص ۱۵۵ ـ ۱۶۰. و فصلنامة راهدانش. ش ۱۹ و ۲۰ (بهار و زمستان ۱۳۷۸)، ص ۲۸۹ ـ ۲۹۳.
ـ اسماعيل رمضاني. «واره، پژوهشي بيمنت باران»، جهان كتاب، ش ۱۴۵ و ۱۴۶، (ارديبهشت ۱۳۸۱ ويژه نمايشگاه كتابتهران)، «صص ۴۶ و ۴۷ و در فصلنامة راه دانش، ش ۱۹ و ۲۰، صص ۲۸۲ ـ ۲۸۹.
ـ محمدرسول درياگشت. «واره، نوعي تعاوني سنتي كهن و زنانه در ايران»، فرهنگ مردم، سال سوم، ش ۱۰ (۱۳۸۳).
۶-کشتکاری و فرهنگ
-مرتضی سالمی قمصری."دانش بومی بهداشت خاک و توانبخشی زمین در ایران"نقدی بر کتاب کشتکاری و فرهنگ.فصلنامه علوم اجتماعی،شماره ۴۰(بهار ۸۷)صص۱۳۹-۱۱۷.
۷- انسان شناسی یاری گری
n - سينا علي محمدي، "انسانشناسي ياريگري"، روزنامه جام جم ، شماره : يكشنبه ۰۹ خرداد ۱۳۸۹. سایت : http://jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=۱۰۰۸۷۶۴۷۴۸۷۱
n -زهرا غزنویان، "انسانشناسي ياريگري"، سایت انسان شناسی و فرهنگ: http://anthropology.ir/node/۵۷۵۸
[۲] http://www.rasekhoon.net/mashahir/Show-۹۰۳۷۷۵.aspx
جستارهاي وابسته[ویرایش]
روایتی از پروژه فکری پنجاه ساله دکتر مرتضی فرهادیپيوندها[ویرایش]
سایت دکتر مرتضی فرهادی روایتی از پروژه فکری پنجاه ساله دکتر مرتضی فرهادی