کشب


شهرستان ملایر استان همدان

فهرست مندرجات
۱ - معرفی
۲ - منبع

معرفی[ویرایش]

در عصر صفوی با توجه به اینکه در اثر زحمات و تلاشهای شاه اسماعیل مردم ایران مذهب تشیع را پذیرفتند و از آنجا که زیارت عتبات عالیات عرش درجات ائمه عراق عرب در مذهب شیعی اهمیت بسیار دارد پس ماجرای زیارت و عبور کاروانهای زوّار از قسمتهای مختلف شرق ، مرکزو غرب ایران به سوی عراق عرب وارد مرحلۀ جدیدی شد دشت پهناور ملایر که معبر زوّار بخشهای مرکزی و شرقی ایران بود و مسافران تهران و اصفهان جهت رسیدن به مقصد ناچار از دشت ملایر عبور می کردند چون بهترین راه و کوتاهترین مسیر و در عین حال ایمن ترین راه برای وصول به و نیل به عتبات ، راه قصر شیرین بود و ملایر بر سر این راه قرار داشت.
آنچنانکه سیّاحان و مسافران متعددِ این راه نوشته اند مسیر اصلی این راه از سه مسیر اصلی یا از سه قسمت وارد دشت ملایر می شد و پس از عبور از دشت، در منتهی إلیه شمال غربی آن به هم پیوسته و یکی شده و بعد ازاندک مدتی وحدت مسیر مجدداً از هم جدا و یک راه به سوی نهاوند و راهی دیگر به سوی فرسفج( پر اسپه) تویسرکان خارج می شدیک راه از اصفهان و اراک به حصار و سپس به پری و بعد به گوراب آمده واز آنجا به محل کنونی شهر ملایر( دولت آباد)می آمد و راه دیگر نیز ازاستان مرکزی گذشته و با عبور از چرّاء به خنداب، بابارئیس و ازناو آمده و به دولت آباد می رسید و سپس با راه اول یکی شده و با عبور از وسط چمن ملایر به سوی ( باباکمال کنونی) می رفت و راه سوم که در دورۀ قاجار اهمیت بیشتری یافته و پر تردد تر شده بوداز دشت فراهان به دشت چرّاء آمده و با عبور از قره تگینی به قوزان، ننج و کسب آمده و سپس از جوکار و حسین اباد شاملو گذشته و از انجا به حمیل اباد و سپس باباکمال می رفتو با راه قبل یکی می شد
اما در همانجا راهی به سوی فرسفج و از آنجا به سوی کنگاور رفته و با راهی که از همدان و اسدآباد به سوی کرمانشاه می رفت یکی شده و به سوی صحنه و بیستون و کرمانشاه می رفت و راهی دیگر با عبور از تنگ طایمه به سوی ده سرخه، طایمه، وسج و سپس خزل می رفت و از آنجا به راه نهاوند کرمانشاه پیوسته و با عبور از کنگاور کهنه به سوی صحنه وبیستون و کرمانشاه می رفت. مطابق سفر نامه های ناصرالدین شاه و دیگر مقامات دربار قاجار گویا این راههای ملایر از مهمترین راه ارتباطی میان تهران و بغداد در عصر قاجار بودندکه کاروانهای متعدد در آن در حال تردد بوده و زائر سرا ها و کاروانسراها و ابنیه خیریه بسیار نظیر پل ، اب انبار و جز آن در روستاهای سر راه ساخته شده بودند چنانکه حتی شادروان سیف الدوله در هنگام وقف اراضی و مایملک خود ان را در ازای پذیرایی رایگان از زوّار عتبات عالیات وقف می کند
قرار گرفتن کسب برکران این راه پر تردد موقعیت ویژه ای را برای رشد و توسعه آن فراهم آورد. به قول مورخان در عصر شاه عباس کسب مرکز فرماندهی و اداری دشت ملایر بوده و حکمران دشت ملایر با نام عوض بیگ در کسب ساکن بوده و از آنجا کلّ دشت را اداره می کرده است واز اثار وی را که تا اوایل قرن چهاردهم هجری بقایای آنها برقرار بود می توان به یخچال طبیعی ، عمارت دیوانخانه، مسجد اشاره کرد.
هنوز نیز اهالی کسب بخشی از روستا را با نام دیوخون(divekhon) و دیوار عوض بگی می نامند که یادگار با شکوه عوض بیگ و عصر شاه عباس است . مسجد جامع کسب نیز تا حدود سی سال پیش برقرار بود وزمانی که اهالی با تخریب مسجد جامع عوض بیگی در صدد ایجاد مسجد جامعی به سبک جدید برآمدند این یادگار دیرین عوض بیگ و شاه عباس را از میان بردند ولی هنوز کتیبه سر در آن را که برروی آن موجود است و در مکانی امن نگه داری می شود : به عهد شهنشاه گیتی پناه خدیو جهانگیر عباس شاه

باتشکر از دکتر محسن رحمتی عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه لرستان

منبع[ویرایش]


وبلاگ روستا    







جعبه‌ابزار